Jafnrétti til náms 7. janúar 2005 00:01 Þriðja bókavertíð vetrarins er runnin upp, í beinu framhaldi af aðalbókavertíðinni í aðdraganda jóla. Skólarnir eru byrjaðir eða í þann veginn að hefjast eftir jólaleyfið og unga fólkið farið að fjölmenna í verslanirnar til að kaupa skólabækurnar fyrir vorönnina sem framundan er. Þegar grunnskólanáminu sleppir fellur kostnaður vegna námsbóka alfarið á nemendur og heimili þeirra. Það eru því mikil viðbrigði fyrir heimilisbókhaldið þegar unglingarnir ljúka skólaskyldunni og hefja nám í framhaldsskóla. Ljóst er að kostnaður heimila vegna skólabókakaupa er gríðarlegur. Nemendur þurfa að verja tugum þúsunda króna til kaupa á námsbókum yfir skólaárið. Þegar kemur að námsbókakaupum er talsvert minna svigrúm til að hafa áhrif á kostnað en í ýmsum öðrum útgjaldaliðum heimilisins. Námsbók fyrir tiltekna grein í tilteknum skóla er ein og aðeins ein og hana verður að kaupa. Ekki er hægt að velja að kaupa ódýrari kennslubók í sama fagi. Svigrúmið felst eingöngu í því að kanna og bera saman verð á tiltekinni bók í nokkrum verslunum og kaupa hana þar sem hún er ódýrust. Sömuleiðis er í sumum tilvikum möguleiki að fá lánaða skólabók eða kaupa hana notaða en það er háð því að bókin hafi ekki verið notuð áður og að ekki sé komin af henni ný útgáfa. Að öðru leyti er nemandinn algerlega undir vali skóla eða kennara á námsbókum settur og þetta val getur verið afar breytilegt milli ára. Verð á nýjum námsbókum er í sumum tilvikum sambærilegt við verð á nýútgefnum skáldsögum og ævisögum í viðhafnarútgáfum og hver nemandi getur þurft að kaupa nokkrar slíkar bækur á önn, auk hinna sem ódýrari eru. Svo virðist sem sú samkeppni sem ríkir í bóksölu á jólabókamarkaðinum og skilað hefur neytendum lækkuðu verði á bókum, í sumum tilvikum, nái ekki til skólabókamarkaðarins þótt vissulega sé munur á verði þeirra milli verslana eins og fram kom í verðkönnun ASÍ á náms- og orðabókum sem gerð var nú í vikunni. Ljóst er að á efnaminni heimilum hljóta skólabókakaup að vera þungur fjárhagslegur baggi. Þar hljóta nemendurnir að vera mjög háðir því að að hafa tekjur til að standa straum að námsbókakostnaði sínum. Ljóst er því að margir framhaldsskólanemar þurfa að vinna með skóla til þess að eiga fyrir grundvallarþörfum vegna skólagöngunnar þótt vissulega sé vinna unglinga með námi í sumum tilvikum til að kosta dýra lifnaðarhætti. Dæmi eru jafnvel um að unglingar hætti, að minnsta kosti tímabundið, í skóla vegna þess kostnaðar sem náminu fylgir og þar vegur kostnaður vegna bókakaupa þungt. Þrátt fyrir að tekjulægri heimili fái skattaívilnun vegna unglinga í framhaldsskólanámi og að komið sé til móts við kostnað vegna skólagöngu þeirra nemenda sem ekki geta sótt framhaldsskólanám sitt í heimabyggð er ljóst að á mörgum heimilum í landinu er ekki hægt að leyfa sér þann munað að unglingar stundi framhaldsskólanám. Það er óviðunandi í samfélagi þar sem sátt ríkir um að jafnrétti eigi að vera til náms. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Steinunn Stefánsdóttir Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Öfgar og ósannindi Oddný G. Harðardóttir Skoðun Fararheill til Bessastaða Ynda Eldborg Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir Skoðun Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun
Þriðja bókavertíð vetrarins er runnin upp, í beinu framhaldi af aðalbókavertíðinni í aðdraganda jóla. Skólarnir eru byrjaðir eða í þann veginn að hefjast eftir jólaleyfið og unga fólkið farið að fjölmenna í verslanirnar til að kaupa skólabækurnar fyrir vorönnina sem framundan er. Þegar grunnskólanáminu sleppir fellur kostnaður vegna námsbóka alfarið á nemendur og heimili þeirra. Það eru því mikil viðbrigði fyrir heimilisbókhaldið þegar unglingarnir ljúka skólaskyldunni og hefja nám í framhaldsskóla. Ljóst er að kostnaður heimila vegna skólabókakaupa er gríðarlegur. Nemendur þurfa að verja tugum þúsunda króna til kaupa á námsbókum yfir skólaárið. Þegar kemur að námsbókakaupum er talsvert minna svigrúm til að hafa áhrif á kostnað en í ýmsum öðrum útgjaldaliðum heimilisins. Námsbók fyrir tiltekna grein í tilteknum skóla er ein og aðeins ein og hana verður að kaupa. Ekki er hægt að velja að kaupa ódýrari kennslubók í sama fagi. Svigrúmið felst eingöngu í því að kanna og bera saman verð á tiltekinni bók í nokkrum verslunum og kaupa hana þar sem hún er ódýrust. Sömuleiðis er í sumum tilvikum möguleiki að fá lánaða skólabók eða kaupa hana notaða en það er háð því að bókin hafi ekki verið notuð áður og að ekki sé komin af henni ný útgáfa. Að öðru leyti er nemandinn algerlega undir vali skóla eða kennara á námsbókum settur og þetta val getur verið afar breytilegt milli ára. Verð á nýjum námsbókum er í sumum tilvikum sambærilegt við verð á nýútgefnum skáldsögum og ævisögum í viðhafnarútgáfum og hver nemandi getur þurft að kaupa nokkrar slíkar bækur á önn, auk hinna sem ódýrari eru. Svo virðist sem sú samkeppni sem ríkir í bóksölu á jólabókamarkaðinum og skilað hefur neytendum lækkuðu verði á bókum, í sumum tilvikum, nái ekki til skólabókamarkaðarins þótt vissulega sé munur á verði þeirra milli verslana eins og fram kom í verðkönnun ASÍ á náms- og orðabókum sem gerð var nú í vikunni. Ljóst er að á efnaminni heimilum hljóta skólabókakaup að vera þungur fjárhagslegur baggi. Þar hljóta nemendurnir að vera mjög háðir því að að hafa tekjur til að standa straum að námsbókakostnaði sínum. Ljóst er því að margir framhaldsskólanemar þurfa að vinna með skóla til þess að eiga fyrir grundvallarþörfum vegna skólagöngunnar þótt vissulega sé vinna unglinga með námi í sumum tilvikum til að kosta dýra lifnaðarhætti. Dæmi eru jafnvel um að unglingar hætti, að minnsta kosti tímabundið, í skóla vegna þess kostnaðar sem náminu fylgir og þar vegur kostnaður vegna bókakaupa þungt. Þrátt fyrir að tekjulægri heimili fái skattaívilnun vegna unglinga í framhaldsskólanámi og að komið sé til móts við kostnað vegna skólagöngu þeirra nemenda sem ekki geta sótt framhaldsskólanám sitt í heimabyggð er ljóst að á mörgum heimilum í landinu er ekki hægt að leyfa sér þann munað að unglingar stundi framhaldsskólanám. Það er óviðunandi í samfélagi þar sem sátt ríkir um að jafnrétti eigi að vera til náms.
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun