Hvar eru lausnirnar? 14. nóvember 2005 06:00 Ræða Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, formanns Samfylkingarinnar, á flokkstjórnarfundinum á laugardaginn skerpti að nokkru leyti línurnar í stjórnmálabaráttunni. Hún kom skýrum orðum að því að hún telur að Sjálfstæðisflokkurinn sé höfuðandstæðingurinn, að Samfylkingin eigi að byggja á arfleifð íslenskrar jafnaðarstefnu og vera ófeimin við að halda verkum jafnaðarmanna á fyrri tíð á lofti. Megináhyggjuefni formannsins er aukinn ójöfnuður í íslensku þjóðfélagi. Hún kveðst hafna þjóðfélagi þar sem "hagræðið vegur þyngra en réttlætið, þar sem skilvirknin er sett ofar sanngirninni". Þá vill hún að Samfylkingin standi vörð "um miðjuna í íslenskum stjórnmálum" á grundvelli stefnu sem sé "lausnamiðuð" og vísi til framtíðar. Í sjálfu sér er ekki óeðlilegt að Samfylkingin skilgreini Sjálfstæðisflokkinn sem helsta keppinaut sinn. Samfylkingin er næststærsti flokkur landsins og var komin nálægt Sjálfstæðisflokknum að kjörfylgi í síðustu kosningum. Deila má um þær einkunnir sem Ingibjörg Sólrún gaf sjálfstæðismönnum, en þær voru þó kurteisari og málefnalegri en gusan sem Samfylkingin fékk yfir sig frá fyrrverandi formanni Sjálfstæðisflokksins á landsfundinum á dögunum. Það er rétt hjá Ingibjörgu Sólrúnu að margt sem talið er íslensku samfélagi til gildis nú á dögum er upprunalega baráttumál forvera hennar í stjórnmálum. En það er frekar sagnfræði en raunhæft umræðuefni í nútímanum. Og það getur líka verið varhugavert að leiða umræðuna á slíkar brautir, því þegar nær dregur í tíma verður ljósara hve margt af því sem vinstri flokkar og jafnaðarmenn hafa staðið fyrir á undanförnum árum hefur verið slakt og misheppnað. Það kann að vera rétt að bilið milli ríkra og fátækra á Íslandi hafi aukist á undanförnum árum. Ástæðan er samt ekki sú að hinir fátæku búi við verri kjör en áður; þvert á móti hefur kaupmáttur almennings aukist og á Íslandi ríkir meiri hagsæld en víðast hvar í heiminum. Hins vegar hafa hinir ríku orðið ríkari en áður í kjölfar þeirra tækifæra sem skapast hafa við víðtæka einkavæðingu og frjálsræði í efnahags- og viðskiptalífi. Við þurfum öll að vera vakandi yfir þeim sem höllum fæti standa og vissulega búa ýmsir þjóðfélagshópar hér á landi við kjör sem eru óviðunandi. En ekki má gleymast að það er athafnafrelsið – ekki stjórnvaldsaðgerðir – sem skapar auðinn og tækifærin. Og Ingibjörg Sólrún ætti ekki að gleyma því þegar hún reynir að eigna Samfylkingunni heiðurinn af þátttöku Íslands í Evrópska efnahagssvæðinu, að EES-samningurinn er öðru fremur grundvöllur þess markaðsskipulags sem við Íslendingar búum við og þar með kröfunnar um hagræðingu og skilvirkni sem hún deilir á. Stóri gallinn við ræðu Ingibjargar Sólrúnar var að um leið og hún boðaði "lausnamiðaða" stefnu nefndi hún nánast engin áþreifanleg dæmi um hvernig flokkurinn færi að ef hann settist í ríkisstjórn. Þetta er ekki traustvekjandi. Nýverið deildi Ingibjörg Sólrún á fyrirhugaða lækkun tekjuskatts og boðaði í staðinn lækkun matarskatts. Urðu margir hennar eigin flokksmanna til að gagnrýna þá stefnu. Athygli vekur að hún vék ekki einu orði að skattamálum í ræðu sinni. Þetta gefur ugg um hringlandahátt Samfylkingarinnar byr undir vængi. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir býr yfir ýmsum kostum sem stjórnmálaforingi en hún þarf að vera skýrari og nákvæmari ef hún ætlar að laða til sín kjósendur sem í senn vilja njóta ávaxta markaðsskipulagsins og hafa í heiðri jafnræði og réttlæti. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Magnússon Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun
Ræða Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, formanns Samfylkingarinnar, á flokkstjórnarfundinum á laugardaginn skerpti að nokkru leyti línurnar í stjórnmálabaráttunni. Hún kom skýrum orðum að því að hún telur að Sjálfstæðisflokkurinn sé höfuðandstæðingurinn, að Samfylkingin eigi að byggja á arfleifð íslenskrar jafnaðarstefnu og vera ófeimin við að halda verkum jafnaðarmanna á fyrri tíð á lofti. Megináhyggjuefni formannsins er aukinn ójöfnuður í íslensku þjóðfélagi. Hún kveðst hafna þjóðfélagi þar sem "hagræðið vegur þyngra en réttlætið, þar sem skilvirknin er sett ofar sanngirninni". Þá vill hún að Samfylkingin standi vörð "um miðjuna í íslenskum stjórnmálum" á grundvelli stefnu sem sé "lausnamiðuð" og vísi til framtíðar. Í sjálfu sér er ekki óeðlilegt að Samfylkingin skilgreini Sjálfstæðisflokkinn sem helsta keppinaut sinn. Samfylkingin er næststærsti flokkur landsins og var komin nálægt Sjálfstæðisflokknum að kjörfylgi í síðustu kosningum. Deila má um þær einkunnir sem Ingibjörg Sólrún gaf sjálfstæðismönnum, en þær voru þó kurteisari og málefnalegri en gusan sem Samfylkingin fékk yfir sig frá fyrrverandi formanni Sjálfstæðisflokksins á landsfundinum á dögunum. Það er rétt hjá Ingibjörgu Sólrúnu að margt sem talið er íslensku samfélagi til gildis nú á dögum er upprunalega baráttumál forvera hennar í stjórnmálum. En það er frekar sagnfræði en raunhæft umræðuefni í nútímanum. Og það getur líka verið varhugavert að leiða umræðuna á slíkar brautir, því þegar nær dregur í tíma verður ljósara hve margt af því sem vinstri flokkar og jafnaðarmenn hafa staðið fyrir á undanförnum árum hefur verið slakt og misheppnað. Það kann að vera rétt að bilið milli ríkra og fátækra á Íslandi hafi aukist á undanförnum árum. Ástæðan er samt ekki sú að hinir fátæku búi við verri kjör en áður; þvert á móti hefur kaupmáttur almennings aukist og á Íslandi ríkir meiri hagsæld en víðast hvar í heiminum. Hins vegar hafa hinir ríku orðið ríkari en áður í kjölfar þeirra tækifæra sem skapast hafa við víðtæka einkavæðingu og frjálsræði í efnahags- og viðskiptalífi. Við þurfum öll að vera vakandi yfir þeim sem höllum fæti standa og vissulega búa ýmsir þjóðfélagshópar hér á landi við kjör sem eru óviðunandi. En ekki má gleymast að það er athafnafrelsið – ekki stjórnvaldsaðgerðir – sem skapar auðinn og tækifærin. Og Ingibjörg Sólrún ætti ekki að gleyma því þegar hún reynir að eigna Samfylkingunni heiðurinn af þátttöku Íslands í Evrópska efnahagssvæðinu, að EES-samningurinn er öðru fremur grundvöllur þess markaðsskipulags sem við Íslendingar búum við og þar með kröfunnar um hagræðingu og skilvirkni sem hún deilir á. Stóri gallinn við ræðu Ingibjargar Sólrúnar var að um leið og hún boðaði "lausnamiðaða" stefnu nefndi hún nánast engin áþreifanleg dæmi um hvernig flokkurinn færi að ef hann settist í ríkisstjórn. Þetta er ekki traustvekjandi. Nýverið deildi Ingibjörg Sólrún á fyrirhugaða lækkun tekjuskatts og boðaði í staðinn lækkun matarskatts. Urðu margir hennar eigin flokksmanna til að gagnrýna þá stefnu. Athygli vekur að hún vék ekki einu orði að skattamálum í ræðu sinni. Þetta gefur ugg um hringlandahátt Samfylkingarinnar byr undir vængi. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir býr yfir ýmsum kostum sem stjórnmálaforingi en hún þarf að vera skýrari og nákvæmari ef hún ætlar að laða til sín kjósendur sem í senn vilja njóta ávaxta markaðsskipulagsins og hafa í heiðri jafnræði og réttlæti.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun