Í dag verði glatt í döprum hjörtum 24. desember 2005 00:01 Það er eins með mig og flesta aðra, að ég hlakka til jólanna. Þau eru mesta hátíð mannkyns, að minnsta kosti hins kristna heims. Við keppumst um, í margar vikur, að undirbúa jólin, draga að okkur aðföng, kaupa jólagjafir, skapa stemningu, eiga gleðileg jól. Allur undirbúningurinn ber þess vott að hátíð sé í vændum og langflestir gera sitt besta til að geta glatt sjálfa sig og aðra. Kaupæðið, skreytingarnar, jólahlaðborð, já hlaðborð allra þessara allsnægta, yfirtekur nánast allt líf og allt samfélagið á aðventunni. Í heilan mánuð og jafnvel lengur. Við sogumst inn í þessa hringiðu, hvert og eitt og þó okkur finnist að ofgnóttin, yfirþyrmandi og rándýr undirbúningurinn sé okkur ofviða eða frábitinn, þá er ekki undan komist, nema þá að flýja hina kristilegu mannabyggð! Eða sjálfan sig. Ég efast sosum ekki um að flestir séu meðvitaðir um boðskap jólanna, fæðingu frelsarans og fagnaðarerindið. En sú hugsun fer stundum fyrir ofan garð og neðan í öllum látunum og kann að gleymast í umstanginu, umbúðirnar verða fyrirferðarmeiri heldur en innihaldið. Þess sjást raunar merki víðar og oftar en á jólum, að það er stundum farið yfir lækinn til að ná í vatn. Það er eins og það er. En ef hinn einlægi ásetningur alls þorra manna til að láta gott af sér leiða um jólin er raunverulegur, hvernig skyldi þá standa á því að stór hópur fólks situr hér og hvar í kringum okkur og kvíðir beinlínis jólunum? Jafnvel fólk sem á allt til alls. Á jólum eiga allir að vera góðir hver við annan og kannske þá og einmitt þá er erfitt að eiga ekki aðstandendur, sitja uppi með sundurslitna fjölskyldu, búa við óvild og beiskju, upplifa sorg eða söknuð og ástunda þann feluleik, að setja upp grímu hamingjunnar og gleðinnar, þegar inn í þér býr harmur eða grátur, óhamingja af einhverju tagi og strengir tilfinninganna slá ekki í takt við jólatilstandið. Og svo er það einfaldlega fátæktin, sú neyð veruleikans að eiga þess ekki kost að kaupa og eta og dansa í kringum jólatré þessarar kaupmennsku og gjafaflóðs. Nútímasamfélagið æsir og espir og jólin eru toppurinn í þessum tryllta dansi. Þvert gegn öllum kenningum Krists, þvert gegn boðskap kirkjunnar um frið og innri ró. Þessi hátið kristindómsins er stundum eins og öfugmælavísa. Ég veit og játa að það er varla á hennar færi, kirkjunnar, né annarra, að snúa þessari þróun við, en mikið væri hollt og gott að geta upplifað og þakkað Kristi, einmitt á jólum, fyrir það sem hann boðaði og lifði fyrir, að eiga þessa helgistund, á þann einfalda hátt að njóta kyrrðar og hvíldar og blessunar, án alls handagangsins í öskjunni. Hugsa til náungans og nágrannans, í hófsemd og auðmýkt. Hugga og hughreysta þá sem finna til. Fara með þá bæn að sættir geti tekist eða sorgin sé læknuð. Líkna þeim sem líða. Gjöra svo við aðra, sem þú vilt að aðrir gjöri þér. Það hvarflar meira að segja stundum að mér að stíga upp á stól á miðju torginu og úthrópa skinhelgi jólahaldsins og verja þetta vígi kristindómsins, sem er einasta og síðasta vörnin gegn yfirtöku hins veraldlega glingurs og gervimennsku, þar sem góðsemin er mæld í gjöfum og græðgi, og vegir guðs eru orðnir að hraðbrautum fyrir oflátungshátt. Fyrirgefið mér orðbragðið og ákafann. Auðvitað stend ég ekki upp til að flytja torgræður, (yrði sennilega ekki talinn með öllum mjalla) ég sit hjá og tek þátt í jólahaldinu eins og þið hin og læt vel að mínum og gleymi því sjálfsagt, eins og flestir aðrir, meðan á jólahátíðinni stendur, hvað þetta allt saman á að snúast um. Friðinn, auðmýktina, kærleikann. Og náungann. Hver okkar má sosum vera að því, nema rétt á meðan við hlustum á jólapredikun prestsins? Þá er hitt eftir sem öllu máli skiptir, ekki satt, að taka upp pakkana og éta á sig gat. Reynum nú, já reynum að fremsta megni og í hjartans einlægni að hugsa hlýtt til þeirra sem eiga um sárt að binda. Látum anda jólanna berast með straumi góðrar hugsunar og hegðunar. Ég lifi enn í þeirri von og trú að boðskapur friðar og fagnaðar nái til okkar allra svo í dag verði glatt í döprum hjörtum. Ég óska landsmönnum og lesendum gleðilegra jóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ellert B. Schram Skoðanir Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Breytum reiði í gleði Natan Kolbeinsson Skoðun Þú getur leyft þér það Rannveig Borg Skoðun Þarf að rífa eina niður til að hífa mig upp? Þórunn Rakel Gylfadóttir Skoðun Almannahagsmunir, fúsk eða spilling? Brynjar Níelsson Skoðun Látum frambjóðendur njóta sannmælis Vésteinn Ólason Skoðun Halldór 13.05.2024 Halldór Hvað þarf til að forseti beiti málskotsrétti? Salvör Nordal Skoðun Blóðugt upp fyrir axlir Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Fyrir ykkur, Blessing, Mary og Esther Guðrún Árnadóttir,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Greind eða dómgreindarskortur Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun
Það er eins með mig og flesta aðra, að ég hlakka til jólanna. Þau eru mesta hátíð mannkyns, að minnsta kosti hins kristna heims. Við keppumst um, í margar vikur, að undirbúa jólin, draga að okkur aðföng, kaupa jólagjafir, skapa stemningu, eiga gleðileg jól. Allur undirbúningurinn ber þess vott að hátíð sé í vændum og langflestir gera sitt besta til að geta glatt sjálfa sig og aðra. Kaupæðið, skreytingarnar, jólahlaðborð, já hlaðborð allra þessara allsnægta, yfirtekur nánast allt líf og allt samfélagið á aðventunni. Í heilan mánuð og jafnvel lengur. Við sogumst inn í þessa hringiðu, hvert og eitt og þó okkur finnist að ofgnóttin, yfirþyrmandi og rándýr undirbúningurinn sé okkur ofviða eða frábitinn, þá er ekki undan komist, nema þá að flýja hina kristilegu mannabyggð! Eða sjálfan sig. Ég efast sosum ekki um að flestir séu meðvitaðir um boðskap jólanna, fæðingu frelsarans og fagnaðarerindið. En sú hugsun fer stundum fyrir ofan garð og neðan í öllum látunum og kann að gleymast í umstanginu, umbúðirnar verða fyrirferðarmeiri heldur en innihaldið. Þess sjást raunar merki víðar og oftar en á jólum, að það er stundum farið yfir lækinn til að ná í vatn. Það er eins og það er. En ef hinn einlægi ásetningur alls þorra manna til að láta gott af sér leiða um jólin er raunverulegur, hvernig skyldi þá standa á því að stór hópur fólks situr hér og hvar í kringum okkur og kvíðir beinlínis jólunum? Jafnvel fólk sem á allt til alls. Á jólum eiga allir að vera góðir hver við annan og kannske þá og einmitt þá er erfitt að eiga ekki aðstandendur, sitja uppi með sundurslitna fjölskyldu, búa við óvild og beiskju, upplifa sorg eða söknuð og ástunda þann feluleik, að setja upp grímu hamingjunnar og gleðinnar, þegar inn í þér býr harmur eða grátur, óhamingja af einhverju tagi og strengir tilfinninganna slá ekki í takt við jólatilstandið. Og svo er það einfaldlega fátæktin, sú neyð veruleikans að eiga þess ekki kost að kaupa og eta og dansa í kringum jólatré þessarar kaupmennsku og gjafaflóðs. Nútímasamfélagið æsir og espir og jólin eru toppurinn í þessum tryllta dansi. Þvert gegn öllum kenningum Krists, þvert gegn boðskap kirkjunnar um frið og innri ró. Þessi hátið kristindómsins er stundum eins og öfugmælavísa. Ég veit og játa að það er varla á hennar færi, kirkjunnar, né annarra, að snúa þessari þróun við, en mikið væri hollt og gott að geta upplifað og þakkað Kristi, einmitt á jólum, fyrir það sem hann boðaði og lifði fyrir, að eiga þessa helgistund, á þann einfalda hátt að njóta kyrrðar og hvíldar og blessunar, án alls handagangsins í öskjunni. Hugsa til náungans og nágrannans, í hófsemd og auðmýkt. Hugga og hughreysta þá sem finna til. Fara með þá bæn að sættir geti tekist eða sorgin sé læknuð. Líkna þeim sem líða. Gjöra svo við aðra, sem þú vilt að aðrir gjöri þér. Það hvarflar meira að segja stundum að mér að stíga upp á stól á miðju torginu og úthrópa skinhelgi jólahaldsins og verja þetta vígi kristindómsins, sem er einasta og síðasta vörnin gegn yfirtöku hins veraldlega glingurs og gervimennsku, þar sem góðsemin er mæld í gjöfum og græðgi, og vegir guðs eru orðnir að hraðbrautum fyrir oflátungshátt. Fyrirgefið mér orðbragðið og ákafann. Auðvitað stend ég ekki upp til að flytja torgræður, (yrði sennilega ekki talinn með öllum mjalla) ég sit hjá og tek þátt í jólahaldinu eins og þið hin og læt vel að mínum og gleymi því sjálfsagt, eins og flestir aðrir, meðan á jólahátíðinni stendur, hvað þetta allt saman á að snúast um. Friðinn, auðmýktina, kærleikann. Og náungann. Hver okkar má sosum vera að því, nema rétt á meðan við hlustum á jólapredikun prestsins? Þá er hitt eftir sem öllu máli skiptir, ekki satt, að taka upp pakkana og éta á sig gat. Reynum nú, já reynum að fremsta megni og í hjartans einlægni að hugsa hlýtt til þeirra sem eiga um sárt að binda. Látum anda jólanna berast með straumi góðrar hugsunar og hegðunar. Ég lifi enn í þeirri von og trú að boðskapur friðar og fagnaðar nái til okkar allra svo í dag verði glatt í döprum hjörtum. Ég óska landsmönnum og lesendum gleðilegra jóla.