Náttúruvaktin 3. nóvember 2004 00:01 Gosið sem hófst í Grímsvötnum á Vatnajökli í fyrrakvöld, hið þrettánda á hundrað árum, minnir okkur á tvennt. Hvað sem allri þróun tækni og vísinda líður eru náttúruöflin manninum margfalt máttugri. Gagnvart heljarkrafti eldgosa og jökulhlaupa getum við aðeins undrast, hrifist eða skelfst eftir atvikum, og vonað hið besta. En þennan kraft munum við tæplega nokkru sinni beisla. Hitt er, að það getur ráðið úrslitum í viðureigninni við náttúruöflin að viðbúnaður sé ávallt sem bestur og traust þekking sé fyrir hendi á líklegri hegðun náttúrunnar við skilyrði eins og nú hafa skapast. Í því efni erum við Íslendingar heppnir að eiga annars vegar öflugar almannavarnir og hins vegar vísindamenn á heimsmælikvarða. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir því að slíkt er engan veginn sjálfgefið. Það gildir jafnt um öryggisstofnanir sem vísindastofnanir að þær geta aðeins þrifist við þær aðstæður að almennur skilningur ríki á störfum þeirra og nauðsynlegu fjármagni sé veitt til þeirra. Og starfskrafta bestu vísndamanna þjóðarinnar getum við aðeins vænst að njóta ef við erum tilbúin að bjóða þeim viðunandi starfsaðstæður. Hvort tveggja vill því miður stundum gleymast þegar eldtungurnar úr iðrum jarðar hverfa sjónum og skjálftavirknin rénar. Við Íslendingar lifum í landi þar sem gosvirkni er óvenju mikil. Þó að við ráðum ekki við náttúruna höfum við markvisst búið okkur undir þau átök við hana sem reynslan hefur kennt okkur að vænta. Við höfum lagt áherslu á að hafa alltaf sveit vel menntaðra jarðfræðinga og vísindamanna í skyldum greinum til að koma á vettvang þegar náttúruhamfarir verða. Án vísindamanna Veðurstofu, Orkustofnunar, Raunvísindastofnunar Háskólans og sambærilegra stofnana er hætt við að þjóðin yrði óstyrk við fréttir af hamförum eins og eldgosum og jarðskjálftum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Guðmundur Magnússon Skoðanir Mest lesið Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Fólkið í flokknum Helgi Áss Grétarsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun
Gosið sem hófst í Grímsvötnum á Vatnajökli í fyrrakvöld, hið þrettánda á hundrað árum, minnir okkur á tvennt. Hvað sem allri þróun tækni og vísinda líður eru náttúruöflin manninum margfalt máttugri. Gagnvart heljarkrafti eldgosa og jökulhlaupa getum við aðeins undrast, hrifist eða skelfst eftir atvikum, og vonað hið besta. En þennan kraft munum við tæplega nokkru sinni beisla. Hitt er, að það getur ráðið úrslitum í viðureigninni við náttúruöflin að viðbúnaður sé ávallt sem bestur og traust þekking sé fyrir hendi á líklegri hegðun náttúrunnar við skilyrði eins og nú hafa skapast. Í því efni erum við Íslendingar heppnir að eiga annars vegar öflugar almannavarnir og hins vegar vísindamenn á heimsmælikvarða. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir því að slíkt er engan veginn sjálfgefið. Það gildir jafnt um öryggisstofnanir sem vísindastofnanir að þær geta aðeins þrifist við þær aðstæður að almennur skilningur ríki á störfum þeirra og nauðsynlegu fjármagni sé veitt til þeirra. Og starfskrafta bestu vísndamanna þjóðarinnar getum við aðeins vænst að njóta ef við erum tilbúin að bjóða þeim viðunandi starfsaðstæður. Hvort tveggja vill því miður stundum gleymast þegar eldtungurnar úr iðrum jarðar hverfa sjónum og skjálftavirknin rénar. Við Íslendingar lifum í landi þar sem gosvirkni er óvenju mikil. Þó að við ráðum ekki við náttúruna höfum við markvisst búið okkur undir þau átök við hana sem reynslan hefur kennt okkur að vænta. Við höfum lagt áherslu á að hafa alltaf sveit vel menntaðra jarðfræðinga og vísindamanna í skyldum greinum til að koma á vettvang þegar náttúruhamfarir verða. Án vísindamanna Veðurstofu, Orkustofnunar, Raunvísindastofnunar Háskólans og sambærilegra stofnana er hætt við að þjóðin yrði óstyrk við fréttir af hamförum eins og eldgosum og jarðskjálftum.
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun