Þegar eitt útilokar ekki annað Svanborg Sigmarsdóttir skrifar 20. janúar 2009 06:00 Þegar þessum fundi lýkur skulið þið fara strax í það að sækja um aðild að Evrópusambandinu." Á þessa leið voru skilaboð hagfræðiprófessorsins Willems Buiter í upphafi fyrirlestrar hans í Háskóla Íslands í gær. Hinn valmöguleikinn væri að einbeita sér að landbúnaði og sjávarútvegi og einangrast á sviði alþjóðlegra viðskipta, sem sé í raun ekki valmöguleiki. Á svipuðum tíma sagði nýr formaður Framsóknarflokksins að aðildarumsókn í Evrópusambandið væri ekki forgangsverkefni. Það væri á bráðavanda heimilanna í landinu sem ætti að einblína. Það er ekki nýtt hjá formanninum að stilla þessu tvennu upp sem andstæðum. Margir andstæðingar Evrópusambandsins hafa sagt það áður. Annaðhvort þurfi að leggja áherslu á aðildarviðræður, eða bjarga heimilunum og fyrirtækjunum frá gjaldþroti. En er það virkilega svo að ekki sé hægt að vinna að báðum verkefnum í einu, eða jafnvel að umsóknin styrki stöðu heimilanna og fyrirtækjanna? Vandamálin sem Ísland stendur frammi fyrir eru há verðbólga og háir stýrivextir, ótrúverðugur gjaldmiðill, gjaldmiðilshöft, atvinnuleysi, verulegur niðurskurður á fjárlögum, veruleg skuldabyrði ríkis, heimila og fyrirtækja og gífurlegt vantraust á þeim sem eiga að leiða þjóðina upp úr kreppunni, bæði stjórnmálamönnum og embættismönnum. Lengur mætti upp telja. Ekkert af þessu verður leyst með töfralausnum, þótt eflaust sé ýmislegt hægt að gera til að reyna að mýkja áhrif kreppunnar á fyrirtæki og fjölskyldur. Umsókn í Evrópusambandið er heldur engin töfralausn. En hún er hluti af lausninni, til framtíðar séð. Ef huga á að vandamálum heimilanna verður að huga að gjaldeyrissveiflum annars vegar og verðbólgunni hins vegar. Með styrkari krónu og lægri verðbólgu lækka útgjöldin. Þetta tvennt er hins vegar tengt, þar sem verðbólgan sem mælist nú kemur fyrst og fremst til vegna gengishrunsins. Því þarf það að vera forgangsverkefni að leysa gjaldeyriskrísuna til handa heimilum og atvinnurekendum. Það er ekkert erlent traust á krónunni, og það sem meira er, það er lítið traust erlendis á að peningamálastjórnunin sé slík að örmyntin okkar verðskuldi nokkurt traust. Í aðildarumsókn, auk yfirlýsingar um að við stefndum á upptöku evru eins hratt og auðið yrði, væri sterkt merki gefið um verulegar áherslubreytingar í peningamálastjórnun sem gæti leitt til aukins trúverðugleika. Í slíku ferli kæmust íslensk stjórnvöld ekki upp með álíka peningamálastjórn og hefur verið hér ríkjandi frá 2001 og hagstjórn eins og hún hefur verið stunduð frá því að Íslendingar tóku yfir stjórn á eigin fjármálum. Á meðan hér ríkja gjaldeyrishöft og ekkert traust er á krónunni eða hagstjórninni er heldur lítil von til þess að erlendir fjárfestar fáist til að líta hingað hýru auga eða erlendir bankar hafi áhuga á að lána Íslendingum. Áhuginn verður einungis að draga sig út frá krónusvæðinu sem veikir hana enn meir. Þeir sem ekki telja aðildarumsókn vera forgangsmál verða að útskýra hvernig á að hefja það starf að leysa gjaldeyriskrísuna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Svanborg Sigmarsdóttir Mest lesið Er ég eins og ég er? - Svar við pistli heilbrigðisráðherra Eldur Smári Kristinsson Skoðun Óvelkomnar alls staðar Kristín Davíðsdóttir Skoðun Ég er eins og ég er – um heilbrigðisþjónustu við trans fólk Alma D. Möller Skoðun Raddir, sýnir og aðrar óhefðbundnar skynjanir Svava Arnardóttir Skoðun Opið bréf til utanríkisráðherra og alþingismanna: Farbann á hermenn sem taka þátt í þjóðarmorði Helen Ólafsdóttir Skoðun Erfðir og endurframleiðsla félagslegra vandamála milli kynslóða Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Furðuleg meðvirkni með fúskurum Jón Kaldal Skoðun Að því að rjúfa vítahring kynslóðabundinna afbrota Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Halldór 13.09.2025 Halldór Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon Skoðun
Þegar þessum fundi lýkur skulið þið fara strax í það að sækja um aðild að Evrópusambandinu." Á þessa leið voru skilaboð hagfræðiprófessorsins Willems Buiter í upphafi fyrirlestrar hans í Háskóla Íslands í gær. Hinn valmöguleikinn væri að einbeita sér að landbúnaði og sjávarútvegi og einangrast á sviði alþjóðlegra viðskipta, sem sé í raun ekki valmöguleiki. Á svipuðum tíma sagði nýr formaður Framsóknarflokksins að aðildarumsókn í Evrópusambandið væri ekki forgangsverkefni. Það væri á bráðavanda heimilanna í landinu sem ætti að einblína. Það er ekki nýtt hjá formanninum að stilla þessu tvennu upp sem andstæðum. Margir andstæðingar Evrópusambandsins hafa sagt það áður. Annaðhvort þurfi að leggja áherslu á aðildarviðræður, eða bjarga heimilunum og fyrirtækjunum frá gjaldþroti. En er það virkilega svo að ekki sé hægt að vinna að báðum verkefnum í einu, eða jafnvel að umsóknin styrki stöðu heimilanna og fyrirtækjanna? Vandamálin sem Ísland stendur frammi fyrir eru há verðbólga og háir stýrivextir, ótrúverðugur gjaldmiðill, gjaldmiðilshöft, atvinnuleysi, verulegur niðurskurður á fjárlögum, veruleg skuldabyrði ríkis, heimila og fyrirtækja og gífurlegt vantraust á þeim sem eiga að leiða þjóðina upp úr kreppunni, bæði stjórnmálamönnum og embættismönnum. Lengur mætti upp telja. Ekkert af þessu verður leyst með töfralausnum, þótt eflaust sé ýmislegt hægt að gera til að reyna að mýkja áhrif kreppunnar á fyrirtæki og fjölskyldur. Umsókn í Evrópusambandið er heldur engin töfralausn. En hún er hluti af lausninni, til framtíðar séð. Ef huga á að vandamálum heimilanna verður að huga að gjaldeyrissveiflum annars vegar og verðbólgunni hins vegar. Með styrkari krónu og lægri verðbólgu lækka útgjöldin. Þetta tvennt er hins vegar tengt, þar sem verðbólgan sem mælist nú kemur fyrst og fremst til vegna gengishrunsins. Því þarf það að vera forgangsverkefni að leysa gjaldeyriskrísuna til handa heimilum og atvinnurekendum. Það er ekkert erlent traust á krónunni, og það sem meira er, það er lítið traust erlendis á að peningamálastjórnunin sé slík að örmyntin okkar verðskuldi nokkurt traust. Í aðildarumsókn, auk yfirlýsingar um að við stefndum á upptöku evru eins hratt og auðið yrði, væri sterkt merki gefið um verulegar áherslubreytingar í peningamálastjórnun sem gæti leitt til aukins trúverðugleika. Í slíku ferli kæmust íslensk stjórnvöld ekki upp með álíka peningamálastjórn og hefur verið hér ríkjandi frá 2001 og hagstjórn eins og hún hefur verið stunduð frá því að Íslendingar tóku yfir stjórn á eigin fjármálum. Á meðan hér ríkja gjaldeyrishöft og ekkert traust er á krónunni eða hagstjórninni er heldur lítil von til þess að erlendir fjárfestar fáist til að líta hingað hýru auga eða erlendir bankar hafi áhuga á að lána Íslendingum. Áhuginn verður einungis að draga sig út frá krónusvæðinu sem veikir hana enn meir. Þeir sem ekki telja aðildarumsókn vera forgangsmál verða að útskýra hvernig á að hefja það starf að leysa gjaldeyriskrísuna.
Opið bréf til utanríkisráðherra og alþingismanna: Farbann á hermenn sem taka þátt í þjóðarmorði Helen Ólafsdóttir Skoðun
Erfðir og endurframleiðsla félagslegra vandamála milli kynslóða Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun
Opið bréf til utanríkisráðherra og alþingismanna: Farbann á hermenn sem taka þátt í þjóðarmorði Helen Ólafsdóttir Skoðun
Erfðir og endurframleiðsla félagslegra vandamála milli kynslóða Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun