„Menn eru að pissa í skóinn dálítið duglega“ ingvar haraldsson skrifar 27. maí 2015 12:34 Þórólfur Matthíasson hagfræðiprófessor býst við að verðbólga aukist gangi samningsdrög að nýjum kjarasamningi VR, LÍV, Flóabandalagsins og Stéttarfélags Vesturlands við Samtök atvinnulífsins eftir. mynd/kristinn ingvarsson Menn eru að pissa í skóinn dálítið duglega og svo hugsa menn ekkert um hvað gerist þegar það kólnar,“ segir Þórólfur Matthíasson prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands um drög að nýjum kjarasamningi VR, LÍV, Flóabandalagsins og Stéttarfélags Vesturlands við Samtök atvinnulífsins sem samþykkt voru í gær „Erum við ekki með þessu að búa til ástand þar sem flugið og allt draslið verður stoppað eftir þrjú og hálft ár? Er ekki ástæða til að lyfta augum aðeins upp frá borðinu?,“ spyr Þórólfur. Samkvæmt samningsdrögum að kjarasamningi eiga lægstu laun að hækka um 11,5 til 13 prósent frá og með 1. maí síðastliðnum. Launahækkanirnar munu svo fara lækkandi eftir því sem líður á samningstímann og hækka um 5,5 prósent árið 2016, 4,5 prósent árið 2017 og 3 prósent árið 2018. „Ef þú lítur til Norðurlandanna þá gera menn tveggja ára samning og þegar ár er liðið af samningstímabilinu þá fara þeir yfir þeir yfir og skoða hvort þeir þurfi að aðlaga hann eitthvað og reyna þannig að forðast þessar væntingasprengjur sem koma svo hjá okkur með jöfnu millibili.“Magnús Pétursson, fráfarandi ríkissáttasemjari, hefur haft í nógu að snúast að undanförnu enda stór hluti launamanna með lausan kjarasamning. Þórólfi Matthíassyni hagfræðiprófessor hugnast illa þeir kjarasamningar sem nú eru til umræðu.vísir/pjeturBýst við allt að 5 prósent verðbólgu á þessu ári Þá efast Þórólfur um að þeir sem séu á hærri launum en nemur taxta sætti sig við minni launahækkun en aðrir líkt og núverandi samningsdrög segja til um. „Munu menn ekki fara fram á meira þegar að þeir sjá fram á möguleika til þess?“ spyr Þórólfur. „Ef að þetta fer yfir alla línuna þá má búast við verðbólguskoti nema náttúrulega að Seðlabankinn hækki vextina duglega þannig það náist þá hækkun á genginu og olíuverðið gæti líka hjálpað upp á. Það gætu orðið aðstæður sem gætu hjálpað til. En svona einangrað, allt annað óbreytt, þá kallar þetta á verðbólgu,“ segir hagfræðiprófessorinn. „Við erum að tala um langleiðina í 10 prósent hækkun umfram það sem menn töldu vera svigrúmið og mera en 10 prósent umfram framleiðniaukningu. Það er náttúrulega spurning hvernig þetta smitast út á aðra en ég myndi nú segja að menn séu að byggja inn í þetta lágmark 5 prósent verðbólgu, jafnvel meira, á þessu ári,“ bætir Þórólfur við.Laun þeirra sem eru á lægstu launum við afgreiðslustörf munu hækka um 13 prósent strax verði verði samningsdrögin samþykkt.vísir/ernir„Á sama tíma er ríkisstjórnin náttúrulega að tuða út peningum sem eru ófjármögnuð útgjöld í vegaframkvæmdir og guð má vita hvað. Þannig að það er ekki bara þetta sem ýtir undir heldur þetta klúður með náttúrupassa og nauðsynina á að taka til hendinni á ferðamannastöðunum. Þannig að þetta er einhvern veginn ekki alveg í takt,“ segir hann.Telur samningana ekki stuðla að betri lífskjörum Þórólfur bendir á að almennt sé framleiðni talin um 20 prósentum minni hér á landi en í nágrannalöndum og bendir m.a. á skýrslu McKinsey því til stuðnings. „Sjáum við eitthvað í þessum drögum sem er framleiðnihvetjandi? Er verið að breyta launakerfum þannig að þau virki hvetjandi?,“ spyr Þórólfur. „Það vantar framtíðarsýnina og það vantar það sem gæti orðið til að komast upp úr þessum lakari lífskjörum sem eru hér á landi heldur en eru á Norðurlöndunum.“ Verkfall 2016 Tengdar fréttir Drög að kjarasamningi samþykkt Gert er ráð fyrir að samningur gildi út 2018. 26. maí 2015 20:33 Starfsgreinasambandið fundar með SA í dag Búist er við því að sama tilboð verði lagt fram og samþykkt var af samninganefndum VR, LÍV, Flóabandalagsins og StéttVest. 27. maí 2015 07:16 Fyrrum verkalýðsforkólfur segir samningsdrög sigur fyrir atvinnurekendur Björn Grétar Sveinsson, fyrrum formaður Verkamannasambands Íslands, er ekki sáttur við þau drög að samningi sem VR og Flóabandalagið hafa komist að samkomulagi við SA. 27. maí 2015 10:41 Mest lesið Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Helmingur Íslendinga sáttur við falsanir og eftirlíkanir Neytendur Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
Menn eru að pissa í skóinn dálítið duglega og svo hugsa menn ekkert um hvað gerist þegar það kólnar,“ segir Þórólfur Matthíasson prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands um drög að nýjum kjarasamningi VR, LÍV, Flóabandalagsins og Stéttarfélags Vesturlands við Samtök atvinnulífsins sem samþykkt voru í gær „Erum við ekki með þessu að búa til ástand þar sem flugið og allt draslið verður stoppað eftir þrjú og hálft ár? Er ekki ástæða til að lyfta augum aðeins upp frá borðinu?,“ spyr Þórólfur. Samkvæmt samningsdrögum að kjarasamningi eiga lægstu laun að hækka um 11,5 til 13 prósent frá og með 1. maí síðastliðnum. Launahækkanirnar munu svo fara lækkandi eftir því sem líður á samningstímann og hækka um 5,5 prósent árið 2016, 4,5 prósent árið 2017 og 3 prósent árið 2018. „Ef þú lítur til Norðurlandanna þá gera menn tveggja ára samning og þegar ár er liðið af samningstímabilinu þá fara þeir yfir þeir yfir og skoða hvort þeir þurfi að aðlaga hann eitthvað og reyna þannig að forðast þessar væntingasprengjur sem koma svo hjá okkur með jöfnu millibili.“Magnús Pétursson, fráfarandi ríkissáttasemjari, hefur haft í nógu að snúast að undanförnu enda stór hluti launamanna með lausan kjarasamning. Þórólfi Matthíassyni hagfræðiprófessor hugnast illa þeir kjarasamningar sem nú eru til umræðu.vísir/pjeturBýst við allt að 5 prósent verðbólgu á þessu ári Þá efast Þórólfur um að þeir sem séu á hærri launum en nemur taxta sætti sig við minni launahækkun en aðrir líkt og núverandi samningsdrög segja til um. „Munu menn ekki fara fram á meira þegar að þeir sjá fram á möguleika til þess?“ spyr Þórólfur. „Ef að þetta fer yfir alla línuna þá má búast við verðbólguskoti nema náttúrulega að Seðlabankinn hækki vextina duglega þannig það náist þá hækkun á genginu og olíuverðið gæti líka hjálpað upp á. Það gætu orðið aðstæður sem gætu hjálpað til. En svona einangrað, allt annað óbreytt, þá kallar þetta á verðbólgu,“ segir hagfræðiprófessorinn. „Við erum að tala um langleiðina í 10 prósent hækkun umfram það sem menn töldu vera svigrúmið og mera en 10 prósent umfram framleiðniaukningu. Það er náttúrulega spurning hvernig þetta smitast út á aðra en ég myndi nú segja að menn séu að byggja inn í þetta lágmark 5 prósent verðbólgu, jafnvel meira, á þessu ári,“ bætir Þórólfur við.Laun þeirra sem eru á lægstu launum við afgreiðslustörf munu hækka um 13 prósent strax verði verði samningsdrögin samþykkt.vísir/ernir„Á sama tíma er ríkisstjórnin náttúrulega að tuða út peningum sem eru ófjármögnuð útgjöld í vegaframkvæmdir og guð má vita hvað. Þannig að það er ekki bara þetta sem ýtir undir heldur þetta klúður með náttúrupassa og nauðsynina á að taka til hendinni á ferðamannastöðunum. Þannig að þetta er einhvern veginn ekki alveg í takt,“ segir hann.Telur samningana ekki stuðla að betri lífskjörum Þórólfur bendir á að almennt sé framleiðni talin um 20 prósentum minni hér á landi en í nágrannalöndum og bendir m.a. á skýrslu McKinsey því til stuðnings. „Sjáum við eitthvað í þessum drögum sem er framleiðnihvetjandi? Er verið að breyta launakerfum þannig að þau virki hvetjandi?,“ spyr Þórólfur. „Það vantar framtíðarsýnina og það vantar það sem gæti orðið til að komast upp úr þessum lakari lífskjörum sem eru hér á landi heldur en eru á Norðurlöndunum.“
Verkfall 2016 Tengdar fréttir Drög að kjarasamningi samþykkt Gert er ráð fyrir að samningur gildi út 2018. 26. maí 2015 20:33 Starfsgreinasambandið fundar með SA í dag Búist er við því að sama tilboð verði lagt fram og samþykkt var af samninganefndum VR, LÍV, Flóabandalagsins og StéttVest. 27. maí 2015 07:16 Fyrrum verkalýðsforkólfur segir samningsdrög sigur fyrir atvinnurekendur Björn Grétar Sveinsson, fyrrum formaður Verkamannasambands Íslands, er ekki sáttur við þau drög að samningi sem VR og Flóabandalagið hafa komist að samkomulagi við SA. 27. maí 2015 10:41 Mest lesið Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Helmingur Íslendinga sáttur við falsanir og eftirlíkanir Neytendur Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
Starfsgreinasambandið fundar með SA í dag Búist er við því að sama tilboð verði lagt fram og samþykkt var af samninganefndum VR, LÍV, Flóabandalagsins og StéttVest. 27. maí 2015 07:16
Fyrrum verkalýðsforkólfur segir samningsdrög sigur fyrir atvinnurekendur Björn Grétar Sveinsson, fyrrum formaður Verkamannasambands Íslands, er ekki sáttur við þau drög að samningi sem VR og Flóabandalagið hafa komist að samkomulagi við SA. 27. maí 2015 10:41