Skrifin sem stjórn Rithöfundasambandsins kveinkaði sér undan Bjarni Bernharður Bjarnason skrifar 28. janúar 2018 08:00 ÞETTA ERU FÆRSLURNAR SEM ÉG SETTI INNÁ LOKAÐA FACEBOOKSÍÐU RITHÖFUNDASAMBANDS ÍSLANDS, OG STJÓRNIN ÞOLDI EKKI – LÉT ÚTILOKA MIG FRÁ SÍÐUNNI FYRIR LÍFSTÍÐ. SVONA VINNUBRÖGÐ STJÓRNARINNAR, EINS OG Í MÍNU TILVIKI – MINNA Á GAMLA SOVÉT! Að gefnu tilefni … vil ég beina fáeinum spurningum til félaga minna í Rithöfundasambandinu um þessa lokuðu facebook síðu, sem þeir hafa flestir aðgang að: Hvers vegna er síðan svona ferlega leiðinleg, svona litlaus og dauð? Hvers vegna nota höfundar Íslands ekki þessa síðu til að skiptast á skoðunum um það sem brennur á í íslensku bókmenntalífi? Ég vil minna á að orð eru til alls fyrst. Það er ekki svo að allt sé með svo miklum ágætum í bókmenntaheimi Íslands að ekkert sé til að ræða. Nei, við höfundar, sem eigum að hafa stöðu útvarða í íslensku menningarlífi og vera um leið virkir þjóðfélagsgagnrýnendur, skortir ekki verkefnin, svo mörgu er ábótavant í þjóðlífi voru og menningu. Hvar eru allir þessir beittu pennar Ísland? Hvar er samtakamátturinn í íslenskum skáldaheimi? Hvar er baráttuandinn? Ég vil beina orðum mínum til stjórnar RSÍ og formanns; að í samráði við Bandalag íslenskra listamann verði þegar hafin vinna við að móta tillögu til mennta- og menningarmálaráðuneytis, um að starfslaun listamanna verði tekin til endurskoðunar, frá grunni. Það launakerfi sem nú er við lýði svarar engan veginn kröfum tímans. Hvað að RSÍ snýr, þá hefur launakerfið mjög slælega fylgt örum vexti hóps rithöfunda, þannig að áberandi er það mikla gap á milli yngri og eldri rithöfunda, á kostnað hinna yngri, en raðir þeirra þynnast með ári hverju sem fá úthlutað úr sjóðnum. Þá er þörf á að leggja til grundvallar hver sér hinn eiginlegi tilgangur hins opinbera með launasjóðnum, hvort sjóðurinn eigi að vera það sem hann er í dag; „verðlaun“ til miðaldra höfunda í góðum álnum, eða hvort sjóðnum skal ætlað það hlutverk að byggja undir þá höfunda sem eru að hleypa heimdragann á rithöfundarferlinum, og vera um leið útvörður íslenskrar tungu og bókmenntamenningar. Það sem er brýnast, er að mótuð verði pólitísk stefna um hvað hlutverki skáldskapurinn eigi að gegna, í dag, jafnt sem til framtíðar, fyrir land og þjóð. Slík stefna hefur aldrei verið formuð í mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Ríkisstjórn hvers tíma hlýtur að vera ábyrg fyrir menningarlegri velferð þjóðarinnar, eins og til dæmis bókmenntanna – og þá um leið íslenskri tungu. Ef mótuð yrði skýr stefna hvað bókmenntunum sé ætlað, á sem heilbrigðastan hátt, að vera þjóðinni, yrði það engum vafa undirorpið hvernig standa ætti að launasjóði rithöfunda. Launasjóður rithöfunda á búa yfir styrku sjálfstæði gagnvart umsækjendum, ekki að standa í persónulegri þjónkun við einstaka höfunda – launasjóðurinn á fyrst og síðast að vera lífæð tungu og menningar. Ég hef sótt um ritlaun síðan 2003 en síendurtekið fengið synjun. Og þá veltir maður fyrir hvað leggur þessi skipaða nefnd til grundvallar við úthlutun? Ég skrifa fagurbókmenntir og tilheyri þeim flokki höfunda sem er óðum að tína tölunni á Íslandi, svo maður skyldi ætla úthlutunarnefndin hefði skyldur um að reyna að halda lífi í höfundum á borð við mig. Nú þýðir ekkert að malda í móinn og segja að ég sé ekki nóg gott skáld til að eiga rétt á ritlaunum – ég er mjög gott ljóðskáld. Það er svo komið að ég er farinn að upplifa þessa stöðugu synjun sem ofbeldi, að markvisst sé verið að níðast á mér. Getur einhver sett sig í mín spor? Skáld sem hefur gefið þjóðinni ófáar ljóðaperlur, án þess að fá minnstu þakkir.Bjarni Bernharður Bjarnason, rithöfundur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Tengdar fréttir Mælirinn er fullur - og vel það Ég krefst þess að fá að vita hvað það er sem mælir gegn því að ég fái ritlaun! 5. janúar 2018 16:23 Rithöfundalyddurnar og ráðherrann Sitthvað hef ég við fyrirkomulag launasjóðs rithöfunda að athuga. 25. janúar 2018 06:03 Takk fyrir 40 árin – Rithöfundasamband Íslands! Mér var gerður nauðugur einn kostur að segja mig úr Rithöfundasambandi Íslands, eftir 40 ára veru í sambandinu. 13. janúar 2018 11:10 Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
ÞETTA ERU FÆRSLURNAR SEM ÉG SETTI INNÁ LOKAÐA FACEBOOKSÍÐU RITHÖFUNDASAMBANDS ÍSLANDS, OG STJÓRNIN ÞOLDI EKKI – LÉT ÚTILOKA MIG FRÁ SÍÐUNNI FYRIR LÍFSTÍÐ. SVONA VINNUBRÖGÐ STJÓRNARINNAR, EINS OG Í MÍNU TILVIKI – MINNA Á GAMLA SOVÉT! Að gefnu tilefni … vil ég beina fáeinum spurningum til félaga minna í Rithöfundasambandinu um þessa lokuðu facebook síðu, sem þeir hafa flestir aðgang að: Hvers vegna er síðan svona ferlega leiðinleg, svona litlaus og dauð? Hvers vegna nota höfundar Íslands ekki þessa síðu til að skiptast á skoðunum um það sem brennur á í íslensku bókmenntalífi? Ég vil minna á að orð eru til alls fyrst. Það er ekki svo að allt sé með svo miklum ágætum í bókmenntaheimi Íslands að ekkert sé til að ræða. Nei, við höfundar, sem eigum að hafa stöðu útvarða í íslensku menningarlífi og vera um leið virkir þjóðfélagsgagnrýnendur, skortir ekki verkefnin, svo mörgu er ábótavant í þjóðlífi voru og menningu. Hvar eru allir þessir beittu pennar Ísland? Hvar er samtakamátturinn í íslenskum skáldaheimi? Hvar er baráttuandinn? Ég vil beina orðum mínum til stjórnar RSÍ og formanns; að í samráði við Bandalag íslenskra listamann verði þegar hafin vinna við að móta tillögu til mennta- og menningarmálaráðuneytis, um að starfslaun listamanna verði tekin til endurskoðunar, frá grunni. Það launakerfi sem nú er við lýði svarar engan veginn kröfum tímans. Hvað að RSÍ snýr, þá hefur launakerfið mjög slælega fylgt örum vexti hóps rithöfunda, þannig að áberandi er það mikla gap á milli yngri og eldri rithöfunda, á kostnað hinna yngri, en raðir þeirra þynnast með ári hverju sem fá úthlutað úr sjóðnum. Þá er þörf á að leggja til grundvallar hver sér hinn eiginlegi tilgangur hins opinbera með launasjóðnum, hvort sjóðurinn eigi að vera það sem hann er í dag; „verðlaun“ til miðaldra höfunda í góðum álnum, eða hvort sjóðnum skal ætlað það hlutverk að byggja undir þá höfunda sem eru að hleypa heimdragann á rithöfundarferlinum, og vera um leið útvörður íslenskrar tungu og bókmenntamenningar. Það sem er brýnast, er að mótuð verði pólitísk stefna um hvað hlutverki skáldskapurinn eigi að gegna, í dag, jafnt sem til framtíðar, fyrir land og þjóð. Slík stefna hefur aldrei verið formuð í mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Ríkisstjórn hvers tíma hlýtur að vera ábyrg fyrir menningarlegri velferð þjóðarinnar, eins og til dæmis bókmenntanna – og þá um leið íslenskri tungu. Ef mótuð yrði skýr stefna hvað bókmenntunum sé ætlað, á sem heilbrigðastan hátt, að vera þjóðinni, yrði það engum vafa undirorpið hvernig standa ætti að launasjóði rithöfunda. Launasjóður rithöfunda á búa yfir styrku sjálfstæði gagnvart umsækjendum, ekki að standa í persónulegri þjónkun við einstaka höfunda – launasjóðurinn á fyrst og síðast að vera lífæð tungu og menningar. Ég hef sótt um ritlaun síðan 2003 en síendurtekið fengið synjun. Og þá veltir maður fyrir hvað leggur þessi skipaða nefnd til grundvallar við úthlutun? Ég skrifa fagurbókmenntir og tilheyri þeim flokki höfunda sem er óðum að tína tölunni á Íslandi, svo maður skyldi ætla úthlutunarnefndin hefði skyldur um að reyna að halda lífi í höfundum á borð við mig. Nú þýðir ekkert að malda í móinn og segja að ég sé ekki nóg gott skáld til að eiga rétt á ritlaunum – ég er mjög gott ljóðskáld. Það er svo komið að ég er farinn að upplifa þessa stöðugu synjun sem ofbeldi, að markvisst sé verið að níðast á mér. Getur einhver sett sig í mín spor? Skáld sem hefur gefið þjóðinni ófáar ljóðaperlur, án þess að fá minnstu þakkir.Bjarni Bernharður Bjarnason, rithöfundur.
Mælirinn er fullur - og vel það Ég krefst þess að fá að vita hvað það er sem mælir gegn því að ég fái ritlaun! 5. janúar 2018 16:23
Rithöfundalyddurnar og ráðherrann Sitthvað hef ég við fyrirkomulag launasjóðs rithöfunda að athuga. 25. janúar 2018 06:03
Takk fyrir 40 árin – Rithöfundasamband Íslands! Mér var gerður nauðugur einn kostur að segja mig úr Rithöfundasambandi Íslands, eftir 40 ára veru í sambandinu. 13. janúar 2018 11:10
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar