Það var bara eitt sem við vorum ósammála um Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 28. nóvember 2017 10:15 "Ég kalla þetta verkefni smíðisgripinn okkar. Það er búið að taka nokkur ár. Við byrjuðum að ræða það fyrir um það bil áratug, svo fórum við að viða í það einni og einni spýtu,“ segir Ólafur um bókina sem Lúðvík flettir á stofuborðinu heima. Vísir/Stefán Við köllum þetta alsögu sem er í raun og veru nýtt heiti. Á ensku er það Big History – Saga frá byrjun alheimsins til okkar daga. Ég veit ekki um neina aðra sambærilega bók á Íslandi,“ segir Lúðvík Gústafsson jarðfræðingur um nýja bók þeirra Ólafs Halldórssonar líffræðings, Frá Miklahvelli til mannheima. „Það væri hægt að skrifa heilan bókaflokk um hvern kafla, hvort sem er um alheiminn, jarðfræðina, lífið almennt eða mannkynið og þróun þess. En þegar svona langur tími er tekinn fyrir verður að stikla á stóru.“ Lúðvík segir ritun bókarinnar hafa verið algert gæluverkefni hjá þeim félögum og að ekkert hafi legið á eða knúið þá áfram annað en áhugi. Ólafur tekur undir það. „Ég kalla þetta verkefni smíðisgripinn okkar. Það er búið að taka nokkur ár. Við byrjuðum að ræða það fyrir um það bil áratug, svo fórum við að viða í það einni og einni spýtu. Hittumst reglulega á Kringlukránni í hádeginu, einu sinni til tvisvar í mánuði og bárum saman bækur okkar. Skrifuðum fyrst hvor sína kaflana, eftir því hverju við vorum skástir í, svo hefur efnið verið að veltast milli okkar, þannig að svolítið erfitt er að segja hvor á hvað – þannig á það líka að vera.“ Lúðvík kveðst hafa fengið fyrsta stjörnukíkinn 14 ára gamall og síðan haft gífurlegan áhuga á alheiminum. „Ég skrifa fyrstu kaflana í bókinni um alheiminn og reikistjörnurnar og svo lokakaflann um framtíðina og leitina að lífi á öðrum hnöttum. Ólafur er með stærri hluta bókarinnar, um lífið og mannkynið en ég hef oft farið í gegnum hans efni og hann mitt.“Lúðvík starfar sem sérfræðingur á vegum Sambands íslenskra sveitarfélaga og Ólafur er kominn á eftirlaun. Þeir kenndu báðir við Verslunarskólann um skeið, Lúðvík eðlis- og efnafræði, Ólafur líf- og efnafræði. „Ég er á svokallaðri 95 ára reglu og hætti kennslu um leið og tækifæri gafst, til að geta sinnt ritstörfum,“ segir Ólafur sem kveðst fyrst hafa sest niður og skrifað kennslubók í líffræði eins og honum fannst hún eiga að vera, eftir alla reynsluna. „Ég er svo heppinn að líffræðibókin hefur fengið bara fína dreifingu og er notuð til kennslu í um helmingi framhaldsskólanna,“ segir hann. En þótti þeim félögum vanta bók eins og þá sem þeir hafa nú skrifað, þegar þeir voru að kenna? „Já, og bara almennt. Bókin okkar er skrifuð á mannamáli og fólk þarf ekki endilega að lesa hana spjaldanna á milli heldur getur gripið niður í hana hér og þar. Efnið á að skiljast hverjum þeim sem hefur áhuga,“ segir Lúðvík og heitir því að þeir Ólafur muni ekki láta staðar numið heldur fylgja bókinni eftir á netinu. „Það eru stöðugt nýjar uppgötvanir á öllum þeim sviðum sem við fjöllum um, ég get nefnt læknavísindin, í sambandi við erfðaefnin.“ Þeir segjast hafa látið stærð bókarinnar nokkuð ráðast. „Það var bara eitt atriði sem við vorum ósammála um og verðum alltaf, það er hvort líf sé annars staðar en á jörðinni,“ segir Ólafur. „Við leystum það með því að ræða málin á þremur, fjórum síðum og niðurstaðan var auðvitað sú sama og áður.“ Lúðvík brosir. „Við köllum kaflann Symposium, eða Samdrykkju. Ég er sannfærður um að ég muni lifa það að lífverur finnist víðar en á jörðinni en Ólafur telur líf í alheiminum aldrei munu finnast og í þessum kafla rökstyðjum við báðir okkar skoðanir en þær haggast ekkert.“ Bókmenntir Menning Mest lesið Hugsar oft til fyrstu ástarinnar vegna ástandsins í Íran Lífið Gallstasi á meðgöngu: „Ég grátbað um að ég yrði sett af stað“ Áskorun Þórdís Lóa um Júró-umfjöllun: „Hvers vegna þessi þögn?“ Lífið „Það er einmanalegt að missa móður“ Lífið Ætlar hvorki að hætta að vinna né opna kaffihús Lífið Krakkatían: Celebs, sumar og forseti Íslands Lífið Vandamálaráðuneytið únefndi hinn fimmtán ára Viðar til sigurs Lífið Sveitarstjóri og sauðfjárbóndi fóru á kostum Lífið Hvetur fólk til að nota sólarvörn eftir krabbameinsgreiningu Lífið Strangheiðarleg dreifbýlistútta og lopapeysan í uppáhaldi Tíska og hönnun Fleiri fréttir Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Sjá meira
Við köllum þetta alsögu sem er í raun og veru nýtt heiti. Á ensku er það Big History – Saga frá byrjun alheimsins til okkar daga. Ég veit ekki um neina aðra sambærilega bók á Íslandi,“ segir Lúðvík Gústafsson jarðfræðingur um nýja bók þeirra Ólafs Halldórssonar líffræðings, Frá Miklahvelli til mannheima. „Það væri hægt að skrifa heilan bókaflokk um hvern kafla, hvort sem er um alheiminn, jarðfræðina, lífið almennt eða mannkynið og þróun þess. En þegar svona langur tími er tekinn fyrir verður að stikla á stóru.“ Lúðvík segir ritun bókarinnar hafa verið algert gæluverkefni hjá þeim félögum og að ekkert hafi legið á eða knúið þá áfram annað en áhugi. Ólafur tekur undir það. „Ég kalla þetta verkefni smíðisgripinn okkar. Það er búið að taka nokkur ár. Við byrjuðum að ræða það fyrir um það bil áratug, svo fórum við að viða í það einni og einni spýtu. Hittumst reglulega á Kringlukránni í hádeginu, einu sinni til tvisvar í mánuði og bárum saman bækur okkar. Skrifuðum fyrst hvor sína kaflana, eftir því hverju við vorum skástir í, svo hefur efnið verið að veltast milli okkar, þannig að svolítið erfitt er að segja hvor á hvað – þannig á það líka að vera.“ Lúðvík kveðst hafa fengið fyrsta stjörnukíkinn 14 ára gamall og síðan haft gífurlegan áhuga á alheiminum. „Ég skrifa fyrstu kaflana í bókinni um alheiminn og reikistjörnurnar og svo lokakaflann um framtíðina og leitina að lífi á öðrum hnöttum. Ólafur er með stærri hluta bókarinnar, um lífið og mannkynið en ég hef oft farið í gegnum hans efni og hann mitt.“Lúðvík starfar sem sérfræðingur á vegum Sambands íslenskra sveitarfélaga og Ólafur er kominn á eftirlaun. Þeir kenndu báðir við Verslunarskólann um skeið, Lúðvík eðlis- og efnafræði, Ólafur líf- og efnafræði. „Ég er á svokallaðri 95 ára reglu og hætti kennslu um leið og tækifæri gafst, til að geta sinnt ritstörfum,“ segir Ólafur sem kveðst fyrst hafa sest niður og skrifað kennslubók í líffræði eins og honum fannst hún eiga að vera, eftir alla reynsluna. „Ég er svo heppinn að líffræðibókin hefur fengið bara fína dreifingu og er notuð til kennslu í um helmingi framhaldsskólanna,“ segir hann. En þótti þeim félögum vanta bók eins og þá sem þeir hafa nú skrifað, þegar þeir voru að kenna? „Já, og bara almennt. Bókin okkar er skrifuð á mannamáli og fólk þarf ekki endilega að lesa hana spjaldanna á milli heldur getur gripið niður í hana hér og þar. Efnið á að skiljast hverjum þeim sem hefur áhuga,“ segir Lúðvík og heitir því að þeir Ólafur muni ekki láta staðar numið heldur fylgja bókinni eftir á netinu. „Það eru stöðugt nýjar uppgötvanir á öllum þeim sviðum sem við fjöllum um, ég get nefnt læknavísindin, í sambandi við erfðaefnin.“ Þeir segjast hafa látið stærð bókarinnar nokkuð ráðast. „Það var bara eitt atriði sem við vorum ósammála um og verðum alltaf, það er hvort líf sé annars staðar en á jörðinni,“ segir Ólafur. „Við leystum það með því að ræða málin á þremur, fjórum síðum og niðurstaðan var auðvitað sú sama og áður.“ Lúðvík brosir. „Við köllum kaflann Symposium, eða Samdrykkju. Ég er sannfærður um að ég muni lifa það að lífverur finnist víðar en á jörðinni en Ólafur telur líf í alheiminum aldrei munu finnast og í þessum kafla rökstyðjum við báðir okkar skoðanir en þær haggast ekkert.“
Bókmenntir Menning Mest lesið Hugsar oft til fyrstu ástarinnar vegna ástandsins í Íran Lífið Gallstasi á meðgöngu: „Ég grátbað um að ég yrði sett af stað“ Áskorun Þórdís Lóa um Júró-umfjöllun: „Hvers vegna þessi þögn?“ Lífið „Það er einmanalegt að missa móður“ Lífið Ætlar hvorki að hætta að vinna né opna kaffihús Lífið Krakkatían: Celebs, sumar og forseti Íslands Lífið Vandamálaráðuneytið únefndi hinn fimmtán ára Viðar til sigurs Lífið Sveitarstjóri og sauðfjárbóndi fóru á kostum Lífið Hvetur fólk til að nota sólarvörn eftir krabbameinsgreiningu Lífið Strangheiðarleg dreifbýlistútta og lopapeysan í uppáhaldi Tíska og hönnun Fleiri fréttir Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Sjá meira