Í nýju og skapandi samhengi 6. ágúst 2009 06:00 Eitt megineinkenna nútímans er að heimurinn hefur skroppið saman, ferðatími milli landa hefur styst, samgangur þjóða á milli stóraukist og heimurinn þar með orðið einsleitari en áður var. Með stórauknum ferðalögum, stúdentaskiptum og ýmsu erlendu samstarfi ungs fólks síðustu áratugi eru utanlandsferðir nú ekki þau stórtíðindi fyrir það eins og þær voru fyrir okkur á sínum tíma. Fjarlægðirnar verða þannig að þeim finnst ekkert tiltökumál að skreppa til Spánar, Frakklands eða Þýskalands. Evrópa var ævintýraheimur fyrir okkur sem erum komin á miðjan aldur, en í þeirra huga hefst ævintýraheimurinn í raun ekki fyrr en Evrópu sleppir: Afríka, Suður-Ameríka, Kína … Víðsýnt ungt fólkMeð öðrum orðum, þá erum við í þeirri sérstöku stöðu núna að til sögunnar er að koma vel menntað heimsfólk, við erum loks að sjá hilla undir það að komast af heimóttarstiginu þegar gjörspilltir stjórnmálamenn og gráðugir fjárglæframenn setja hér allt á annan endann og stórskaða orðspor Íslendinga um allan hinn siðmenntaða heim. Ef við pössum okkur ekki vel á því að halda uppi öflugum og formlegum samskiptum við umheiminn nennir þetta unga fólk, okkar besta unga fólk, hreinlega ekki að hanga uppi á þessu guðsvolaða skeri og flytur út. Ímyndað ráðabruggHér fyrr á árum skiptust menn mjög í fylkingar miðað við afstöðu þeirra til samstarfs við frændþjóðirnar okkar á Norðurlöndunum. Þeir sem voru andsnúnir því samstarfi voru margir knúnir áfram af minnimáttarkennd í garð gömlu herraþjóðarinnar okkar, Dana, aðrir höfðu horn í síðu Svía fyrir að vera forríkir og merkilegir með sig, o.s.frv.Ein skondnasta birtingarmynd þessarar andúðar í garð Norðurlandanna var sú lífseiga flökkusaga að einhver norræn mafía (eða í það minnsta elíta) stjórnaði öllu hér meira og minna úr reykfylltum bakherbergjum í Norræna húsinu. Þetta er auðvitað, eins og allir vita, fáránleg kenning og hefur aldrei átt sér neina stoð í raunveruleikanum. Starfsemin í Norræna húsinu hefur alla tíð gengið út á að efla og treysta vináttuböndin milli okkar og annarra Norðurlandaþjóða og það hefur sinnt því með miklum glæsibrag.Enginn er eyþjóðSvipuð umræða á sér stað núna um Evrópubandalagið. Þar halda ýmsir að embættismenn í Brussel hafi ekkert þarfara að iðja en að brugga launráð gegn litla Íslandi. Það er reginmisskilningur: Evrópubúum, þar á meðal embættismönnum í Brussel, er langflestum alveg sama um Ísland og Íslendinga, en mörgum þeirra finnst við að ýmsu leyti áhugaverð og dugleg smáþjóð sem eflaust væri ágætt að kynnast aðeins nánar og jafnvel vinna með.Engin nútímaþjóð getur staðið ein, allra síst fámenn þjóð eins og við Íslendingar erum. Samstarf við aðrar þjóðir er okkur lífsnauðsyn, það hafa Íslendingar vitað og stundað frá upphafi byggðar hér. Samstarf við nágranna- og frændþjóðirnar á Norðurlöndunum hefur löngum verið eðlilegast og hentugast.Meðalvegurinn milli heimilisins og heimsinsMeistari Milan Kundera fjallar í nýjasta ritgerðasafni sínu, „Kynnum", um það samhengi sem þjóðir í leit að sjálfsmynd setja sjálfar sig í, hvernig þær leitast við að finna „meðalveginn milli heimilisins og heimsins". Við eigum gríðarmikil samskipti við aðildarríki Evrópusambandsins á öllum sviðum og deilum með þeim sama gildismati í öllum grundvallaratriðum. Getur ekki verið að Evrópusambandið fyrir okkur Íslendinga nú á 21. öldinni, sé það samhengi sem Norðurlöndin voru okkur á síðari hluta þeirrar 20? Evrópusambandið er nefnilega ekki heimsveldi, eins og sumir hér virðast halda, heldur bandalag sjálfstæðra og fullvalda þjóðríkja. Þess vegna var það alveg hárrétt ákvörðun hjá meirihluta Alþingis um daginn að senda inn umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu, senda síðan úrvals fagfólk til að semja fyrir okkar hönd og leggja þau samningsdrög loks í dóm þjóðarinnar. Höfundur er þýðandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Sjá meira
Eitt megineinkenna nútímans er að heimurinn hefur skroppið saman, ferðatími milli landa hefur styst, samgangur þjóða á milli stóraukist og heimurinn þar með orðið einsleitari en áður var. Með stórauknum ferðalögum, stúdentaskiptum og ýmsu erlendu samstarfi ungs fólks síðustu áratugi eru utanlandsferðir nú ekki þau stórtíðindi fyrir það eins og þær voru fyrir okkur á sínum tíma. Fjarlægðirnar verða þannig að þeim finnst ekkert tiltökumál að skreppa til Spánar, Frakklands eða Þýskalands. Evrópa var ævintýraheimur fyrir okkur sem erum komin á miðjan aldur, en í þeirra huga hefst ævintýraheimurinn í raun ekki fyrr en Evrópu sleppir: Afríka, Suður-Ameríka, Kína … Víðsýnt ungt fólkMeð öðrum orðum, þá erum við í þeirri sérstöku stöðu núna að til sögunnar er að koma vel menntað heimsfólk, við erum loks að sjá hilla undir það að komast af heimóttarstiginu þegar gjörspilltir stjórnmálamenn og gráðugir fjárglæframenn setja hér allt á annan endann og stórskaða orðspor Íslendinga um allan hinn siðmenntaða heim. Ef við pössum okkur ekki vel á því að halda uppi öflugum og formlegum samskiptum við umheiminn nennir þetta unga fólk, okkar besta unga fólk, hreinlega ekki að hanga uppi á þessu guðsvolaða skeri og flytur út. Ímyndað ráðabruggHér fyrr á árum skiptust menn mjög í fylkingar miðað við afstöðu þeirra til samstarfs við frændþjóðirnar okkar á Norðurlöndunum. Þeir sem voru andsnúnir því samstarfi voru margir knúnir áfram af minnimáttarkennd í garð gömlu herraþjóðarinnar okkar, Dana, aðrir höfðu horn í síðu Svía fyrir að vera forríkir og merkilegir með sig, o.s.frv.Ein skondnasta birtingarmynd þessarar andúðar í garð Norðurlandanna var sú lífseiga flökkusaga að einhver norræn mafía (eða í það minnsta elíta) stjórnaði öllu hér meira og minna úr reykfylltum bakherbergjum í Norræna húsinu. Þetta er auðvitað, eins og allir vita, fáránleg kenning og hefur aldrei átt sér neina stoð í raunveruleikanum. Starfsemin í Norræna húsinu hefur alla tíð gengið út á að efla og treysta vináttuböndin milli okkar og annarra Norðurlandaþjóða og það hefur sinnt því með miklum glæsibrag.Enginn er eyþjóðSvipuð umræða á sér stað núna um Evrópubandalagið. Þar halda ýmsir að embættismenn í Brussel hafi ekkert þarfara að iðja en að brugga launráð gegn litla Íslandi. Það er reginmisskilningur: Evrópubúum, þar á meðal embættismönnum í Brussel, er langflestum alveg sama um Ísland og Íslendinga, en mörgum þeirra finnst við að ýmsu leyti áhugaverð og dugleg smáþjóð sem eflaust væri ágætt að kynnast aðeins nánar og jafnvel vinna með.Engin nútímaþjóð getur staðið ein, allra síst fámenn þjóð eins og við Íslendingar erum. Samstarf við aðrar þjóðir er okkur lífsnauðsyn, það hafa Íslendingar vitað og stundað frá upphafi byggðar hér. Samstarf við nágranna- og frændþjóðirnar á Norðurlöndunum hefur löngum verið eðlilegast og hentugast.Meðalvegurinn milli heimilisins og heimsinsMeistari Milan Kundera fjallar í nýjasta ritgerðasafni sínu, „Kynnum", um það samhengi sem þjóðir í leit að sjálfsmynd setja sjálfar sig í, hvernig þær leitast við að finna „meðalveginn milli heimilisins og heimsins". Við eigum gríðarmikil samskipti við aðildarríki Evrópusambandsins á öllum sviðum og deilum með þeim sama gildismati í öllum grundvallaratriðum. Getur ekki verið að Evrópusambandið fyrir okkur Íslendinga nú á 21. öldinni, sé það samhengi sem Norðurlöndin voru okkur á síðari hluta þeirrar 20? Evrópusambandið er nefnilega ekki heimsveldi, eins og sumir hér virðast halda, heldur bandalag sjálfstæðra og fullvalda þjóðríkja. Þess vegna var það alveg hárrétt ákvörðun hjá meirihluta Alþingis um daginn að senda inn umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu, senda síðan úrvals fagfólk til að semja fyrir okkar hönd og leggja þau samningsdrög loks í dóm þjóðarinnar. Höfundur er þýðandi.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun