Vantar 300 starfsmenn í skólana: "Stjórnmálamenn verða að taka þetta mjög alvarlega“ Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 19. ágúst 2016 10:00 Jóhanna Einarsdóttir, forseti menntavísindasviðs HÍ, telur styttingu náms ekki lausnina þegar kemur að skorti á kennurum. Vísir/Daníel Rúnarsson Forseti Menntavísindasviðs Háskóla Íslands segir samfélagslega ábyrgð skorta þegar komi að stöðu mála í grunnskólum og leikskólum landsins. Ekki hefur verið ráðið í hátt í 300 stöður í leikskólum, grunnskólum og frístundaheimilum í Reykjavík nú þegar skólahald er í þann mund að hefjast. Í svari Reykjavíkurborgar við fyrirspurn Morgunblaðsins kemur fram að 17. ágúst hafi átt eftir að ráða í 102 stöðugildi í leikskólum Reykjavíkur, 43 í grunnskólum borgarinnar og 127 á frístundaheimili. Jóhanna Einarsdóttir, forseti Menntavísindasviðs HÍ, segir vandamálið margþætt. Afar fjölmennir árgangar séu að hefja skólagöngu, nýnemum í kennaranámi hafi fækkað undanfarin ár og því til viðbótar séu stórir árgangar kennara að fara á eftirlaun.Nýnemum í grunnskólakennaranámi hefur fækkað frá 211 sem innrituðust árið 2008 í 79 sem hefja nám í haust. Í leikskólakennaranáminu voru 88 sem innrituðust árið 2008 en nú eru 34 nemar sem innritast á fyrsta ár. Hins vegar hefur orðið sú breyting á undanförnum árum að töluverður hópur fólks með BA/BS gráður í ýmsum greinum kemur í framhaldsnám á Menntavísindasviði og lýkur kennaraprófi þannig. Í ár eru 38 nemar í framhaldsnámi í leikskólakennarafræðum og 97 í grunnskólakennarafræðum. Töluverður skortur er á leikskólakennurum.Vísir/DaníelMeiri fækkun en reiknað var meðLög um fimm ára kennaranám tóku gildi árið 2011 og fækkaði nemendum í kjölfarið að sögn Jóhönnu. Það hafi verið viðbúið.„Það gerðist líka á sínum tíma þegar leikskólakennaranámið færðist á háskólastig og grunnskólakennaranámsið sömuleiðis. Það er eðlileg þróun,“ segir Jóhanna. Svipuð umræða kom upp fyrir þremur árum vegna skorts á leikskólakennurum og var bent á að ef um skort á læknum væri að ræða yrði tillagan aldrei að stytta nám lækna. Minni sókn í námið allra síðustu ár hafi hins vegar komið á óvart.„Fækkunin er meiri heldur en við reiknuðum með,“ segir Jóhanna. Stærsta vandamálið sé neikvæð umræða um kennarastéttina en hafa verði í huga að kennaranám sé samfélagslegt verkefni.„Undirstaða velferðar hverrar þjóðar er að hafa góða kennara. Stjórnmálamenn verða að taka þetta mjög alvarlega. Hvað ætlum við að gera sem samfélag til að fá vel menntaða kennara til að starfa í skólum landsins?“ Hún bætir við að ýmis úrræði séu til og leiðir hægt að fara en vilja og fjármagn þurfi til. Forgangsraða þurfi hlutunum.Frá útskrift í Háskóla Íslands.Þarf að verða virðingarstarf á ÍslandiJóhanna segir kennaranámið í HÍ afar gott. Gerð hafi verið úttekt á náminu af erlendum sérfræðingum fyrir tveimur árum og breytingar til batnaðar verið gerðar í kjölfarið.„Við erum með gæðanám en við í háskólanum stýrum ekki umræðunni í samfélaginu, um kennaranámið og kennarastarfið,“ segir Jóhanna og vísar til neikvæðrar umræðu um störf kennara í fjölmiðlum. „Auðvitað fælir það frá.“Aðspurð hvort að það séu þá lág laun sem skipti mestu sé það hluti en ekki aðalatriðið. Í því samhengi bendir hún á Finnland þar sem kennaranám sé afar eftirsótt.„Þar er mikil virðing borin fyrir störfum kennara og til þess tekið að þeir sem gegnga störfum kennara séu mjög áhrifamiklir. Það eru ekki launin sem fólk er að tala um heldur er þetta virðingastarf í þjóðfélaginu og bestu nemendurnir sækja í kennaranámið. Helmingur þeirra sem sækir um kennaranám í stærstu háskólunum í Finnlandi kemst ekki inn.“Umræðuna og samfélagslega ábyrgð um mikilvægi kennaranáms og góðra kennara vanti hér á landi.Gamli Kennaraskólinn.Mynd af vef FornleifaverndarStórir árgangar kennara að hverfa á brautAfar fjölmennir árgangar íslenskra barna eru í leikskólum landsins og að hefja grunnskólagöngu. Á sama tíma sækja færri í kennaranám og stór hópur að fara á eftirlaun.„Það eru mjög fjölmennir árgangar kennara að detta út. Stærstu árgangarnir í gamla Jennaraskólanum, sem útskrifuðust 1972 og 1973,“ segir Jóhanna. Þar hverfi á braut fjöldi reynslumikilla kennara og á sama tíma eru alltof fáir að sækja sér kennaramenntun.„Þessi skortur á kennurum er grafalvarleg staða og ótrúlegt að stjórnmálamenn hafi ekki sett þetta á oddinn núna þegar kosningar eru framundan.“ Mest lesið Lokuðu þorpi í leit að svörum um hvarf tveggja ára drengs Erlent Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Innlent Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Innlent Voru sérstaklega varaðir við árás frá ISKP Erlent Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn Innlent Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Innlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent Átta ára stúlka sú eina sem lifði rútuslys af Erlent „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Innlent Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent Fleiri fréttir Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Vélsleðamaður lenti í snjóflóði Kvöldfréttir Stöðvar 2 Hætt við framboð og vonast eftir þjóðhollum og guðræknum forseta Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Aðstoða göngumann á Móskarðshnjúkum Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Sjá meira
Forseti Menntavísindasviðs Háskóla Íslands segir samfélagslega ábyrgð skorta þegar komi að stöðu mála í grunnskólum og leikskólum landsins. Ekki hefur verið ráðið í hátt í 300 stöður í leikskólum, grunnskólum og frístundaheimilum í Reykjavík nú þegar skólahald er í þann mund að hefjast. Í svari Reykjavíkurborgar við fyrirspurn Morgunblaðsins kemur fram að 17. ágúst hafi átt eftir að ráða í 102 stöðugildi í leikskólum Reykjavíkur, 43 í grunnskólum borgarinnar og 127 á frístundaheimili. Jóhanna Einarsdóttir, forseti Menntavísindasviðs HÍ, segir vandamálið margþætt. Afar fjölmennir árgangar séu að hefja skólagöngu, nýnemum í kennaranámi hafi fækkað undanfarin ár og því til viðbótar séu stórir árgangar kennara að fara á eftirlaun.Nýnemum í grunnskólakennaranámi hefur fækkað frá 211 sem innrituðust árið 2008 í 79 sem hefja nám í haust. Í leikskólakennaranáminu voru 88 sem innrituðust árið 2008 en nú eru 34 nemar sem innritast á fyrsta ár. Hins vegar hefur orðið sú breyting á undanförnum árum að töluverður hópur fólks með BA/BS gráður í ýmsum greinum kemur í framhaldsnám á Menntavísindasviði og lýkur kennaraprófi þannig. Í ár eru 38 nemar í framhaldsnámi í leikskólakennarafræðum og 97 í grunnskólakennarafræðum. Töluverður skortur er á leikskólakennurum.Vísir/DaníelMeiri fækkun en reiknað var meðLög um fimm ára kennaranám tóku gildi árið 2011 og fækkaði nemendum í kjölfarið að sögn Jóhönnu. Það hafi verið viðbúið.„Það gerðist líka á sínum tíma þegar leikskólakennaranámið færðist á háskólastig og grunnskólakennaranámsið sömuleiðis. Það er eðlileg þróun,“ segir Jóhanna. Svipuð umræða kom upp fyrir þremur árum vegna skorts á leikskólakennurum og var bent á að ef um skort á læknum væri að ræða yrði tillagan aldrei að stytta nám lækna. Minni sókn í námið allra síðustu ár hafi hins vegar komið á óvart.„Fækkunin er meiri heldur en við reiknuðum með,“ segir Jóhanna. Stærsta vandamálið sé neikvæð umræða um kennarastéttina en hafa verði í huga að kennaranám sé samfélagslegt verkefni.„Undirstaða velferðar hverrar þjóðar er að hafa góða kennara. Stjórnmálamenn verða að taka þetta mjög alvarlega. Hvað ætlum við að gera sem samfélag til að fá vel menntaða kennara til að starfa í skólum landsins?“ Hún bætir við að ýmis úrræði séu til og leiðir hægt að fara en vilja og fjármagn þurfi til. Forgangsraða þurfi hlutunum.Frá útskrift í Háskóla Íslands.Þarf að verða virðingarstarf á ÍslandiJóhanna segir kennaranámið í HÍ afar gott. Gerð hafi verið úttekt á náminu af erlendum sérfræðingum fyrir tveimur árum og breytingar til batnaðar verið gerðar í kjölfarið.„Við erum með gæðanám en við í háskólanum stýrum ekki umræðunni í samfélaginu, um kennaranámið og kennarastarfið,“ segir Jóhanna og vísar til neikvæðrar umræðu um störf kennara í fjölmiðlum. „Auðvitað fælir það frá.“Aðspurð hvort að það séu þá lág laun sem skipti mestu sé það hluti en ekki aðalatriðið. Í því samhengi bendir hún á Finnland þar sem kennaranám sé afar eftirsótt.„Þar er mikil virðing borin fyrir störfum kennara og til þess tekið að þeir sem gegnga störfum kennara séu mjög áhrifamiklir. Það eru ekki launin sem fólk er að tala um heldur er þetta virðingastarf í þjóðfélaginu og bestu nemendurnir sækja í kennaranámið. Helmingur þeirra sem sækir um kennaranám í stærstu háskólunum í Finnlandi kemst ekki inn.“Umræðuna og samfélagslega ábyrgð um mikilvægi kennaranáms og góðra kennara vanti hér á landi.Gamli Kennaraskólinn.Mynd af vef FornleifaverndarStórir árgangar kennara að hverfa á brautAfar fjölmennir árgangar íslenskra barna eru í leikskólum landsins og að hefja grunnskólagöngu. Á sama tíma sækja færri í kennaranám og stór hópur að fara á eftirlaun.„Það eru mjög fjölmennir árgangar kennara að detta út. Stærstu árgangarnir í gamla Jennaraskólanum, sem útskrifuðust 1972 og 1973,“ segir Jóhanna. Þar hverfi á braut fjöldi reynslumikilla kennara og á sama tíma eru alltof fáir að sækja sér kennaramenntun.„Þessi skortur á kennurum er grafalvarleg staða og ótrúlegt að stjórnmálamenn hafi ekki sett þetta á oddinn núna þegar kosningar eru framundan.“
Mest lesið Lokuðu þorpi í leit að svörum um hvarf tveggja ára drengs Erlent Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Innlent Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Innlent Voru sérstaklega varaðir við árás frá ISKP Erlent Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn Innlent Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Innlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent Átta ára stúlka sú eina sem lifði rútuslys af Erlent „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Innlent Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent Fleiri fréttir Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Vélsleðamaður lenti í snjóflóði Kvöldfréttir Stöðvar 2 Hætt við framboð og vonast eftir þjóðhollum og guðræknum forseta Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Aðstoða göngumann á Móskarðshnjúkum Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Sjá meira