Innlent

Þver­pólitísk sátt um of­skynjunar­sveppi

Tryggvi Páll Tryggvason skrifar
Víða um heim er verið að þrýsta á stjórnvöld að leyfa eða leyfa rannsóknir á hugvíkkandi efninu Sílósíbín, sem er virka efnið í um 250 sveppategundum.
Víða um heim er verið að þrýsta á stjórnvöld að leyfa eða leyfa rannsóknir á hugvíkkandi efninu Sílósíbín, sem er virka efnið í um 250 sveppategundum. Jahi Chikwendiu/The Washington Post via Getty Images)

Þingmenn úr öllum flokkum standa að baki þingsályktunartillögu sem var mælt fyrir á Alþingi í dag um að heimila notkun efnisins sílósíbín í geðlækningaskyni. Efnið er svokallað hugvíkkandi efni og er virka efnið í 250 mismunandi sveppategundum, sem stundum eru nefndir ofskynjunarsveppir.

Vilhjálmur Árnason, þingmaður og ritari Sjálfstæðsflokksins, mælti á Alþingi í dag fyrir þingsályktunartillögu sinni um heimild til rannsókna og notkunar á efninu sílósíbíni í geðlækningaskyni. 

23 þingmenn eru meðflutningsmenn þingsályktunartillögunnar og koma frá öllum þingflokkum á Alþingi að þingflokki VG undanskildum

Þingsályktuninni er ætlað að fela heilbrigðisráðherra, í samstarfi við aðra ráðherra, að undirbúa og leggja til nauðsynlegar breytingar í lögum og reglugerðum svo hægt sé að heimila rannsóknir og tilraunir með hugvíkkandi efnið sílósíbín í geðlækningaskyni og skapa skýra umgjörð fyrir sérhæfða meðferðaraðila um notkun efnisins í þeim tilgangi.

Í greinagerð með ályktuninni kemur fram að hugvíkkandi efni á borð við sílósíbín, sem er virka efnið í um 250 mismunandi sveppategundum, séu óheimil á Íslandi samkvæmt lögum um ávana- og fíkniefni. 

Í greinargerðinni kemur einnig fram að flutningsmenn tillögunnar telji brýnt að rannsóknir á notkun sílósíbíns í geðlækningaskyni verði framkvæmdar á vegum fagfólks og að kannað verði til þrautar hvort efnið geti valdið þeim straumhvörfum í geðlækningum sem ýmsir fræðimenn hafa boðað.

„Ávinningurinn gæti orðið verulegur, ekki síst á Íslandi þar sem um 60.000 einstaklingar glíma við geðræn vandamál. Geðlyfjanotkun á Íslandi hefur rúmlega tvöfaldast á síðustu 15 árum. Árið 2005 var 627 skömmtum af geðlyfjum ávísað á hverja 100.000 íbúa, en árið 2020 voru skammtarnir orðnir 1.317. Talið er að hefðbundin þunglyndislyf gagnist ekki í um þriðjungi tilfella,“ segir í greinargerðinni.

Í kvöldfréttum Stöðvar 2 í kvöld sagðist Vilhjálmur vongóður um að ályktunin næði fram að ganga.

„Ég tel það bara mjög líklegt þar sem að við erum yfir einn þriðji þingmanna samankomin á þetta mál, þvert á flokka. Þannig að ég held að við náum að klára þetta hratt og örugglega.“


Tengdar fréttir

Efni úr of­skynjunar­sveppum lofar góðu: „Allt öðru­vísi en öll önnur lyf sem við höfum verið að nota við þung­lyndi“

Nýjar rannsóknir á notkun virka efnisins í ofskynjunarsveppum í lækningarskyni við þunglyndi lofa mjög góðu að sögn læknis. Það er þó langt í land þar til hægt er að mæla með meðferðinni, enda sé psílósýbín allt öðruvísi en öll önnur lyf sem notuð hafi verið við þunglyndi til þessa. Þingmaður vill að Ísland verði leiðandi í rannsóknum á þessum efnum.

Skyggnast inn í heim hugvíkkandi efna

Rannsakendur við sálfræðideild Háskóla Íslands feta ótroðnar slóðir og kortleggja nú notkun landsmanna á hugvíkkandi efnum. Þúsundir erlendra rannsókna og fræðigreina hafa verið skrifaðar úti í heimi um notkun hugvíkkandi efna í meðferðarskyni en rannsakendurnir segja þetta umfjöllunarefni enn vera á jaðrinum hér á landi.

„Vonandi ekki langt í að hægt verði að nota þessi lyf hér á landi“

Sálfræðingur vonar að ekki þurfi að bíða lengi eftir að meðferð með lyfjum sem eru unnin úr ofskynjunarsveppum verði leyfð hér á landi. Þau hafi reynst afar vel við mörgum geðröskunum. Lyfin opni milli heilastöðva þannig að fólk virðist eiga auðveldara með að vinna úr ýmsum sálrænum vanda.

Segir tímamót framundan í meðferð við þunglyndi, kvíða og ýmsum fíknisjúkdómum

Geðlæknir segir að búast megi við byltingu í geðlækningum á næstu árum með lyfjum sem unnin eru úr svokölluðum ofskynjunarsveppum. Rannsóknir hafi sýnt að þau geti gagnast afar vel við þunglyndi, kvíða, áfallastreitu og fíknisjúkdómum. Hópur sérfræðinga skoði að leita til Lyfjastofnunar og ráðherra til að fá að gera rannsóknir á lyfinu hér á landi.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×