Þingmaður sendir frá sér bók um eldgosið Jakob Bjarnar skrifar 30. mars 2021 11:28 Kolbeinn hefur ekki enn séð gosið, og ber fyrir sig mótþróaþrjóskuröskun en hann er nú samt búinn að skrifa um gosið bók. vísir/vilhelm Kolbeinn Óttarsson Proppé er að senda frá sér um þessar mundir bók um eldgos og fjallar þar meðal annars um það gos sem nú er yfirstandandi í Geldingadölum á Reykjanesi – sem er reyndar kjördæmi þar sem Kolbeinn ætlar sér að sækja fram í. Þessi útgáfa kemur svo bratt að blaðamanni Vísis að ma ma … varla byrjað að gjósa og komin bók? Hvað gengur á? „Útgefandinn, Tómas Hermannsson, er maður aðgerða. Ég gaf fyrir nokkrum árum út bók um eldgos hjá honum og hann hafði samband með þá klikkuðu hugmynd að bæta inn umfjöllun um eldgos í Geldingadölum og endurútgefa, enda sú eldri uppseld. Það er ekki hægt annað en að hrífast með ákafanum í Tomma og við drifum í þessu og nú er hún komin í prentun,“ segir Kolbeinn. Bókin sem hann nefnir kom út 2015. Heklugosið 1104 með þeim merkilegri Kolbeinn segist hafa drukkið í sig áhuga á eldgosum með móðurmjólkinni. „Fyrsta minning mömmu er Heklugosið 1947. Ég ólst síðan upp við Heklu, hún er okkar fjall, í sveitinni hjá ömmu og afa í Þjórsárdal. Hef farið og séð þau nokkur í gegnum tíðina. Sem blaðamaður á Fréttablaðinu á sínum tíma var ég með samning við fréttastjórann um að þegar Hekla gysi ætti ég forgangsrétt að umfjöllun, en til þess kom þó aldrei.“ Eldgos í Geldingadölum á Reykjanesi er afar tilkomumikið, þó það hafi verið sagt óttalegur ræfill. En þeir sem hafa gert sér ferð á gosstöðvarnar lýsa því sem óviðjafnalegri upplifun.Vísir/Vilhelm Fyrst Kolbeinn hefur yfirsýnina er ekki úr vegi að spyrja hvaða gos sé merkilegast? „Ég væri náttúrulega að svíkja alla mína áa ef ég segði ekki Heklugosið 1104, sem lagði blómlega byggð í Þjórsárdal að mestu í eyði. Sem sagnfræðingur verð ég líka að nefna Lakagíga, en kenningar um að gosið þar á 18. öld hafi stuðlað að frönsku byltingunni eru spennandi og býsna trúverðugar. Krakatá er líka býsna merkileg, svona ef maður horfir út fyrir landsteinana, en hvellurinn af þeirri spreningu heyrðist víða.“ Ekki enn farið til að skoða gosið En þetta sem nú er, í Geldingadölum, hvernig er það í samanburði? Er það óttalegur ræfill eins og Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur og prófessor missti út úr sér? „Ég er náttúrulega bara leikmaður og sem sagnfræðingur betri í að meta hið liðna – lesa mig til. Það er náttúrulega alltaf spurning um hvaða mælikvarða þú notar. Krafturinn er ekki endilega mikill í þessu, en það er býsna merkilegt að opnast hafi gosrás 15-20 km niður í möttul jarðar.“ Bæði blaðamaður og Kolbeinn eru sammála um ágæti yfirstandandi goss á Reykjanesi en komast að því að hvorugur hefur enn farið til að berja það augum. „Of vinsælt,“ segir Kolbeinn og horfist í augu við mótþróaþrjóskuröskun sína – og vill gera blaðamann samsekan í því. Þingmaðurinn leggur áherslu á að hann sé leikmaður á sviði jarðvísinda en hefur sagnfræðina til að styðjast við. „Þetta gos hefur það svo fram yfir önnur að það er í gangi núna og hægt að fylgjast með því í rauntíma. Það er alltaf merkilegt, hvað sem öðru líður.“ Í fótspor Ara Trausta Kolbeinn hefur gefið það út að hann vilji leiða Vinstri græna í Suðurlandi, og mun þar etja kappi við fleira fólk. Ari Trausti Guðmundsson skipaði það sæti í síðustu kosningum en hann hefur gefið það út að hann muni ekki sækjast eftir endurkjöri. Gosið er einmitt í Suðurkjördæmi og Ari Trausti var einmitt búinn að hrella þingheim með spádómum um gos, sem svo rættust. „Já, ég er náttúrulega að keppa að því að feta í fótspor Ara Trausta og verða þingmaðurinn í Suðurkjördæmi sem er alltaf í eldgosunum. Það er þó borin von, enda ekki margir sem tala af svona mikilli þekkingu á mannamáli um flókin jarðfræðileg fyrirbæri og Ari Trausti gerir. Spádómur hans varðandi gosið er gott dæmi um þekkingu hans og ég hlusta bara á hvað hann segir um þessi mál. Það er alltaf best að hlusta á sérfræðingana,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé. Eldgos og jarðhræringar Eldgos í Fagradalsfjalli Bókaútgáfa Alþingi Höfundatal Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Sjá meira
Þessi útgáfa kemur svo bratt að blaðamanni Vísis að ma ma … varla byrjað að gjósa og komin bók? Hvað gengur á? „Útgefandinn, Tómas Hermannsson, er maður aðgerða. Ég gaf fyrir nokkrum árum út bók um eldgos hjá honum og hann hafði samband með þá klikkuðu hugmynd að bæta inn umfjöllun um eldgos í Geldingadölum og endurútgefa, enda sú eldri uppseld. Það er ekki hægt annað en að hrífast með ákafanum í Tomma og við drifum í þessu og nú er hún komin í prentun,“ segir Kolbeinn. Bókin sem hann nefnir kom út 2015. Heklugosið 1104 með þeim merkilegri Kolbeinn segist hafa drukkið í sig áhuga á eldgosum með móðurmjólkinni. „Fyrsta minning mömmu er Heklugosið 1947. Ég ólst síðan upp við Heklu, hún er okkar fjall, í sveitinni hjá ömmu og afa í Þjórsárdal. Hef farið og séð þau nokkur í gegnum tíðina. Sem blaðamaður á Fréttablaðinu á sínum tíma var ég með samning við fréttastjórann um að þegar Hekla gysi ætti ég forgangsrétt að umfjöllun, en til þess kom þó aldrei.“ Eldgos í Geldingadölum á Reykjanesi er afar tilkomumikið, þó það hafi verið sagt óttalegur ræfill. En þeir sem hafa gert sér ferð á gosstöðvarnar lýsa því sem óviðjafnalegri upplifun.Vísir/Vilhelm Fyrst Kolbeinn hefur yfirsýnina er ekki úr vegi að spyrja hvaða gos sé merkilegast? „Ég væri náttúrulega að svíkja alla mína áa ef ég segði ekki Heklugosið 1104, sem lagði blómlega byggð í Þjórsárdal að mestu í eyði. Sem sagnfræðingur verð ég líka að nefna Lakagíga, en kenningar um að gosið þar á 18. öld hafi stuðlað að frönsku byltingunni eru spennandi og býsna trúverðugar. Krakatá er líka býsna merkileg, svona ef maður horfir út fyrir landsteinana, en hvellurinn af þeirri spreningu heyrðist víða.“ Ekki enn farið til að skoða gosið En þetta sem nú er, í Geldingadölum, hvernig er það í samanburði? Er það óttalegur ræfill eins og Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur og prófessor missti út úr sér? „Ég er náttúrulega bara leikmaður og sem sagnfræðingur betri í að meta hið liðna – lesa mig til. Það er náttúrulega alltaf spurning um hvaða mælikvarða þú notar. Krafturinn er ekki endilega mikill í þessu, en það er býsna merkilegt að opnast hafi gosrás 15-20 km niður í möttul jarðar.“ Bæði blaðamaður og Kolbeinn eru sammála um ágæti yfirstandandi goss á Reykjanesi en komast að því að hvorugur hefur enn farið til að berja það augum. „Of vinsælt,“ segir Kolbeinn og horfist í augu við mótþróaþrjóskuröskun sína – og vill gera blaðamann samsekan í því. Þingmaðurinn leggur áherslu á að hann sé leikmaður á sviði jarðvísinda en hefur sagnfræðina til að styðjast við. „Þetta gos hefur það svo fram yfir önnur að það er í gangi núna og hægt að fylgjast með því í rauntíma. Það er alltaf merkilegt, hvað sem öðru líður.“ Í fótspor Ara Trausta Kolbeinn hefur gefið það út að hann vilji leiða Vinstri græna í Suðurlandi, og mun þar etja kappi við fleira fólk. Ari Trausti Guðmundsson skipaði það sæti í síðustu kosningum en hann hefur gefið það út að hann muni ekki sækjast eftir endurkjöri. Gosið er einmitt í Suðurkjördæmi og Ari Trausti var einmitt búinn að hrella þingheim með spádómum um gos, sem svo rættust. „Já, ég er náttúrulega að keppa að því að feta í fótspor Ara Trausta og verða þingmaðurinn í Suðurkjördæmi sem er alltaf í eldgosunum. Það er þó borin von, enda ekki margir sem tala af svona mikilli þekkingu á mannamáli um flókin jarðfræðileg fyrirbæri og Ari Trausti gerir. Spádómur hans varðandi gosið er gott dæmi um þekkingu hans og ég hlusta bara á hvað hann segir um þessi mál. Það er alltaf best að hlusta á sérfræðingana,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé.
Eldgos og jarðhræringar Eldgos í Fagradalsfjalli Bókaútgáfa Alþingi Höfundatal Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Sjá meira