Þingmaður sendir frá sér bók um eldgosið Jakob Bjarnar skrifar 30. mars 2021 11:28 Kolbeinn hefur ekki enn séð gosið, og ber fyrir sig mótþróaþrjóskuröskun en hann er nú samt búinn að skrifa um gosið bók. vísir/vilhelm Kolbeinn Óttarsson Proppé er að senda frá sér um þessar mundir bók um eldgos og fjallar þar meðal annars um það gos sem nú er yfirstandandi í Geldingadölum á Reykjanesi – sem er reyndar kjördæmi þar sem Kolbeinn ætlar sér að sækja fram í. Þessi útgáfa kemur svo bratt að blaðamanni Vísis að ma ma … varla byrjað að gjósa og komin bók? Hvað gengur á? „Útgefandinn, Tómas Hermannsson, er maður aðgerða. Ég gaf fyrir nokkrum árum út bók um eldgos hjá honum og hann hafði samband með þá klikkuðu hugmynd að bæta inn umfjöllun um eldgos í Geldingadölum og endurútgefa, enda sú eldri uppseld. Það er ekki hægt annað en að hrífast með ákafanum í Tomma og við drifum í þessu og nú er hún komin í prentun,“ segir Kolbeinn. Bókin sem hann nefnir kom út 2015. Heklugosið 1104 með þeim merkilegri Kolbeinn segist hafa drukkið í sig áhuga á eldgosum með móðurmjólkinni. „Fyrsta minning mömmu er Heklugosið 1947. Ég ólst síðan upp við Heklu, hún er okkar fjall, í sveitinni hjá ömmu og afa í Þjórsárdal. Hef farið og séð þau nokkur í gegnum tíðina. Sem blaðamaður á Fréttablaðinu á sínum tíma var ég með samning við fréttastjórann um að þegar Hekla gysi ætti ég forgangsrétt að umfjöllun, en til þess kom þó aldrei.“ Eldgos í Geldingadölum á Reykjanesi er afar tilkomumikið, þó það hafi verið sagt óttalegur ræfill. En þeir sem hafa gert sér ferð á gosstöðvarnar lýsa því sem óviðjafnalegri upplifun.Vísir/Vilhelm Fyrst Kolbeinn hefur yfirsýnina er ekki úr vegi að spyrja hvaða gos sé merkilegast? „Ég væri náttúrulega að svíkja alla mína áa ef ég segði ekki Heklugosið 1104, sem lagði blómlega byggð í Þjórsárdal að mestu í eyði. Sem sagnfræðingur verð ég líka að nefna Lakagíga, en kenningar um að gosið þar á 18. öld hafi stuðlað að frönsku byltingunni eru spennandi og býsna trúverðugar. Krakatá er líka býsna merkileg, svona ef maður horfir út fyrir landsteinana, en hvellurinn af þeirri spreningu heyrðist víða.“ Ekki enn farið til að skoða gosið En þetta sem nú er, í Geldingadölum, hvernig er það í samanburði? Er það óttalegur ræfill eins og Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur og prófessor missti út úr sér? „Ég er náttúrulega bara leikmaður og sem sagnfræðingur betri í að meta hið liðna – lesa mig til. Það er náttúrulega alltaf spurning um hvaða mælikvarða þú notar. Krafturinn er ekki endilega mikill í þessu, en það er býsna merkilegt að opnast hafi gosrás 15-20 km niður í möttul jarðar.“ Bæði blaðamaður og Kolbeinn eru sammála um ágæti yfirstandandi goss á Reykjanesi en komast að því að hvorugur hefur enn farið til að berja það augum. „Of vinsælt,“ segir Kolbeinn og horfist í augu við mótþróaþrjóskuröskun sína – og vill gera blaðamann samsekan í því. Þingmaðurinn leggur áherslu á að hann sé leikmaður á sviði jarðvísinda en hefur sagnfræðina til að styðjast við. „Þetta gos hefur það svo fram yfir önnur að það er í gangi núna og hægt að fylgjast með því í rauntíma. Það er alltaf merkilegt, hvað sem öðru líður.“ Í fótspor Ara Trausta Kolbeinn hefur gefið það út að hann vilji leiða Vinstri græna í Suðurlandi, og mun þar etja kappi við fleira fólk. Ari Trausti Guðmundsson skipaði það sæti í síðustu kosningum en hann hefur gefið það út að hann muni ekki sækjast eftir endurkjöri. Gosið er einmitt í Suðurkjördæmi og Ari Trausti var einmitt búinn að hrella þingheim með spádómum um gos, sem svo rættust. „Já, ég er náttúrulega að keppa að því að feta í fótspor Ara Trausta og verða þingmaðurinn í Suðurkjördæmi sem er alltaf í eldgosunum. Það er þó borin von, enda ekki margir sem tala af svona mikilli þekkingu á mannamáli um flókin jarðfræðileg fyrirbæri og Ari Trausti gerir. Spádómur hans varðandi gosið er gott dæmi um þekkingu hans og ég hlusta bara á hvað hann segir um þessi mál. Það er alltaf best að hlusta á sérfræðingana,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé. Eldgos og jarðhræringar Eldgos í Fagradalsfjalli Bókaútgáfa Alþingi Höfundatal Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fleiri fréttir Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sjá meira
Þessi útgáfa kemur svo bratt að blaðamanni Vísis að ma ma … varla byrjað að gjósa og komin bók? Hvað gengur á? „Útgefandinn, Tómas Hermannsson, er maður aðgerða. Ég gaf fyrir nokkrum árum út bók um eldgos hjá honum og hann hafði samband með þá klikkuðu hugmynd að bæta inn umfjöllun um eldgos í Geldingadölum og endurútgefa, enda sú eldri uppseld. Það er ekki hægt annað en að hrífast með ákafanum í Tomma og við drifum í þessu og nú er hún komin í prentun,“ segir Kolbeinn. Bókin sem hann nefnir kom út 2015. Heklugosið 1104 með þeim merkilegri Kolbeinn segist hafa drukkið í sig áhuga á eldgosum með móðurmjólkinni. „Fyrsta minning mömmu er Heklugosið 1947. Ég ólst síðan upp við Heklu, hún er okkar fjall, í sveitinni hjá ömmu og afa í Þjórsárdal. Hef farið og séð þau nokkur í gegnum tíðina. Sem blaðamaður á Fréttablaðinu á sínum tíma var ég með samning við fréttastjórann um að þegar Hekla gysi ætti ég forgangsrétt að umfjöllun, en til þess kom þó aldrei.“ Eldgos í Geldingadölum á Reykjanesi er afar tilkomumikið, þó það hafi verið sagt óttalegur ræfill. En þeir sem hafa gert sér ferð á gosstöðvarnar lýsa því sem óviðjafnalegri upplifun.Vísir/Vilhelm Fyrst Kolbeinn hefur yfirsýnina er ekki úr vegi að spyrja hvaða gos sé merkilegast? „Ég væri náttúrulega að svíkja alla mína áa ef ég segði ekki Heklugosið 1104, sem lagði blómlega byggð í Þjórsárdal að mestu í eyði. Sem sagnfræðingur verð ég líka að nefna Lakagíga, en kenningar um að gosið þar á 18. öld hafi stuðlað að frönsku byltingunni eru spennandi og býsna trúverðugar. Krakatá er líka býsna merkileg, svona ef maður horfir út fyrir landsteinana, en hvellurinn af þeirri spreningu heyrðist víða.“ Ekki enn farið til að skoða gosið En þetta sem nú er, í Geldingadölum, hvernig er það í samanburði? Er það óttalegur ræfill eins og Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur og prófessor missti út úr sér? „Ég er náttúrulega bara leikmaður og sem sagnfræðingur betri í að meta hið liðna – lesa mig til. Það er náttúrulega alltaf spurning um hvaða mælikvarða þú notar. Krafturinn er ekki endilega mikill í þessu, en það er býsna merkilegt að opnast hafi gosrás 15-20 km niður í möttul jarðar.“ Bæði blaðamaður og Kolbeinn eru sammála um ágæti yfirstandandi goss á Reykjanesi en komast að því að hvorugur hefur enn farið til að berja það augum. „Of vinsælt,“ segir Kolbeinn og horfist í augu við mótþróaþrjóskuröskun sína – og vill gera blaðamann samsekan í því. Þingmaðurinn leggur áherslu á að hann sé leikmaður á sviði jarðvísinda en hefur sagnfræðina til að styðjast við. „Þetta gos hefur það svo fram yfir önnur að það er í gangi núna og hægt að fylgjast með því í rauntíma. Það er alltaf merkilegt, hvað sem öðru líður.“ Í fótspor Ara Trausta Kolbeinn hefur gefið það út að hann vilji leiða Vinstri græna í Suðurlandi, og mun þar etja kappi við fleira fólk. Ari Trausti Guðmundsson skipaði það sæti í síðustu kosningum en hann hefur gefið það út að hann muni ekki sækjast eftir endurkjöri. Gosið er einmitt í Suðurkjördæmi og Ari Trausti var einmitt búinn að hrella þingheim með spádómum um gos, sem svo rættust. „Já, ég er náttúrulega að keppa að því að feta í fótspor Ara Trausta og verða þingmaðurinn í Suðurkjördæmi sem er alltaf í eldgosunum. Það er þó borin von, enda ekki margir sem tala af svona mikilli þekkingu á mannamáli um flókin jarðfræðileg fyrirbæri og Ari Trausti gerir. Spádómur hans varðandi gosið er gott dæmi um þekkingu hans og ég hlusta bara á hvað hann segir um þessi mál. Það er alltaf best að hlusta á sérfræðingana,“ segir Kolbeinn Óttarsson Proppé.
Eldgos og jarðhræringar Eldgos í Fagradalsfjalli Bókaútgáfa Alþingi Höfundatal Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fleiri fréttir Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sjá meira