Brauð til sölu Guðmundur Steingrímsson skrifar 26. nóvember 2018 07:00 Á dögunum ákváðum við hjónin að kaupa okkur súrdeigsbrauð. Brauðið var afbragðsgott. Þegar sitthvor sneiðin hafði verið borðuð fórum við að velta fyrir okkur, í tíðindaleysi hversdagsins, hvað þessi herlegheit kostuðu. Það rann upp fyrir okkur ljós. Hversu fáránlegt er það að brauð — einn brauðhleifur — skuli kosta þúsund kall? Er það í lagi? Skyndilega fórum við að umgangast þetta brauð eins og einhver svakaleg gæði. Það skemmist og harðnar á tveimur dögum. Við veltum því auðvitað upp hvort ekki væri skynsamlegt að selja helminginn af því á Bland. Hálft súrdeigsbrauð til sölu. Fimm hundruð kall. Kannski gerum við það næst. Gæti líka verið skynsamlegt að slá saman í svona brauð, nágrannarnir. Spurning um að auglýsa eftir meðfjárfestum. Í öllu falli var það skyndilega orðið visst atriði í heimilishaldinu að reyna að njóta brauðsins á meðan það var enn mjúkt og klára sem mest af því. Í því skyni var farið sérstaklega heim í hádeginu einn daginn til þess að halda áfram að borða brauðið. Við náðum að klára það, svo gott sem. Annað hefði verið agalegt. Ég held að það sé orðið réttmætt og aðkallandi álitamál hvort svona brauð sé ekki tilvalin jólagjöf. Slíkt er verðið. Rolla í háu ljósunum Auðvitað er maður orðinn svolítið þreyttur á þessu. Þessu íslenska verðlagi. Þessari látlausu dýrtíð. Að vera íslenskur neytandi er eins og að vera stanslaust eins og rolla í háu ljósunum. Maður er sífellt undrandi. Alltaf jafn hissa. Alltaf jafn ráðvilltur. Alltaf jafn mikið hafður að fífli einhvern veginn. Á virkilega að rukka mann um 1500 kall fyrir bjór? Í alvöru? Níu þúsund kall fyrir rauðvínsflösku? Tvö þúsund og fimm hundruð fyrir hamborgara? Sjö hundruð og fimmtíu fyrir kaffi? Ísland virðist vera einn stór markaðsbrestur. Það er eins og neytendur hafi engin áhrif á verðlag. Þeir eiga bara að borga. Ég heyrði sögu af eldri konu á leigumarkaði um daginn. Leigan hennar ríflega tvöfaldaðist á tæplega tveggja ára tímabili. Hún varð að flytja út og leigir núna lítið herbergi. Endrum og eins keyrir hún framhjá gömlu íbúðinni. Hún hefur staðið auð í marga mánuði. Þetta er athyglisvert dæmi sem sýnir málið í hnotskurn: Það virðist vera mikilvægara að rukka hátt verð heldur en að selja vöruna. Stemningin virðist vera sú, að frekar eigi að verðleggja íbúðirnar hátt heldur en að leigja þær út. Batteríslaus tilboð Ég hugsaði mér gott til glóðarinnar á svörtum föstudegi. Ég skoðaði af athygli nokkur tilboð á hlutum sem vantar í heimilishaldið og var næstum því lagður af stað út í bæ að kaupa einhvern skollann þegar ég tók upp á því að hugsa málið aðeins betur og skoða smáa letrið. Auðvitað kom á daginn að til dæmis verkfærin sem mig langaði til að kaupa voru ekki með batteríum. Þau þurfti að kaupa sérstaklega. Og þau kostuðu milljón skrilljónir. Þetta er allt einhvern veginn svona. Greint var frá því í fréttum að verslanir hefðu verið staðnar að því að hækka verðið í aðdraganda föstudagsins til þess að geta svo auglýst ríflegar lækkanir. Snjallt. Það má alltaf reyna að græða á hinum sauðheimsku íslensku neytendum. Spurningin er hvort svoleiðis þenkjandi kaupmönnum verði kápan úr því klæðinu til lengdar. Einhvern tímann hættir fólk að borga. Ég trúi ekki öðru. Ég vafraði fljótlega inn á erlenda heimasíðu þar sem sömu verkfæri fengust fyrir ríflega helmingi lægra verð, á engu tilboði. Auðvitað kaupi ég þau frekar þar. Traustið Ég efast ekki um að aðilar í verslunarrekstri eiga alls konar skýringar á hraðbergi fyrir háu verðlagi. Og ég ætla ekki að alhæfa. Sumir virðast leggja sig fram um að reyna að bjóða ásættanleg verð. Nýr hamborgarastaður var opnaður um daginn. Þar er hægt að fá hamborgara á 1100 kall, sýndist mér. Það er skárra en tvö þúsund. Þegar ég gekk út af þessum stað fann ég til tilfinninga gagnvart matarverði sem ég hef ekki fundið um langa hríð á Íslandi, ef nokkurn tímann: Innilegrar ánægju með það að þarna skuli kannski vera kominn veitingamaður sem ætlar mögulega að veðja á það að verðlag skipti einhverju máli fyrir viðskiptavinina. Að þeir verði ánægðari með lægra verð. Það væri nýbreytni. Þetta er þó hugsun sem hefur rutt sér til rúms víða erlendis. Almennt finn ég til annarra tilfinninga gagnvart íslenskum verslunarrekstri. Eins og hjá mörgum, held ég, er tilfinningin vantraust. Ég á erfitt með að treysta því að verslun og þjónusta á Íslandi sé rekin með hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Það er eins og annað ráði för. En hvað um það. Ég á skorpinn enda af súrdeigsbrauði heima. Sel hann á 350 kr. og málið er dautt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Skoðun Mest lesið Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir skrifar Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Á dögunum ákváðum við hjónin að kaupa okkur súrdeigsbrauð. Brauðið var afbragðsgott. Þegar sitthvor sneiðin hafði verið borðuð fórum við að velta fyrir okkur, í tíðindaleysi hversdagsins, hvað þessi herlegheit kostuðu. Það rann upp fyrir okkur ljós. Hversu fáránlegt er það að brauð — einn brauðhleifur — skuli kosta þúsund kall? Er það í lagi? Skyndilega fórum við að umgangast þetta brauð eins og einhver svakaleg gæði. Það skemmist og harðnar á tveimur dögum. Við veltum því auðvitað upp hvort ekki væri skynsamlegt að selja helminginn af því á Bland. Hálft súrdeigsbrauð til sölu. Fimm hundruð kall. Kannski gerum við það næst. Gæti líka verið skynsamlegt að slá saman í svona brauð, nágrannarnir. Spurning um að auglýsa eftir meðfjárfestum. Í öllu falli var það skyndilega orðið visst atriði í heimilishaldinu að reyna að njóta brauðsins á meðan það var enn mjúkt og klára sem mest af því. Í því skyni var farið sérstaklega heim í hádeginu einn daginn til þess að halda áfram að borða brauðið. Við náðum að klára það, svo gott sem. Annað hefði verið agalegt. Ég held að það sé orðið réttmætt og aðkallandi álitamál hvort svona brauð sé ekki tilvalin jólagjöf. Slíkt er verðið. Rolla í háu ljósunum Auðvitað er maður orðinn svolítið þreyttur á þessu. Þessu íslenska verðlagi. Þessari látlausu dýrtíð. Að vera íslenskur neytandi er eins og að vera stanslaust eins og rolla í háu ljósunum. Maður er sífellt undrandi. Alltaf jafn hissa. Alltaf jafn ráðvilltur. Alltaf jafn mikið hafður að fífli einhvern veginn. Á virkilega að rukka mann um 1500 kall fyrir bjór? Í alvöru? Níu þúsund kall fyrir rauðvínsflösku? Tvö þúsund og fimm hundruð fyrir hamborgara? Sjö hundruð og fimmtíu fyrir kaffi? Ísland virðist vera einn stór markaðsbrestur. Það er eins og neytendur hafi engin áhrif á verðlag. Þeir eiga bara að borga. Ég heyrði sögu af eldri konu á leigumarkaði um daginn. Leigan hennar ríflega tvöfaldaðist á tæplega tveggja ára tímabili. Hún varð að flytja út og leigir núna lítið herbergi. Endrum og eins keyrir hún framhjá gömlu íbúðinni. Hún hefur staðið auð í marga mánuði. Þetta er athyglisvert dæmi sem sýnir málið í hnotskurn: Það virðist vera mikilvægara að rukka hátt verð heldur en að selja vöruna. Stemningin virðist vera sú, að frekar eigi að verðleggja íbúðirnar hátt heldur en að leigja þær út. Batteríslaus tilboð Ég hugsaði mér gott til glóðarinnar á svörtum föstudegi. Ég skoðaði af athygli nokkur tilboð á hlutum sem vantar í heimilishaldið og var næstum því lagður af stað út í bæ að kaupa einhvern skollann þegar ég tók upp á því að hugsa málið aðeins betur og skoða smáa letrið. Auðvitað kom á daginn að til dæmis verkfærin sem mig langaði til að kaupa voru ekki með batteríum. Þau þurfti að kaupa sérstaklega. Og þau kostuðu milljón skrilljónir. Þetta er allt einhvern veginn svona. Greint var frá því í fréttum að verslanir hefðu verið staðnar að því að hækka verðið í aðdraganda föstudagsins til þess að geta svo auglýst ríflegar lækkanir. Snjallt. Það má alltaf reyna að græða á hinum sauðheimsku íslensku neytendum. Spurningin er hvort svoleiðis þenkjandi kaupmönnum verði kápan úr því klæðinu til lengdar. Einhvern tímann hættir fólk að borga. Ég trúi ekki öðru. Ég vafraði fljótlega inn á erlenda heimasíðu þar sem sömu verkfæri fengust fyrir ríflega helmingi lægra verð, á engu tilboði. Auðvitað kaupi ég þau frekar þar. Traustið Ég efast ekki um að aðilar í verslunarrekstri eiga alls konar skýringar á hraðbergi fyrir háu verðlagi. Og ég ætla ekki að alhæfa. Sumir virðast leggja sig fram um að reyna að bjóða ásættanleg verð. Nýr hamborgarastaður var opnaður um daginn. Þar er hægt að fá hamborgara á 1100 kall, sýndist mér. Það er skárra en tvö þúsund. Þegar ég gekk út af þessum stað fann ég til tilfinninga gagnvart matarverði sem ég hef ekki fundið um langa hríð á Íslandi, ef nokkurn tímann: Innilegrar ánægju með það að þarna skuli kannski vera kominn veitingamaður sem ætlar mögulega að veðja á það að verðlag skipti einhverju máli fyrir viðskiptavinina. Að þeir verði ánægðari með lægra verð. Það væri nýbreytni. Þetta er þó hugsun sem hefur rutt sér til rúms víða erlendis. Almennt finn ég til annarra tilfinninga gagnvart íslenskum verslunarrekstri. Eins og hjá mörgum, held ég, er tilfinningin vantraust. Ég á erfitt með að treysta því að verslun og þjónusta á Íslandi sé rekin með hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Það er eins og annað ráði för. En hvað um það. Ég á skorpinn enda af súrdeigsbrauði heima. Sel hann á 350 kr. og málið er dautt.
Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun