Skipulag löggæslumála 9. apríl 2006 00:01 Að undanförnu hafa verið til umræðu tillögur um skipulag löggæslumála, annars vegar á landinu öllu og hins vegar í Reykjavík. Sérstakur vinnuhópur sem Björn Bjarnason dóms- og kirkjumálaráðherra skipaði skilaði áliti í síðustu viku, en í honum voru fulltrúar meirihluta og minnihluta í borgarstjórn Reykjavíku, lögreglunnar i Reykjavík og dómsmálaráðuneytisins. Þessi hópur hefur verið að störfum á undanförnum misserum og skilaði samhljóða áliti. Sumt af því sem hópurinn hefur fjallað um er þegar komið til framkvæmda, en annað verður væntanlega að raunveruleika í framtíðinni. Í áliti hópsins er auk annars fjallað um hverfalöggæslu, en tilraunir sem lögreglan í Reykjavík hefur gert í þeim efnum lofa góðu. Í Grafarvogi og Breiðholti hefur verið komið á formlegu samstarfi milli lögreglu og þjónustumiðstöðva hverfanna, og þannig skapast nánari tengsl milli löggæslunnar og annarra sem veita íbúunum þjónustu á viðkomandi svæði. Með þessu móti verður lögreglan hluti af lífinu í viðkomandi hverfi, en ekki eitthvert utanaðkomandi óvinsælt yfirvald, sem aðeins kemur upp á yfirborðið þegar eitthvað hefur farið úrskeiðis í hverfinu eða ógnvænlegir atburðir eiga sér stað. Hin góða reynsla sem virðist hafa fengist af þessu fyrirkomulagi löggæslumála í sumum hverfum borgarinnar ætti að vísa veginn varðandi sameiningu löggæslunnar á höfuðborgarsvæðinu undir einn hatt. Það er löngu orðið tímabært að sameina krafta lögreglunnar á þessu þéttbýlasta svæðí landsins, ekki síst í ljósi þeirrar útþenslu sem orðið hefur í byggðinni á allra síðustu árum. Það eru engin greinileg mörk orðin á milli sveitarfélaga víða á þessu svæði. Nærtækasta dæmið er þar sem Linda- og Salahverfi í Kópavogi liggja við hlið Seljahverfis í Breiðholti. Þarna getur verið býsna krókótt að fara á ökutækjum á milli, þótt húsin í Kópavogi og Reykjavík séu svo gott sem hlið við hlið. Jafnframt því sem löggæslumálefni Reykjavíkur hafa verið tekin til endurskoðunar er nú til umræðu í Alþingi frumvarp dómsmálaráðherra um lögregluembætti landsins. Það hefur nú þegar verið nokkuð til umræðu úti í þjóðfélaginu, og einkum eru það hópar í einstökum landshlutum sem hafa látið í sér heyra vegna óánægju með fyrirhugað skipulag. Það er alveg ljóst að það var orðin mikil þörf á því að taka heildarskipulag löggæslunnar til endurskoðunar. Samvinna lögregluembætta hefur að vísu aukist mikið hin síðari ár sem betur fer, og ber nú ekki eins mikið og áður á þröngum hreppasjónarmiðum í þessum efnum, eins og þegar fundið var að því að lögreglan á Akranesi tæki menn fyrir of hraðan akstur við Akrafjall, vegna þess að svæðið tilheyrði Borgarneslögreglunni! Fyrirhuguð sameining lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu ætti reyndar að ná upp á Akranes ef vel ætti að vera, ekki síst með það í huga að sama embætti bæri ábyrgð á löggæslu beggja megin Hvalfjarðarganga og höfuðstöðvar löggæslu á Vesturlandi yrðu þá í Borgarnesi. Það vill gjarnan brenna við að pólitískir riddarar kveði sér hljóðs eftir umferðartafir í kjölfar menningarnætur eða álíka viðburða og heimti löggæsluna til sveitarfélaganna. Slíkt er af og frá, en til að kveða niður slíkar raddir þarf líka löggæslan að standa sig á stundum sem þessum, en fyrst og fremst þurfa þá borgararnir að sýna þolinmæði og tillitssemi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Þorsteinn Pálsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Dóttir mín – uppgjör eineltis Ragnheiður Harpa Sveinsdóttir Skoðun Hér er elíta, um elítu, frá elítu, til elítu Ragnar Kjartansson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir Skoðun Ef Landsvirkjun verður ekki seld vitum við hvers vegna Ögmundur Jónasson Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir Skoðun Vitundarvakning um auðlindir þjóðar Halla Hrund Logadóttir Skoðun
Að undanförnu hafa verið til umræðu tillögur um skipulag löggæslumála, annars vegar á landinu öllu og hins vegar í Reykjavík. Sérstakur vinnuhópur sem Björn Bjarnason dóms- og kirkjumálaráðherra skipaði skilaði áliti í síðustu viku, en í honum voru fulltrúar meirihluta og minnihluta í borgarstjórn Reykjavíku, lögreglunnar i Reykjavík og dómsmálaráðuneytisins. Þessi hópur hefur verið að störfum á undanförnum misserum og skilaði samhljóða áliti. Sumt af því sem hópurinn hefur fjallað um er þegar komið til framkvæmda, en annað verður væntanlega að raunveruleika í framtíðinni. Í áliti hópsins er auk annars fjallað um hverfalöggæslu, en tilraunir sem lögreglan í Reykjavík hefur gert í þeim efnum lofa góðu. Í Grafarvogi og Breiðholti hefur verið komið á formlegu samstarfi milli lögreglu og þjónustumiðstöðva hverfanna, og þannig skapast nánari tengsl milli löggæslunnar og annarra sem veita íbúunum þjónustu á viðkomandi svæði. Með þessu móti verður lögreglan hluti af lífinu í viðkomandi hverfi, en ekki eitthvert utanaðkomandi óvinsælt yfirvald, sem aðeins kemur upp á yfirborðið þegar eitthvað hefur farið úrskeiðis í hverfinu eða ógnvænlegir atburðir eiga sér stað. Hin góða reynsla sem virðist hafa fengist af þessu fyrirkomulagi löggæslumála í sumum hverfum borgarinnar ætti að vísa veginn varðandi sameiningu löggæslunnar á höfuðborgarsvæðinu undir einn hatt. Það er löngu orðið tímabært að sameina krafta lögreglunnar á þessu þéttbýlasta svæðí landsins, ekki síst í ljósi þeirrar útþenslu sem orðið hefur í byggðinni á allra síðustu árum. Það eru engin greinileg mörk orðin á milli sveitarfélaga víða á þessu svæði. Nærtækasta dæmið er þar sem Linda- og Salahverfi í Kópavogi liggja við hlið Seljahverfis í Breiðholti. Þarna getur verið býsna krókótt að fara á ökutækjum á milli, þótt húsin í Kópavogi og Reykjavík séu svo gott sem hlið við hlið. Jafnframt því sem löggæslumálefni Reykjavíkur hafa verið tekin til endurskoðunar er nú til umræðu í Alþingi frumvarp dómsmálaráðherra um lögregluembætti landsins. Það hefur nú þegar verið nokkuð til umræðu úti í þjóðfélaginu, og einkum eru það hópar í einstökum landshlutum sem hafa látið í sér heyra vegna óánægju með fyrirhugað skipulag. Það er alveg ljóst að það var orðin mikil þörf á því að taka heildarskipulag löggæslunnar til endurskoðunar. Samvinna lögregluembætta hefur að vísu aukist mikið hin síðari ár sem betur fer, og ber nú ekki eins mikið og áður á þröngum hreppasjónarmiðum í þessum efnum, eins og þegar fundið var að því að lögreglan á Akranesi tæki menn fyrir of hraðan akstur við Akrafjall, vegna þess að svæðið tilheyrði Borgarneslögreglunni! Fyrirhuguð sameining lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu ætti reyndar að ná upp á Akranes ef vel ætti að vera, ekki síst með það í huga að sama embætti bæri ábyrgð á löggæslu beggja megin Hvalfjarðarganga og höfuðstöðvar löggæslu á Vesturlandi yrðu þá í Borgarnesi. Það vill gjarnan brenna við að pólitískir riddarar kveði sér hljóðs eftir umferðartafir í kjölfar menningarnætur eða álíka viðburða og heimti löggæsluna til sveitarfélaganna. Slíkt er af og frá, en til að kveða niður slíkar raddir þarf líka löggæslan að standa sig á stundum sem þessum, en fyrst og fremst þurfa þá borgararnir að sýna þolinmæði og tillitssemi.