Endi olíualdarinnar frestað Svavar Hávarðsson skrifar 10. nóvember 2016 07:15 Donald Trump, verðandi forseti Bandaríkjanna og Mike Pence, verðandi varaforseti Bandarikjanna. Vísir/Getty Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað. Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Innlent Fannst hennar tími vera kominn Innlent Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Innlent Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Innlent Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Innlent Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Innlent Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Erlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Erlent Ákærð fyrir að hafa orðið syni sínum að bana Innlent Fleiri fréttir Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Kynferðisafbrotamanni bannað að nota gervigreind Varnarmál efst á baugi nýs formanns Ætla að endurreisa Børsen „sama hvað“ Frumvarp um bann við TikTok samþykkt Heita Úkraínu 61 milljarði dala í stuðning Tugir þúsunda mótmæltu fjölda ferðamanna á Kanaríeyjum Sprengjuhótun í Billund Maðurinn sem kveikti í sjálfum sér látinn Íkveikjan ekki talin hafa beinst að Trump eða réttarhöldunum Sjá meira
Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað.
Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Innlent Fannst hennar tími vera kominn Innlent Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Innlent Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Innlent Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Innlent Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Innlent Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Erlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Erlent Ákærð fyrir að hafa orðið syni sínum að bana Innlent Fleiri fréttir Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Kynferðisafbrotamanni bannað að nota gervigreind Varnarmál efst á baugi nýs formanns Ætla að endurreisa Børsen „sama hvað“ Frumvarp um bann við TikTok samþykkt Heita Úkraínu 61 milljarði dala í stuðning Tugir þúsunda mótmæltu fjölda ferðamanna á Kanaríeyjum Sprengjuhótun í Billund Maðurinn sem kveikti í sjálfum sér látinn Íkveikjan ekki talin hafa beinst að Trump eða réttarhöldunum Sjá meira
Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53
Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30