Hagar í mál við ríkið vegna ofurtolla Fanney Birna Jónsdóttir skrifar 27. desember 2013 09:00 Páll Rúnar M. Kristjánsson er lögmaður Haga. „Samningar sem þessir eru ekki gerðir til að vernda sérhagsmuni einstakra lögaðila innan aðildarríkjanna. Samningar sem þessir eru gerðir með það að leiðarljósi að tryggja hagsmuni almennings. Það er gert með því að opna fyrir innflutning á vörum erlendis frá og opna markaði erlendis fyrir innlenda framleiðslu.” segir Páll Rúnar M. Kristjánsson, lögmaður Haga sem hafa stefnt íslenska ríkinu til að láta reyna á lögmæti þess að leggja ofurtolla á innflutt matvæli.Markmið að tryggja hagsæld og réttindi neytenda Í samtali við Vísi segir Páll Rúnar að ríkið hafi tekið á sig margvíslegar alþjóðlegar skuldbindingar þess efnis að opna fyrir alþjóðleg viðskipti með ákveðnar matvörur til og frá Íslandi. Megi þar nefna aðild Íslands að Alþjóðaviðskiptastofnuninni (WTO) og samningum á þeim vettvangi. Í því felist m.a. að Ísland hefur skuldbundið sig til að leyfa innflutning á ákveðnum matvælum til Íslands og stuðla að því að virk samkeppni verði á markaði með þær vörur. Markmið þessa samstarfs er að tryggja hagsæld og réttindi neytenda. Þrátt fyrir þetta hefur innflutningur á ákveðnum tegundum matvæla, til dæmis kjöti og ostum, vart verið mælanlegur hér á landi og tollar mjög háir. Félag atvinnurekenda ásamt öðrum hafa talið að í þessu felist samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins gagnvart WTO skuldbindingum sem og EES samningnum. Þá hafa aðrir aðilar, til að mynda Samkeppniseftirlitið, bent á þau miklu og neikvæðu áhrif sem núverandi fyrirkomulag hefur fyrir neytendur og hvatt til þess að opnað verði fyrir þennan innflutning. Lítið hefur hins vegar áunnist í þessum efnum. Nú er svo komið að Hagar ætla að láta reyna á lögmæti þessa fyrirkomulags fyrir dómi og hafa því stefnt íslenska ríkinu.Reyna á lögmæti ofurtolla Páll Rúnar segir að tilgangurinn með málsókn Haga sé að láta reyna á lögmæti þeirra ofurtolla sem lagðir eru á innflutning á ákveðnum matvælum. Þessi gjaldtaka gerir það að verkum að innflutningsaðilar geta ekki komið ódýrari vörum til neytenda og er því atvinnufrelsi þeirra verulega skert að mati Haga. Tollarnir valda því einnig að verð á þessu matvælum eru umtalsvert hærra en það annars væri. Vinnist málið megi hins vegar búast við því að látið verði af þessari gjaldtöku og rýmkað fyrir innflutningi. Það mun skila sér í töluvert lægra matvælaverði til neytenda. Þá muni þetta hafa það í för með sér að matarkarfa heimilsins lækkar mikið með tilheyrandi lækkun á vísitölu neysluverðs og þá verðbólgu.Fórna fjárhagslegum hagsmunum almennings Páll Rúnar segir að um sé að ræða nokkuð umfangsmikið mál þar sem látið er reyna á það hvort að þessi gjaldtaka standist ákvæði stjórnarskrár og þjóðréttarlegar skuldbindingar Íslands. Einn þáttur málsins snýr að því hvort að það sé í raun heimilt að fórna fjárhagslegum hagsmunum almennings með þeim hætti sem gert er. „Með því að vanefna þessar skuldbindingar með þeim hætti sem gert er er því fyrst og síðast verið að skaða neytendur. Fólk borgar hærra verð sem veldur meiri verðbólgu sem hækkar skuldir. Vinnist málið verður það mikill sigur fyrir neytendur sem munu fá ódýrari og fjölbreyttari matvæli, minni verðbólgu og virka samkeppni. Það er verið að taka þennan slag fyrir neytendur,“ bætir Páll við. Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Spá því að stýrivextir haldist óbreyttir Bein útsending: Ársfundur SFS – Best í heimi? Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Grindvíkingar borgi allt að þriðjungi hærri leigu en aðrir Guðný og Sigurður Helgi til SI Tekur við stöðu sviðsstjóra Netöryggismiðstöðvar Íslands Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Sjá meira
„Samningar sem þessir eru ekki gerðir til að vernda sérhagsmuni einstakra lögaðila innan aðildarríkjanna. Samningar sem þessir eru gerðir með það að leiðarljósi að tryggja hagsmuni almennings. Það er gert með því að opna fyrir innflutning á vörum erlendis frá og opna markaði erlendis fyrir innlenda framleiðslu.” segir Páll Rúnar M. Kristjánsson, lögmaður Haga sem hafa stefnt íslenska ríkinu til að láta reyna á lögmæti þess að leggja ofurtolla á innflutt matvæli.Markmið að tryggja hagsæld og réttindi neytenda Í samtali við Vísi segir Páll Rúnar að ríkið hafi tekið á sig margvíslegar alþjóðlegar skuldbindingar þess efnis að opna fyrir alþjóðleg viðskipti með ákveðnar matvörur til og frá Íslandi. Megi þar nefna aðild Íslands að Alþjóðaviðskiptastofnuninni (WTO) og samningum á þeim vettvangi. Í því felist m.a. að Ísland hefur skuldbundið sig til að leyfa innflutning á ákveðnum matvælum til Íslands og stuðla að því að virk samkeppni verði á markaði með þær vörur. Markmið þessa samstarfs er að tryggja hagsæld og réttindi neytenda. Þrátt fyrir þetta hefur innflutningur á ákveðnum tegundum matvæla, til dæmis kjöti og ostum, vart verið mælanlegur hér á landi og tollar mjög háir. Félag atvinnurekenda ásamt öðrum hafa talið að í þessu felist samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins gagnvart WTO skuldbindingum sem og EES samningnum. Þá hafa aðrir aðilar, til að mynda Samkeppniseftirlitið, bent á þau miklu og neikvæðu áhrif sem núverandi fyrirkomulag hefur fyrir neytendur og hvatt til þess að opnað verði fyrir þennan innflutning. Lítið hefur hins vegar áunnist í þessum efnum. Nú er svo komið að Hagar ætla að láta reyna á lögmæti þessa fyrirkomulags fyrir dómi og hafa því stefnt íslenska ríkinu.Reyna á lögmæti ofurtolla Páll Rúnar segir að tilgangurinn með málsókn Haga sé að láta reyna á lögmæti þeirra ofurtolla sem lagðir eru á innflutning á ákveðnum matvælum. Þessi gjaldtaka gerir það að verkum að innflutningsaðilar geta ekki komið ódýrari vörum til neytenda og er því atvinnufrelsi þeirra verulega skert að mati Haga. Tollarnir valda því einnig að verð á þessu matvælum eru umtalsvert hærra en það annars væri. Vinnist málið megi hins vegar búast við því að látið verði af þessari gjaldtöku og rýmkað fyrir innflutningi. Það mun skila sér í töluvert lægra matvælaverði til neytenda. Þá muni þetta hafa það í för með sér að matarkarfa heimilsins lækkar mikið með tilheyrandi lækkun á vísitölu neysluverðs og þá verðbólgu.Fórna fjárhagslegum hagsmunum almennings Páll Rúnar segir að um sé að ræða nokkuð umfangsmikið mál þar sem látið er reyna á það hvort að þessi gjaldtaka standist ákvæði stjórnarskrár og þjóðréttarlegar skuldbindingar Íslands. Einn þáttur málsins snýr að því hvort að það sé í raun heimilt að fórna fjárhagslegum hagsmunum almennings með þeim hætti sem gert er. „Með því að vanefna þessar skuldbindingar með þeim hætti sem gert er er því fyrst og síðast verið að skaða neytendur. Fólk borgar hærra verð sem veldur meiri verðbólgu sem hækkar skuldir. Vinnist málið verður það mikill sigur fyrir neytendur sem munu fá ódýrari og fjölbreyttari matvæli, minni verðbólgu og virka samkeppni. Það er verið að taka þennan slag fyrir neytendur,“ bætir Páll við.
Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Spá því að stýrivextir haldist óbreyttir Bein útsending: Ársfundur SFS – Best í heimi? Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Grindvíkingar borgi allt að þriðjungi hærri leigu en aðrir Guðný og Sigurður Helgi til SI Tekur við stöðu sviðsstjóra Netöryggismiðstöðvar Íslands Hagnaður Íslandsbanka 5,4 milljarðar á fyrsta fjórðungi Arnar Már nýr aðstoðarforstjóri Vinnunetföng algeng leið fyrir hakkara til að brjótast inn í íslensk fyrirtæki Sjö vilja taka við af Gunnari Hagnaður Landsbankans nam 7,2 milljörðum á fyrstu þremur mánuðum ársins Frumkvöðlar koma saman í Kolaportinu Hefja sölu á íbúðum á Orkureitnum Bein útsending: Stærri styrktækifæri í mannvirkjaiðnaði Lokar Önnu Jónu og segir það mikinn létti Hagnaður Arion dróst saman um tvo milljarða Hefja úthlutun lóða í Vatnsendahvarfi Ráðherra bað um tíu milljarða króna í viðbót í arð Bein útsending: Eftirfylgni við Stöðugleikasamninginn Landa stórum sölusamningi Reginn afturkallar samrunatilkynningu við Eik Vextir verði ekki lækkaðir fyrr en í haust Hafa tryggt útgáfu íslenska tölvuleiksins Island of Winds Verðbólgan úr sex prósentum í ár í 3,5 prósent árið 2026 Vilja gera tilraunir með orkuframleiðslu í geimnum á Íslandi Reksturinn þungur í kjölfar „yfirgangs og afskipta lögreglu“ Fjármálastjóri Play segir upp Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Sjá meira