Innlent

Manns­aldrar gætu liðið áður en næsta eldstöðvarkerfi vaknar

Kristján Már Unnarsson skrifar
Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur við Háskóla Íslands, í Pallborðinu á Vísi.
Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur við Háskóla Íslands, í Pallborðinu á Vísi. Vilhelm Gunnarsson

Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur telur að langur aðdragandi gæti orðið að því að næsta eldstöðvarkerfi vakni á Reykjanesskaga. Hann segir ótímabært að byggja upp varnargarða við Hafnarfjörð en nauðsynlegt sé að styrkja skipulagslög gagnvart eldgosavá.

Þetta kom fram í Pallborðinu á Vísi þar sem jarðvísindamennirnir Kristín Jónsdóttir og Magnús Tumi ásamt bæjarstjóra Hafnarfjarðar, Rósu Guðbjartsdóttur, ræddu um þá ógn sem íbúum höfuðborgarsvæðisins kann að stafa af eldsumbrotum og jarðskjálftum sem og stöðuna við Grindavík.

Kortið sýnir þau hraun sem runnu á Reykjanesskaga í síðustu eldgosahrinu frá 9. öld og fram á 13. öld.Grafík/Sara Rut Fannarsdóttir

Magnús rifjaði upp síðustu hrinu eldgosa á Reykjanesskaga sem stóð í um 400 ár, á tímabilinu frá því fyrir árið 900 og fram yfir árið 1300. Umfang þessarar hrinu, sem og þeirrar sem var þar á undan, fyrir um 2000-2500 árum, og var svipuð að umfangi, sagði hann bestu dæmin um við hverju mætti búast.

„Þetta er nokkurra alda spil,“ sagði Magnús Tumi.

„Og ef við horfum á hvernig þau hafa hegðað sér þessi kerfi, þá virðist vera að það sé eitt í gangi í einu.“

Eldstöðvarkerfin eins og þau eru skilgreind á Reykjanesskaga.Grafík/Sara Rut Fannarsdóttir

Þá megi reikna með því að undirbúningstíminn í kerfi eins og Krýsuvíkurkerfinu verði langur, eins og gerðist í Fagradalsfjalli.

„Það eru nokkur ár af verulegum, vaxandi skjálftum. Svo fer að koma innstreymi kviku. Þá fer af stað landris. Þetta tekur allt töluverðan tíma.

Á hverjum mannsaldri eru kannski eitt eða tvö kerfi sem eru virk. Svo koma mannsaldrar þar sem ekkert er í gangi.

Það voru engin gos á skaganum frá árinu 1000 til 1150, - bara sem dæmi. Goðin voru greinilega orðin róleg.“

Í þessum kafla í Pallborðinu skýrir Magnús Tumi hversvegna hann telur ótímabært að byggja upp varnargarða við Hafnarfjörð:

Hér má sjá Pallborðið í heild þar sem sérstaklega var rætt um ógn þá sem íbúum Reykjavíkursvæðisins gæti stafað af eldsumbrotum og jarðskjálftum:

Eldgos á Reykjanesskaga Eldgos og jarðhræringar Pallborðið Vísindi Hafnarfjörður Almannavarnir

Tengdar fréttir

Ný mislæg gatnamót í hrauninu fyrir framtíðar byggingarsvæði

Gerð nýrra mislægra gatnamóta í hrauninu milli Straumsvíkur og Hvassahrauns fylgir breikkun Reykjanesbrautar, sem hófst fyrr í vetur. Gatnamótunum er ætlað að greiða leið að nýjum framtíðar byggingarsvæðum Hafnarfjarðar, að því er fram kom í fréttatilkynningu Vegagerðarinnar.

Algjörlega ljóst að ekki sé búandi í Grindavík

Prófessor í jarðeðlisfræði segir að gera verði greinarmun á búsetu og vinnu í Grindavík. Við núverandi aðstæður sé algjörlega ljóst að ekki sé ekki hægt að búa í bænum, en að hans mati sé ásættanleg áhætta að hafa starfsemi þar. Hópstjóri náttúruvár segir að ekki sé tímabært að velta búsetu í bænum fyrir sér fyrr en kvika sé hætt að streyma inn undir Svartsengi. 

Segja fyrirvara á næsta gosi við Grindavík geta orðið stuttan

Jarðvísindamenn Veðurstofu og Háskóla Íslands segja að líkurnar á nýju eldgosi norðan Grindavíkur teljist núna verulegar og vara við að fyrirvarinn geti orðið stuttur. Þeir segja líklegt að á næstu tveimur vikum eða jafnvel dögum nái kvikumagnið í kvikuhólfinu undir Svartsengi svipuðu rúmmáli og var fyrir síðasta eldgos þann 14. janúar.

Mikilvægt að ala ekki á ótta um möguleg eldgos

Jarðvísindamenn og bæjarstjóri Hafnarfjarðar segja fjölmiðla bera einhverja ábyrgð á umræðu um jarðhræringar og eldvirkni. Mikilvægt að sé að ala ekki á ótta.

Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Mest lesið


Fleiri fréttir

Sjá meira


×

Mest lesið