Grjótkrabbi dreifir sér hratt meðfram ströndum landsins Sveinn Arnarsson skrifar 28. september 2017 07:00 Grjótkrabbi fannst fyrst hér 2006. Upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Mynd/Halldór Páll Grjótkrabbi, sem nam land fyrst í Hvalfirði árið 2006, hefur á undanförnum áratug náð útbreiðslu alla leið norður í Eyjafjörð. Hefur hann veiðst í sumar í Eyjafirði auk þess sem hann hefur sést undanfarin ár þegar kafað hefur verið á svæðinu. Grjótkrabbinn getur verið öðrum tegundum mikill skaðvaldur á hafsbotni við Íslandsstrendur. Það var árið 2006 sem grjótkrabbi fannst fyrst hér við land en upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Tegundin þar á sér náttúrulega óvini og er undirstöðufæða ameríkuhumarsins. Hins vegar á hann fáa sem enga náttúrulega óvini hér við land og fjölgar sér því hratt. Sindri Gíslason, forstöðumaður Náttúrustofu Suðvesturlands, sér um rannsóknir á útbreiðslu grjótkrabbans. Hann segir þetta framandi lífveru í vistkerfi okkar og því sé fylgst náið með framvindunni. „Til að mynda hefur hann fundist í miklum mæli á Breiðafirði undanfarið. Á sama tíma virðist hörpudiskurinn, sem er nytjastofn hér við land, eiga erfið ár. Því er áhugavert að sjá hvernig útbreiðsla og fjölgun grjótkrabbans mun hafa áhrif á erfiðan tíma hjá hörpudisknum.“ Tegundir sem nema land annars staðar eru fluttar meðvitað eða ómeðvitað af mannfólki, oftast nær með sjó í kjölfestuvatni skipa eða að dýrategundir festa sig við skip. „Talið er að á bilinu þrjú til tíu þúsund tegundir séu á degi hverjum fluttar milli svæða með þessum hætti þannig að hér er um að ræða mjög stórar tölur í þessu samhengi,“ segir Sindri. Á aðeins áratug hefur krabbinn farið frá Hvalfirði og breiðst út í Breiðafirði og hefur veiðst á Vestfjörðum, í Húnaflóa, Skagafirði og í Eyjafirði. Ef áfram heldur sem horfir mun grjótkrabbinn nema allt norðausturhornið og austanvert landið á næstu árum. „Grjótkrabbinn er alæta og ræðst á allt sem að kjafti kemur. Á meðan hann er mjög lítill er hann étinn af botnfiski og öðrum dýrum en þegar hann er kominn yfir vissa stærð hefur ekkert dýr hér við strendur roð við honum,“ bætir Sindri við að lokum. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Innlent Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Fleiri fréttir Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðanna á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Sjá meira
Grjótkrabbi, sem nam land fyrst í Hvalfirði árið 2006, hefur á undanförnum áratug náð útbreiðslu alla leið norður í Eyjafjörð. Hefur hann veiðst í sumar í Eyjafirði auk þess sem hann hefur sést undanfarin ár þegar kafað hefur verið á svæðinu. Grjótkrabbinn getur verið öðrum tegundum mikill skaðvaldur á hafsbotni við Íslandsstrendur. Það var árið 2006 sem grjótkrabbi fannst fyrst hér við land en upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Tegundin þar á sér náttúrulega óvini og er undirstöðufæða ameríkuhumarsins. Hins vegar á hann fáa sem enga náttúrulega óvini hér við land og fjölgar sér því hratt. Sindri Gíslason, forstöðumaður Náttúrustofu Suðvesturlands, sér um rannsóknir á útbreiðslu grjótkrabbans. Hann segir þetta framandi lífveru í vistkerfi okkar og því sé fylgst náið með framvindunni. „Til að mynda hefur hann fundist í miklum mæli á Breiðafirði undanfarið. Á sama tíma virðist hörpudiskurinn, sem er nytjastofn hér við land, eiga erfið ár. Því er áhugavert að sjá hvernig útbreiðsla og fjölgun grjótkrabbans mun hafa áhrif á erfiðan tíma hjá hörpudisknum.“ Tegundir sem nema land annars staðar eru fluttar meðvitað eða ómeðvitað af mannfólki, oftast nær með sjó í kjölfestuvatni skipa eða að dýrategundir festa sig við skip. „Talið er að á bilinu þrjú til tíu þúsund tegundir séu á degi hverjum fluttar milli svæða með þessum hætti þannig að hér er um að ræða mjög stórar tölur í þessu samhengi,“ segir Sindri. Á aðeins áratug hefur krabbinn farið frá Hvalfirði og breiðst út í Breiðafirði og hefur veiðst á Vestfjörðum, í Húnaflóa, Skagafirði og í Eyjafirði. Ef áfram heldur sem horfir mun grjótkrabbinn nema allt norðausturhornið og austanvert landið á næstu árum. „Grjótkrabbinn er alæta og ræðst á allt sem að kjafti kemur. Á meðan hann er mjög lítill er hann étinn af botnfiski og öðrum dýrum en þegar hann er kominn yfir vissa stærð hefur ekkert dýr hér við strendur roð við honum,“ bætir Sindri við að lokum.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Innlent Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Fleiri fréttir Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðanna á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Sjá meira