Grjótkrabbi dreifir sér hratt meðfram ströndum landsins Sveinn Arnarsson skrifar 28. september 2017 07:00 Grjótkrabbi fannst fyrst hér 2006. Upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Mynd/Halldór Páll Grjótkrabbi, sem nam land fyrst í Hvalfirði árið 2006, hefur á undanförnum áratug náð útbreiðslu alla leið norður í Eyjafjörð. Hefur hann veiðst í sumar í Eyjafirði auk þess sem hann hefur sést undanfarin ár þegar kafað hefur verið á svæðinu. Grjótkrabbinn getur verið öðrum tegundum mikill skaðvaldur á hafsbotni við Íslandsstrendur. Það var árið 2006 sem grjótkrabbi fannst fyrst hér við land en upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Tegundin þar á sér náttúrulega óvini og er undirstöðufæða ameríkuhumarsins. Hins vegar á hann fáa sem enga náttúrulega óvini hér við land og fjölgar sér því hratt. Sindri Gíslason, forstöðumaður Náttúrustofu Suðvesturlands, sér um rannsóknir á útbreiðslu grjótkrabbans. Hann segir þetta framandi lífveru í vistkerfi okkar og því sé fylgst náið með framvindunni. „Til að mynda hefur hann fundist í miklum mæli á Breiðafirði undanfarið. Á sama tíma virðist hörpudiskurinn, sem er nytjastofn hér við land, eiga erfið ár. Því er áhugavert að sjá hvernig útbreiðsla og fjölgun grjótkrabbans mun hafa áhrif á erfiðan tíma hjá hörpudisknum.“ Tegundir sem nema land annars staðar eru fluttar meðvitað eða ómeðvitað af mannfólki, oftast nær með sjó í kjölfestuvatni skipa eða að dýrategundir festa sig við skip. „Talið er að á bilinu þrjú til tíu þúsund tegundir séu á degi hverjum fluttar milli svæða með þessum hætti þannig að hér er um að ræða mjög stórar tölur í þessu samhengi,“ segir Sindri. Á aðeins áratug hefur krabbinn farið frá Hvalfirði og breiðst út í Breiðafirði og hefur veiðst á Vestfjörðum, í Húnaflóa, Skagafirði og í Eyjafirði. Ef áfram heldur sem horfir mun grjótkrabbinn nema allt norðausturhornið og austanvert landið á næstu árum. „Grjótkrabbinn er alæta og ræðst á allt sem að kjafti kemur. Á meðan hann er mjög lítill er hann étinn af botnfiski og öðrum dýrum en þegar hann er kominn yfir vissa stærð hefur ekkert dýr hér við strendur roð við honum,“ bætir Sindri við að lokum. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Innlent Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Innlent Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Innlent Fleiri fréttir Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Fara fram á farbann Sjómenn í haldi og ÁTVR í bobba Bréf First Water veldur ringulreið í bæjarstjórn Ölfuss Konráð nýr efnahagsráðgjafi ríkisstjórnarinnar Umhverfis- og loftslagsmálin „Icesave okkar tíma“ Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Sjá meira
Grjótkrabbi, sem nam land fyrst í Hvalfirði árið 2006, hefur á undanförnum áratug náð útbreiðslu alla leið norður í Eyjafjörð. Hefur hann veiðst í sumar í Eyjafirði auk þess sem hann hefur sést undanfarin ár þegar kafað hefur verið á svæðinu. Grjótkrabbinn getur verið öðrum tegundum mikill skaðvaldur á hafsbotni við Íslandsstrendur. Það var árið 2006 sem grjótkrabbi fannst fyrst hér við land en upprunaleg heimkynni hans eru við austurströnd Bandaríkjanna. Tegundin þar á sér náttúrulega óvini og er undirstöðufæða ameríkuhumarsins. Hins vegar á hann fáa sem enga náttúrulega óvini hér við land og fjölgar sér því hratt. Sindri Gíslason, forstöðumaður Náttúrustofu Suðvesturlands, sér um rannsóknir á útbreiðslu grjótkrabbans. Hann segir þetta framandi lífveru í vistkerfi okkar og því sé fylgst náið með framvindunni. „Til að mynda hefur hann fundist í miklum mæli á Breiðafirði undanfarið. Á sama tíma virðist hörpudiskurinn, sem er nytjastofn hér við land, eiga erfið ár. Því er áhugavert að sjá hvernig útbreiðsla og fjölgun grjótkrabbans mun hafa áhrif á erfiðan tíma hjá hörpudisknum.“ Tegundir sem nema land annars staðar eru fluttar meðvitað eða ómeðvitað af mannfólki, oftast nær með sjó í kjölfestuvatni skipa eða að dýrategundir festa sig við skip. „Talið er að á bilinu þrjú til tíu þúsund tegundir séu á degi hverjum fluttar milli svæða með þessum hætti þannig að hér er um að ræða mjög stórar tölur í þessu samhengi,“ segir Sindri. Á aðeins áratug hefur krabbinn farið frá Hvalfirði og breiðst út í Breiðafirði og hefur veiðst á Vestfjörðum, í Húnaflóa, Skagafirði og í Eyjafirði. Ef áfram heldur sem horfir mun grjótkrabbinn nema allt norðausturhornið og austanvert landið á næstu árum. „Grjótkrabbinn er alæta og ræðst á allt sem að kjafti kemur. Á meðan hann er mjög lítill er hann étinn af botnfiski og öðrum dýrum en þegar hann er kominn yfir vissa stærð hefur ekkert dýr hér við strendur roð við honum,“ bætir Sindri við að lokum.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Innlent Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Innlent Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Innlent Fleiri fréttir Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Fara fram á farbann Sjómenn í haldi og ÁTVR í bobba Bréf First Water veldur ringulreið í bæjarstjórn Ölfuss Konráð nýr efnahagsráðgjafi ríkisstjórnarinnar Umhverfis- og loftslagsmálin „Icesave okkar tíma“ Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Sjá meira