Skoðun

Íslamd

Birta Árdal Bergsteinsdóttir skrifar
Ég labba inn í Bónus í lopapeysu og gúmmítúttunum. Ég mæti fyrsta athugula augnaráðinu við flatkökuhilluna. Konan flýtir sér auðvitað að líta eitthvert annað en þegar ég stíg út úr djúpum hugsunum og lít í kringum mig sé ég að flatkökukonan var ekki sú eina sem er forvitin, eða er þetta forvitni? Ætli þau stari vegna þess að ég er klædd eins og sveitalubbi í stórborginni?  Æh já, það er kannski frekar bláa slæðan sem ég sveipaði um hárið á mér áður en ég dreif mig út í grámygluna.

Ég er löngu hætt að pæla í áhorfendunum. Mér gæti ekki verið meira sama núorðið en stundum pæli ég í hvað rennur í gegnum heilabúin í kringum mig.  

Er þetta ekki bara einlæg forvitni? Ég fullvissa mig um það að ég myndi ábyggilega stara sjálf ef ég væri ekki múslimi. Jafnvel þegar ég sé annan múslima þá lít ég tvisvar, en reyni þó alltaf að kasta kveðju. „Assalam aleykum!” Eða friður sé með þér!

Það er kannski einstöku sinnum sem ég finn fyrir fyrirlitningaraugnaráði. Þá reyni ég að brosa sérstaklega mikið framan í þá mannveru og kannski passa að segja eitthvað á mjög skýrri íslensku; til dæmis eitthvað um smjör eða bannsetta hríðina og norðanvindinn.

Það er eins og það passi ekki alveg inn í litla samfélagið okkar að íslensk stúlka gæti hugsanlega verið múslimi og kosið að ganga með slæðu á höfðinu. Þá hugsar fólkið kannski að ég sé nú ábyggilega bara svona bláeygð, heilaþvegin og ástfangin af araba (þrátt fyrir að aðeins 20% af um 1,6 billjónum múslima jarðarinnar séu arabar).

Ja, það er nú reyndar alveg rétt að í dag er ég yfir mig ástfangin af araba, réttara sagt barbara-araba frá Marokkó.  En sú ást fékk ekki að blómstra fyrr en við gengum í það heilaga einu og hálfu ári eftir að ég tók þá sjálfstæðu ákvörðun að leggja líf mitt í hendur guðs og að feta þennan veg sem er kallaður Íslam. 

Ísla-m... Ætti þetta ekki að passa bara rosalega fallega inn í Ísla-nd.

Ég ætlaði nú aldrei að skilgreina mig í einhvern trúarflokk. Jafnvel eftir að ég byrjaði að trúa á almætti, guð eða eitthvert æðra afl eftir röð atburða í lífi mínu, sem gerði mig allt í einu svo litla. En eftir að ég fræddist meira um þessa leið og aðrar og fleiri og fleiri ranghugmyndum var snúið á hvolf í hausnum á mér þá varð ég yfir mig ástfangin. Ég gat ekki neitað þessari ást. Þeir sem þekkja mig vita það að ég er ansi iðin við það að fylgja hjartanu. Þekkt fyrir skyndiákvarðanir og heimshornaflakk. Þrátt fyrir allt hjartahjalið og mína sögu í ákvarðanatöku þá var þessi ákvörðun ekki léttvæg. Ástæðan fyrir því hversu erfitt það var að fylgja hjartanu í þetta sinn var samfélagsálitið, fjölskyldan, vinirnir, kunningjarnir og allir þeir hinir sem ég þekki ekki. Þau munu dæma mig. Þau munu setja mig í einhvern annan þjóðflokk. Það verður aldrei aftur snúið í þægilega straumflotið, héðan í frá mun ég stíga þungum skrefum á móti straumnum.

Það hefði vissulega verið það einfaldasta í stöðunni að gleyma uppgötvunum mínum og halda áfram að lifa lífinu í óbreyttri tilbeiðslu langana minna. Frjáls við kvaðirnar og skyldurnar sem trúin bað mig um að framfylgja. Hefði það verið frelsið mitt? Að gera það sem mig langar til að gera þegar mig langar. Eru langarnir mínar, hvatir og tilfinningar alltaf réttu leiðbeinendurnir í átt til þess sem er réttast og best fyrir mig til lengri tíma litið? Eða er mitt rétta frelsi að losa mig við byrði egósins. Losa mig við þessar langanir sem ég get ekki hamið eða að minnsta kosti reyna að vera við stjórnina? Stytta í taumhaldinu og slíta hlekkina í burtu einn af öðrum. Hætta að tilbiðja hundruð „guða“ í formi peninga, útlita, losta, dauðra hluta og álits annara og einbeita sér að einum sem biður ekki um neitt annað en að ég verði betri mannvera, að ég pússi karakterinn, sjálfið og síðan samband mitt við aðrar mannverur og umheiminn. Þetta er í rauninni eitthvað sem nánast öll trúarbrögð og andlegar leiðir eiga sameiginlegt. Að ganga beina braut í frelsi frá fölskum þörfum. Andlegar leiðir snúast um siðferði, tilgang og hreina áætlun í öllu því sem maður tekur sér fyrir hendur, var um afleiðingar gjörða sinna í þessu lífi og því sem á eftir kemur.

Skyldurnar sem ég framfylgi eru ekki það eina; semsagt að biðja fimm sinnum á dag, fasta mánuð af árinu, drekka ekki áfengi, gefa hluta eigna minna til þeirra sem minna mega sín og svo margt fleira. Reglurnar eru ekki til staðar til að refsa og hefta, heldur til að aga og frelsa. Þessar gjörðir leiða af sér sjálfsaga sem hjálpar mér við að fínisera sjálfið, minnka egóið og halda mér á jörðinni. Í stöðugri auðmjúkri áminningu og tengingu við sjálfa mig og æðsta aflið. Við verðum að þekkja okkar dýpsta sjálf til þess að geta breytt heiminum til hins betra. ,,Ég var sendur aðeins til þess að fullkomna göfuga eiginleika sjálfsins,” var eitt af því sem Muhammad (fsmh) sagði.

Fyrir múslima er Íslam ekki nýtt trúarbragð, heldur einfaldlega áframhald af því sem áður var, næsti og seinasti hlekkurinn í langri línu skilaboða. 

Það sem einfaldaði allt í hausnum á mér að lokum var þegar ég vissi að orðið Íslam frá arabísku, þýðir einfaldlega „að gefa sig allan friðsamlega fyrir vilja almættisins“. Orðið muslim er bara komið beint af Islam og er persónugerð orðsins eða „sá sem gefur sig...“. Ég gat ekki neitað því lengur að skilgreina mig. Þetta var of einfalt fyrir rest. Þannig að hér er ég í dag, íslensk múslimastúlka við ávaxtaspegilinn í Bónus, sem rýnir í útlit sitt, sem er ansi skringilegt í augum almennings og pælir í lífinu. 

Mér þykir það bara verst hvað þessi orð, Íslam og múslimi hafa allt aðra meiningu í hugum flestra. En hvað um það. Mér er slétt sama, að minnsta kosti í dag. Þessi vegferð hefur gefið mér svo margfalt meira heldur en hún hefur „heft“ mig. Aldrei hefur mér liðið jafn vel og verið í meiri sátt. En það tók dágóðan tíma að komast á þann stað að standa á sama. Að standa sterk með sjálfri mér og láta ekki taumhald samfélagsins þröngva mér aftur í niðurnjörfaðan kassa þess sem telst vera í lagi og eðlilegt.

Ekki dæma Íslam út frá múslimum.

Betra væri að dæma múslima út frá Íslam.

En þá er nauðsynlegt að vita hvað Íslam er í raun og veru.

Við kassann fatta ég að ég gleymdi bláa fjölnota verslunarpokanum heima og neyðist því til að fá ógurlegan gulan náttúruspillandi plastpoka í staðinn. Jæja, öll erum við breysk og sama hvað við reynum að bæta okkur og umhverfið munum við halda áfram að gera mistök. Það sem skiptir mestu máli að vera meðvituð um að ég sé fær um það lang besta og það allra versta. Þannig get ég haldið áfram að feta langan veginn í átt til þess besta, sem skilar mér kannski bara á hinn umrómaða gullna meðalveg.

Þessi grein er skrifuð sem hluti af greinarskriftarátaki Jafnréttisnefndar SHÍ fyrir Jafnréttisdaga 2015. Dagskrá má finna hér.


Tengdar fréttir

Miðbær Reykjavíkur er bara fyrir suma

Þessi grein er í raun ákall. Ákall eftir réttlæti. Réttlætið snýst um að allir eigi sama rétt á að njóta skemmtanalífs. Að þeir sem það vilji, fái að upplifa djammið, djúsið og allt sem því fylgir.

Óeðlileg ást?

Oft heyrir maður talað um það hversu langt Ísland er komið í réttindabaráttu hinsegin fólks og að hér á landi ríki meira umburðarlyndi en í nokkru öðru ríki.




Skoðun

Sjá meira


×