Fjárfestingarleið Seðlabankans aðeins fyrir ríka fólkið Þorbjörn Þórðarson skrifar 6. febrúar 2013 18:30 Már Guðmundsson, seðlabankastjóri, segir að þótt lágmarksfjárhæð í svokallaðri fjárfestingarleið bankans gagnist aðeins ríku fólki hafi verið nauðsynlegt að hafa kröfur um lágmarksfjárhæð vegna þess að markmiðið hafi verið að laða háar fjárhæðir til landsins í erlendum gjaldeyri. Fjárfestingarleiðin er einn liður í áætlun bankans um afnám hafta. Í haust verða fimm ár liðin frá efnahagshruni og þeirri ákvörðun að setja á gjaldeyrishöft á Íslandi, eða fjármagnshöft eins og starfsmenn Seðlabankans vilja frekar kalla þau. En hvenær munu Íslendingar búa aftur við frelsi í gjaldeyrismálum? Kannski aldrei. Fullt frelsi í þessum efnum með krónuna sem gjaldmiðil virðist ekki í augsýn á meðan jafn hægt hefur gengið að vinna á „snjóhengjunni" svokölluðu og raun ber vitni. Seðlabankinn hefur ýmis tæki til að vinda ofan af höftunum, en þessi úrræði hafa heppnast mis vel. Ein þessara leiða er fjárfestingarleið Seðlabankans. Jafnvirði 45 milljarða króna komu til landsins með þessari leið í fyrra, en hún er aðeins hluti af stærri áætlun um losun haftanna. Fjárfestingarleiðin hefur í raun aðeins skilað hænuskrefum í átt að gjaldeyrisfrelsi. Fjárfestingarleiðin virkar þannig að einstaklingar og fyrirtæki geta komið með erlendan gjaldeyri til Íslands og fengið í staðinn afslátt af íslenskum krónum. Seðlabankinn leiðir saman kaupanda og seljanda krónanna. Þeir sem aðallega hafa nýtt sér þetta eru einstaklingar sem stóðu framarlega í íslensku útrásinni. Til dæmis hafa stofnendur Bakkavarar, Ágúst og Lýður Guðmundssynir, nota þessa leið við að kaupa upp hlutabréf í Bakkavör. Þá keypti Karl Wernersson á þriðja hundrað milljón króna með sömu leið í fyrra. Ekki liggur fyrir hvernig hann ráðstafaði þeim krónum. Lágmarksfjárhæð í þessum útboðum er 50 þúsund evrur, jafnvirði rúmlega 8,5 milljóna króna. Í raun er þetta ríka fólk að fá afslátt af lífskjörum sínum, því það getur keypt krónur á miklum afslætti. Venjulegt fólk búsett hér á landi þarf að skila öllum sínum gjaldeyri vegna reglna um skilaskildu. Efnað fólk búsett erlendis, sem á evrur á gjaldeyrisreikningum, getur hins vegar flutt þennan pening heim og fengið afslátt af íslenskum krónum. Gerð er krafa um að viðkomandi sé búsettur erlendis, þannig að um sé að ræða nýja erlenda fjárfestingu.Hefur aldrei komið til greina að afnema þessa lágmarksfjárhæð. Þar sem þetta hentar eingöngu ríku fólki? „Við höfum ekki rætt það mikið. Þó þetta henti, eins og þú orðar það, eingöngu ríku fólki, þá er þetta þannig að þetta er náttúrulega mikil framkvæmd og það er verið að reyna að koma eins stórum upphæðum í gegn og hægt er. Ef lágmarksupphæðin væri mjög lítil þá yrði þetta allt miklu þyngra í vöfum. Við skoðuðum það á sínum tíma og gerum það kannski aftur, en þarna vegast á sjónarmið, að hleypa fleirum að, annars vegar og hins vegar að vera með skilvirka framkvæmd," segir Már Guðmundsson, seðlabankastjóri. Mest lesið Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Helmingur Íslendinga sáttur við falsanir og eftirlíkanir Neytendur Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
Már Guðmundsson, seðlabankastjóri, segir að þótt lágmarksfjárhæð í svokallaðri fjárfestingarleið bankans gagnist aðeins ríku fólki hafi verið nauðsynlegt að hafa kröfur um lágmarksfjárhæð vegna þess að markmiðið hafi verið að laða háar fjárhæðir til landsins í erlendum gjaldeyri. Fjárfestingarleiðin er einn liður í áætlun bankans um afnám hafta. Í haust verða fimm ár liðin frá efnahagshruni og þeirri ákvörðun að setja á gjaldeyrishöft á Íslandi, eða fjármagnshöft eins og starfsmenn Seðlabankans vilja frekar kalla þau. En hvenær munu Íslendingar búa aftur við frelsi í gjaldeyrismálum? Kannski aldrei. Fullt frelsi í þessum efnum með krónuna sem gjaldmiðil virðist ekki í augsýn á meðan jafn hægt hefur gengið að vinna á „snjóhengjunni" svokölluðu og raun ber vitni. Seðlabankinn hefur ýmis tæki til að vinda ofan af höftunum, en þessi úrræði hafa heppnast mis vel. Ein þessara leiða er fjárfestingarleið Seðlabankans. Jafnvirði 45 milljarða króna komu til landsins með þessari leið í fyrra, en hún er aðeins hluti af stærri áætlun um losun haftanna. Fjárfestingarleiðin hefur í raun aðeins skilað hænuskrefum í átt að gjaldeyrisfrelsi. Fjárfestingarleiðin virkar þannig að einstaklingar og fyrirtæki geta komið með erlendan gjaldeyri til Íslands og fengið í staðinn afslátt af íslenskum krónum. Seðlabankinn leiðir saman kaupanda og seljanda krónanna. Þeir sem aðallega hafa nýtt sér þetta eru einstaklingar sem stóðu framarlega í íslensku útrásinni. Til dæmis hafa stofnendur Bakkavarar, Ágúst og Lýður Guðmundssynir, nota þessa leið við að kaupa upp hlutabréf í Bakkavör. Þá keypti Karl Wernersson á þriðja hundrað milljón króna með sömu leið í fyrra. Ekki liggur fyrir hvernig hann ráðstafaði þeim krónum. Lágmarksfjárhæð í þessum útboðum er 50 þúsund evrur, jafnvirði rúmlega 8,5 milljóna króna. Í raun er þetta ríka fólk að fá afslátt af lífskjörum sínum, því það getur keypt krónur á miklum afslætti. Venjulegt fólk búsett hér á landi þarf að skila öllum sínum gjaldeyri vegna reglna um skilaskildu. Efnað fólk búsett erlendis, sem á evrur á gjaldeyrisreikningum, getur hins vegar flutt þennan pening heim og fengið afslátt af íslenskum krónum. Gerð er krafa um að viðkomandi sé búsettur erlendis, þannig að um sé að ræða nýja erlenda fjárfestingu.Hefur aldrei komið til greina að afnema þessa lágmarksfjárhæð. Þar sem þetta hentar eingöngu ríku fólki? „Við höfum ekki rætt það mikið. Þó þetta henti, eins og þú orðar það, eingöngu ríku fólki, þá er þetta þannig að þetta er náttúrulega mikil framkvæmd og það er verið að reyna að koma eins stórum upphæðum í gegn og hægt er. Ef lágmarksupphæðin væri mjög lítil þá yrði þetta allt miklu þyngra í vöfum. Við skoðuðum það á sínum tíma og gerum það kannski aftur, en þarna vegast á sjónarmið, að hleypa fleirum að, annars vegar og hins vegar að vera með skilvirka framkvæmd," segir Már Guðmundsson, seðlabankastjóri.
Mest lesið Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Helmingur Íslendinga sáttur við falsanir og eftirlíkanir Neytendur Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira