Bresku þingkosningarnar í maí: „Ómögulegt að spá fyrir um hverjir mynda næstu ríkisstjórn“ Atli Ísleifsson skrifar 26. febrúar 2015 12:26 Baldur Þórhallsson segir harða kosningabaráttu vera framundan í Brelandi. Vísir/AFP/Getty „Samkvæmt skoðanakönnunum er ómögulegt að spá fyrir um hverjir mynda næstu ríkisstjórn á Bretlandi þar sem ómögulegt að sjá hvort Íhaldsflokkurinn eða Verkamannaflokkurinn verður stærri,“ segir Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, í samtali við Vísi. Þingkosningar fara fram í Bretlandi þann 7. maí næstkomandi. Baldur segir að Íhaldsflokkurinn hafi verið að vinna á síðustu vikurnar og standi nú jafnfætis Verkamannaflokknum sem hafi mælst stærri síðustu mánuði. „Íhaldsmenn hafa því verið að styrkja stöðu sína. Það er þó ómögulegt að átta sig á hvor flokkurinn verður stærri.“Skoski þjóðarflokkurinn í mikilli sóknBaldur segir Skoski þjóðarflokkurinn mikið hafa verið að sækja í sig veðrið síðustu mánuði. „Samkvæmt skoðanakönnunum er hann að fá nær öll þingsæti í Skotlandi. Hvort þetta verður raunin er ómögulegt að spá fyrir um á þessu stigi, en þetta yrði mjög óvenjuleg niðurstaða ef hún yrði að veruleika. Ef niðurstöður kosninganna verða eitthvað á þá leið mun það veikja Verkamannaflokkinn verulega og gera það að verkum að Skoski þjóðarflokkurinn muni standa mjög sterkur að vígi í Westminster að kosningum loknum. Það er þó ólíklegt að Skoski þjóðarflokkurinn myndi formlega stjórn með öðrum hvorum stóru flokkanna. Það er líklegra að hann geti veitt minnihlutastjórn annars flokksins stuðning, og er þá líklegra að það verði Verkamannaflokkurinn.“Talsvert fylgi UKIP sem skilar þó fáum þingsætumBaldur segir að fylgi Breska sjálfstæðisflokksins – UKIP – sé orðið nokkuð stöðugt og mælist ítrekað milli 15 og 20 prósent. „Það er hins vegar ekki að að skila flokknum mörgum þingsætum. Í Bretlandi er kosið til þings samkvæmt einmenningskjördæmum. Það er einfaldlega þannig að sá flokkur sem fær flest atkvæði í hverju kjördæmi fyrir sig, hann fær þingsæti kjördæmisins. Það getur því gerst að flokkur sem er til dæmis bara með 30 prósent atkvæða í kjördæminu - en er jafnframt stærsti flokkurinn - fái þingsætið. Þannig er UKIP ekki að ná mörgum þingsætum, nema í örfáum kjördæmum í landinu. Þó að honum sé spáð 15 til 20 prósent fylgi þá er því spáð að hann fái bara um fjögur þingsæti eða svo. Flokkurinn er þó enn mikill óvissuþáttur.“Slæm útkoma annars ríkisstjórnarflokksinsAð sögn Baldur sjá Bretar fram á slæma útkomu Frjálslynda flokksins sem nú myndar samsteypustjórn með Íhaldsflokknum. „Frjálslyndir gætu misst um helming þingsæta sinna. Margir kjósendur eru mjög óánægðir með það hlutskipti sem flokkurinn hefur haft í ríkisstjórninni. Íhaldsflokkurinn hefur ráðið þar ferðinni og Frjálslyndir þurft að gefa eftir. Flokkurinn mun líklegast ekki koma vel út úr næstu kosningum. Þá hefur flokkur græningja verið að fá einhvern stuðning, en líkt og með UKIP þá er ólíklegt að það skili sér í mörgum þingsætum.“Sex flokkar sem berjast um hitunaBaldur segir það því fyrst og fremst vera þessir sex flokkar sem munu að berjast um hituna – Íhaldsflokkurinn, Verkamannaflokkurinn, Frjálslyndi flokkurinn, Skoski þjóðarflokkurinn, Breski sjálfstæðisflokkurinn og Græningjar. „Á Norður-Írlandi eru þó einnig flokkar sem skiptast bæði eftir trúarlegum línum og svo vinstri-hægri ásnum. Þeir geta líka komið inn í þetta. Að öllu þessu sögðu er ólíklegt að annar stóru flokkanna hljóti meirihluta þingsæta. Verði það niðurstaðan mun það krefjast að þeir myndi saman samsteypustjórn eða þá minnihlutastjórn sem sé studd af einhverjum þessara minni flokka. Þá lítur maður helst til þess að Verkamannaflokkurinn myndi minnihlutastjórn með stuðningi Skoska þjóðarflokksins og jafnvel flokka á Norður-Írlandi eða Frjálsum demókrötum.“Helstu kosningamálinBaldur segir kosningabaráttuna hafa byrjað mun fyrr en vanalega. „Hún byrjaði strax í fyrstu viku ársins og af fullum krafti. Íhaldsflokkurinn leggur mesta áherslu á efnahagsmálin og að honum sé best treystandi til að stýra þeim. Kannanir sýna að kjósendur treysta Íhaldsflokknum frekar en Verkamannaflokknum fyrir þeim. Verkamannaflokkurinn leggur hins vegar áherslu á að breska heilbrigðiskerfið verði styrkt og bætt. Það hefur verið mikil umræða um veikleika þess og vankanta og Verkamannaflokkurinn vill verja mun meira fé til að bæta heilbrigðiskerfið og skipuleggja það betur. Kannanir sýna að kjósendur treysta Verkamannaflokknum best fyrir heilbrigðismálunum. Síðan er Breski sjálfstæðisflokkurinn að leggja áherslu á að takmarka straum innflytjenda til landsins. Þessi þrjú mál hafa verið mest áberandi, en hvaða mál nær yfirhöndinni í kosningabaráttunni er ómögulegt að segja til um. En þessir þrír flokkar eru að reyna að gera þessi mál að helsta kosningamálinu.“Hvað með leiðtoga stærstu flokkanna? Þykir staða David Cameron forsætisráðherra sterk?„Hún þykir kannski ekki sterk en hann hefur verið að styrkja sig í umræðunni. Ed Miliband, leiðtogi Verkamannaflokksins, virðist hins vegar ekki vera sérlega sterkur. Þetta er í raun ákveðið áfall fyrir Verkamannaflokkinn að vera ekki í sterkari stöðu með þessa óvinsælu ríkisstjórn við völd. Það skrifast svolítið á veikleika Miliband. Hann kemur ekki fyrir sem mjög sterkur leiðtogi. Það eru margir Bretar sem sjá hann ekki fyrir sér sem týpuna í að verða forsætisráðherra og það kemur niður á flokknum.“ Mest lesið Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent Segir lág laun leikskólakennara mýtu Innlent Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Innlent Hafi líka reynt að bana eldri syni sínum Innlent Leikskólakennarar ósáttir við vettlingagjörning Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Innlent Mikill reykur þegar kviknaði í einangrunarplasti Innlent Alls konar fabúleringar um vinskapinn við Bjarna Ben Innlent Fleiri löggur á leiðinni Innlent Fleiri fréttir Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Sjá meira
„Samkvæmt skoðanakönnunum er ómögulegt að spá fyrir um hverjir mynda næstu ríkisstjórn á Bretlandi þar sem ómögulegt að sjá hvort Íhaldsflokkurinn eða Verkamannaflokkurinn verður stærri,“ segir Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, í samtali við Vísi. Þingkosningar fara fram í Bretlandi þann 7. maí næstkomandi. Baldur segir að Íhaldsflokkurinn hafi verið að vinna á síðustu vikurnar og standi nú jafnfætis Verkamannaflokknum sem hafi mælst stærri síðustu mánuði. „Íhaldsmenn hafa því verið að styrkja stöðu sína. Það er þó ómögulegt að átta sig á hvor flokkurinn verður stærri.“Skoski þjóðarflokkurinn í mikilli sóknBaldur segir Skoski þjóðarflokkurinn mikið hafa verið að sækja í sig veðrið síðustu mánuði. „Samkvæmt skoðanakönnunum er hann að fá nær öll þingsæti í Skotlandi. Hvort þetta verður raunin er ómögulegt að spá fyrir um á þessu stigi, en þetta yrði mjög óvenjuleg niðurstaða ef hún yrði að veruleika. Ef niðurstöður kosninganna verða eitthvað á þá leið mun það veikja Verkamannaflokkinn verulega og gera það að verkum að Skoski þjóðarflokkurinn muni standa mjög sterkur að vígi í Westminster að kosningum loknum. Það er þó ólíklegt að Skoski þjóðarflokkurinn myndi formlega stjórn með öðrum hvorum stóru flokkanna. Það er líklegra að hann geti veitt minnihlutastjórn annars flokksins stuðning, og er þá líklegra að það verði Verkamannaflokkurinn.“Talsvert fylgi UKIP sem skilar þó fáum þingsætumBaldur segir að fylgi Breska sjálfstæðisflokksins – UKIP – sé orðið nokkuð stöðugt og mælist ítrekað milli 15 og 20 prósent. „Það er hins vegar ekki að að skila flokknum mörgum þingsætum. Í Bretlandi er kosið til þings samkvæmt einmenningskjördæmum. Það er einfaldlega þannig að sá flokkur sem fær flest atkvæði í hverju kjördæmi fyrir sig, hann fær þingsæti kjördæmisins. Það getur því gerst að flokkur sem er til dæmis bara með 30 prósent atkvæða í kjördæminu - en er jafnframt stærsti flokkurinn - fái þingsætið. Þannig er UKIP ekki að ná mörgum þingsætum, nema í örfáum kjördæmum í landinu. Þó að honum sé spáð 15 til 20 prósent fylgi þá er því spáð að hann fái bara um fjögur þingsæti eða svo. Flokkurinn er þó enn mikill óvissuþáttur.“Slæm útkoma annars ríkisstjórnarflokksinsAð sögn Baldur sjá Bretar fram á slæma útkomu Frjálslynda flokksins sem nú myndar samsteypustjórn með Íhaldsflokknum. „Frjálslyndir gætu misst um helming þingsæta sinna. Margir kjósendur eru mjög óánægðir með það hlutskipti sem flokkurinn hefur haft í ríkisstjórninni. Íhaldsflokkurinn hefur ráðið þar ferðinni og Frjálslyndir þurft að gefa eftir. Flokkurinn mun líklegast ekki koma vel út úr næstu kosningum. Þá hefur flokkur græningja verið að fá einhvern stuðning, en líkt og með UKIP þá er ólíklegt að það skili sér í mörgum þingsætum.“Sex flokkar sem berjast um hitunaBaldur segir það því fyrst og fremst vera þessir sex flokkar sem munu að berjast um hituna – Íhaldsflokkurinn, Verkamannaflokkurinn, Frjálslyndi flokkurinn, Skoski þjóðarflokkurinn, Breski sjálfstæðisflokkurinn og Græningjar. „Á Norður-Írlandi eru þó einnig flokkar sem skiptast bæði eftir trúarlegum línum og svo vinstri-hægri ásnum. Þeir geta líka komið inn í þetta. Að öllu þessu sögðu er ólíklegt að annar stóru flokkanna hljóti meirihluta þingsæta. Verði það niðurstaðan mun það krefjast að þeir myndi saman samsteypustjórn eða þá minnihlutastjórn sem sé studd af einhverjum þessara minni flokka. Þá lítur maður helst til þess að Verkamannaflokkurinn myndi minnihlutastjórn með stuðningi Skoska þjóðarflokksins og jafnvel flokka á Norður-Írlandi eða Frjálsum demókrötum.“Helstu kosningamálinBaldur segir kosningabaráttuna hafa byrjað mun fyrr en vanalega. „Hún byrjaði strax í fyrstu viku ársins og af fullum krafti. Íhaldsflokkurinn leggur mesta áherslu á efnahagsmálin og að honum sé best treystandi til að stýra þeim. Kannanir sýna að kjósendur treysta Íhaldsflokknum frekar en Verkamannaflokknum fyrir þeim. Verkamannaflokkurinn leggur hins vegar áherslu á að breska heilbrigðiskerfið verði styrkt og bætt. Það hefur verið mikil umræða um veikleika þess og vankanta og Verkamannaflokkurinn vill verja mun meira fé til að bæta heilbrigðiskerfið og skipuleggja það betur. Kannanir sýna að kjósendur treysta Verkamannaflokknum best fyrir heilbrigðismálunum. Síðan er Breski sjálfstæðisflokkurinn að leggja áherslu á að takmarka straum innflytjenda til landsins. Þessi þrjú mál hafa verið mest áberandi, en hvaða mál nær yfirhöndinni í kosningabaráttunni er ómögulegt að segja til um. En þessir þrír flokkar eru að reyna að gera þessi mál að helsta kosningamálinu.“Hvað með leiðtoga stærstu flokkanna? Þykir staða David Cameron forsætisráðherra sterk?„Hún þykir kannski ekki sterk en hann hefur verið að styrkja sig í umræðunni. Ed Miliband, leiðtogi Verkamannaflokksins, virðist hins vegar ekki vera sérlega sterkur. Þetta er í raun ákveðið áfall fyrir Verkamannaflokkinn að vera ekki í sterkari stöðu með þessa óvinsælu ríkisstjórn við völd. Það skrifast svolítið á veikleika Miliband. Hann kemur ekki fyrir sem mjög sterkur leiðtogi. Það eru margir Bretar sem sjá hann ekki fyrir sér sem týpuna í að verða forsætisráðherra og það kemur niður á flokknum.“
Mest lesið Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent Segir lág laun leikskólakennara mýtu Innlent Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Innlent Hafi líka reynt að bana eldri syni sínum Innlent Leikskólakennarar ósáttir við vettlingagjörning Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Innlent Mikill reykur þegar kviknaði í einangrunarplasti Innlent Alls konar fabúleringar um vinskapinn við Bjarna Ben Innlent Fleiri löggur á leiðinni Innlent Fleiri fréttir Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Sjá meira