Skoðun

Páli Winkel svarað

Gestur Jónsson skrifar
Maður, sem afplánar fjögurra ára fangelsisdóm á Kvíabryggju, er aftur ákærður og nú krefst saksóknari þess að refsing hans verði aukin í allt að 9 ára fangelsi vegna þess að hann sé vana- eða atvinnuafbrotmaður og brot hans séu alvarleg. Maðurinn hefur neitað sök og telur sig saklausan. Aðalmeðferð málsins hófst fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur 20. apríl sl. og þingað er samkvæmt dagskrá hvern virkan dag frá kl. 9.00 til 16.00. Þess er vænst að málið verði dómtekið síðla föstudagsins 22. maí nk. Undirritaður er verjandi þessa manns. Í málinu gáfu skýrslu fyrir dómi níu sakborningar og 46 vitni. Munnlegum málflutningi eru ætlaðir fimm dagar.

Í 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sem er hluti af íslenskri löggjöf, segir m.a.:

Hver sá sem borinn er sökum um refsiverða háttsemi skal eigi njóta minni réttar en hér greinir:

...........

b. Hann fái nægan tíma og aðstöðu til að undirbúa vörn sína.

c. Hann fái að halda uppi vörnum sjálfur…

d. Hann fái að spyrja eða láta spyrja vitni sem leidd eru gegn honum…

Maðurinn óskaði þess áður en réttarhaldið hófst að hann fengi að vera viðstaddur aðalmeðferðina. Óskaði hann þess að vera fluttur af Kvíabryggju í dómsalinn þá daga sem þingað væri og til baka að því loknu.

Fangelsismálstofnun féllst á erindið með skilyrði um að maðurinn dveldi þann tíma sem aðalmeðferðin tæki í gæsluvarðhaldsklefa Hegningarhússins við Skólavörðustíg. Hann yrði vistaður þar þann tíma sem hann væri ekki í dómhúsinu. Yrði klefa hans læst að utanverðu frá kl. 22.00 og til næsta morguns. Honum væri frjálst að hitta verjanda sinn í Hegningarhúsinu og væri heimilt að vera í netsamskiptum við verjandann. Hann yrði þó sjálfur að útvega tölvu og netsamband því engin aðstaða er í hegningarhúsinu til „…vinnu eða náms og þetta er eina tölvulausa fangelsið á landinu“ eins og forstöðumaður hússins sagði í viðtali við Morgunblaðið 25. apríl sl. Flutningi milli Kvíabryggju og dómhússins var hafnað af kostnaðarástæðum.

Maðurinn hafði skömmu áður dvalið 11 nætur í Hegningarhúsinu. Hann er á sextugsaldri. Álag sem fylgir því að sitja réttarhöld í dómhúsi alla virka daga, frá morgni til kvölds, í fimm vikur er mikið. Líka fyrir þá sem geta hvílst heima hjá sér. Maðurinn sem átti að hvílast í gæsluvarðhaldsklefanum treysti sér ekki til þess að þiggja þetta boð.

Verjandi mannsins óskaði þess að Fangelsismálastofnun endurskoðaði afstöðu sína og leitaði annarrar raunhæfrar lausnar með það að markmiði að maðurinn gæti fylgst með því þegar ákæruvaldið færði fram sönnun þess fyrir dómi að hann skyldi þola langa vist í fangelsi. Við því var ekki brugðist.

Mannréttindi framar reglum

Þegar leið að þeim degi sem maðurinn skyldi gefa skýrslu fyrir dómi sendi verjandinn stofnuninni annað erindi. Fram undan var þriggja daga helgi þar sem ekki yrði þingað í málinu. Óskaði verjandinn þess að maðurinn fengi, til undirbúnings skýrslugjöfinni, að koma á lögmannsstofu hans þar sem öll gögn málsins væru aðgengileg og góð vinnuaðstaða. Áætlaði verjandinn að fundurinn gæti tekið fjórar til sex klukkustundir og lagði verjandinn það í hendur stofnunarinnar hvenær innan helgarinnar það hentaði best að flytja manninn til Reykjavíkur. Erindinu var hafnað en tekið fram að unnt væri að flytja fangann í Hegningarhúsið í þessu skyni á virkum degi. Verjandinn áttar sig ekki á því hvort þetta boð var sett fram í alvöru því fyrir liggur að réttarhaldið stendur alla virka daga. Úr varð að verjandinn fór á Kvíabryggju umrædda helgi og hitti þar skjólstæðing sinn.

Verjandinn hefur beint erindum til dómsformanns og saksóknara í málinu um að þeir beiti sér fyrir því að maðurinn fái notið réttinda sinna til að vera viðstaddur málsmeðferðina. Dómsformaðurinn hefur ekki mörg ráð í því efni og saksóknarinn kvaðst ekki vilja skipta sér af þessu máli.

Páll Winkel fangelsismálastjóri sendir verjandanum tóninn í viðtali við Ríkisútvarpið. Segir um erindi verjandans að „það að synja refsifanga um bílstjóra og bíl til að aka í sex tíma á hverjum degi í fimm vikur sé ekki mannréttindabrot, heldur fullkomlega eðlileg vinnubrögð. Það að einhverjum lögmanni hins vegar detti í hug að tilteknir fangar geti borgað fyrir umframréttindi sé í besta falli dómgreindarskortur og til marks um þekkingarleysi á því hvernig okkar fullnustukerfi, og reyndar hjá öðrum siðmenntuðum þjóðum virkar“.

Verjandinn vill taka það fram að hann hefur aldrei nefnt við fangelsismálastjóra eða annan starfsmann hjá stofnuninni að maðurinn fái „umframréttindi“ og það eru hrein ósannindi að verjandinn hafi boðið borgun fyrir slíkt. Þess hefur einungis verið óskað fyrir hönd ákærðs manns að hann fái notið lögbundinna réttinda sinna til þess að verjast fyrir dómi og fá að fylgjast með sönnunarfærslunni gegn sjálfum sér. Verjandinn hefur haldið því fram að maðurinn fái ekki í reynd notið þessara mannréttinda vegna skilyrða sem stofnunin setur. Telur verjandinn að mannréttindin gangi framar reglum Fangelsismálastofnunar um fullnustu refsinga.

Orð fangelsismálastjóra um dómgreindarleysi og þekkingarleysi verjandans af þessu tilefni verður hann að eiga við sjálfan sig.




Skoðun

Sjá meira


×