Gestum í Gistiskýlinu fækki snærós sindradóttir skrifar 31. ágúst 2015 07:00 Gistiskýlið gefur ekki mikið pláss fyrir næði. Rúmdýnurnar eru gjöf frá Minningarsjóði Lofts Gunnarssonar útigangsmanns. Fréttablaðið/Anton Brink Fyrirhugað er að stokka upp þjónustu Reykjavíkurborgar við útigangsfólk. Hugmyndin er að fækka þeim sem sækja í Gistiskýlið á hverri nóttu og koma fólki frekar í varanlegt húsnæði. Fréttablaðið greindi frá því á föstudag að helmingur þeirra sem nota skýlið væru karlmenn frá Austur-Evrópu. Reykjavíkurborg tók við gistiskýlinu að Lindargötu í júní síðastliðnum. Áður hafði það verið rekið af Samhjálp og var til langs tíma í húsnæði við Þingholtsstræti. Við flutning úrræðisins á Lindargötu fjölgaði gistirýmum um tíu. „Þá héldu menn að þeir væru búnir að leysa vanda utangarðsmanna,“ segir Allan Morthens, forstöðumaður Gistiskýlisins.Allan Morthens, forstöðumaður GistiskýlisinsRaunin varð önnur og í sumar hefur þurft að vísa mönnum frá þegar fullt er. Í húsinu eru 25 rúm og fjórar dýnur til að grípa til í neyð. Karlarnir sem leita í Gistiskýlið eru allt frá tvítugsaldri og upp í áttræðisaldur. Sumir þeirra hafa gist meira og minna í skýlinu í aldarfjórðung. „Þeim hefur stundum verið boðið annað húsnæði en það tekur of mikinn pening. Þetta eru öryrkjar með 150 til 200 þúsund krónur á mánuði. Þeir vilja ekki eyða peningum í húsnæði. Þeir eru í neyslu,“ segir Allan. Í skýlinu er eitt pínulítið einstaklingsherbergi sem hugsað er fyrir unga stráka eða ef þangað leitar fólk sem er edrú. Þá er þar líka herbergi búið nokkrum rúmum sem tekur á móti allra veikustu mönnunum. Allan lýsir því að þangað komi stundum menn sem þurfi að rúlla inn í hjólastólum sökum ölvunar. „Hér skíta menn á sig og æla og fá krampa.“ Sjúkrabílar og lögregla eru tíðir gestir í skýlinu. Á annarri hæð hússins er herbergi sem kallast í daglegu tali Pólska svítan. Þar eru níu rúm svo gott sem frátekin fyrir hóp manna frá Austur-Evrópu sem gistir reglulega í Gistiskýlinu. Fréttablaðið greindi frá því fyrir helgi að Reykjavíkurborg væri nú að reyna að kortleggja vanda þessa hóps. Mennirnir tala ekki íslensku og litla ensku. Þess vegna hefur þeim reynst erfitt að nota úrræði sem þeim standa til boða í húsnæðismálum og meðferð við vímuefnavandanum. „Þeir eru bara allslausir og kjósa að vera hér því hér fá þeir allavega að borða og sofa.“ Í húsinu er rúmum komið fyrir hverju upp við annað. „Það verður að stappa inn. Þetta er auðvitað ekki boðlegt. Vonandi verður framhaldið þannig að við getum losað um þetta þannig að það geti verið meiri reisn yfir þessu,“ segir Allan.Um fimmtíu manns eru í alvarlegustu stöðunni í Reykjavík, að sögn Ilmar Kristjánsdóttur, formanns velferðarráðs. Hluti af þeim er kannski um tíu manna hópur erlendra aðila. Nú hefur svokallað útigangsteymi á vegum Reykjavíkurborgar smíðað nýtt verklag fyrir utangarðsfólk. Teymið samanstendur af félagsráðgjöfum, borgarvörðum, kjörnum fulltrúum og öðru starfsfólki sem sinnir þjónustu við útigangsfólk. „Það sem hefur verið til umræðu er að það sé ákveðin ofþjónusta við veikasta hópinn á versta staðnum og kannski ekki nógu mikil hvatning til að komast upp úr þessum erfiða stað,“ segir Ilmur. Hún segir að hugmyndir teymisins byggi á því að fólk þurfi svokallaða tilvísun til að gista í Gistiskýlinu. „Þegar þú færð tilvísunina færð þú kannski viku á meðan það er verið að vinna úr málinu þínu. Þegar þú ert búinn að gera áætlun með þínum félagsráðgjafa færðu eitthvert fast rými, líka í Gistiskýlinu.“ „Svo þegar þú ert búinn að ná einhverri áætlun færðu kannski sérherbergi og þegar þú ert búinn að vera í því í einhvern tíma og ná árangri færðu úthlutað íbúð. Þannig á þetta að virka.“ Ilmur segir að nú sé lausnin að úthluta íbúðum til fólks sem vegna fíknar sinnar og geðrænna kvilla ráði ekki við að halda heimili. Aðspurð hvort til greina komi að húsnæðið sem fólk fái úthlutað verði gjaldfrjálst, í ljósi þess að sumir vilji frekar eyða örorkubótum í neyslu en húsnæði, segir Ilmur að það sé ekki inni í myndinni. „Ef þú færð frítt húsnæði og bætur þá getur þú bara eytt bótunum þínum í neyslu en það þarf að vera „tough love“. Það er verið að tala um það núna í velferðarkerfinu í Svíþjóð að það þurfi að vera hvati. Þú þarft að sýna árangur til að fá umbun. Mér finnst í rauninni koma til greina að rukka fyrir Gistiskýlið þegar þú ert búinn að vera í ákveðinn tíma og það er búið að gera ákveðna áætlun með þér sem þú stendur ekki við.“ Mest lesið Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent „Þetta er bara rétt að byrja“ Innlent Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Innlent Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum Innlent Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Innlent Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Innlent Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Innlent Fleiri fréttir Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum „Reglur samfélagsins mega ekki vera ómanneskjulegar“ „Við erum mjög uggandi yfir stöðunni“ Sjá meira
Fyrirhugað er að stokka upp þjónustu Reykjavíkurborgar við útigangsfólk. Hugmyndin er að fækka þeim sem sækja í Gistiskýlið á hverri nóttu og koma fólki frekar í varanlegt húsnæði. Fréttablaðið greindi frá því á föstudag að helmingur þeirra sem nota skýlið væru karlmenn frá Austur-Evrópu. Reykjavíkurborg tók við gistiskýlinu að Lindargötu í júní síðastliðnum. Áður hafði það verið rekið af Samhjálp og var til langs tíma í húsnæði við Þingholtsstræti. Við flutning úrræðisins á Lindargötu fjölgaði gistirýmum um tíu. „Þá héldu menn að þeir væru búnir að leysa vanda utangarðsmanna,“ segir Allan Morthens, forstöðumaður Gistiskýlisins.Allan Morthens, forstöðumaður GistiskýlisinsRaunin varð önnur og í sumar hefur þurft að vísa mönnum frá þegar fullt er. Í húsinu eru 25 rúm og fjórar dýnur til að grípa til í neyð. Karlarnir sem leita í Gistiskýlið eru allt frá tvítugsaldri og upp í áttræðisaldur. Sumir þeirra hafa gist meira og minna í skýlinu í aldarfjórðung. „Þeim hefur stundum verið boðið annað húsnæði en það tekur of mikinn pening. Þetta eru öryrkjar með 150 til 200 þúsund krónur á mánuði. Þeir vilja ekki eyða peningum í húsnæði. Þeir eru í neyslu,“ segir Allan. Í skýlinu er eitt pínulítið einstaklingsherbergi sem hugsað er fyrir unga stráka eða ef þangað leitar fólk sem er edrú. Þá er þar líka herbergi búið nokkrum rúmum sem tekur á móti allra veikustu mönnunum. Allan lýsir því að þangað komi stundum menn sem þurfi að rúlla inn í hjólastólum sökum ölvunar. „Hér skíta menn á sig og æla og fá krampa.“ Sjúkrabílar og lögregla eru tíðir gestir í skýlinu. Á annarri hæð hússins er herbergi sem kallast í daglegu tali Pólska svítan. Þar eru níu rúm svo gott sem frátekin fyrir hóp manna frá Austur-Evrópu sem gistir reglulega í Gistiskýlinu. Fréttablaðið greindi frá því fyrir helgi að Reykjavíkurborg væri nú að reyna að kortleggja vanda þessa hóps. Mennirnir tala ekki íslensku og litla ensku. Þess vegna hefur þeim reynst erfitt að nota úrræði sem þeim standa til boða í húsnæðismálum og meðferð við vímuefnavandanum. „Þeir eru bara allslausir og kjósa að vera hér því hér fá þeir allavega að borða og sofa.“ Í húsinu er rúmum komið fyrir hverju upp við annað. „Það verður að stappa inn. Þetta er auðvitað ekki boðlegt. Vonandi verður framhaldið þannig að við getum losað um þetta þannig að það geti verið meiri reisn yfir þessu,“ segir Allan.Um fimmtíu manns eru í alvarlegustu stöðunni í Reykjavík, að sögn Ilmar Kristjánsdóttur, formanns velferðarráðs. Hluti af þeim er kannski um tíu manna hópur erlendra aðila. Nú hefur svokallað útigangsteymi á vegum Reykjavíkurborgar smíðað nýtt verklag fyrir utangarðsfólk. Teymið samanstendur af félagsráðgjöfum, borgarvörðum, kjörnum fulltrúum og öðru starfsfólki sem sinnir þjónustu við útigangsfólk. „Það sem hefur verið til umræðu er að það sé ákveðin ofþjónusta við veikasta hópinn á versta staðnum og kannski ekki nógu mikil hvatning til að komast upp úr þessum erfiða stað,“ segir Ilmur. Hún segir að hugmyndir teymisins byggi á því að fólk þurfi svokallaða tilvísun til að gista í Gistiskýlinu. „Þegar þú færð tilvísunina færð þú kannski viku á meðan það er verið að vinna úr málinu þínu. Þegar þú ert búinn að gera áætlun með þínum félagsráðgjafa færðu eitthvert fast rými, líka í Gistiskýlinu.“ „Svo þegar þú ert búinn að ná einhverri áætlun færðu kannski sérherbergi og þegar þú ert búinn að vera í því í einhvern tíma og ná árangri færðu úthlutað íbúð. Þannig á þetta að virka.“ Ilmur segir að nú sé lausnin að úthluta íbúðum til fólks sem vegna fíknar sinnar og geðrænna kvilla ráði ekki við að halda heimili. Aðspurð hvort til greina komi að húsnæðið sem fólk fái úthlutað verði gjaldfrjálst, í ljósi þess að sumir vilji frekar eyða örorkubótum í neyslu en húsnæði, segir Ilmur að það sé ekki inni í myndinni. „Ef þú færð frítt húsnæði og bætur þá getur þú bara eytt bótunum þínum í neyslu en það þarf að vera „tough love“. Það er verið að tala um það núna í velferðarkerfinu í Svíþjóð að það þurfi að vera hvati. Þú þarft að sýna árangur til að fá umbun. Mér finnst í rauninni koma til greina að rukka fyrir Gistiskýlið þegar þú ert búinn að vera í ákveðinn tíma og það er búið að gera ákveðna áætlun með þér sem þú stendur ekki við.“
Mest lesið Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent „Þetta er bara rétt að byrja“ Innlent Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Innlent Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum Innlent Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Innlent Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Innlent Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Innlent Fleiri fréttir Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum „Reglur samfélagsins mega ekki vera ómanneskjulegar“ „Við erum mjög uggandi yfir stöðunni“ Sjá meira