Loftslagsbreytingar valdi verri öndunarfærasjúkdómum og sýkingum Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 18. október 2023 13:01 Versnandi loftgæði og náttúruhamfarir af völdum loftslagsbreytinga eru stórt lýðheilsumál að sögn sérfræðinga. Vísir/Vilhelm Loftslagsbreytingar eru þegar farnar að hafa umtalsverð áhrif á lífsskilyrði á Íslandi og samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni eru þær stærsta heilsufarsógn mannkyns. Verkefnastjóri hjá landlækni segir tímaspursmál hvenær sjúkdómsberar á borð við moskítóflugur komi til landsins. Vísindanefnd um loftslagsbreytingar birti í morgun fjórðu skýrslu sína um loftslagbreytingar á Íslandi og var hún kynnt á fjölmennum fundi í Grósku. Í skýrslunni kemur meðal annars fram að umtalsverð áhrif loftslagsbreytinga á atvinnuvegi, bygða innviði og efnahag skapi verulegar áskoranir. Til að mynda megi þar nefna tilflutning sjúkdómsbera norður á bóginn. „Það er aðeins talið tímaspursmál hvenær smit fer að berast úr mítlum í fólk hér á landi, til dæmis lyme-sjúkdómurinn. Eins er líka spurning hvenær moskítóflugur ná að nema land hér og þær geta flutt með sér ýmsa sjúkdóma,“ segir Gígja Gunnarsdóttir, verkefnastjóri hjá Embætti landlæknis og einn höfunda skýrslunnar. Huga þurfi að ýmsum þáttum, allt frá versnandi loftgæðum að náttúruhamförum. „Þótt hann geti haft margvísleg jákvæð áhrif getur aukinn gróður til dæmis valdið versnandi öndunarfærasjúkdómum og nýjum tilfellum. Svo geta ýmis konar veðuröfgar aukið hættu á slysum og geta haft víðtæk áhrif á samfélög og fólk.“ Breytt veðurfar og öfgar í veðri hafa þá áhrif á ræktunarmöguleika á Íslandi og hætta á að aðfangakeðjur rofni vegna áhrifa loftslagsbreytinga erlendis. Gígja segir aðgengi að hollum og góðum mat stórt lýðheilsumál. „Og að við séum sjálfbær um okkar fæðu sem við þurfum hér á landi. Þannig að við séum eins lítið háð utanaðkomandi aðföngum og hægt er. Það er talað um að aðfangakeðjum geti verið ógnað og þarna geta, fyrir Ísland, falist viss tækifæri varðandi matvælaframleiðslu,“ segir Gígja. Hún segir að verið sé að gera margt nú þegar til að bregðast við þessum áskorunum. „Við erum stutt á veg komin varðandi loftslagsmálin og lýðheilsu hér á landi en við þurfum að halda áfram að reyna að ná utan um stóru myndina og tryggja að við séum að vakta það sem þarf að vakta.“ Loftslagsmál Umhverfismál Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Sá fyrsti til að greinast með H5N2 lést af völdum veirunnar Erlent Engir ytri áverkar sem skýra andlátin Innlent Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Innlent Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Innlent Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi Innlent Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Innlent Baðaði sig í Reynisfjöru Innlent Hótar því að sjá öðrum fyrir vopnum til að gera árásir á Vesturlönd Erlent Að minnsta kosti 30 látnir og tugir særðir í árásum á skóla Erlent Fleiri fréttir Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Baðaði sig í Reynisfjöru Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Lítil samkeppni milli raftækjarisa Hafnarfjarðarbær semur við HS orku um rannsóknar- og nýtingarrétt í Krýsuvík Notkun á TikTok og Snapchat dregst saman hjá níu til tólf ára börnum Appelsínugular og gular viðvaranir enn í gildi Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Rafmagn komið á í Grindavík Meirihlutinn í Suðurnesjabæ klofinn Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Mikilvæg mál föst vegna „störukeppni“ ríkisstjórnarinnar Sinubruni í Gufunesi Ungmenni séu byrjuð að átta sig á slæmum afleiðingum klámáhorfs Stefnubreyting í fjármögnun borgarinnar Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi „Fróðleiksfúsi“ slær í gegn í Sandgerði Vita ekki hvar tvö þúsund skotvopn eru niðurkomin Sinubruni í Staðarsveit á Snæfellsnesi Hætta rannsókn banaslyssins í Óshlíð Horfin skotvopn, óveður og píanósnillingur í beinni Sjá meira
Vísindanefnd um loftslagsbreytingar birti í morgun fjórðu skýrslu sína um loftslagbreytingar á Íslandi og var hún kynnt á fjölmennum fundi í Grósku. Í skýrslunni kemur meðal annars fram að umtalsverð áhrif loftslagsbreytinga á atvinnuvegi, bygða innviði og efnahag skapi verulegar áskoranir. Til að mynda megi þar nefna tilflutning sjúkdómsbera norður á bóginn. „Það er aðeins talið tímaspursmál hvenær smit fer að berast úr mítlum í fólk hér á landi, til dæmis lyme-sjúkdómurinn. Eins er líka spurning hvenær moskítóflugur ná að nema land hér og þær geta flutt með sér ýmsa sjúkdóma,“ segir Gígja Gunnarsdóttir, verkefnastjóri hjá Embætti landlæknis og einn höfunda skýrslunnar. Huga þurfi að ýmsum þáttum, allt frá versnandi loftgæðum að náttúruhamförum. „Þótt hann geti haft margvísleg jákvæð áhrif getur aukinn gróður til dæmis valdið versnandi öndunarfærasjúkdómum og nýjum tilfellum. Svo geta ýmis konar veðuröfgar aukið hættu á slysum og geta haft víðtæk áhrif á samfélög og fólk.“ Breytt veðurfar og öfgar í veðri hafa þá áhrif á ræktunarmöguleika á Íslandi og hætta á að aðfangakeðjur rofni vegna áhrifa loftslagsbreytinga erlendis. Gígja segir aðgengi að hollum og góðum mat stórt lýðheilsumál. „Og að við séum sjálfbær um okkar fæðu sem við þurfum hér á landi. Þannig að við séum eins lítið háð utanaðkomandi aðföngum og hægt er. Það er talað um að aðfangakeðjum geti verið ógnað og þarna geta, fyrir Ísland, falist viss tækifæri varðandi matvælaframleiðslu,“ segir Gígja. Hún segir að verið sé að gera margt nú þegar til að bregðast við þessum áskorunum. „Við erum stutt á veg komin varðandi loftslagsmálin og lýðheilsu hér á landi en við þurfum að halda áfram að reyna að ná utan um stóru myndina og tryggja að við séum að vakta það sem þarf að vakta.“
Loftslagsmál Umhverfismál Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Sá fyrsti til að greinast með H5N2 lést af völdum veirunnar Erlent Engir ytri áverkar sem skýra andlátin Innlent Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Innlent Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Innlent Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi Innlent Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Innlent Baðaði sig í Reynisfjöru Innlent Hótar því að sjá öðrum fyrir vopnum til að gera árásir á Vesturlönd Erlent Að minnsta kosti 30 látnir og tugir særðir í árásum á skóla Erlent Fleiri fréttir Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Baðaði sig í Reynisfjöru Grímur segir tímabært að Vg biðji kjósendur sína afsökunar Lítil samkeppni milli raftækjarisa Hafnarfjarðarbær semur við HS orku um rannsóknar- og nýtingarrétt í Krýsuvík Notkun á TikTok og Snapchat dregst saman hjá níu til tólf ára börnum Appelsínugular og gular viðvaranir enn í gildi Vænir stangveiðimenn um dýraníð og utanvegaakstur Rafmagn komið á í Grindavík Meirihlutinn í Suðurnesjabæ klofinn Segir íbúa Reykjanesbæjar búa við ógn vegna fjölda hælisleitenda Mikilvæg mál föst vegna „störukeppni“ ríkisstjórnarinnar Sinubruni í Gufunesi Ungmenni séu byrjuð að átta sig á slæmum afleiðingum klámáhorfs Stefnubreyting í fjármögnun borgarinnar Friðjón svarar Steinunni fullum hálsi „Fróðleiksfúsi“ slær í gegn í Sandgerði Vita ekki hvar tvö þúsund skotvopn eru niðurkomin Sinubruni í Staðarsveit á Snæfellsnesi Hætta rannsókn banaslyssins í Óshlíð Horfin skotvopn, óveður og píanósnillingur í beinni Sjá meira