Einkafíllinn Skúli Helgason skrifar 5. september 2023 19:00 Ég tók þátt í ítarlegri umræðu um samgöngusáttmálanum í borgarstjórn og hér eru mín fimmtíu sent. Samgöngusáttmálinn snýst um úrbætur á samgönguinnviðum á höfuðborgarsvæðinu en ein meginforsenda hans og hvati er að samgöngumál á svæðinu hafa verið í ákveðnu öngstræti um langt árabil. Því til viðbótar er svo lykilatriði máls sem merkilega lítið hefur verið í opinberu umræðunni – í raun og veru fíllinn í herberginu - sem er hvorki meira né minna en stærsta viðfangsefni heimsbyggðarinnar um þessar mundir sem er glíman við alvarlegan loftslagsvanda sem ógnar framtíð mannkyns og lífríki jarðarinnar um leið.Tengingin við loftslagsmálin er skrifuð inn í samgöngusáttmálann sem eitt af fjórum meginmarkmiðum hans. Nánar tiltekið segir í sáttmálanum að markmið hans sé m.a. að: Stuðla að því að ná loftslagsmarkmiðum ríkis og sveitarfélaga um sjálfbært, kolefnishlutlaust borgarsamfélag með eflingu almenningssamgangna og deilihagkerfis í samgöngum, bættum innviðum fyrir vistvæna samgöngumáta og hvetja til breyttra ferðavenja og orkuskipta. Upp með sokkana! Ísland stendur sig ekki vel í mótvægisaðgerðum gegn loftslagsvandanum – háleit markmið um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegundir hafa ekki náðst og aðgerðaáætlanir reynst óraunhæfar. Ísland hefur neyðst til að verja milljörðum króna í að kaupa losunarheimildir frá útlöndum – einskonar aflátsbréf sem kosta fúlgur fjár og gera ekkert nema fresta vandanum eða öllu heldur fresta því að við grípum til raunverulegra aðgerða til að snúa blaðinu við. Í skýrslu um loftslagsstefnu Samtaka sveit á höfuðborgarsvæðinu sem samþykkt var í sumar kemur fram að yfir helmingur af losun gróðurhúsalofttegunda á höfuðborgarsvæðinu nánar tiltekið 58% á upptök sín í vegasamgöngum m.v. síðustu mælingar. Samgöngusáttmálinn er mikilvæg tilraun sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu með borgina í broddi fylkingar annars vegar og ríkisins hins vegar til að finna lausn sem snýr loftslagsvörn í sókn fyrir sjálfbærari samgöngum þar sem hlutur almenningssamgangna og annarra vistvænna samgöngumáta er aukinn á kostnað bílaumferðar. Ekki þannig að einkabílnum verði ýtt alfarið út í skurð fjarri því en að hlutdeild hans minnki úr 76% niður í 64% árið 2030 skv. markmiðum svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins en markmið okkar í borginni eru að ná hlutdeildinni niður í 58% á tímabilinu skv. aðalskipulagi Reykjavíkur. Það er nú öll aðförin að einkabílnum og valkosturinn er auðvitað að ef þetta gengur ekki eftir sitja menn áfram fastir í sínum einkabíl í umferðinni á álagstímum því bílunum fjölgar áfram hratt í takt við óvenju mikla fólksfjölgun á svæðinu. Valkostirnir Við getum verið þeirrar skoðunar að samgöngusáttmálinn sé of lítið skref í rétta átt og það má vel halda því fram að við séum ekki að horfast í augu við vandann sem er alltof mikil bílaumferð og alltof margir bílar á götum höfuðborgarsvæðisins en sáttmálinn er engu að síður vænlegasta lausnin sem við höfum í augnablikinu. Valkostirnir við samgöngusáttmálann eru í raun bara tveir: annars vegar að stinga hausnum í sandinn, afneita loftslagsvandanum og neita að breyta rótgrónum venjum í samgöngumálum. Vissulega eru ýmsir fastir í ístaðinu í þeim efnum og vilja keyra áfram sinn bensín og díselbíl helst á nagladekkjum en sú stefna keyrir samfélagið okkar út í skurð og getur ekki ráðið för hjá ábyrgum stjórnvöldum. Hinn valkosturinn er miklu meiri róttækni, bann við bílaumferð á tilteknum svæðum t.d. í miðborginni, skattar á bensínbíla og díselbíla, skattar á umferð í miðborg eins og borgarstjórnin í London kynnti á dögunum o.sfrv. Því miður taka góðir hlutir gjarnan of langan tíma hér á landi og það voru vonbrigði að Frv. ríkisstjórnar um flýti og umferðargjöld sem átti að leggja fram á Alþingi í vor var frestað – fram á haust hið minnsta. En er ekki þróunin í rétta átt – eru ekki rafmagnsbílarnir að taka við af bensínhákunum? Vissulega jákvætt að nýskráningum rafmagnsbíla hefur fjölgað hratt á undanförnum árum og þeir eru mun meira áberandi í umferðinni nú þessi misserin. En því miður er sú þróun alltof hægfara ef heildarmyndin er skoðuð. Skráð ökutæki eru 430 þúsund í landinu og þar af eru bensín og díselbílar um 330 þúsund eða 76%. Hlutur rafmagnsbíla er þrátt fyrir verulega fjölgun undanfarin ár enn þá hverfandi í bílaflotanum í heild 5,6% og tengiltvinnbílar 5,1% til viðbótar. Beitt hefur verið jákvæðum hvötum til að fjölga rafmagnsbílum en þeir hvatar hverfa úr kerfinu um næstu áramót skv. stefnu ríkisstjórnarinnar. Hvað tekur þá við er alveg óljóst. Áhyggjurefni að afturkippur verði í orkuskiptum í vegasamgöngum ef svo fer fram sem horfir. En auðvitað þurfum við að hafa í huga að rafmagnsbílar taka sama pláss á götunum eins og bensínbílar og reyna því verulega á innviði samgöngukerfisins þó þeir séu sannarlega góður kostur til að draga úr mengun. Stórt skref í rétta átt Í hnotskurn er staðan þessi – samgöngusáttmálinn er besta leiðin sem við höfum til að bregðast við alvarlegri stöðu í samgöngumálum höfuðborgarsvæðisins. Við þurfum að ná saman um alvöru aðgerðir til að mæta loftslagsvandanum ekki leita að ódýrri útgönguleið sem sendir reikninginn til komandi kynslóða heldur mæta vandanum af kjarki með skynsemi í vegarnesti. Samgöngusáttmálinn er vissulega málamiðlun milli einkabílamenningar og vistvænni samgöngumáta – hann leysir ekki vandann einn og sér en hann er nauðsynlegt stórt skref í rétta átt og við eigum að sameinast um að styðja hann alla leið með nauðsynlegri uppfærslu á áætlunum um fjármögnun og framkvæmdir, sem nú stendur einmitt yfir. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Borgarstjórn Samfylkingin Samgöngur Borgarlína Skúli Helgason Reykjavík Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar Skoðun Gummi Kalli, einlægur, skemmtilegur og frábær leiðtogi Arnar Ragnarsson skrifar Skoðun Ræstingafyrirtæki og starfsmannaleigur í jafnréttisparadísinni Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta skrifar Skoðun Fyrir hverja eru skoðanakannanir? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Án varna, ekkert frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore skrifar Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Viltu vera memm? Birna Dröfn Birgisdóttir skrifar Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Átt þú rétt á sumarbústað? Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vonbrigði fyrir þá verst settu Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Fögnum unnum sigrum og aðlögumst nýjum tímum Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er minn forseti! Sara Dögg Svanhildardóttir skrifar Skoðun Baráttan heldur áfram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Forsetinn minn 2024 Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Vanefndir Flugakademíu Íslands Gunnar Hjörtur Hagbarðsson skrifar Skoðun Hippókratesareiðurinn þarf að verða að veruleika Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Úthvíld ríkisstjórn? Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Raforkan er auðlind þjóðarinnar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson skrifar Skoðun Biskupskjör: Stuðningsyfirlýsing Hákon Leifsson,Sigrid Rolof skrifar Skoðun Kennslustund í „selfies“ Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Ég tók þátt í ítarlegri umræðu um samgöngusáttmálanum í borgarstjórn og hér eru mín fimmtíu sent. Samgöngusáttmálinn snýst um úrbætur á samgönguinnviðum á höfuðborgarsvæðinu en ein meginforsenda hans og hvati er að samgöngumál á svæðinu hafa verið í ákveðnu öngstræti um langt árabil. Því til viðbótar er svo lykilatriði máls sem merkilega lítið hefur verið í opinberu umræðunni – í raun og veru fíllinn í herberginu - sem er hvorki meira né minna en stærsta viðfangsefni heimsbyggðarinnar um þessar mundir sem er glíman við alvarlegan loftslagsvanda sem ógnar framtíð mannkyns og lífríki jarðarinnar um leið.Tengingin við loftslagsmálin er skrifuð inn í samgöngusáttmálann sem eitt af fjórum meginmarkmiðum hans. Nánar tiltekið segir í sáttmálanum að markmið hans sé m.a. að: Stuðla að því að ná loftslagsmarkmiðum ríkis og sveitarfélaga um sjálfbært, kolefnishlutlaust borgarsamfélag með eflingu almenningssamgangna og deilihagkerfis í samgöngum, bættum innviðum fyrir vistvæna samgöngumáta og hvetja til breyttra ferðavenja og orkuskipta. Upp með sokkana! Ísland stendur sig ekki vel í mótvægisaðgerðum gegn loftslagsvandanum – háleit markmið um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegundir hafa ekki náðst og aðgerðaáætlanir reynst óraunhæfar. Ísland hefur neyðst til að verja milljörðum króna í að kaupa losunarheimildir frá útlöndum – einskonar aflátsbréf sem kosta fúlgur fjár og gera ekkert nema fresta vandanum eða öllu heldur fresta því að við grípum til raunverulegra aðgerða til að snúa blaðinu við. Í skýrslu um loftslagsstefnu Samtaka sveit á höfuðborgarsvæðinu sem samþykkt var í sumar kemur fram að yfir helmingur af losun gróðurhúsalofttegunda á höfuðborgarsvæðinu nánar tiltekið 58% á upptök sín í vegasamgöngum m.v. síðustu mælingar. Samgöngusáttmálinn er mikilvæg tilraun sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu með borgina í broddi fylkingar annars vegar og ríkisins hins vegar til að finna lausn sem snýr loftslagsvörn í sókn fyrir sjálfbærari samgöngum þar sem hlutur almenningssamgangna og annarra vistvænna samgöngumáta er aukinn á kostnað bílaumferðar. Ekki þannig að einkabílnum verði ýtt alfarið út í skurð fjarri því en að hlutdeild hans minnki úr 76% niður í 64% árið 2030 skv. markmiðum svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins en markmið okkar í borginni eru að ná hlutdeildinni niður í 58% á tímabilinu skv. aðalskipulagi Reykjavíkur. Það er nú öll aðförin að einkabílnum og valkosturinn er auðvitað að ef þetta gengur ekki eftir sitja menn áfram fastir í sínum einkabíl í umferðinni á álagstímum því bílunum fjölgar áfram hratt í takt við óvenju mikla fólksfjölgun á svæðinu. Valkostirnir Við getum verið þeirrar skoðunar að samgöngusáttmálinn sé of lítið skref í rétta átt og það má vel halda því fram að við séum ekki að horfast í augu við vandann sem er alltof mikil bílaumferð og alltof margir bílar á götum höfuðborgarsvæðisins en sáttmálinn er engu að síður vænlegasta lausnin sem við höfum í augnablikinu. Valkostirnir við samgöngusáttmálann eru í raun bara tveir: annars vegar að stinga hausnum í sandinn, afneita loftslagsvandanum og neita að breyta rótgrónum venjum í samgöngumálum. Vissulega eru ýmsir fastir í ístaðinu í þeim efnum og vilja keyra áfram sinn bensín og díselbíl helst á nagladekkjum en sú stefna keyrir samfélagið okkar út í skurð og getur ekki ráðið för hjá ábyrgum stjórnvöldum. Hinn valkosturinn er miklu meiri róttækni, bann við bílaumferð á tilteknum svæðum t.d. í miðborginni, skattar á bensínbíla og díselbíla, skattar á umferð í miðborg eins og borgarstjórnin í London kynnti á dögunum o.sfrv. Því miður taka góðir hlutir gjarnan of langan tíma hér á landi og það voru vonbrigði að Frv. ríkisstjórnar um flýti og umferðargjöld sem átti að leggja fram á Alþingi í vor var frestað – fram á haust hið minnsta. En er ekki þróunin í rétta átt – eru ekki rafmagnsbílarnir að taka við af bensínhákunum? Vissulega jákvætt að nýskráningum rafmagnsbíla hefur fjölgað hratt á undanförnum árum og þeir eru mun meira áberandi í umferðinni nú þessi misserin. En því miður er sú þróun alltof hægfara ef heildarmyndin er skoðuð. Skráð ökutæki eru 430 þúsund í landinu og þar af eru bensín og díselbílar um 330 þúsund eða 76%. Hlutur rafmagnsbíla er þrátt fyrir verulega fjölgun undanfarin ár enn þá hverfandi í bílaflotanum í heild 5,6% og tengiltvinnbílar 5,1% til viðbótar. Beitt hefur verið jákvæðum hvötum til að fjölga rafmagnsbílum en þeir hvatar hverfa úr kerfinu um næstu áramót skv. stefnu ríkisstjórnarinnar. Hvað tekur þá við er alveg óljóst. Áhyggjurefni að afturkippur verði í orkuskiptum í vegasamgöngum ef svo fer fram sem horfir. En auðvitað þurfum við að hafa í huga að rafmagnsbílar taka sama pláss á götunum eins og bensínbílar og reyna því verulega á innviði samgöngukerfisins þó þeir séu sannarlega góður kostur til að draga úr mengun. Stórt skref í rétta átt Í hnotskurn er staðan þessi – samgöngusáttmálinn er besta leiðin sem við höfum til að bregðast við alvarlegri stöðu í samgöngumálum höfuðborgarsvæðisins. Við þurfum að ná saman um alvöru aðgerðir til að mæta loftslagsvandanum ekki leita að ódýrri útgönguleið sem sendir reikninginn til komandi kynslóða heldur mæta vandanum af kjarki með skynsemi í vegarnesti. Samgöngusáttmálinn er vissulega málamiðlun milli einkabílamenningar og vistvænni samgöngumáta – hann leysir ekki vandann einn og sér en hann er nauðsynlegt stórt skref í rétta átt og við eigum að sameinast um að styðja hann alla leið með nauðsynlegri uppfærslu á áætlunum um fjármögnun og framkvæmdir, sem nú stendur einmitt yfir. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar.
Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun
Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar
Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson Skoðun