Innlent

„Þurfum að fylgja vísindunum í notkun hugvíkkandi efna“

Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar
Gunnar Bjarni Ragnarsson formaður Læknaráðs Landspítala segir mikilvægt að Ísland taki þátt í rannsóknum á ofskynjunarsveppum.
Gunnar Bjarni Ragnarsson formaður Læknaráðs Landspítala segir mikilvægt að Ísland taki þátt í rannsóknum á ofskynjunarsveppum. Vísir/Egill

Formaður læknaráðs Landspítalans er ánægður yfir auknum áhuga á geðheilbrigðismálum sem lýsi sér m.a. í nýrri þingsályktunartillögu um sílósíbín sem finnst í ofskynjunarsveppum. Það sé hins vegar mikilvægt að bíða eftir frekari rannsóknum um efnið. Íslendingar hafi þegar fengið tilboð um að taka þátt í síðasta fasa stórrar rannsóknar á gagnsemi efnisins.  

Fyrir um einu og hálfu ári lýstu ýmsir meðferðaraðilar og sérfræðingar því í samtali við fréttastofu að von væri á byltingu í meðferð við kvíða, þunglyndi og jafnvel fíknisjúkdómum með efninu sílósíbín (psilocybin) sem unnið er úr ofskynjunarsveppum.

Fréttastofa ræddi við fjölmarga um ofskynjunarsveppi fyrir einu og hálfu ári.Vísir/Kristján

Í gær var svo lögð fram þingsályktunartillaga á Alþingi um heimild til rannsókna og notkunar á efninu sílósíbíni í geðlækningaskyni.

Gunnar Bjarni Ragnarsson  formaður læknaráðs Landspítala er ánægður með þetta skref.

„Þessi áhugi á geðheilbrigðismálum er jákvæður. Eins og ég skil frumvarpið er verið að leggja til við heilbrigðsráðherra í samvinnu við heilbrigðisstofnanir að meta hvort það séu einhverjar hindranir í reglugerðum sem myndu hindra notkun þessara lyfja. Og að umgjörð sem þarf til að gefa lyfin sé til staðar ,“ segir hann.

Ýmsar rannsóknir hafa verið gerðar síðustu ár sem hafa sýnt jákvæðar niðurstöður þegar efnið er notað.Nú er einkum horft til breska lyfjafyrirtækisins Compass Pathways þar sem þriðji fasi rannsóknar á efninu og umgjörð meðferðar er hafinn. 

Gunnar Bjarni segir mikilvægt að Íslendingar taki þátt í slíkum rannsóknum. 

„Mér finnst nauðsynlegt að Íslendingar taki þátt í rannsóknum. Ég veit til þess að það er búið að leita til íslenskra aðila um að taka þátt í rannsókn Compass Pathways eða þessum fasa þrjú,“ segir hann

Gunnar segir að margt geti gerst,  ekkert fast í hendi með árangur.

„Það má minna á að það er bara búið að gera tvo fasa í rannsóknum og þá á eftir að gera þann þriðja. Hann ræður því hvort að lyf séu sett á markað,“ segir hann.

Hann segir erfitt að meta hversu langan tíma þetta taki. Gríðarlega mikilvægt sé að rannsóknin sé gerð rétt. 

„Lyf hafa t.d. aukaverkanir sem þarf að fylgjast með og hver hin rétta umgjörð eigi að vera. Það eru vísbendingar um að  upplifun á meðferð hafi áhrif á batann og hún þurfi að vera sem jákvæðust. Ég skil vel að fólk sé óþolinmótt en það er gríðarlega mikilvægt að vanda til verka í þessu,“ segir hann. 

Varar við að fólk noti efnið án eftirlits

Það að það sé þverpólitísk samstaða um þingsályktun um Sílósíbin sýnir kannski hversu mikill áhugi er almennt í samfélaginu á þessum málaflokk. Gunnar varar fólk hins við því að nota slík efni án eftirlits.

„Við sjáum mikinn áhuga á þessu.  Við vörum hins vegar við því  að prófa þetta heima án eftirlits.  Það er nauðsynlegt að meðferðaraðili fylgi fólki eftir í gegnum slíka meðferð verði hún tekin í notkun.  Aukaverkanir geta verið ófyrirséðar og þá þurfa meðferðaraðilar að taka á því. Ég hvet fólk til að bíða eftir niðurstöðum rannsókna um þessi efni og leita til sinna meðferðaraðila hafi þeir áhuga á að kynna sér þetta frekar. Við þurfum að fylgja vísindunum í notkun hugvíkkandi efna,“ segir hann að lokum.   


Tengdar fréttir

Of­skynjunar­sveppir engin töfra­lausn en mikil­væg við­bót

22 þingmenn úr öllum flokkum nema Vinstri grænum hafa lagt fram tillögu á Alþingi um að heimila rannsóknir og tilraunir hér á landi með hugvíkkandi efni sem finnst í sveppum. Flutningsmaður frumvarpsins segir marga nota ofskynjunarsveppi í lækningaskyni og því sé mikilvægt að skapa lagalega umgjörð utan um notkunina.

Efni úr of­skynjunar­sveppum lofar góðu: „Allt öðru­vísi en öll önnur lyf sem við höfum verið að nota við þung­lyndi“

Nýjar rannsóknir á notkun virka efnisins í ofskynjunarsveppum í lækningarskyni við þunglyndi lofa mjög góðu að sögn læknis. Það er þó langt í land þar til hægt er að mæla með meðferðinni, enda sé psílósýbín allt öðruvísi en öll önnur lyf sem notuð hafi verið við þunglyndi til þessa. Þingmaður vill að Ísland verði leiðandi í rannsóknum á þessum efnum.

„Vonandi ekki langt í að hægt verði að nota þessi lyf hér á landi“

Sálfræðingur vonar að ekki þurfi að bíða lengi eftir að meðferð með lyfjum sem eru unnin úr ofskynjunarsveppum verði leyfð hér á landi. Þau hafi reynst afar vel við mörgum geðröskunum. Lyfin opni milli heilastöðva þannig að fólk virðist eiga auðveldara með að vinna úr ýmsum sálrænum vanda.

Segir tímamót framundan í meðferð við þunglyndi, kvíða og ýmsum fíknisjúkdómum

Geðlæknir segir að búast megi við byltingu í geðlækningum á næstu árum með lyfjum sem unnin eru úr svokölluðum ofskynjunarsveppum. Rannsóknir hafi sýnt að þau geti gagnast afar vel við þunglyndi, kvíða, áfallastreitu og fíknisjúkdómum. Hópur sérfræðinga skoði að leita til Lyfjastofnunar og ráðherra til að fá að gera rannsóknir á lyfinu hér á landi.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×