Nýjar hrauntungur geta brotist fram á miklum hraða sem erfitt er að forðast á hlaupum

Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 20. mars 2021 18:54

Eldgos við í Geldingadal við Fagradallsfjall. Vísir/Vilhelm

Vísindaráð almannavarna varar við dvöl nálægt gosstöðvunum í Geldingadal. Mælt er með því að fólk virði fyrir sér gosstöðvarnar frá hæðum í kringum Geldingadal en fari ekki of nálægt. Til að mynda er varað við því að glóandi hraun geti fallið úr hraunjaðrinum og „hröð og skyndileg framhlaup orðið þar sem nýjar hrauntungur brjótast fram úr hraunjaðrinum með miklum hraða sem erfitt að forðast á hlaupum.“

Þetta kemur fram í tilkynningu frá Vísindaráði almannavarna en ráðið fundaði á fjarfundi í dag til að ræða stöðu mála vegna eldgossins í Geldingadal. Þá vekur vísindaráð athygli á nokkrum atriðum hvað varðar þá hættu sem stafað getur af í nálægð við gosstöðvarnar.

Bráðabirgðaniðurstöður benda til þess að gossprungan hafi í upphafi verið um tvö hundruð metra löng og hraunið um tíu til fimmtán metra þykkt þar sem það var þykkast. Umfang gossins er lítið og hefur virknin verið nokkuð stöðug í dag. Lítið er um kvikustróka sem ganga upp úr sprungunni og rennur hraun úr gígnum niður í dalina.

Nýjar sprungur, hættulegar gastegundir og hratt hraunflæði möguleiki

„Það er mikilvægt að hafa í huga að næsta nágrenni gosstöðva er hættulegt svæði og geta aðstæður breyst hratt. Vísindaráð varar fólk við að dvelja nálægt gosstöðvunum við núverandi aðstæður,“ segir í tilkynningunni þar sem helstu hættur í næsta nágrenni eru listaðar:

Nýjar sprungur geta opnast í næsta nágrenni eldstöðvanna með engum fyrirvara.
Glóandi hraun getur fallið úr hraunjaðrinum og hröð og skyndileg framhlaup orðið þar sem nýjar hrauntungur brjótast fram úr hraunjaðrinum með miklum hraða sem erfitt að forðast á hlaupum.
Gígarnir eru nú orðnir margra metra háir og geta verið óstöðugir, þeir geta brotnað og mikill og skyndilegur hraunstraumur úr þeim tekið nýja stefnu.
Sprengingar geta orðið þar sem hraun rennur yfir vatnsmettaðan jarðveg og þeytt hrauni til allra átta.
Hraunið rennur í lokaða dæld og geta lífshættulegar gastegundir safnast saman í dældum sem getur verið banvænt. Hættan eykst þegar vindur minnkar.

Neðangreindar sviðsmyndir eru í gildi:

Það dregur smám saman úr eldgosinu í Geldingadal og því líkur á næstu dögum eða vikum
Nýjar gossprungur opnast á núverandi gosstað eða á kvikuganginum í næsta nágrenni Fagradalsfjalls
Minni líkur eru á stærri skjálftum í nágrenni Fagradalsfjalls vegna kvikuflæðis
Skjálfti verður að stærð 6.5 sem á sér upptök í Brennisteinsfjöllum.

Eldgos og jarðhræringar Eldgos í Fagradalsfjalli Almannavarnir

Tengdar fréttir

Víðir mælir með að vel búið göngufólk gangi frá Bláa lóninu

Víðir Reynisson yfirlögregluþjónn beinir þeim tilmælum til fólks sem ætlar að fara að virða fyrir sér gosið í Geldingadal að gera sér grein fyrir ákveðnum staðreyndum.

20. mars 2021 12:23

Eitt minnsta gos sem sögur fara af og hraunflæðið á við Elliðaár

Ólíklegt er að mikil jarðskjálftavirkni verði í kjölfar eldgossins í Geldingadal en áfram er von á smáskjálftum. Engin hætta stafar af gasmengun í byggð að svo stöddu en mengunin gerir að að verkum að mjög hættulegt getur verið að fara upp að svæðinu við vissar aðstæður.

20. mars 2021 14:53

Eldsumbrotum á Reykjanesi eigi eftir að fjölga til muna

Einn reynslumesti jarðeðlisfræðingur landsins segir að gosið í Geldingadal sýni að runnið sé upp nýtt kvikuskeið á Reykjanesinu. Eldsumbrotin minni á upphaf Kröfluelda og faslega megi gera ráð fyrir fleiri eldgosum á Reykjanesskaganum í náinni framtíð.

20. mars 2021 16:59

Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Mest lesið

Fleiri fréttir