Konur taka við af konum sem framkvæmdastjórar Rakel Sveinsdóttir skrifar 28. október 2020 07:00 Brynja Baldursdóttir framkvæmdastjóri Creditinfo. Vísir/Vilhelm „Þótt kynjahlutföllin hafi batnað til hins betra hjá Framúrskarandi fyrirtækjum þá er það enn allt of lágt, sérstaklega þegar það er borið saman við kynjahlutföll í stjórnum og framkvæmdastjórnum allra fyrirtækja á landinu. Vöxturinn hefur verið hægur en við vonumst til að sjá hlutfall kvenna halda áfram að vaxa,“ segir Brynja Baldursdóttir framkvæmdastjóri Creditinfo um þær niðurstöður að konur eru einungis 13% framkvæmdastjóra Framúrskarandi fyrirtækja. Þá sýna tölur Creditinfo að á síðustu þremur árum hafa karlmenn verið ráðnir framkvæmdastjórar Framúrskarandi fyrirtækja í 80% tilvika. „Á undanförnum þremur árum hefur kona verið ráðin sem framkvæmdastjóri í um 26% tilfella sé horft á öll fyrirtæki. Sambærilegt hlutfall er 20% hjá Framúrskarandi fyrirtækjum,“ segir Brynja. Þá vekur það sérstaka athygli að konur virðast taka við af konum. Annað sem vekur eftirtekt við nánari skoðun er að konur eru mun líklegri til að taka við framkvæmdastjórastöðu af hendi konu en karls, hvort sem horft er á öll fyrirtæki eða Framúrskarandi fyrirtæki,“ segir Brynja og bætir við: „Munurinn er 10 prósentustig í framkvæmdastjóraskiptum hjá öllum fyrirtækjum en 14 prósentustig hjá Framúrskarandi fyrirtækjum. Sambærilegur munur verður svo enn meiri sé horft á breytingar á stjórnarmönnum fyrirtækjanna.“ Creditinfo hefur birt lista yfir Framúrskarandi fyrirtæki fyrir rekstrarárið 2019. Í þetta sinn eru fyrirtækin 842 talsins og fækkar lítillega á milli ára. Að mati sérfræðinga Creditinfo gæti það bent til þess að einhver kólnun hafi átt sér stað í íslensku atvinnulífi óháð Covid-19. Þetta er í ellefta sinn sem Creditinfo veitir Framúrskarandi fyrirtækjum viðurkenningu en til að teljast Framúrskarandi þurfa fyrirtæki að uppfylla ströng skilyrði um stöðugan rekstur í þrjú ár aftur í tímann. Samkvæmt greiningu Creditinfo eru konur um 13% framkvæmdastjórar Framúrskarandi fyrirtækja en um 25% framkvæmdastjórar allra fyrirtækja. Þá sýnir greining Creditinfo að konur eru um fjórðungur stjórnarmanna Framúrskarandi fyrirtækja. Í dag og á morgun fjallar Atvinnulífið á Vísi um þetta kynjahlutfall stjórnenda. Konur 31% eigendur Framúrskarandi fyrirtækja Þótt konur séu aðeins 13% framkvæmdastjóra Framúrskarandi fyrirtækja eru þær ríflega þriðjungur eigenda þeirra. Ef við horfum til allra fyrirtækja á landinu þá eru um 34% stofnenda fyrirtækja konur og um 31% eigenda allra íslenskra fyrirtækja á landinu eru konur. Hlutfallið er sambærilegt en þó aðeins minna hjá Framúrskarandi fyrirtækjum þar sem 31% stofnenda Framúrskarandi eru konur og konur eru eigendur í 31% af öllum Framúrskarandi fyrirtækjum,“ segir Brynja. En þrátt fyrir þetta eigendahlutfall kvenna er hlutfall kvenna sem framkvæmdastjórar um 13% í hópi Framúrskarandi fyrirtækja en um 25% í öllum fyrirtækjum. „Þessi hlutföll eru þó nokkuð lægri en hlutföll kvenna meðal stofnenda og eigenda sömu fyrirtækja. Sú staðreynd skýtur skökku við,“ segir Brynja. Brynja segir þróunina hæga þegar horft er til hlutfalls kvenna í framkvæmdastjórnum en hefur trú á því að auknar áherslur viðskiptalífs á sjálfbærni muni smátt og smátt breyta því. Á næsta ári verður skilyrði um sjálfbærni bætt við í mælikvarða Creditinfo fyrir fyrirtæki sem teljast Framúrskarandi fyrirtæki.Vísir/Vilhelm En er eitthvað mynstur í því hvers konar fyrirtæki konur eru einna helst sem framkvæmdastjórar og/eða ekki? Er munur á landsbyggð og höfuðborg? „Við tökum ekki eftir því að það sé marktækur munur á hlutföllunum eftir landshlutum. Ef eitthvað er þá er líklegra að konur stýri fyrirtækjum á höfuðborgarsvæðinu en munurinn er bara nokkur prósentustig. Við höfum einnig skoðað hvort kynjahlutföll breytast eitthvað eftir stærð fyrirtækja, það er hvort það sé algengara að konur séu framkvæmdastjórar í smærri eða stærri fyrirtækjum. Í ljós kemur að kynjahlutföllin eru ekki að breytast mikið ef við skoðum fyrirtæki með háar tekjur eða miklar eignir,“ segir Brynja. Sveiflur í tölum Að sögn Brynju hefur konum fjölgað lítillega á milli ára. „Hlutfall kvenna í stjórnum Framúrskarandi fyrirtækja jókst um eitt prósentustig frá fyrra ári í rúm 25%, sem er örlítið hærra en meðaltal allra fyrirtækja, og hlutfall kvenframkvæmdastjóra jókst úr 12% í 13%. Til samanburðar þá voru konur rúmlega 25% af framkvæmdastjórum allra fyrirtækja á Íslandi á sama tíma og hlutfall kvenkyns stjórnarmanna var tæplega 25%,“ segir Brynja. Þróunin virðist því bæði hæg og jafnvel sveiflótt. ,,Hlutur kvenna í framkvæmdastjórn hefur farið vaxandi hjá öllum fyrirtækjum frá árinu 2009, úr 21% upp í 25%, en hjá Framúrskarandi fyrirtækjum hefur hlutfallið hins vegar lækkað úr rúmlega 17% í 13% á sama tímabili. Þó má sjá hlutfallið færast upp á við síðustu þrjú ár,“ segir Brynja. Hefur trú á mælikvörðum um sjálfbærni Hingað til hafa skilyrði Creditinfo til að teljast Framúrskarandi fyrirtæki öll verið fjárhagsleg. Að sögn Brynju hefur Creditinfo þó veitt sérstök hvatningarverðlaun um samfélagsábyrgð og nýsköpun, samhliða útnefningu Framúrskarandi fyrirtækja. „En okkur hefur skort gögn til að leggja tölfræðilegt mat á þessa mælikvarða,“ segir Brynja. Úr þessu verður þó bætt því frá og með næsta ári mun Creditinfo bæta við sérstökum mælikvörðum um sjálfbærni. „Við munum taka þetta í skrefum og byrja smátt en þegar fram líða stundir sjáum við fyrir okkur að mæla þessa þætti með umfangsmeiri hætti. Það skiptir miklu máli að fyrirtæki sem vilja ná árangri í sjálfbærni geti stuðst við mælikvarða og sett sér raunhæf markmið í þessum efnum,“ segir Brynja og bætir við: Við trúum því líka að því öflugri mælikvarðar sem liggja fyrir um sjálfbærni í rekstri því líklegra er að fyrirtæki grípi til raunhæfra aðgerða í að efla sjálfbærni í eigin rekstri. Stór liður í þessu er að jafna kynjahlutföll í stjórnum og framkvæmdastjórn.“ Brynja segir markmiðið vera að fyrirtæki geti metið sjálfbærni samhliða fjárhagsgögnum. Sjálf segist hún hafa trú á því að aukin áhersla á sjálfbærni muni hraða þróun um aukið hlutfall kvenna sem framkvæmdastjórar og í stjórn. „Vonandi mun meiri áhersla í viðskiptalífinu á sjálfbærni í rekstri hafa jákvæð áhrif á þessa þróun og flýta henni. Vöxtur undanfarinna ára er hreinlega allt of hægur,“ segir Brynja. Stjórnun Starfsframi Vinnumarkaður Jafnréttismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Vonast til að koma dánarbúinu í góðar hendur Neytendur Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Atvinnulíf Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Viðskipti innlent Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Viðskipti innlent Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Viðskipti innlent Fleiri fréttir Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Ljúfustu stundirnar þegar allir eru saman í hjónarúminu Þrjú atriði til að auka á sjálfsöryggið okkar í vinnunni Tók fimm mánuði að byrja að tala íslensku Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Vandræðalega kvöldsvæfur framkvæmdastjóri Öfund í vinnu og afbrýðisamir vinnufélagar Gæðasamtöl við dótturina, mömmu eða vinkonu á leið í vinnu Sex einkenni um að þú sért í miðaldrakrísu í vinnunni Plankavinir, kaka fyrir vinnufélaga, leika sér með börnum og hafa gaman Spennuþrungin sigling Mottumarssokkana til Íslands dæmi um hvað margt getur komið upp „What do you mean by shit-mix, are you mixing the shit?“ Sofnar í leikhúsi, á tónleikum, í kirkjum og fleiri stöðum Deilur og leiðindi við vinnufélaga og góð ráð Fögnum fjölbreytileikanum: Pólverjar flestir, síðan Litháar, síðan Íslendingar Eiga ekki bara að vera Íslendingar í betur launuðu störfunum „Menn trúðu því um tíma að hægt væri að semja við skrattann“ Nú er hægt að kúra og slappa af á morgnana „Karlarnir segja konur of reynslulausar“ Eðlilegt að starfsmenn og stjórnendur skipti um vinnu reglulega Sjá meira
„Þótt kynjahlutföllin hafi batnað til hins betra hjá Framúrskarandi fyrirtækjum þá er það enn allt of lágt, sérstaklega þegar það er borið saman við kynjahlutföll í stjórnum og framkvæmdastjórnum allra fyrirtækja á landinu. Vöxturinn hefur verið hægur en við vonumst til að sjá hlutfall kvenna halda áfram að vaxa,“ segir Brynja Baldursdóttir framkvæmdastjóri Creditinfo um þær niðurstöður að konur eru einungis 13% framkvæmdastjóra Framúrskarandi fyrirtækja. Þá sýna tölur Creditinfo að á síðustu þremur árum hafa karlmenn verið ráðnir framkvæmdastjórar Framúrskarandi fyrirtækja í 80% tilvika. „Á undanförnum þremur árum hefur kona verið ráðin sem framkvæmdastjóri í um 26% tilfella sé horft á öll fyrirtæki. Sambærilegt hlutfall er 20% hjá Framúrskarandi fyrirtækjum,“ segir Brynja. Þá vekur það sérstaka athygli að konur virðast taka við af konum. Annað sem vekur eftirtekt við nánari skoðun er að konur eru mun líklegri til að taka við framkvæmdastjórastöðu af hendi konu en karls, hvort sem horft er á öll fyrirtæki eða Framúrskarandi fyrirtæki,“ segir Brynja og bætir við: „Munurinn er 10 prósentustig í framkvæmdastjóraskiptum hjá öllum fyrirtækjum en 14 prósentustig hjá Framúrskarandi fyrirtækjum. Sambærilegur munur verður svo enn meiri sé horft á breytingar á stjórnarmönnum fyrirtækjanna.“ Creditinfo hefur birt lista yfir Framúrskarandi fyrirtæki fyrir rekstrarárið 2019. Í þetta sinn eru fyrirtækin 842 talsins og fækkar lítillega á milli ára. Að mati sérfræðinga Creditinfo gæti það bent til þess að einhver kólnun hafi átt sér stað í íslensku atvinnulífi óháð Covid-19. Þetta er í ellefta sinn sem Creditinfo veitir Framúrskarandi fyrirtækjum viðurkenningu en til að teljast Framúrskarandi þurfa fyrirtæki að uppfylla ströng skilyrði um stöðugan rekstur í þrjú ár aftur í tímann. Samkvæmt greiningu Creditinfo eru konur um 13% framkvæmdastjórar Framúrskarandi fyrirtækja en um 25% framkvæmdastjórar allra fyrirtækja. Þá sýnir greining Creditinfo að konur eru um fjórðungur stjórnarmanna Framúrskarandi fyrirtækja. Í dag og á morgun fjallar Atvinnulífið á Vísi um þetta kynjahlutfall stjórnenda. Konur 31% eigendur Framúrskarandi fyrirtækja Þótt konur séu aðeins 13% framkvæmdastjóra Framúrskarandi fyrirtækja eru þær ríflega þriðjungur eigenda þeirra. Ef við horfum til allra fyrirtækja á landinu þá eru um 34% stofnenda fyrirtækja konur og um 31% eigenda allra íslenskra fyrirtækja á landinu eru konur. Hlutfallið er sambærilegt en þó aðeins minna hjá Framúrskarandi fyrirtækjum þar sem 31% stofnenda Framúrskarandi eru konur og konur eru eigendur í 31% af öllum Framúrskarandi fyrirtækjum,“ segir Brynja. En þrátt fyrir þetta eigendahlutfall kvenna er hlutfall kvenna sem framkvæmdastjórar um 13% í hópi Framúrskarandi fyrirtækja en um 25% í öllum fyrirtækjum. „Þessi hlutföll eru þó nokkuð lægri en hlutföll kvenna meðal stofnenda og eigenda sömu fyrirtækja. Sú staðreynd skýtur skökku við,“ segir Brynja. Brynja segir þróunina hæga þegar horft er til hlutfalls kvenna í framkvæmdastjórnum en hefur trú á því að auknar áherslur viðskiptalífs á sjálfbærni muni smátt og smátt breyta því. Á næsta ári verður skilyrði um sjálfbærni bætt við í mælikvarða Creditinfo fyrir fyrirtæki sem teljast Framúrskarandi fyrirtæki.Vísir/Vilhelm En er eitthvað mynstur í því hvers konar fyrirtæki konur eru einna helst sem framkvæmdastjórar og/eða ekki? Er munur á landsbyggð og höfuðborg? „Við tökum ekki eftir því að það sé marktækur munur á hlutföllunum eftir landshlutum. Ef eitthvað er þá er líklegra að konur stýri fyrirtækjum á höfuðborgarsvæðinu en munurinn er bara nokkur prósentustig. Við höfum einnig skoðað hvort kynjahlutföll breytast eitthvað eftir stærð fyrirtækja, það er hvort það sé algengara að konur séu framkvæmdastjórar í smærri eða stærri fyrirtækjum. Í ljós kemur að kynjahlutföllin eru ekki að breytast mikið ef við skoðum fyrirtæki með háar tekjur eða miklar eignir,“ segir Brynja. Sveiflur í tölum Að sögn Brynju hefur konum fjölgað lítillega á milli ára. „Hlutfall kvenna í stjórnum Framúrskarandi fyrirtækja jókst um eitt prósentustig frá fyrra ári í rúm 25%, sem er örlítið hærra en meðaltal allra fyrirtækja, og hlutfall kvenframkvæmdastjóra jókst úr 12% í 13%. Til samanburðar þá voru konur rúmlega 25% af framkvæmdastjórum allra fyrirtækja á Íslandi á sama tíma og hlutfall kvenkyns stjórnarmanna var tæplega 25%,“ segir Brynja. Þróunin virðist því bæði hæg og jafnvel sveiflótt. ,,Hlutur kvenna í framkvæmdastjórn hefur farið vaxandi hjá öllum fyrirtækjum frá árinu 2009, úr 21% upp í 25%, en hjá Framúrskarandi fyrirtækjum hefur hlutfallið hins vegar lækkað úr rúmlega 17% í 13% á sama tímabili. Þó má sjá hlutfallið færast upp á við síðustu þrjú ár,“ segir Brynja. Hefur trú á mælikvörðum um sjálfbærni Hingað til hafa skilyrði Creditinfo til að teljast Framúrskarandi fyrirtæki öll verið fjárhagsleg. Að sögn Brynju hefur Creditinfo þó veitt sérstök hvatningarverðlaun um samfélagsábyrgð og nýsköpun, samhliða útnefningu Framúrskarandi fyrirtækja. „En okkur hefur skort gögn til að leggja tölfræðilegt mat á þessa mælikvarða,“ segir Brynja. Úr þessu verður þó bætt því frá og með næsta ári mun Creditinfo bæta við sérstökum mælikvörðum um sjálfbærni. „Við munum taka þetta í skrefum og byrja smátt en þegar fram líða stundir sjáum við fyrir okkur að mæla þessa þætti með umfangsmeiri hætti. Það skiptir miklu máli að fyrirtæki sem vilja ná árangri í sjálfbærni geti stuðst við mælikvarða og sett sér raunhæf markmið í þessum efnum,“ segir Brynja og bætir við: Við trúum því líka að því öflugri mælikvarðar sem liggja fyrir um sjálfbærni í rekstri því líklegra er að fyrirtæki grípi til raunhæfra aðgerða í að efla sjálfbærni í eigin rekstri. Stór liður í þessu er að jafna kynjahlutföll í stjórnum og framkvæmdastjórn.“ Brynja segir markmiðið vera að fyrirtæki geti metið sjálfbærni samhliða fjárhagsgögnum. Sjálf segist hún hafa trú á því að aukin áhersla á sjálfbærni muni hraða þróun um aukið hlutfall kvenna sem framkvæmdastjórar og í stjórn. „Vonandi mun meiri áhersla í viðskiptalífinu á sjálfbærni í rekstri hafa jákvæð áhrif á þessa þróun og flýta henni. Vöxtur undanfarinna ára er hreinlega allt of hægur,“ segir Brynja.
Stjórnun Starfsframi Vinnumarkaður Jafnréttismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Vonast til að koma dánarbúinu í góðar hendur Neytendur Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Atvinnulíf Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Atvinnulíf Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Skelltu líka í lás á Exit og í Nýju vínbúðinni Viðskipti innlent Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Viðskipti innlent Tryggðu sér 300 milljóna króna fjármögnun Viðskipti innlent Fleiri fréttir Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Ljúfustu stundirnar þegar allir eru saman í hjónarúminu Þrjú atriði til að auka á sjálfsöryggið okkar í vinnunni Tók fimm mánuði að byrja að tala íslensku Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Vandræðalega kvöldsvæfur framkvæmdastjóri Öfund í vinnu og afbrýðisamir vinnufélagar Gæðasamtöl við dótturina, mömmu eða vinkonu á leið í vinnu Sex einkenni um að þú sért í miðaldrakrísu í vinnunni Plankavinir, kaka fyrir vinnufélaga, leika sér með börnum og hafa gaman Spennuþrungin sigling Mottumarssokkana til Íslands dæmi um hvað margt getur komið upp „What do you mean by shit-mix, are you mixing the shit?“ Sofnar í leikhúsi, á tónleikum, í kirkjum og fleiri stöðum Deilur og leiðindi við vinnufélaga og góð ráð Fögnum fjölbreytileikanum: Pólverjar flestir, síðan Litháar, síðan Íslendingar Eiga ekki bara að vera Íslendingar í betur launuðu störfunum „Menn trúðu því um tíma að hægt væri að semja við skrattann“ Nú er hægt að kúra og slappa af á morgnana „Karlarnir segja konur of reynslulausar“ Eðlilegt að starfsmenn og stjórnendur skipti um vinnu reglulega Sjá meira