Óeðlileg afskipti ráðherra? Birna Lárusdóttir skrifar 18. október 2018 15:55 Um það leyti sem þorri þjóðarinnar var á leið í sumarleyfin sín síðla í júní birtust allsérstakar fréttir í nokkrum fjölmiðlum landsins. Sagt var frá því að Náttúrufræðistofnun Íslands leggði til friðlýsingu stórra svæða á norðanverðum Vestfjörðum sem gjarnan eru kennd við Drangajökul. Minnst var á málið að nýju í stærra samhengi í síðustu viku í fréttaþættinum Kveik á RÚV. Rétt innan við eystri mörk þessa svæðis fyrirhugar VesturVerk á Ísafirði að reisa Hvalárvirkjun. Hefur fyrirtækið unnið að því verkefni eftir öllum lögbundnum ferlum í röskan áratug. Í fréttum sumarsins bar Guðmundur Ingi Guðbrandsson, ráðherra umhverfis- og auðlindamála, því við að nýjar rannsóknir gæfu tilefni til tillögugerðar Náttúrufræðistofnunar um friðlýsingu. Í sömu sumarfréttum af tillögunum var svo vitnað í sjóðheita fréttatilkynningu umhverfisverndarsamtakanna Landverndar sem sögðust taka heilshugar undir tillögur Náttúrufræðistofnunar og skoruðu á ráðherrann, sem einnig er fyrrverandi framkvæmdastjóri samtakanna, að gera slíkt hið sama.Landvernd og tengsl við opinberar stofnanirÞað vakti furðu margra sem lásu fréttirnar hversu fljótt Landvernd náði að fagna tillögum hinnar opinberu stofnunar. Af fréttum að dæma mátti ætla að það hefði verið sama dag og álit stofnunarinnar lá fyrir. Ýmsir hagsmunaaðilar s.s. sveitarfélög og landeigendur, höfðu enga hugmynd um tillöguna og fengu fregnirnar í fjölmiðlum um leið og aðrir landsmenn. Vakti þetta óneitanlega upp spurningar um það hvort einhver bein tengsl væru milli Landverndar og Náttúrufræðistofnunar, tengsl sem gerðu Landvernd kleift að bregðast svo fljótt við sem raun bar vitni.Engar nýjar rannsóknirEftir því sem næst verður komist liggja engar nýjar rannsóknir fyrir um jarðmyndanir Ófeigsfjarðarmegin við Drangajökul sem ekki lágu til grundvallar í rammaáætlun 2013 og í mati á umhverfisáhrifum, sem framkvæmt var lögum samkvæmt 2015-2016 í tengslum við fyrirhugaða Hvalárvirkjun. Allt bendir til þess að ráðherra sé að vísa í rannsóknir á öðru svæði við Drangajökul eins og Þorbergur Steinn Leifsson, verkfræðingur hjá Verkís, bendir svo ágætlega á í grein sem birtist í Kjarnanum í sumar: Þorbergur segir það öllum ljóst, sem skoða rökstuðning Náttúrufræðistofnunar, að einungis sé átt við nyrðri hlutann sem lagt var til að yrði friðaður 2003. Rökstuðningurinn geti hvorki átt við Hvalárvirkjun í Ófeigsfirði né Austurgilsvirkjun við Ísafjarðardjúp: „Virkjanasvæðin eru gjörólík nyrðri hlutanum umhverfis Drangajökul. Á virkjanasvæðunum eru engir skriðjöklar, engir jökulgarðar eða jarðmyndanir eða jökulminjar með sérstakt verndargildi. Hvergi er þykkur jarðvegur eða set, eða neitt af því sem lýst er í tillögunni að æskilegt sé að friða, og hvergi er minnst á fossa.“Landvernd rekin með myndarlegum ríkisstuðningiSamkvæmt upplýsingum úr ríkisbókhaldi nýtur Landvernd myndarlegs stuðnings úr sjóðum hins opinbera en almennur styrkur og framlög vegna einstakra verkefna samtakanna nema samtals tæpum 27 milljónum króna á fjárlögum þessa árs. Það munar um minna í rekstri frjálsra félagasamtaka. Samtökin hafa væntanlega nýtt hluta þessa fjár til að berjast af alefli gegn verkefnum á borð við Hvalárvirkjun, sem hafa í einu og öllu fylgt þeim lögbundnu ferlum sem um slík verkefni gilda. Verra er þó þegar ráðherra í ríkisstjórn Íslands leggst á árarnar með sínum gömlu vinnufélögum og nýtir hvert tækifæri sem gefst til að reyna að grafa undan atvinnu- og innviðauppbyggingu á borð við virkjun Hvalár. Nú síðast lagði ráðherra lóð á vogarskálarnar í fréttaþættinum Kveik á RÚV þar sem sérstaklega var rætt um friðlýsingu þess svæðis þar sem Hvalárvirkjun er ætlað að rísa.Fjölmiðlaverðlaun ráðherransNýverið vakti það einnig athygli að þessi sami ráðherra umhverfis- og auðlindamála veitti árleg fjölmiðlaverðlaun ráðuneytisins einstaklingum, sem hafa því miður ekki alltaf haft sannleikann að leiðarljósi í herferð sinni gegn virkjunaráformum í Hvalá. Í rökstuðningi er þeim hælt fyrir að hafa nýtt sér samfélagsmiðla og aðra miðla til að koma efni sínu á framfæri. Þjóðfélagsrýnirinn Sirrý Hallgrímsdóttir hnaut um þetta orðalag líkt og fleiri og skrifaði grein í Fréttablaðið í kjölfar verðlaunaafhendingarinnar. Lokaorðin hennar eru vissulega umhugsunarverð: „Fjölmiðlamenn hljóta að vera afar stoltir af því að ráðherra hafi verðlaunað sérstaklega hversu sniðuglega þeir voru „nýttir“.“ Það kemur svo auðvitað engum á óvart að aftur stekkur Landvernd samdægurs til og fagnar sérstaklega framtaki ráðherrans og hvetur hann enn og aftur „til að friða Drangajökulssvæðið í stað þess að heimila virkjun“. Hér virðist Landvernd kjósa að gleyma því að það er ekki á valdi ráðherrans að „heimila“ eitt eða neitt í þessum efnum. Alþingi hefur talað með samþykkt Rammaáætlunar og hún gildir nema Alþingi ákveði annað og rjúfi þá samstöðu sem áætlunin stendur fyrir. Eftir situr hins vegar þetta: Á hvaða vegferð er ráðherra sem virðist ítrekað reyna að leggja stein í götu áforma um Hvalárvirkjun og gengur þannig í berhögg við vilja sveitarfélagsins sem fer með skipulagsvaldið, samþykktir Alþingis og þær leikreglur lýðræðisins sem rammaáætlun er ætlað að vera?Höfundur er upplýsingafulltrúi VesturVerks ehf á Ísafirði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Af hverju eru næringarsnauð matvæli í forgrunni við íþróttaiðkun barna okkar? Berglind Lilja Guðlaugsdóttir Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Eldri borgarar fá lítið út úr kjarasamningunum Kári Jónasson Skoðun Vannýtt tækifæri Kristín Fríða Ólafsdóttir Skoðun Austurgata 10 - blm. í góðri trú blekktir? - Ærumeiðandi dylgjur leigjanda Árni Stefán Árnason Skoðun Alþjóðadagur félagsráðgjafar Steinunn Bergmann Skoðun Hvítþvottur á fótboltavellinum – leikur Íslands við Ísrael í undankeppni EM 2024 Hrönn G. Guðmundsdóttir Skoðun „Við áttum aldrei möguleika“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Opið bréf til Heru Bjarkar Anna Tómasdóttir,Margrét Manda Jónsdóttir,Marta Jóns Hjördísardóttir Skoðun Ráðherra sem fer þvert á vilja Alþingis Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Eyjólfur Ármannsson,Guðmundur Ingi Kristinsson,Inga Sæland,Jakob Frímann Magnússon,Tómas A. Tómasson Skoðun Skoðun Skoðun Vannýtt tækifæri Kristín Fríða Ólafsdóttir skrifar Skoðun Alþjóðadagur félagsráðgjafar Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Af hverju eru næringarsnauð matvæli í forgrunni við íþróttaiðkun barna okkar? Berglind Lilja Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Að skoða meira inn í sumar ástæður misnotkunar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Fundur NAMMCO í vikunni Micah Garen skrifar Skoðun Hvítþvottur á fótboltavellinum – leikur Íslands við Ísrael í undankeppni EM 2024 Hrönn G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Leiðin að bílprófinu Þuríður B. Ægisdóttir skrifar Skoðun Draumalandið Luxemburg og íslenskir jafnaðarmenn - þriðji hluti Ólafur Sveinsson skrifar Skoðun Austurgata 10 - blm. í góðri trú blekktir? - Ærumeiðandi dylgjur leigjanda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun V. Sköpunarsaga þjóðsögu –Guðmundarmálið skyndilega skellt á borð Hafþór S. Ciesielski skrifar Skoðun Forsendur krafna um íslenskukunnáttu Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Eldri borgarar fá lítið út úr kjarasamningunum Kári Jónasson skrifar Skoðun Hræðsla er hjálplegur þjónn, en hræðilegt yfirvald Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun „Kvótasetning grásleppu snýst um að tryggja arðsemi“? Örn Pálsson skrifar Skoðun Hvað tökum við með okkur? Magnús Bergmann skrifar Skoðun Þreytandi grænþvottur Birgitta Stefánsdóttir skrifar Skoðun Ráðherra sem fer þvert á vilja Alþingis Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Eyjólfur Ármannsson,Guðmundur Ingi Kristinsson,Inga Sæland,Jakob Frímann Magnússon,Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Hvað á ég að gera? Rannveig Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Íslenskur matur Bjarni Jónsson skrifar Skoðun „Við áttum aldrei möguleika“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lán úr óláni Ísleifur Arnórsson skrifar Skoðun Síðasta kynslóðin! Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Að læra íslensku til að finnast þú vera hluti af samfélaginu Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Virði lýðræðis Sigríður Hrund Pétursdóttir skrifar Skoðun Ójöfnuður - andhverfa lýðræðis Jón Baldvin Hannibalsson skrifar Skoðun Mars er mánuður árvekni um ristilkrabbamein Agnes Smáradóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Norræna módelið og framtíð lýðræðis Jón Baldvin Hannibalsson skrifar Skoðun Frelsi og fjárhagslegt öryggi ungbarnafjölskyldna Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Sigurbogi Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Sjá meira
Um það leyti sem þorri þjóðarinnar var á leið í sumarleyfin sín síðla í júní birtust allsérstakar fréttir í nokkrum fjölmiðlum landsins. Sagt var frá því að Náttúrufræðistofnun Íslands leggði til friðlýsingu stórra svæða á norðanverðum Vestfjörðum sem gjarnan eru kennd við Drangajökul. Minnst var á málið að nýju í stærra samhengi í síðustu viku í fréttaþættinum Kveik á RÚV. Rétt innan við eystri mörk þessa svæðis fyrirhugar VesturVerk á Ísafirði að reisa Hvalárvirkjun. Hefur fyrirtækið unnið að því verkefni eftir öllum lögbundnum ferlum í röskan áratug. Í fréttum sumarsins bar Guðmundur Ingi Guðbrandsson, ráðherra umhverfis- og auðlindamála, því við að nýjar rannsóknir gæfu tilefni til tillögugerðar Náttúrufræðistofnunar um friðlýsingu. Í sömu sumarfréttum af tillögunum var svo vitnað í sjóðheita fréttatilkynningu umhverfisverndarsamtakanna Landverndar sem sögðust taka heilshugar undir tillögur Náttúrufræðistofnunar og skoruðu á ráðherrann, sem einnig er fyrrverandi framkvæmdastjóri samtakanna, að gera slíkt hið sama.Landvernd og tengsl við opinberar stofnanirÞað vakti furðu margra sem lásu fréttirnar hversu fljótt Landvernd náði að fagna tillögum hinnar opinberu stofnunar. Af fréttum að dæma mátti ætla að það hefði verið sama dag og álit stofnunarinnar lá fyrir. Ýmsir hagsmunaaðilar s.s. sveitarfélög og landeigendur, höfðu enga hugmynd um tillöguna og fengu fregnirnar í fjölmiðlum um leið og aðrir landsmenn. Vakti þetta óneitanlega upp spurningar um það hvort einhver bein tengsl væru milli Landverndar og Náttúrufræðistofnunar, tengsl sem gerðu Landvernd kleift að bregðast svo fljótt við sem raun bar vitni.Engar nýjar rannsóknirEftir því sem næst verður komist liggja engar nýjar rannsóknir fyrir um jarðmyndanir Ófeigsfjarðarmegin við Drangajökul sem ekki lágu til grundvallar í rammaáætlun 2013 og í mati á umhverfisáhrifum, sem framkvæmt var lögum samkvæmt 2015-2016 í tengslum við fyrirhugaða Hvalárvirkjun. Allt bendir til þess að ráðherra sé að vísa í rannsóknir á öðru svæði við Drangajökul eins og Þorbergur Steinn Leifsson, verkfræðingur hjá Verkís, bendir svo ágætlega á í grein sem birtist í Kjarnanum í sumar: Þorbergur segir það öllum ljóst, sem skoða rökstuðning Náttúrufræðistofnunar, að einungis sé átt við nyrðri hlutann sem lagt var til að yrði friðaður 2003. Rökstuðningurinn geti hvorki átt við Hvalárvirkjun í Ófeigsfirði né Austurgilsvirkjun við Ísafjarðardjúp: „Virkjanasvæðin eru gjörólík nyrðri hlutanum umhverfis Drangajökul. Á virkjanasvæðunum eru engir skriðjöklar, engir jökulgarðar eða jarðmyndanir eða jökulminjar með sérstakt verndargildi. Hvergi er þykkur jarðvegur eða set, eða neitt af því sem lýst er í tillögunni að æskilegt sé að friða, og hvergi er minnst á fossa.“Landvernd rekin með myndarlegum ríkisstuðningiSamkvæmt upplýsingum úr ríkisbókhaldi nýtur Landvernd myndarlegs stuðnings úr sjóðum hins opinbera en almennur styrkur og framlög vegna einstakra verkefna samtakanna nema samtals tæpum 27 milljónum króna á fjárlögum þessa árs. Það munar um minna í rekstri frjálsra félagasamtaka. Samtökin hafa væntanlega nýtt hluta þessa fjár til að berjast af alefli gegn verkefnum á borð við Hvalárvirkjun, sem hafa í einu og öllu fylgt þeim lögbundnu ferlum sem um slík verkefni gilda. Verra er þó þegar ráðherra í ríkisstjórn Íslands leggst á árarnar með sínum gömlu vinnufélögum og nýtir hvert tækifæri sem gefst til að reyna að grafa undan atvinnu- og innviðauppbyggingu á borð við virkjun Hvalár. Nú síðast lagði ráðherra lóð á vogarskálarnar í fréttaþættinum Kveik á RÚV þar sem sérstaklega var rætt um friðlýsingu þess svæðis þar sem Hvalárvirkjun er ætlað að rísa.Fjölmiðlaverðlaun ráðherransNýverið vakti það einnig athygli að þessi sami ráðherra umhverfis- og auðlindamála veitti árleg fjölmiðlaverðlaun ráðuneytisins einstaklingum, sem hafa því miður ekki alltaf haft sannleikann að leiðarljósi í herferð sinni gegn virkjunaráformum í Hvalá. Í rökstuðningi er þeim hælt fyrir að hafa nýtt sér samfélagsmiðla og aðra miðla til að koma efni sínu á framfæri. Þjóðfélagsrýnirinn Sirrý Hallgrímsdóttir hnaut um þetta orðalag líkt og fleiri og skrifaði grein í Fréttablaðið í kjölfar verðlaunaafhendingarinnar. Lokaorðin hennar eru vissulega umhugsunarverð: „Fjölmiðlamenn hljóta að vera afar stoltir af því að ráðherra hafi verðlaunað sérstaklega hversu sniðuglega þeir voru „nýttir“.“ Það kemur svo auðvitað engum á óvart að aftur stekkur Landvernd samdægurs til og fagnar sérstaklega framtaki ráðherrans og hvetur hann enn og aftur „til að friða Drangajökulssvæðið í stað þess að heimila virkjun“. Hér virðist Landvernd kjósa að gleyma því að það er ekki á valdi ráðherrans að „heimila“ eitt eða neitt í þessum efnum. Alþingi hefur talað með samþykkt Rammaáætlunar og hún gildir nema Alþingi ákveði annað og rjúfi þá samstöðu sem áætlunin stendur fyrir. Eftir situr hins vegar þetta: Á hvaða vegferð er ráðherra sem virðist ítrekað reyna að leggja stein í götu áforma um Hvalárvirkjun og gengur þannig í berhögg við vilja sveitarfélagsins sem fer með skipulagsvaldið, samþykktir Alþingis og þær leikreglur lýðræðisins sem rammaáætlun er ætlað að vera?Höfundur er upplýsingafulltrúi VesturVerks ehf á Ísafirði.
Af hverju eru næringarsnauð matvæli í forgrunni við íþróttaiðkun barna okkar? Berglind Lilja Guðlaugsdóttir Skoðun
Austurgata 10 - blm. í góðri trú blekktir? - Ærumeiðandi dylgjur leigjanda Árni Stefán Árnason Skoðun
Hvítþvottur á fótboltavellinum – leikur Íslands við Ísrael í undankeppni EM 2024 Hrönn G. Guðmundsdóttir Skoðun
Opið bréf til Heru Bjarkar Anna Tómasdóttir,Margrét Manda Jónsdóttir,Marta Jóns Hjördísardóttir Skoðun
Ráðherra sem fer þvert á vilja Alþingis Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Eyjólfur Ármannsson,Guðmundur Ingi Kristinsson,Inga Sæland,Jakob Frímann Magnússon,Tómas A. Tómasson Skoðun
Skoðun Af hverju eru næringarsnauð matvæli í forgrunni við íþróttaiðkun barna okkar? Berglind Lilja Guðlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hvítþvottur á fótboltavellinum – leikur Íslands við Ísrael í undankeppni EM 2024 Hrönn G. Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Austurgata 10 - blm. í góðri trú blekktir? - Ærumeiðandi dylgjur leigjanda Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun V. Sköpunarsaga þjóðsögu –Guðmundarmálið skyndilega skellt á borð Hafþór S. Ciesielski skrifar
Skoðun Ráðherra sem fer þvert á vilja Alþingis Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Eyjólfur Ármannsson,Guðmundur Ingi Kristinsson,Inga Sæland,Jakob Frímann Magnússon,Tómas A. Tómasson skrifar
Af hverju eru næringarsnauð matvæli í forgrunni við íþróttaiðkun barna okkar? Berglind Lilja Guðlaugsdóttir Skoðun
Austurgata 10 - blm. í góðri trú blekktir? - Ærumeiðandi dylgjur leigjanda Árni Stefán Árnason Skoðun
Hvítþvottur á fótboltavellinum – leikur Íslands við Ísrael í undankeppni EM 2024 Hrönn G. Guðmundsdóttir Skoðun
Opið bréf til Heru Bjarkar Anna Tómasdóttir,Margrét Manda Jónsdóttir,Marta Jóns Hjördísardóttir Skoðun
Ráðherra sem fer þvert á vilja Alþingis Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Eyjólfur Ármannsson,Guðmundur Ingi Kristinsson,Inga Sæland,Jakob Frímann Magnússon,Tómas A. Tómasson Skoðun