Bandaríkin rifta áratuga gömlum „vináttusamningi“ við Íran Samúel Karl Ólason skrifar 3. október 2018 16:00 Mike Pompeo, utanríkisráðherra Bandaríkjanna. AP/Cliff Owen Ríkisstjórn Bandaríkjanna hefur ákveðið að rifta „vináttusamningi“ við Íran sem samþykktur var árið 1955. Það var gert í kjölfar þess að Alþjóðadómstóllinn í Haag skipaði Bandaríkjunum að fella niður refsiaðgerðir gegn Íran sem settar voru á eftir að Donald Trump dró Bandaríkin frá kjarnorkusamkomulaginu svokallaða. Þeim var gert að fella sérstaklega niður refsiaðgerðir sem snúa að mannréttindamálum. Þar er meðal annars átt við bann við sölu á lyfjum, matvælum og flugvélapörtum. Dómurinn segir að bann við sölu slíkra vara gæti leitt til dauða almennra borgara Íran. Íran höfðaði mál vegna aðgerðanna á grundvelli þess að þær brytu gegn áðurnefndum samningi frá 1955. Það var hins vegar löngu fyrir uppreisnina í Íran árið 1979. Fyrir uppreisnina var gott samband á milli ríkjanna en eftir hana gjörbreyttist það. Alþjóðadómstóllinn hefur þó úrskurðað áður að samningurinn sé gildur þrátt fyrir slæmt samband ríkjanna.Eftir úrskurð dómstólsins gaf ríkisstjórn Trump út yfirlýsingu um að hann hefði ekkert um málið að segja. Það sneri að þjóðaröryggi Bandaríkjanna. Í kjölfarið sagði Mike Pompeo, utanríkisráðherra, að Bandaríkin riftu vinuáttusamningnum og það hefði átt að gera það fyrir löngu síðan. Hann sakaði yfirvöld Íran um að misnota Alþjóðadómstólinn.Sérfræðingar segja verulega ólíklegt að úrskurðurinn muni skipta nokkru máli. Bæði ríki hafi hunsað úrskurði dómstólsins áður. Tæknilega séð eru úrskurðir Alþjóðadómstólsins bindandi en hann hefur engar leiðir til að fylgja þeim eftir.Frá því að Bandaríkin slitu sig frá samkomulaginu og beitti Íran refsiaðgerðum hefur efnahagur Íran beðið hnekki. Þá stendur til að Bandaríkin beiti Íran frekari refsiaðgerðum í næsta mánuði. Ekki er ljóst hvaða áhrif úrskurðurinn muni hafa á þær ætlanir, ef einhver. Bandaríkin Mið-Austurlönd Mest lesið Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Innlent Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Innlent Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Innlent Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg Innlent Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Innlent Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Innlent Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Innlent Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Innlent Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Erlent Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Innlent Fleiri fréttir Hæsta vindmylla heims á landi reist í Danmörku Þingforsetinn segist ekki ætla að fara fet Ísraelar sagðir búnir að ákveða að svara fyrir sig Boðflennusæfíll hrellir Kanadamenn Mannskæð loftárás Rússa í Norður-Úkraínu Toppurinn á spírunni fundinn: „Margir í sjokki og enn að ná sér“ Kóralrif fölna á heimsvísu í fjórða skiptið á þremur áratugum Eins og hálfs árs úrkoma á einum sólarhring í Dubai Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Greitt fyrir aðgengi andstæðinga þungunarrofs inn á heilbrigðismiðstöðvar Áætla að yfir 50.000 rússneskir hermenn hafi fallið í átökunum Segja stunguárásina vera hryðjuverk Trump dottaði þegar fyrsta sakamálið var tekið fyrir Svipað og að horfa upp á Notre Dame brenna „Ein mikilvægasta bygging Danmerkur“ Ísraelsher staðráðinn í að bregðast við árás Írana Mikill eldur í Børsen í Kaupmannahöfn Langstærsta svartholið í Vetrarbrautinni okkar til þessa Fjórða líkið fundið Átján mánaða fangelsi vegna voðaskotsins Fyrsta sakamálið gegn Bandaríkjaforseta fyrir dóm Önnur árás í Sydney Forsætisráðherra Singapúr segir af sér Virtur læknir sakaður um að hafa útilokað sjúklinga frá líffæragjöf Árásin virðist hafa beinst gegn konum Guterres hvetur til stillingar en Ísraelar vilja hefndir Umfang árásarinnar kom á óvart Munu láta Írana gjalda þegar þeim hentar Sjóræningjar fengu sjö hundruð milljónir í lausnargjald Hættu við eftir símtal frá Biden Sjá meira
Ríkisstjórn Bandaríkjanna hefur ákveðið að rifta „vináttusamningi“ við Íran sem samþykktur var árið 1955. Það var gert í kjölfar þess að Alþjóðadómstóllinn í Haag skipaði Bandaríkjunum að fella niður refsiaðgerðir gegn Íran sem settar voru á eftir að Donald Trump dró Bandaríkin frá kjarnorkusamkomulaginu svokallaða. Þeim var gert að fella sérstaklega niður refsiaðgerðir sem snúa að mannréttindamálum. Þar er meðal annars átt við bann við sölu á lyfjum, matvælum og flugvélapörtum. Dómurinn segir að bann við sölu slíkra vara gæti leitt til dauða almennra borgara Íran. Íran höfðaði mál vegna aðgerðanna á grundvelli þess að þær brytu gegn áðurnefndum samningi frá 1955. Það var hins vegar löngu fyrir uppreisnina í Íran árið 1979. Fyrir uppreisnina var gott samband á milli ríkjanna en eftir hana gjörbreyttist það. Alþjóðadómstóllinn hefur þó úrskurðað áður að samningurinn sé gildur þrátt fyrir slæmt samband ríkjanna.Eftir úrskurð dómstólsins gaf ríkisstjórn Trump út yfirlýsingu um að hann hefði ekkert um málið að segja. Það sneri að þjóðaröryggi Bandaríkjanna. Í kjölfarið sagði Mike Pompeo, utanríkisráðherra, að Bandaríkin riftu vinuáttusamningnum og það hefði átt að gera það fyrir löngu síðan. Hann sakaði yfirvöld Íran um að misnota Alþjóðadómstólinn.Sérfræðingar segja verulega ólíklegt að úrskurðurinn muni skipta nokkru máli. Bæði ríki hafi hunsað úrskurði dómstólsins áður. Tæknilega séð eru úrskurðir Alþjóðadómstólsins bindandi en hann hefur engar leiðir til að fylgja þeim eftir.Frá því að Bandaríkin slitu sig frá samkomulaginu og beitti Íran refsiaðgerðum hefur efnahagur Íran beðið hnekki. Þá stendur til að Bandaríkin beiti Íran frekari refsiaðgerðum í næsta mánuði. Ekki er ljóst hvaða áhrif úrskurðurinn muni hafa á þær ætlanir, ef einhver.
Bandaríkin Mið-Austurlönd Mest lesið Monica Lewinsky fór flatt á því að segja satt Innlent Reiðin kraumaði við ofsaakstur á Reykjanesbraut Innlent Hljóp á eftir stungumanninum um Faxafen með innyflin lafandi út úr sér Innlent Allar rúður brotnar hjá Fiskikónginum við Sogaveg Innlent Sá sem mölvaði rúðurnar glímir við alvarleg andleg veikindi Innlent Magni kaupmaður látinn 88 ára að aldri Innlent Tekist á í Stúdentaráði: „Furðulegasti fundur sem ég hef mætt á“ Innlent Ölfusárbrú opnuð á ný eftir harðan aftanáakstur Innlent Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Erlent Lýsir letilífi rándýrra hæstaréttardómara Innlent Fleiri fréttir Hæsta vindmylla heims á landi reist í Danmörku Þingforsetinn segist ekki ætla að fara fet Ísraelar sagðir búnir að ákveða að svara fyrir sig Boðflennusæfíll hrellir Kanadamenn Mannskæð loftárás Rússa í Norður-Úkraínu Toppurinn á spírunni fundinn: „Margir í sjokki og enn að ná sér“ Kóralrif fölna á heimsvísu í fjórða skiptið á þremur áratugum Eins og hálfs árs úrkoma á einum sólarhring í Dubai Ítarleg úttekt á þjónustu við börn með kynama þungur áfellisdómur Greitt fyrir aðgengi andstæðinga þungunarrofs inn á heilbrigðismiðstöðvar Áætla að yfir 50.000 rússneskir hermenn hafi fallið í átökunum Segja stunguárásina vera hryðjuverk Trump dottaði þegar fyrsta sakamálið var tekið fyrir Svipað og að horfa upp á Notre Dame brenna „Ein mikilvægasta bygging Danmerkur“ Ísraelsher staðráðinn í að bregðast við árás Írana Mikill eldur í Børsen í Kaupmannahöfn Langstærsta svartholið í Vetrarbrautinni okkar til þessa Fjórða líkið fundið Átján mánaða fangelsi vegna voðaskotsins Fyrsta sakamálið gegn Bandaríkjaforseta fyrir dóm Önnur árás í Sydney Forsætisráðherra Singapúr segir af sér Virtur læknir sakaður um að hafa útilokað sjúklinga frá líffæragjöf Árásin virðist hafa beinst gegn konum Guterres hvetur til stillingar en Ísraelar vilja hefndir Umfang árásarinnar kom á óvart Munu láta Írana gjalda þegar þeim hentar Sjóræningjar fengu sjö hundruð milljónir í lausnargjald Hættu við eftir símtal frá Biden Sjá meira