Gagnleg reiði og hjálpsamur leiði Elva Björk Ágústsdóttir skrifar 18. júní 2018 07:56 Við reynum mörg að forðast neikvæðar tilfinningar. Okkur finnst ekki gott að líða illa, finna fyrir reiði eða leiða og reynum því oft að hundsa þessar tilfinningar, dreifa huganum eða skríða upp í rúm og sofa tilfinningarnar af okkur. En þessar tilfinningar eru mannlegar og jafn eðlilegar og góðar tilfinningar. Neikvæðar tilfinningar geta verið gagnlegar. Kvíði getur til dæmis aukið nákvæmni okkar, leiði getur verið merki um þörf fyrir tilbreytingu í lífinu og fleiri krefjandi verkefni, öfund og vonbrigði geta verið merki um langanir okkar og óskir. Dapurleiki eða leiði getur til að mynda styrkt minnið okkar og nákvæmni. Meðan tilfinningar eins og gleði og jákvæðni eru merki um að við séum í öruggu og þekktu umhverfi eða aðstæðum þá geta tilfinningar eins og leiði eða dapurleiki verið merki um að aðstæðurnar sem við erum í séu nýjar, óöruggar og jafnvel krefjandi. Við þurfum þess vegna að vera meira meðvituð um umhverfið okkar, við verðum meira vakandi fyrir breytingum og smáatriðum. Aðrar neikvæðar tilfinningar geta einnig verið hjálplega. Sektarkennd eða samviskubit eru tilfinningar sem við upplifum oft þegar okkur finnst við hafa gert eitthvað rangt. Þessar tilfinningar geta verið ansi vondar meðan á þeim stendur en gagnlegar að því leytinu að þær virka sem einskonar siðferðislegur áttaviti og geta gert okkur að betri manneskjum. Til að læra eitthvað af neikvæðu tilfinningum okkar og sjá hve gagnlegar þær geta verið er gott að velta fyrir sér af hverju við erum leið, reið, döpur, stressuð eða afbrýðisöm. Einnig getur verið hjálplegt að velta fyrir sér einstökum tilvikum þar sem við upplifðum neikvæðar tilfinningar og hvaða breytingar tilfinningarnar höfðu í för með sér. Til dæmis þegar við vorum reið og fengum kjark til að setja niður fótinn og standa með okkur sjálfum, þegar okkur leiddist og við tókum þá að okkur ögn fleiri krefjandi verkefni en við töldum okkur ráða við eða þegar við öfundum vin fyrir starfið hans sem hafði þau áhrif að við sóttum um svipað starf sjálf. Næst þegar þú finnur fyrir neikvæðri tilfinningu skaltu prófa að staldra aðeins við og velta fyrir þér af hverju þér líður svona í stað þess að pirrast yfir því að líða illa eða forðast tilfinninguna.Höfundur er sálfræðikennari og námsráðgjafi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 27.04.2024 Halldór Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Takk fyrir vettlingana! Foreldrar leikskólabarna í Reykjavík Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Foreldrar leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Sjá meira
Við reynum mörg að forðast neikvæðar tilfinningar. Okkur finnst ekki gott að líða illa, finna fyrir reiði eða leiða og reynum því oft að hundsa þessar tilfinningar, dreifa huganum eða skríða upp í rúm og sofa tilfinningarnar af okkur. En þessar tilfinningar eru mannlegar og jafn eðlilegar og góðar tilfinningar. Neikvæðar tilfinningar geta verið gagnlegar. Kvíði getur til dæmis aukið nákvæmni okkar, leiði getur verið merki um þörf fyrir tilbreytingu í lífinu og fleiri krefjandi verkefni, öfund og vonbrigði geta verið merki um langanir okkar og óskir. Dapurleiki eða leiði getur til að mynda styrkt minnið okkar og nákvæmni. Meðan tilfinningar eins og gleði og jákvæðni eru merki um að við séum í öruggu og þekktu umhverfi eða aðstæðum þá geta tilfinningar eins og leiði eða dapurleiki verið merki um að aðstæðurnar sem við erum í séu nýjar, óöruggar og jafnvel krefjandi. Við þurfum þess vegna að vera meira meðvituð um umhverfið okkar, við verðum meira vakandi fyrir breytingum og smáatriðum. Aðrar neikvæðar tilfinningar geta einnig verið hjálplega. Sektarkennd eða samviskubit eru tilfinningar sem við upplifum oft þegar okkur finnst við hafa gert eitthvað rangt. Þessar tilfinningar geta verið ansi vondar meðan á þeim stendur en gagnlegar að því leytinu að þær virka sem einskonar siðferðislegur áttaviti og geta gert okkur að betri manneskjum. Til að læra eitthvað af neikvæðu tilfinningum okkar og sjá hve gagnlegar þær geta verið er gott að velta fyrir sér af hverju við erum leið, reið, döpur, stressuð eða afbrýðisöm. Einnig getur verið hjálplegt að velta fyrir sér einstökum tilvikum þar sem við upplifðum neikvæðar tilfinningar og hvaða breytingar tilfinningarnar höfðu í för með sér. Til dæmis þegar við vorum reið og fengum kjark til að setja niður fótinn og standa með okkur sjálfum, þegar okkur leiddist og við tókum þá að okkur ögn fleiri krefjandi verkefni en við töldum okkur ráða við eða þegar við öfundum vin fyrir starfið hans sem hafði þau áhrif að við sóttum um svipað starf sjálf. Næst þegar þú finnur fyrir neikvæðri tilfinningu skaltu prófa að staldra aðeins við og velta fyrir þér af hverju þér líður svona í stað þess að pirrast yfir því að líða illa eða forðast tilfinninguna.Höfundur er sálfræðikennari og námsráðgjafi
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar