Gagnleg reiði og hjálpsamur leiði Elva Björk Ágústsdóttir skrifar 18. júní 2018 07:56 Við reynum mörg að forðast neikvæðar tilfinningar. Okkur finnst ekki gott að líða illa, finna fyrir reiði eða leiða og reynum því oft að hundsa þessar tilfinningar, dreifa huganum eða skríða upp í rúm og sofa tilfinningarnar af okkur. En þessar tilfinningar eru mannlegar og jafn eðlilegar og góðar tilfinningar. Neikvæðar tilfinningar geta verið gagnlegar. Kvíði getur til dæmis aukið nákvæmni okkar, leiði getur verið merki um þörf fyrir tilbreytingu í lífinu og fleiri krefjandi verkefni, öfund og vonbrigði geta verið merki um langanir okkar og óskir. Dapurleiki eða leiði getur til að mynda styrkt minnið okkar og nákvæmni. Meðan tilfinningar eins og gleði og jákvæðni eru merki um að við séum í öruggu og þekktu umhverfi eða aðstæðum þá geta tilfinningar eins og leiði eða dapurleiki verið merki um að aðstæðurnar sem við erum í séu nýjar, óöruggar og jafnvel krefjandi. Við þurfum þess vegna að vera meira meðvituð um umhverfið okkar, við verðum meira vakandi fyrir breytingum og smáatriðum. Aðrar neikvæðar tilfinningar geta einnig verið hjálplega. Sektarkennd eða samviskubit eru tilfinningar sem við upplifum oft þegar okkur finnst við hafa gert eitthvað rangt. Þessar tilfinningar geta verið ansi vondar meðan á þeim stendur en gagnlegar að því leytinu að þær virka sem einskonar siðferðislegur áttaviti og geta gert okkur að betri manneskjum. Til að læra eitthvað af neikvæðu tilfinningum okkar og sjá hve gagnlegar þær geta verið er gott að velta fyrir sér af hverju við erum leið, reið, döpur, stressuð eða afbrýðisöm. Einnig getur verið hjálplegt að velta fyrir sér einstökum tilvikum þar sem við upplifðum neikvæðar tilfinningar og hvaða breytingar tilfinningarnar höfðu í för með sér. Til dæmis þegar við vorum reið og fengum kjark til að setja niður fótinn og standa með okkur sjálfum, þegar okkur leiddist og við tókum þá að okkur ögn fleiri krefjandi verkefni en við töldum okkur ráða við eða þegar við öfundum vin fyrir starfið hans sem hafði þau áhrif að við sóttum um svipað starf sjálf. Næst þegar þú finnur fyrir neikvæðri tilfinningu skaltu prófa að staldra aðeins við og velta fyrir þér af hverju þér líður svona í stað þess að pirrast yfir því að líða illa eða forðast tilfinninguna.Höfundur er sálfræðikennari og námsráðgjafi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson Skoðun Skoðun Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Dánaraðstoð og siðareglur lækna Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Umferðarreglur og öryggi fyrir Hjólað í vinnuna Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Við reynum mörg að forðast neikvæðar tilfinningar. Okkur finnst ekki gott að líða illa, finna fyrir reiði eða leiða og reynum því oft að hundsa þessar tilfinningar, dreifa huganum eða skríða upp í rúm og sofa tilfinningarnar af okkur. En þessar tilfinningar eru mannlegar og jafn eðlilegar og góðar tilfinningar. Neikvæðar tilfinningar geta verið gagnlegar. Kvíði getur til dæmis aukið nákvæmni okkar, leiði getur verið merki um þörf fyrir tilbreytingu í lífinu og fleiri krefjandi verkefni, öfund og vonbrigði geta verið merki um langanir okkar og óskir. Dapurleiki eða leiði getur til að mynda styrkt minnið okkar og nákvæmni. Meðan tilfinningar eins og gleði og jákvæðni eru merki um að við séum í öruggu og þekktu umhverfi eða aðstæðum þá geta tilfinningar eins og leiði eða dapurleiki verið merki um að aðstæðurnar sem við erum í séu nýjar, óöruggar og jafnvel krefjandi. Við þurfum þess vegna að vera meira meðvituð um umhverfið okkar, við verðum meira vakandi fyrir breytingum og smáatriðum. Aðrar neikvæðar tilfinningar geta einnig verið hjálplega. Sektarkennd eða samviskubit eru tilfinningar sem við upplifum oft þegar okkur finnst við hafa gert eitthvað rangt. Þessar tilfinningar geta verið ansi vondar meðan á þeim stendur en gagnlegar að því leytinu að þær virka sem einskonar siðferðislegur áttaviti og geta gert okkur að betri manneskjum. Til að læra eitthvað af neikvæðu tilfinningum okkar og sjá hve gagnlegar þær geta verið er gott að velta fyrir sér af hverju við erum leið, reið, döpur, stressuð eða afbrýðisöm. Einnig getur verið hjálplegt að velta fyrir sér einstökum tilvikum þar sem við upplifðum neikvæðar tilfinningar og hvaða breytingar tilfinningarnar höfðu í för með sér. Til dæmis þegar við vorum reið og fengum kjark til að setja niður fótinn og standa með okkur sjálfum, þegar okkur leiddist og við tókum þá að okkur ögn fleiri krefjandi verkefni en við töldum okkur ráða við eða þegar við öfundum vin fyrir starfið hans sem hafði þau áhrif að við sóttum um svipað starf sjálf. Næst þegar þú finnur fyrir neikvæðri tilfinningu skaltu prófa að staldra aðeins við og velta fyrir þér af hverju þér líður svona í stað þess að pirrast yfir því að líða illa eða forðast tilfinninguna.Höfundur er sálfræðikennari og námsráðgjafi
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar