Bankar sameinast í baráttu gegn netglæpum Hákon Lennart Aakerlund og Ægir Þórðarson skrifar 4. desember 2017 06:00 Verslun og hvers kyns bankaviðskipti fara í auknum mæli fram á netinu. Því þarf ekki að koma á óvart að netglæpum fer fjölgandi – þar eru peningarnir og þar sjá glæpamennirnir tækifæri. Áreiðanlegar upplýsingar um heildartjón af völdum netsvika liggja ekki fyrir, enda tilkynna ekki öll fórnarlömb um tjónið. Til marks um umfangið má þó benda á að bandaríska alríkislögreglan (FBI) áætlaði nýlega að frá árinu 2014 hefðu, á heimsvísu, alls 2,3 milljarðar Bandaríkjadala verið sviknir út með einhvers konar netglæpum. Ísland er komið á radarinn Hér á landi liggja ekki fyrir upplýsingar um heildarfjárhæð tjóns af völdum netglæpa. Það er hins vegar ljóst að Ísland er komið á radarinn hjá erlendum netglæpahópum. Til marks um það er m.a. að svikum sem byggja á fölsuðum fyrirmælum hefur farið fjölgandi. Um miðjan nóvember fengu nokkrir fjármálastjórar íslenskra fyrirtækja tölvupósta sem litu út fyrir að vera frá framkvæmdastjóra viðkomandi fyrirtækis. Í póstinum var spurt hvort tiltekin fjárhæð væri til reiðu á bankareikningi og óskað eftir að hún yrði millifærð á erlendan reikning. Í nokkrum tilvikum féllu viðtakendur í gildruna. Póstarnir voru á íslensku en báru þess merki að hafa verið þýddir úr ensku, líklega með aðstoð Google Translate. Svikum sem þessum hefur fjölgað til muna í Danmörku og það er ljóst að þeim mun einnig fjölga hér á landi. Það er því afar mikilvægt fyrir fyrirtæki að vera vel á verði. Tryggja þarf að öruggir ferlar við millifærslur séu til staðar og að alltaf sé farið eftir þeim – líka þegar póstur eða SMS berst frá framkvæmdastjóra með fyrirmælum um hið gagnstæða. Í sumum þessara tilvika hefur reyndar verið hægt að endurheimta féð en einnig eru dæmi um að fyrirtæki hafi orðið fyrir verulegu tjóni. Svikatilraunirnar beinast ekki síður að einstaklingum og snúast oft um að ná greiðslukortanúmerum og aðgangsupplýsingum fyrir bankareikninga. Algeng aðferð er að senda fólki tölvupósta sem líta út fyrir að koma frá raunverulegum fyrirtækjum með tilmælum um að fólk slái inn greiðslukortaupplýsingar og öryggisnúmer. Gjalda skal varhug við slíkum póstum því venjuleg, heiðvirð fyrirtæki biðja ekki upp úr þurru um slíkar upplýsingar í tölvupósti. Á Norðurlöndunum hefur einnig borið á þróaðri aðferðum, m.a. tölvuvírusum sem safna aðgangsupplýsingum og auðkennum sem glæpamennirnir geta notað til að fá aðgang að netbönkum. Enn sem komið er hafa slíkir vírusar ekki borist hingað til lands, svo vitað sé.Sameinast um aukið netöryggi Glæpahópar sem stunda svik á netinu vinna oft saman, illa fengnar upplýsingar ganga kaupum og sölum og þeir láta sig landamæri engu varða. Til að bregðast við þessari ógn er nauðsynlegt að efla alþjóðlegt samstarf og samstarf á milli einstakra landsvæða. Mikilvægur áfangi í baráttunni gegn netsvikum náðist í apríl sl. þegar þrír norrænir stórbankar, Nordea, DnB og Danske Bank, settu á laggirnar samstarfsvettvang um baráttu gegn netglæpum. Samstarfsvettvangurinn nefnist Nordic Financial CERT og er eins konar fjárhagsleg netöryggissveit norrænna fjármálafyrirtækja. Síðan þá hefur fjöldi banka og tryggingafélaga bæst í hópinn og í nóvember gekk Landsbankinn í samtökin, fyrst íslenskra fjármálafyrirtækja. Fyrirtæki sem eru aðilar að samtökunum skiptast á viðeigandi upplýsingum um hvers kyns tilraunir til fjársvika á netinu og hvernig megi verjast þeim. Reynslan sýnir að netárásir eru gjarnan umfangsmiklar og beinast sjaldnast aðeins að einu fyrirtæki eða einu landi og því er afar mikilvægt að upplýsingar um netsvik og tölvuárásir berist hratt og örugglega.Hagsmunamál fyrir allt samfélagið Samstarfið á vettvangi Nordic Financial CERT bætist við annað öryggissamstarf. Landsbankinn er t.a.m. virkur þátttakandi í samstarfi öryggishóps norrænna banka sem funda vikulega. Á vettvangi Samtaka fjármálafyrirtækja (SFF) starfar sömuleiðis hópur sem hefur þann tilgang að sameina krafta íslenskra banka í baráttunni við netglæpi. Það er engu að síður ljóst að tilkoma Nordic Financial CERT eflir mjög getu norrænna fjármálafyrirtækja til að berjast gegn netglæpum – og ekki veitir af. Sú barátta er mikilvæg fyrir fjármálafyrirtækin, viðskiptavini þeirra og samfélagið allt. Að lokum viljum við nota tækifærið og benda á að á Umræðunni, efnis- og fréttaveitu Landsbankans, er ítarleg umfjöllun um hvernig hægt er að bera kennsl á og verjast svikatilraunum á netinu.Höfundar eru sérfræðingar í netöryggi hjá Landsbankanum og Ægir er jafnframt forstöðumaður kerfisrekstrar hjá bankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Skoðun Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Sjá meira
Verslun og hvers kyns bankaviðskipti fara í auknum mæli fram á netinu. Því þarf ekki að koma á óvart að netglæpum fer fjölgandi – þar eru peningarnir og þar sjá glæpamennirnir tækifæri. Áreiðanlegar upplýsingar um heildartjón af völdum netsvika liggja ekki fyrir, enda tilkynna ekki öll fórnarlömb um tjónið. Til marks um umfangið má þó benda á að bandaríska alríkislögreglan (FBI) áætlaði nýlega að frá árinu 2014 hefðu, á heimsvísu, alls 2,3 milljarðar Bandaríkjadala verið sviknir út með einhvers konar netglæpum. Ísland er komið á radarinn Hér á landi liggja ekki fyrir upplýsingar um heildarfjárhæð tjóns af völdum netglæpa. Það er hins vegar ljóst að Ísland er komið á radarinn hjá erlendum netglæpahópum. Til marks um það er m.a. að svikum sem byggja á fölsuðum fyrirmælum hefur farið fjölgandi. Um miðjan nóvember fengu nokkrir fjármálastjórar íslenskra fyrirtækja tölvupósta sem litu út fyrir að vera frá framkvæmdastjóra viðkomandi fyrirtækis. Í póstinum var spurt hvort tiltekin fjárhæð væri til reiðu á bankareikningi og óskað eftir að hún yrði millifærð á erlendan reikning. Í nokkrum tilvikum féllu viðtakendur í gildruna. Póstarnir voru á íslensku en báru þess merki að hafa verið þýddir úr ensku, líklega með aðstoð Google Translate. Svikum sem þessum hefur fjölgað til muna í Danmörku og það er ljóst að þeim mun einnig fjölga hér á landi. Það er því afar mikilvægt fyrir fyrirtæki að vera vel á verði. Tryggja þarf að öruggir ferlar við millifærslur séu til staðar og að alltaf sé farið eftir þeim – líka þegar póstur eða SMS berst frá framkvæmdastjóra með fyrirmælum um hið gagnstæða. Í sumum þessara tilvika hefur reyndar verið hægt að endurheimta féð en einnig eru dæmi um að fyrirtæki hafi orðið fyrir verulegu tjóni. Svikatilraunirnar beinast ekki síður að einstaklingum og snúast oft um að ná greiðslukortanúmerum og aðgangsupplýsingum fyrir bankareikninga. Algeng aðferð er að senda fólki tölvupósta sem líta út fyrir að koma frá raunverulegum fyrirtækjum með tilmælum um að fólk slái inn greiðslukortaupplýsingar og öryggisnúmer. Gjalda skal varhug við slíkum póstum því venjuleg, heiðvirð fyrirtæki biðja ekki upp úr þurru um slíkar upplýsingar í tölvupósti. Á Norðurlöndunum hefur einnig borið á þróaðri aðferðum, m.a. tölvuvírusum sem safna aðgangsupplýsingum og auðkennum sem glæpamennirnir geta notað til að fá aðgang að netbönkum. Enn sem komið er hafa slíkir vírusar ekki borist hingað til lands, svo vitað sé.Sameinast um aukið netöryggi Glæpahópar sem stunda svik á netinu vinna oft saman, illa fengnar upplýsingar ganga kaupum og sölum og þeir láta sig landamæri engu varða. Til að bregðast við þessari ógn er nauðsynlegt að efla alþjóðlegt samstarf og samstarf á milli einstakra landsvæða. Mikilvægur áfangi í baráttunni gegn netsvikum náðist í apríl sl. þegar þrír norrænir stórbankar, Nordea, DnB og Danske Bank, settu á laggirnar samstarfsvettvang um baráttu gegn netglæpum. Samstarfsvettvangurinn nefnist Nordic Financial CERT og er eins konar fjárhagsleg netöryggissveit norrænna fjármálafyrirtækja. Síðan þá hefur fjöldi banka og tryggingafélaga bæst í hópinn og í nóvember gekk Landsbankinn í samtökin, fyrst íslenskra fjármálafyrirtækja. Fyrirtæki sem eru aðilar að samtökunum skiptast á viðeigandi upplýsingum um hvers kyns tilraunir til fjársvika á netinu og hvernig megi verjast þeim. Reynslan sýnir að netárásir eru gjarnan umfangsmiklar og beinast sjaldnast aðeins að einu fyrirtæki eða einu landi og því er afar mikilvægt að upplýsingar um netsvik og tölvuárásir berist hratt og örugglega.Hagsmunamál fyrir allt samfélagið Samstarfið á vettvangi Nordic Financial CERT bætist við annað öryggissamstarf. Landsbankinn er t.a.m. virkur þátttakandi í samstarfi öryggishóps norrænna banka sem funda vikulega. Á vettvangi Samtaka fjármálafyrirtækja (SFF) starfar sömuleiðis hópur sem hefur þann tilgang að sameina krafta íslenskra banka í baráttunni við netglæpi. Það er engu að síður ljóst að tilkoma Nordic Financial CERT eflir mjög getu norrænna fjármálafyrirtækja til að berjast gegn netglæpum – og ekki veitir af. Sú barátta er mikilvæg fyrir fjármálafyrirtækin, viðskiptavini þeirra og samfélagið allt. Að lokum viljum við nota tækifærið og benda á að á Umræðunni, efnis- og fréttaveitu Landsbankans, er ítarleg umfjöllun um hvernig hægt er að bera kennsl á og verjast svikatilraunum á netinu.Höfundar eru sérfræðingar í netöryggi hjá Landsbankanum og Ægir er jafnframt forstöðumaður kerfisrekstrar hjá bankanum.
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar