Rafknýjum samgöngur Kristian Ruby skrifar 5. október 2017 15:12 Rafknúin farartæki eru mikilvæg til að ná markmiðum Evrópuþjóða í loftslags- og orkumálum. Rafbílar draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda og eru orkusparandi - þeir nýta orku þrisvar til fjórum sinnum betur en hefðbundnir bílar og draga auk þess bæði úr loft- og hljóðmengun í borgum. Fjórðung af losun gróðurhúsalofttegunda í Evrópusambandsríkjum má rekja til samgangna og eru þær nær einungis knúnar áfram af olíu. Samgöngur eru jafnframt eini geirinn innan ESB ríkja þar sem losun gróðurhúsalofttegunda er enn að aukast. Til að ná markmiði um minnkun losunar gróðurhúsalofttegunda í samgöngum (60% fyrir árið 2050 miðað við losun árið 1990), þarf rafvæðing vegakerfisins að spila stórt hlutverk. Afkolvötnun samgangna þarfnast rafbíla Rafbílar draga úr þeirri losun gróðurhúsalofttegunda sem rekja má til vegasamgangna. Rafbílar pústa ekki en allur útblástur sem tengist raforkuframleiðslu heyrir undir viðskiptakerfi ESB um losunarheimildir og mun því dragast saman á næstu árum. Ef skoðuð er losun frá raforkuframleiðslu í Evrópu þá má segja að óbeinn útblástur rafbíla séu 50 grömm af koltvísýringi á hvern ekinn kílómeter sem er töluvert lægra en sú 95 gramma leyfileg losun nýrra bíla árið 2021. Árið 2016 var meðal losun nýrra bíla 118 grömm á kílómeter. Þrátt fyrir að hægt sé að bæta þar úr, þá mun það ekki færa okkur nær þeirri lækkun dugar til. Rafbílar geta jafnframt dregið töluvert úr öðrum mengunarvöldum á borð við nitur og svifryk sem eru stórir þættir í þeirri mengun sem íbúar anda að sér. Loftmengun í stórborgum þarfnast skjótra viðbragða. Lítil loftgæði eru talin helsta orsök ótímabærra dauðsfalla í löndum Evrópu. Evrópuráðið áætlar að árlegur kostnaður heilbrigðiskerfa álfunnar, sem rekja má til loftmengunar, sé á bilinu 330 til 940 milljarðar evra. Rafbíllinn er orðinn að veruleika Í sumar tilkynntu Frakkar að bann við sölu á nýjum bensín- og díselbílum myndi taka gildi árið 2040 og fylgdu Bretar í kjölfarið. Stærsta markaðssvæði fyrir bíla í heiminum, Kína, hefur einnig tilkynnt um metnaðarfull markmið um sölu á rafbílum. Viðbrögð bílaframleiðenda stóðu ekki á sér og kepptust þeir í kjölfarið um að kynna áætlanir sínar um fjölgun rafbíla. Volkswagen áætlar 80 nýjar tegundir rafbíla fyrir árið 2025, BMW 12 og Honda tilkynnti að 15% af sölu verði knúin áfram af rafhlöðnum bílum fyrir árið 2030. Raforkukerfið þarf hins vegar að vera undir það búið að knýja áfram stóran hluta samgangna. Orkukerfið þarf að breytast og þörf er á skýrri stefnu stjórnvalda í þeim efnum. Stefnum á að stöðva útblástur Frá sjónarhóli neytenda er ekki mikið um val á bílamarkaði í dag. Neytendur sem kjósa hreinan, rafknúin ferðamáta standa illa að vígi bæði hvað varðar úrval bíla og innviði á borð við hleðslukerfi. Ef við getum verið viss um að hlutdeild rafbíla muni vaxa á komandi árum getum við gefið okkur að fjárfesting í hleðslukerfum muni að sama skapi aukast. Það eru mikil tækifæri fólgin í útbreiðslu snjalllausna fyrir hleðslukerfin. Sjálfvirk stjórnun á hleðslu mun ekki aðeins jafna út álag á raforkukerfið heldur getur það auðveldað inntöku óreglulegs rafstraums frá endurnýjanlegum orkugjöfum þar sem hægt er að sjá til þess að hleðsla rafbíls eigi sér stað á sama tíma og gert er ráð fyrir miklum straumi frá endurnýjanlegri orkuvinnslu. Rafbílar munu því ýta við fjárfestingum í flutningskerfum og auka hagkvæmni endurnýjanlegra orkugjafa á borð við vind og sól. Það er mikilvægt að þeir sem koma að opinberri stefnumótun hugsi stórt. Stefnumótun fyrir samgöngur þarf í vaxandi mæli að vinna með mótun orku- og umhverfisstefnu. Til að ná markmiðum Parísarsamkomulagsins þarf samhæfða stefnumótun. Nú er tækifærið fyrir þá sem marka stefnuna að hefjast handa, gefa neytendum kost á vali og láta þá keyra breytingarnar í gegn.Höfundur: Kristian Ruby. Aðalritari EURELECTRIC – Samtaka raforkufyrirtækja í Evrópu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Riðið á Bessastöðum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Óttasleginn mömmuher og Eurovision Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson skrifar Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Riðið á Bessastöðum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Að lifa í skugga heilsubrests Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Umræðan um dánaraðstoð Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað skrifar Skoðun Opið bréf til samgönguráðherra og vegamálastjóra Hópur ferðaþjóna í Dölunum skrifar Skoðun Hugleiðingar ellilífeyrisþega um landsmálin og orkumálin Ingimundur Andrésson skrifar Skoðun Að tilheyra - Fjölmenningarþing Reykjavíkur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Katrínu sem forseta Stefán Friðrik Stefánsson skrifar Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaðan ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þekking á naloxone nefúða getur bjargað lífi Hildur Vattnes Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við breytt fortíðinni? Ásgeir Jónsson skrifar Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson skrifar Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ný norræn stjórnarskrá Hrannar Björn Arnarsson,Ragnheiður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við verið hamingjusöm í vinnunni? Héðinn Sveinbjörnsson skrifar Sjá meira
Rafknúin farartæki eru mikilvæg til að ná markmiðum Evrópuþjóða í loftslags- og orkumálum. Rafbílar draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda og eru orkusparandi - þeir nýta orku þrisvar til fjórum sinnum betur en hefðbundnir bílar og draga auk þess bæði úr loft- og hljóðmengun í borgum. Fjórðung af losun gróðurhúsalofttegunda í Evrópusambandsríkjum má rekja til samgangna og eru þær nær einungis knúnar áfram af olíu. Samgöngur eru jafnframt eini geirinn innan ESB ríkja þar sem losun gróðurhúsalofttegunda er enn að aukast. Til að ná markmiði um minnkun losunar gróðurhúsalofttegunda í samgöngum (60% fyrir árið 2050 miðað við losun árið 1990), þarf rafvæðing vegakerfisins að spila stórt hlutverk. Afkolvötnun samgangna þarfnast rafbíla Rafbílar draga úr þeirri losun gróðurhúsalofttegunda sem rekja má til vegasamgangna. Rafbílar pústa ekki en allur útblástur sem tengist raforkuframleiðslu heyrir undir viðskiptakerfi ESB um losunarheimildir og mun því dragast saman á næstu árum. Ef skoðuð er losun frá raforkuframleiðslu í Evrópu þá má segja að óbeinn útblástur rafbíla séu 50 grömm af koltvísýringi á hvern ekinn kílómeter sem er töluvert lægra en sú 95 gramma leyfileg losun nýrra bíla árið 2021. Árið 2016 var meðal losun nýrra bíla 118 grömm á kílómeter. Þrátt fyrir að hægt sé að bæta þar úr, þá mun það ekki færa okkur nær þeirri lækkun dugar til. Rafbílar geta jafnframt dregið töluvert úr öðrum mengunarvöldum á borð við nitur og svifryk sem eru stórir þættir í þeirri mengun sem íbúar anda að sér. Loftmengun í stórborgum þarfnast skjótra viðbragða. Lítil loftgæði eru talin helsta orsök ótímabærra dauðsfalla í löndum Evrópu. Evrópuráðið áætlar að árlegur kostnaður heilbrigðiskerfa álfunnar, sem rekja má til loftmengunar, sé á bilinu 330 til 940 milljarðar evra. Rafbíllinn er orðinn að veruleika Í sumar tilkynntu Frakkar að bann við sölu á nýjum bensín- og díselbílum myndi taka gildi árið 2040 og fylgdu Bretar í kjölfarið. Stærsta markaðssvæði fyrir bíla í heiminum, Kína, hefur einnig tilkynnt um metnaðarfull markmið um sölu á rafbílum. Viðbrögð bílaframleiðenda stóðu ekki á sér og kepptust þeir í kjölfarið um að kynna áætlanir sínar um fjölgun rafbíla. Volkswagen áætlar 80 nýjar tegundir rafbíla fyrir árið 2025, BMW 12 og Honda tilkynnti að 15% af sölu verði knúin áfram af rafhlöðnum bílum fyrir árið 2030. Raforkukerfið þarf hins vegar að vera undir það búið að knýja áfram stóran hluta samgangna. Orkukerfið þarf að breytast og þörf er á skýrri stefnu stjórnvalda í þeim efnum. Stefnum á að stöðva útblástur Frá sjónarhóli neytenda er ekki mikið um val á bílamarkaði í dag. Neytendur sem kjósa hreinan, rafknúin ferðamáta standa illa að vígi bæði hvað varðar úrval bíla og innviði á borð við hleðslukerfi. Ef við getum verið viss um að hlutdeild rafbíla muni vaxa á komandi árum getum við gefið okkur að fjárfesting í hleðslukerfum muni að sama skapi aukast. Það eru mikil tækifæri fólgin í útbreiðslu snjalllausna fyrir hleðslukerfin. Sjálfvirk stjórnun á hleðslu mun ekki aðeins jafna út álag á raforkukerfið heldur getur það auðveldað inntöku óreglulegs rafstraums frá endurnýjanlegum orkugjöfum þar sem hægt er að sjá til þess að hleðsla rafbíls eigi sér stað á sama tíma og gert er ráð fyrir miklum straumi frá endurnýjanlegri orkuvinnslu. Rafbílar munu því ýta við fjárfestingum í flutningskerfum og auka hagkvæmni endurnýjanlegra orkugjafa á borð við vind og sól. Það er mikilvægt að þeir sem koma að opinberri stefnumótun hugsi stórt. Stefnumótun fyrir samgöngur þarf í vaxandi mæli að vinna með mótun orku- og umhverfisstefnu. Til að ná markmiðum Parísarsamkomulagsins þarf samhæfða stefnumótun. Nú er tækifærið fyrir þá sem marka stefnuna að hefjast handa, gefa neytendum kost á vali og láta þá keyra breytingarnar í gegn.Höfundur: Kristian Ruby. Aðalritari EURELECTRIC – Samtaka raforkufyrirtækja í Evrópu
Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaðan ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar