Lífi, sem er bjargað, verður að gefast tækifæri til að lifa! Stefán John Stefánsson skrifar 6. október 2017 07:00 Af hverju gengur ekkert upp hjá mér? Hvers vegna get ég ekki sagt orðin sem ég er að reyna segja? Af hverju þarf ég að leggja mig í 5 tíma eftir að hafa farið í barnaafmæli? Þetta eru spurningar sem fólk með ákominn heilaskaða spyr sjálft sig kannski oftar en aðrir. Talið er að hundruð Íslendinga hljóti heilaskaða á hverju ári og er það ein algengasta orsök áunninnar fötlunar hjá ungu fólki og ein meginorsök ótímabærs dauða. Þrátt fyrir þessa staðreynd er engin heildstæð stefna eða langtíma meðferðarúrræði til staðar. Helstu orsakir heilaskaða hjá ungu fólki eru bílslys og líkamsárásir en einnig geta höfuðhögg í íþróttum, föll eða vinnuslys valdið heilaskaða. Rannsóknir á umfangi höfuðáverka hérlendis eru af skornum skammti en ljóst er að mikil vangreining á sér stað í heilbrigðiskerfinu sem orsakast fyrst og fremst af vanþekkingu á einkennum heilaskaða. Því eru margir einstaklingar í samfélaginu sem eru ekki að fá meðferð við hæfi. Þeir sem ekki fá viðeigandi meðferð, t.d. vegna framheilaskaða, eru í aukinni hættu varðandi geðræn vandamál, áhættuhegðun og að komast í kast við lögin. Margir glíma því oft við afleiðingar heilaskaða án þess að vita af heilaskaðanum og hvers vegna hlutir ganga ekki upp hjá þeim. Heilaskaði getur haft víðtæk og truflandi áhrif meðal annars á einbeitingu, minni, mál, persónuleika, tilfinningar, hegðun, hæfni til samskipta, innsæi og framtakssemi. Önnur möguleg einkenni geta verið flog, höfuðverkur, svimi, truflun á skyni og á samhæfingu vöðva. Geðslag einstaklingsins, persónuleiki hans og hans hugræna geta getur orðið fyrir miklum áhrifum. Högg á höfuð geta haft óafturkræfar afleiðingar, heilaskaði getur gjörbreytt lífi einstaklingsins og haft neikvæð áhrif á fjölskyldulíf og framtíðaráform. Hugarfar er félag fólks með ákominn heilaskaða, aðstandenda þess og áhugafólks um málefnið. Hugarfar hefur í samráði við Fagráð um heilaskaða staðið að vitundarvakningu meðal almennings og boðið upp á jafningjahópa, aðstandendahópa, fræðslu- og reynslusögukvöld. Fræðslufundir sem Hugarfar stendur fyrir miðast við að auka skilning fólks á heilanum og áhrifum heilaskaða á hann. Þeir eru ætlaðir einstaklingum með ákominn heilaskaða og aðstandendum þeirra, sem og öðrum sem vilja öðlast meiri skilning á því sem einstaklingar með heilaskaða þurfa að glíma við. Höfundur er verkefnisstjóri Hugarfars. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 27.04.2024 Halldór Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Má „ég líka“ fá hærri laun? Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Hégómastefna Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Er starf mitt sem hjúkrunarfræðingur ósýnilegt? Henný Björk Birgisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Af hverju gengur ekkert upp hjá mér? Hvers vegna get ég ekki sagt orðin sem ég er að reyna segja? Af hverju þarf ég að leggja mig í 5 tíma eftir að hafa farið í barnaafmæli? Þetta eru spurningar sem fólk með ákominn heilaskaða spyr sjálft sig kannski oftar en aðrir. Talið er að hundruð Íslendinga hljóti heilaskaða á hverju ári og er það ein algengasta orsök áunninnar fötlunar hjá ungu fólki og ein meginorsök ótímabærs dauða. Þrátt fyrir þessa staðreynd er engin heildstæð stefna eða langtíma meðferðarúrræði til staðar. Helstu orsakir heilaskaða hjá ungu fólki eru bílslys og líkamsárásir en einnig geta höfuðhögg í íþróttum, föll eða vinnuslys valdið heilaskaða. Rannsóknir á umfangi höfuðáverka hérlendis eru af skornum skammti en ljóst er að mikil vangreining á sér stað í heilbrigðiskerfinu sem orsakast fyrst og fremst af vanþekkingu á einkennum heilaskaða. Því eru margir einstaklingar í samfélaginu sem eru ekki að fá meðferð við hæfi. Þeir sem ekki fá viðeigandi meðferð, t.d. vegna framheilaskaða, eru í aukinni hættu varðandi geðræn vandamál, áhættuhegðun og að komast í kast við lögin. Margir glíma því oft við afleiðingar heilaskaða án þess að vita af heilaskaðanum og hvers vegna hlutir ganga ekki upp hjá þeim. Heilaskaði getur haft víðtæk og truflandi áhrif meðal annars á einbeitingu, minni, mál, persónuleika, tilfinningar, hegðun, hæfni til samskipta, innsæi og framtakssemi. Önnur möguleg einkenni geta verið flog, höfuðverkur, svimi, truflun á skyni og á samhæfingu vöðva. Geðslag einstaklingsins, persónuleiki hans og hans hugræna geta getur orðið fyrir miklum áhrifum. Högg á höfuð geta haft óafturkræfar afleiðingar, heilaskaði getur gjörbreytt lífi einstaklingsins og haft neikvæð áhrif á fjölskyldulíf og framtíðaráform. Hugarfar er félag fólks með ákominn heilaskaða, aðstandenda þess og áhugafólks um málefnið. Hugarfar hefur í samráði við Fagráð um heilaskaða staðið að vitundarvakningu meðal almennings og boðið upp á jafningjahópa, aðstandendahópa, fræðslu- og reynslusögukvöld. Fræðslufundir sem Hugarfar stendur fyrir miðast við að auka skilning fólks á heilanum og áhrifum heilaskaða á hann. Þeir eru ætlaðir einstaklingum með ákominn heilaskaða og aðstandendum þeirra, sem og öðrum sem vilja öðlast meiri skilning á því sem einstaklingar með heilaskaða þurfa að glíma við. Höfundur er verkefnisstjóri Hugarfars.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar