Komdu að kenna? Hulda María Magnúsdóttir skrifar 21. ágúst 2017 07:00 Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun Opið bréf til samgönguráðherra og vegamálastjóra Hópur ferðaþjóna í Dölunum Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite Skoðun Katrínu sem forseta Stefán Friðrik Stefánsson Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Skoðun Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað skrifar Skoðun Opið bréf til samgönguráðherra og vegamálastjóra Hópur ferðaþjóna í Dölunum skrifar Skoðun Hugleiðingar ellilífeyrisþega um landsmálin og orkumálin Ingimundur Andrésson skrifar Skoðun Að tilheyra - Fjölmenningarþing Reykjavíkur skrifar Skoðun Katrínu sem forseta Stefán Friðrik Stefánsson skrifar Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaða ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þekking á naloxone nefúða getur bjargað lífi Hildur Vattnes Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við breytt fortíðinni? Ásgeir Jónsson skrifar Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson skrifar Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ný norræn stjórnarskrá Hrannar Björn Arnarsson,Ragnheiður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við verið hamingjusöm í vinnunni? Héðinn Sveinbjörnsson skrifar Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar Skoðun Stærsta loftslagsráðstefna í heimi Nótt Thorberg skrifar Skoðun Er keisarinn ekki í neinum fötum? Hákon Gunnarsson ,Bergljót Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hugleiðing um sáttamiðlun Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Nöturlegt ævikvöld Elín Hirst skrifar Skoðun Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite skrifar Skoðun Manstu ekki eftir mér Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari.
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun
Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaða ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun