Komdu að kenna? Hulda María Magnúsdóttir skrifar 21. ágúst 2017 07:00 Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Skoðun Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Sjá meira
Undanfarið hefur mikið verið fjallað um kennara, eða öllu heldur kennaraskort, í fjölmiðlum. Grunnskólarnir eru að fara af stað en illa gengur að manna stöður í mörgum þeirra. Undanþágum fyrir leiðbeinendur, fólk án kennsluréttinda, fer fjölgandi. Aðsókn í kennaranám er í lágmarki. Þetta er ekkert nýtt, árlegur hluti af fréttunum á haustin, en virðist þó vekja meiri athygli núna en oft áður. Það sem ætti kannski að vera fréttnæmast, en hefur minna farið fyrir, er að við eigum feykinóg af kennaramenntuðu fólki hér á Íslandi. Það bara skilar sér ekki inn í skólana. Hver er ástæðan? Launakjör og vinnuaðstæður. Hljómar ekki flókið en samt virðist sífellt þurfa að taka þennan slag. Ég er alltaf að fá sömu spurningarnar varðandi starfið: Hvað er svona erfitt? Af hverju er svona mikið álag? Af hverju samþykkja kennarar að taka að sér þessi verkefni? Er ég hvort sem er ekki bara að kenna X marga tíma á viku og hef nægan tíma þess á milli? Allar þessar útskýringar frá fólki sem veit betur en ég bæði hvernig á að sinna starfinu og hvernig á að gera það skilvirkara. „Þetta er bara svona!“ Og auðvitað uppáhaldið mitt: „En þú átt alltaf svo gott frí.“ Ef þetta frí (sem kennarar eiga sannarlega ekki meira af en aðrir launþegar) er svona stórkostleg gulrót af hverju eru skólastjórar þá ekki að berja af sér umsækjendur? Af hverju þarf kennaradeildin þá ekki inntökupróf eins og lögfræðin? Kona spyr sig. Ég er að minnsta kosti orðin ákaflega þreytt á því að þurfa sífellt að útskýra starfið mitt, eins og ég þurfi að réttlæta tilvist mína á vinnumarkaðnum, hvers vegna ég eigi að fá hærri laun og betri aðbúnað í samræmi við menntun og álag. Nýr samkennari minn lýsti áhugaverðri reynslu frá síðasta vetri fyrir mér. Í skólanum þar sem hún var að kenna voru ákveðin vandamál til staðar og hún var sífellt að ræða um þau og hvernig mætti leysa, hvaða úrræði væru til staðar. Hún fékk klapp á bakið með orðunum „þú ert greinilega nýr kennari.“ Ekki því samkennarar hennar vildu gera lítið úr henni heldur því þeir höfðu eytt svo mörgum árum í nákvæmlega sömu mál og ekkert haggaðist. Á endanum gefast sumir bara upp og sætta sig við orðinn hlut. Aðrir halda áfram að berjast við það sem virðast vera vindmyllur og fagna hverju skrefi í rétta átt. Verst hvað skrefin eru smá og fáir sem hafa úthald í að berjast. Þar gæti kannski hvatakerfi formanns allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis komið inn. Þeir sem berjast lengst fá launahækkun. Eða kannski þeir sem gefast fyrst upp? Það væri lausn til að losna við óþægilega umræðu... Að minnsta kosti mætti téður formaður eyða eins og viku í kennslustofu áður en svona er kastað fram. Eða bara fara rétt með í viðtölum. Samkvæmt núgildandi kjarasamningi er það nefnilega starfsaldurinn sem hækkar kennara í launum, ekki lífaldurinn. Það sem svo gleymist oft í umræðunni eru nemendurnir. Börnin sem eiga rétt á kennslu samkvæmt lögum. Börnin sem koma inn í skóla fyrir alla, skóla án aðgreiningar, og fá samt ekki þann stuðning sem þau þurfa. Öll börnin, ekki bara þau með námsörðugleika eða einhvers konar aðrar greiningar, því ef eitt barn fær ekki stuðning bitnar það á hinum. Fjarri mér að ætla að beita börnunum fyrir mig í einhvers konar pistli til að sækja samúð. Slíkt hvarflar ekki að mér. Eða að öðrum kennurum. Þar liggur kannski vandinn, kennarar hafa í svo mörg ár verið uppteknir við að láta ástandið ekki bitna á börnunum, redda því sem þarf að redda, sinna því sem þarf að sinna, þó þeir hafi hvorki tíma né laun til þess. Það er nefnilega þannig að kennslan er hugsjónastarf, þú endist ekki nema hafa virkilegan og raunverulegan áhuga á að sinna því. Verst að hugsjónirnar borga ekki reikningana.Höfundur er grunnskólakennari.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun