Erum stödd í miðri tæknibyltingu Svavar Hávarðsson skrifar 24. maí 2017 07:00 Jafnt á sjó sem í fiskvinnsluhúsum í landi munu vélmenni leysa mannshöndina af hólmi. Mynd/Birgir Ísleifur Gunnarsson Við erum stödd í miðri tæknibyltingu, þar sem gervigreind og sjálfvirkni verður sífellt meira áberandi. Byltingin er á heimsvísu. Því til viðbótar eru umfangsmiklar breytingar að verða á Íslandi sem drifnar eru áfram af íslenskum tæknifyrirtækjum. Íslenskur sjávarútvegur er þar í forgrunni.Huginn Freyr Þorsteinsson, ráðgjafi hjá Atonvísir/gvaÞetta var meðal þess sem kom fram í máli Hugins Freys Þorsteinssonar, ráðgjafa hjá Aton, á morgunfundi í gær sem bar yfirskriftina Tækniframfarir í sjávarútvegi – áskoranir og tækifæri. Tilefni fundarins var útgáfa nýrrar skýrslu sem Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) fengu Aton til að vinna þar sem litið er til samfélagslegra breytinga vegna aukinnar sjálfvirkni og tæknivæðingar í sjávarútvegi. Huginn Freyr sagði mikla umræðu vera víða erlendis um nýja iðnbyltingu sem byggir á gervigreind og sjálfvirknivæðingu. Hún hefur ekki skilað sér hingað til lands að því leyti sem tilefni er til, og stjórnvöld þurfa að leggja í þá vinnu að greina tækifæri og áskoranir sem henni munu óumflýjanlega fylgja fyrir íslenskt hagkerfi. „Innan sjávarútvegsins er ég ekki í nokkrum vafa um að eru takmarkalaus tækifæri til að taka þátt í þessari heimsbyltingu, því það verður leitað eftir íslenskum lausnum, ekki bara í sjávarútvegi heldur í matvælaiðnaði almennt,“ sagði Huginn sem telur að Ísland muni ekki aðeins þiggja heldur hanna og miðla tækninýjungum sem vísir er þegar að. Í verslun mun þetta þýða fækkun starfa – það virðist þegar ljóst. En Huginn telur að frekar en um fækkun starfa sé að ræða í sjávarútvegi sé nákvæmara að tala um tilfærslu starfa. Þegar hefðbundnum störfum í veiðum og vinnslu fækkar verði til önnur tengd hátækni – og dæmin séu þegar til staðar, eins og hjá Marel, Völku og nú síðast Skaganum 3X sem hefur vakið athygli með hátæknilausnum sínum, ekki síst um borð í nýjum glæsilegum fiskiskipum sem eru að koma til landsins þessi misserin. Öll þessi fyrirtæki, og fleiri, eru orðin annaðhvort alþjóðlegir risar eða stefna þangað. Hitt er að það verður áskorun fyrir íslenskt menntakerfi og fyrirtæki í sjávarútvegi að mæta þessum breytingum. Það verði að huga að menntun þeirra sem munu starfa í sjávarútvegi framtíðarinnar. Þá verða rannsóknir og þróun enn mikilvægari en áður, þannig að virði samfélagsins verði hámarkað. Tækifæri eru í umhverfismálum. Tækniframfarir, auknar fjárfestingar og aukin skilvirkni veiða eru að mati skýrsluhöfundar lykilatriði þegar kemur að frekari minnkun á losun gróðurhúsalofttegunda auk þess að ein mesta ógn sem mannkynið stendur frammi fyrir, þegar kemur að nýtingu auðlinda hafsins, er súrnun sjávar.Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFSvisir/stefánHuginn vék einnig að byggðasjónarmiðum í máli sínu. Stjórnvöld og fyrirtæki í sjávarútvegi þurfi að huga að starfsemi sinni vítt og breitt um landið, og tæknifyrirtæki byggist upp nálægt starfsstöðvum sjávarútvegsfyrirtækja úti um land. „Til að svo megi verða er hins vegar mikilvægt að fullnægjandi innviðir séu til staðar á hlutaðeigandi svæðum þannig að þekkingariðnaður fái þar þrifist. Þarna eru tækifæri fyrir hátæknifyrirtæki að starfa vítt og breitt um landið – það er ekki þannig í öðrum greinum þar sem menn byggja upp í Reykjavík. Það getur orðið öðruvísi í sjávarútvegi og tækifæri fyrir landsbyggðina,“ sagði Huginn. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, sagði á fundinum að í sínum huga væri íslenskur sjávarútvegur á hraðferð inn í nýja tíma þar sem mikilvægi hátækni er að taka við af frumframleiðslu. Lykillinn að því að bæta framleiðni sé áframhaldandi fjárfesting í tækni og nýsköpun. Og það er ekki eins og menn hafi setið með hendur í skauti – árin 2014 og 2015 fjárfestu íslensk sjávarútvegsfyrirtæki fyrir 53 milljarða en uppsöfnuð fjárfesting greinarinnar frá 2009 er í kringum 100 milljarðar. „Við erum að sjá hvert fyrirtækið af öðru gera samninga þar sem verið er að kaupa tækni byggða á íslensku hugviti,“ sagði Heiðrún. „Þetta er sjávarútvegur framtíðarinnar, en gjörbreytt mynd frá því sem við höfum greypt í huga okkar um hvað veiðar og fiskvinnsla er,“ sagði Heiðrún og fór í gegnum það að fækkun hefðbundinna starfa væri svo sannarlega ekki bundin við sjávarútveg. Dæmi þess megi finna um allt samfélagið þar sem gervigreind og tækni er að taka við. „Þarna þarf menntakerfið að koma inn. Hvaða fólki er atvinnulífið að kalla eftir og við verðum að svara því kalli áður en það er of seint,“ sagði Heiðrún og sagði að eins og staðan væri í dag þá dældi menntakerfið út fólki sem atvinnulífið hefur verulega dregið úr eða er hætt að kalla eftir. Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið Rúður skotnar í spað í verslun innflytjenda Innlent Quang Le hakkaður á Facebook Innlent Íslendingur sem lúbarði lögreglumenn í Varsjá þarf að borga brúsann Erlent Hver er Kári Hansen? Innlent Þrettán ára drengur stunginn til bana með sverði Erlent Særði minnst fimm með sverði í Lundúnum Erlent Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Innlent Aukin virkni í gosinu Innlent Umferðartafir vegna elds í tengivagni Innlent Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Innlent Fleiri fréttir Hjólastólinn í „tengdamömmuboxi“ á toppi bílsins Gæti dregið til tíðinda á næstu klukkustundum Fallið frá ráðningarferli og Hermann fylgir Sigurði Inga Allt að fimm milljóna króna sekt á hvern fisk Gamla stjarnan þótti ekki henta nútímakröfum Ekkert eftirlit með veðmálasíðum, landris við Svartsengi og milljónasektir fyrir eldislax Facebook-hakkið hafi ekki áhrif á rannsóknina Hver er Kári Hansen? Nokkurra bíla árekstur á Miklubraut Hafa áhyggjur af fylgistapi flokksins Umferðartafir vegna elds í tengivagni Heimta hundrað milljóna króna tryggingu Engin merki um að kvikuhlaup sé hafið eða að hefjast Gæsluvarðhald beggja framlengt Rúður skotnar í spað í verslun innflytjenda Leggja til kröfu um sólarsellur á þaki nýbygginga Úrskurðaður í síbrotagæslu eftir ofsaaksturinn Svona var Pallborðið með Helgu Þóris og Eiríki Inga Birna sett sýslumaður á Vesturlandi Segir ekkert „dramatískt“ að frétta af eldgosinu Umdeildu frumvarpi um lagareldi breytt Matvælaráðherra segir fiskeldisfrumvarp mikla bragarbót fyrir umhverfið Quang Le hakkaður á Facebook Bein útsending: Kynna skýrslu um aðra orkukosti Aukin virkni í gosinu Grænt ljós á Láka og Flata en ekki Libyu Umboðsmaður krefst skýringa á nýju lögreglumerki Þrír handteknir fyrir ógnandi hegðun í þremur aðskildum málum Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Sjá meira
Við erum stödd í miðri tæknibyltingu, þar sem gervigreind og sjálfvirkni verður sífellt meira áberandi. Byltingin er á heimsvísu. Því til viðbótar eru umfangsmiklar breytingar að verða á Íslandi sem drifnar eru áfram af íslenskum tæknifyrirtækjum. Íslenskur sjávarútvegur er þar í forgrunni.Huginn Freyr Þorsteinsson, ráðgjafi hjá Atonvísir/gvaÞetta var meðal þess sem kom fram í máli Hugins Freys Þorsteinssonar, ráðgjafa hjá Aton, á morgunfundi í gær sem bar yfirskriftina Tækniframfarir í sjávarútvegi – áskoranir og tækifæri. Tilefni fundarins var útgáfa nýrrar skýrslu sem Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) fengu Aton til að vinna þar sem litið er til samfélagslegra breytinga vegna aukinnar sjálfvirkni og tæknivæðingar í sjávarútvegi. Huginn Freyr sagði mikla umræðu vera víða erlendis um nýja iðnbyltingu sem byggir á gervigreind og sjálfvirknivæðingu. Hún hefur ekki skilað sér hingað til lands að því leyti sem tilefni er til, og stjórnvöld þurfa að leggja í þá vinnu að greina tækifæri og áskoranir sem henni munu óumflýjanlega fylgja fyrir íslenskt hagkerfi. „Innan sjávarútvegsins er ég ekki í nokkrum vafa um að eru takmarkalaus tækifæri til að taka þátt í þessari heimsbyltingu, því það verður leitað eftir íslenskum lausnum, ekki bara í sjávarútvegi heldur í matvælaiðnaði almennt,“ sagði Huginn sem telur að Ísland muni ekki aðeins þiggja heldur hanna og miðla tækninýjungum sem vísir er þegar að. Í verslun mun þetta þýða fækkun starfa – það virðist þegar ljóst. En Huginn telur að frekar en um fækkun starfa sé að ræða í sjávarútvegi sé nákvæmara að tala um tilfærslu starfa. Þegar hefðbundnum störfum í veiðum og vinnslu fækkar verði til önnur tengd hátækni – og dæmin séu þegar til staðar, eins og hjá Marel, Völku og nú síðast Skaganum 3X sem hefur vakið athygli með hátæknilausnum sínum, ekki síst um borð í nýjum glæsilegum fiskiskipum sem eru að koma til landsins þessi misserin. Öll þessi fyrirtæki, og fleiri, eru orðin annaðhvort alþjóðlegir risar eða stefna þangað. Hitt er að það verður áskorun fyrir íslenskt menntakerfi og fyrirtæki í sjávarútvegi að mæta þessum breytingum. Það verði að huga að menntun þeirra sem munu starfa í sjávarútvegi framtíðarinnar. Þá verða rannsóknir og þróun enn mikilvægari en áður, þannig að virði samfélagsins verði hámarkað. Tækifæri eru í umhverfismálum. Tækniframfarir, auknar fjárfestingar og aukin skilvirkni veiða eru að mati skýrsluhöfundar lykilatriði þegar kemur að frekari minnkun á losun gróðurhúsalofttegunda auk þess að ein mesta ógn sem mannkynið stendur frammi fyrir, þegar kemur að nýtingu auðlinda hafsins, er súrnun sjávar.Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFSvisir/stefánHuginn vék einnig að byggðasjónarmiðum í máli sínu. Stjórnvöld og fyrirtæki í sjávarútvegi þurfi að huga að starfsemi sinni vítt og breitt um landið, og tæknifyrirtæki byggist upp nálægt starfsstöðvum sjávarútvegsfyrirtækja úti um land. „Til að svo megi verða er hins vegar mikilvægt að fullnægjandi innviðir séu til staðar á hlutaðeigandi svæðum þannig að þekkingariðnaður fái þar þrifist. Þarna eru tækifæri fyrir hátæknifyrirtæki að starfa vítt og breitt um landið – það er ekki þannig í öðrum greinum þar sem menn byggja upp í Reykjavík. Það getur orðið öðruvísi í sjávarútvegi og tækifæri fyrir landsbyggðina,“ sagði Huginn. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, sagði á fundinum að í sínum huga væri íslenskur sjávarútvegur á hraðferð inn í nýja tíma þar sem mikilvægi hátækni er að taka við af frumframleiðslu. Lykillinn að því að bæta framleiðni sé áframhaldandi fjárfesting í tækni og nýsköpun. Og það er ekki eins og menn hafi setið með hendur í skauti – árin 2014 og 2015 fjárfestu íslensk sjávarútvegsfyrirtæki fyrir 53 milljarða en uppsöfnuð fjárfesting greinarinnar frá 2009 er í kringum 100 milljarðar. „Við erum að sjá hvert fyrirtækið af öðru gera samninga þar sem verið er að kaupa tækni byggða á íslensku hugviti,“ sagði Heiðrún. „Þetta er sjávarútvegur framtíðarinnar, en gjörbreytt mynd frá því sem við höfum greypt í huga okkar um hvað veiðar og fiskvinnsla er,“ sagði Heiðrún og fór í gegnum það að fækkun hefðbundinna starfa væri svo sannarlega ekki bundin við sjávarútveg. Dæmi þess megi finna um allt samfélagið þar sem gervigreind og tækni er að taka við. „Þarna þarf menntakerfið að koma inn. Hvaða fólki er atvinnulífið að kalla eftir og við verðum að svara því kalli áður en það er of seint,“ sagði Heiðrún og sagði að eins og staðan væri í dag þá dældi menntakerfið út fólki sem atvinnulífið hefur verulega dregið úr eða er hætt að kalla eftir.
Birtist í Fréttablaðinu Tækni Mest lesið Rúður skotnar í spað í verslun innflytjenda Innlent Quang Le hakkaður á Facebook Innlent Íslendingur sem lúbarði lögreglumenn í Varsjá þarf að borga brúsann Erlent Hver er Kári Hansen? Innlent Þrettán ára drengur stunginn til bana með sverði Erlent Særði minnst fimm með sverði í Lundúnum Erlent Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Innlent Aukin virkni í gosinu Innlent Umferðartafir vegna elds í tengivagni Innlent Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Innlent Fleiri fréttir Hjólastólinn í „tengdamömmuboxi“ á toppi bílsins Gæti dregið til tíðinda á næstu klukkustundum Fallið frá ráðningarferli og Hermann fylgir Sigurði Inga Allt að fimm milljóna króna sekt á hvern fisk Gamla stjarnan þótti ekki henta nútímakröfum Ekkert eftirlit með veðmálasíðum, landris við Svartsengi og milljónasektir fyrir eldislax Facebook-hakkið hafi ekki áhrif á rannsóknina Hver er Kári Hansen? Nokkurra bíla árekstur á Miklubraut Hafa áhyggjur af fylgistapi flokksins Umferðartafir vegna elds í tengivagni Heimta hundrað milljóna króna tryggingu Engin merki um að kvikuhlaup sé hafið eða að hefjast Gæsluvarðhald beggja framlengt Rúður skotnar í spað í verslun innflytjenda Leggja til kröfu um sólarsellur á þaki nýbygginga Úrskurðaður í síbrotagæslu eftir ofsaaksturinn Svona var Pallborðið með Helgu Þóris og Eiríki Inga Birna sett sýslumaður á Vesturlandi Segir ekkert „dramatískt“ að frétta af eldgosinu Umdeildu frumvarpi um lagareldi breytt Matvælaráðherra segir fiskeldisfrumvarp mikla bragarbót fyrir umhverfið Quang Le hakkaður á Facebook Bein útsending: Kynna skýrslu um aðra orkukosti Aukin virkni í gosinu Grænt ljós á Láka og Flata en ekki Libyu Umboðsmaður krefst skýringa á nýju lögreglumerki Þrír handteknir fyrir ógnandi hegðun í þremur aðskildum málum Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Sjá meira