Læknir segir lakkrís lífshættulegan Jakob Bjarnar skrifar 11. maí 2017 13:23 Lakkrís er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis, hann er í sósum, hann er í ís ... og nú er komið á daginn að blessaður lakkrísinn er hættulegur heilsu okkar. „Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“ Heilsa Mest lesið Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Það er norskur sigur í dag“ Innlent Litaðir seðlar til skoðunar og málið á mjög viðkvæmu stigi Innlent Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Innlent Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Innlent Úrskurðurinn felldur úr gildi Innlent „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Innlent Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Innlent Fleiri fréttir Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Papa's Pizza, verkföll flugvallarstarfsmanna og óvæntur forsetaframbjóðandi Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Framboð Viktors Traustasonar er gilt Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Afkoma borgarinnar versnar um níu milljarða króna milli ára Samþykktu verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli Útimarkaðurinn í Mosó hættir Atli Þór ráðinn til Pírata: „Við ætlum að koma flokknum í ríkisstjórn“ Biðlistinn á Stígamótum styttist í fyrsta sinn í þrjú ár Ný skoðanakönnun á morgun og Pallborð klukkan 14 Áfram landris og óvissa um framhaldið Tryggja þurfi tímabundin afnot náttúruauðlinda í stjórnarskrá Búinn að skila inn undirskriftum eftir „óvenjulegan“ frest „Það er norskur sigur í dag“ Grindvíkingar opna bakarí og veitingastað á ný Bakarí og veitingastaður opna í Grindavík á ný Friðrik skipaður sendiherra í Póllandi Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Betra að fá óþægilegu málin fram fyrr en seinna Eldur í ruslageymslu í Hafnarfirði Seinni umferð biskupskjörs hefst á hádegi í dag Icelandair flýgur til Færeyja að nýju Stutt í næsta gos komi til gosloka Sjá meira
„Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“
Heilsa Mest lesið Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Það er norskur sigur í dag“ Innlent Litaðir seðlar til skoðunar og málið á mjög viðkvæmu stigi Innlent Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Innlent Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Innlent Úrskurðurinn felldur úr gildi Innlent „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Innlent Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Innlent Fleiri fréttir Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Papa's Pizza, verkföll flugvallarstarfsmanna og óvæntur forsetaframbjóðandi Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Framboð Viktors Traustasonar er gilt Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Afkoma borgarinnar versnar um níu milljarða króna milli ára Samþykktu verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli Útimarkaðurinn í Mosó hættir Atli Þór ráðinn til Pírata: „Við ætlum að koma flokknum í ríkisstjórn“ Biðlistinn á Stígamótum styttist í fyrsta sinn í þrjú ár Ný skoðanakönnun á morgun og Pallborð klukkan 14 Áfram landris og óvissa um framhaldið Tryggja þurfi tímabundin afnot náttúruauðlinda í stjórnarskrá Búinn að skila inn undirskriftum eftir „óvenjulegan“ frest „Það er norskur sigur í dag“ Grindvíkingar opna bakarí og veitingastað á ný Bakarí og veitingastaður opna í Grindavík á ný Friðrik skipaður sendiherra í Póllandi Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Betra að fá óþægilegu málin fram fyrr en seinna Eldur í ruslageymslu í Hafnarfirði Seinni umferð biskupskjörs hefst á hádegi í dag Icelandair flýgur til Færeyja að nýju Stutt í næsta gos komi til gosloka Sjá meira