Allir eiga rétt til menntunar eftir framhaldsskóla Margrét M. Norðdahl og Aileen Soffía Svensdóttir skrifar 4. apríl 2017 07:00 Flest ungt fólk sem lýkur framhaldsskólanámi hefur áhuga á að frekari menntun. Fyrir flesta er þetta einfalt og fólk getur yfirleitt sótt í það nám sem það hefur áhuga á og þar sem styrkleikar þeirra njóta sín. Það á þó því miður ekki við um alla. Fólk með þroskahömlun sem lýkur námi frá starfsbrautum framhaldsskóla hefur ekki þessi tækifæri. Samt eru þau ekkert öðruvísi en önnur ungmenni og vilja og hafa áhuga á meiri menntun. Á hverju ári útskrifast 30 – 50 nemendur af starfsbrautum framhaldsskólanna í Reykjavík. Ríkið setur fjármagn í Fullorðinsfræðslu fatlaðs fólks eins og það heitir hjá fjármálaráðuneytinu. Það fjármagn fer til Fjölmenntar, símenntunar- og þekkingarmiðstöðvar, sem sér um námskeiðahald sem stendur fólki með þroskahömlun til boða á landsvísu. Á vegum Fjölmenntar stunda nú um 700 nemendur nám um land allt. Fyrir utan námskeið hjá Fjölmennt er í boði tveggja ára diplómanám við Menntavísindasvið Háskóla Íslands þar sem 15 nemendur stunda nám. Þar eru nýir nemendur teknir inn annað hvert ár. Einnig er í boði tveggja ára diplómanám í myndlist við Myndlistaskóla Reykjavíkur þar sem 12 nemendur stunda myndlistarnám og útskrifast fyrsti hópurinn þaðan í vor. Fjölmennt studdi við diplómanámið í HÍ til ársins 2015 og fjármagnaði einnig diplómanámið í Myndlistaskólanum að hluta. Frá árinu 2010 til 2017 hafa fjárframlög til Fjölmenntar hins vegar lækkað úr 258 milljónum í 254 milljónir. Miðað við uppreiknaða launa og neysluvísitölu frá árinu 2009 til dagsins í dag ætti framlag til Fjölmenntar að vera 385 milljónir. Afleiðingar niðurskurðarins eru m.a. þær að námskeiðin eru færri og styttri, námsleiðir hafa verið lagðar niður, stuðningi við Diplómanámið í Háskóla Íslands verið hætt og ekki stutt lengur við Diplómanámið í Myndlistaskóla Reykjavíkur. Það er augljóst að námsframboð fyrir fólk með þroskahömlun hefur verið verulega skert og mun halda áfram að skerðast verði ekki sett aukið fé til þess. Í samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er kveðið á um að allir eigi að hafa rétt á námi á öllum skólastigum. Samningurinn hefur verið staðfestur af Íslandi en ekki lögfestur. Því ber ríkinu strangt til tekið ekki á grundvelli hans að tryggja nemendum með þroskahömlun möguleika til framhaldsnáms að loknu námi á starfsbraut og eina fjármagnið sem fer í menntun þessa hóps er fjármagnið sem fer til Fjölmenntar. Þó skyldi maður halda að mannréttindaákvæði stjórnarskrár ættu að tryggja þessum hópi ungmenna möguleika til framhaldsnáms eins og öðrum ungmennum. Að gera það ekki felur í sér augljósa og óásættanlega mismunun. Á tveggja ára fresti hafa aðstandendur Diplómanámsins í HÍ þurft að berjast fyrir því að námið fái að halda áfram en það er enn skilgreint sem tilraunaverkefni án fastra fjárframlaga. Vegna niðurskurðar hjá Fjölmennt getur stofnunin ekki stutt áfram við námið í Myndlistaskólanum í Reykjavík og skólinn býður nú svara frá Mennta- og menningarmálaráðuneytinu um fjárstyrk til þess að geta haldið náminu áfram. Aðrar menntastofnanir eða deildir innan menntastofnana sem hefðu áhuga á að bjóða upp á námsleiðir fyrir fólk með þroskahömlun hafa ekki í neina sjóði að sækja til að auka framboð sitt. Þetta ástand er óásættanlegt og við skorum á stjórnvöld að standa með mannréttindum allra Íslendinga, ekki bara sumra og tryggja fjölbreyttara námsframboð fyrir fólk með þroskahömun til jafns við aðra. Allir eiga rétt á því að rækta og njóta hæfileika sinna og til þess að stunda nám á öllum skólastigum. Þannig nýtum allan þann mannauð sem í þjóð okkar býr og byggjum gott samfélag fyrir alla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir skrifar Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar Skoðun Gummi Kalli, einlægur, skemmtilegur og frábær leiðtogi Arnar Ragnarsson skrifar Skoðun Ræstingafyrirtæki og starfsmannaleigur í jafnréttisparadísinni Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta skrifar Skoðun Fyrir hverja eru skoðanakannanir? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Án varna, ekkert frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore skrifar Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Viltu vera memm? Birna Dröfn Birgisdóttir skrifar Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Sjá meira
Flest ungt fólk sem lýkur framhaldsskólanámi hefur áhuga á að frekari menntun. Fyrir flesta er þetta einfalt og fólk getur yfirleitt sótt í það nám sem það hefur áhuga á og þar sem styrkleikar þeirra njóta sín. Það á þó því miður ekki við um alla. Fólk með þroskahömlun sem lýkur námi frá starfsbrautum framhaldsskóla hefur ekki þessi tækifæri. Samt eru þau ekkert öðruvísi en önnur ungmenni og vilja og hafa áhuga á meiri menntun. Á hverju ári útskrifast 30 – 50 nemendur af starfsbrautum framhaldsskólanna í Reykjavík. Ríkið setur fjármagn í Fullorðinsfræðslu fatlaðs fólks eins og það heitir hjá fjármálaráðuneytinu. Það fjármagn fer til Fjölmenntar, símenntunar- og þekkingarmiðstöðvar, sem sér um námskeiðahald sem stendur fólki með þroskahömlun til boða á landsvísu. Á vegum Fjölmenntar stunda nú um 700 nemendur nám um land allt. Fyrir utan námskeið hjá Fjölmennt er í boði tveggja ára diplómanám við Menntavísindasvið Háskóla Íslands þar sem 15 nemendur stunda nám. Þar eru nýir nemendur teknir inn annað hvert ár. Einnig er í boði tveggja ára diplómanám í myndlist við Myndlistaskóla Reykjavíkur þar sem 12 nemendur stunda myndlistarnám og útskrifast fyrsti hópurinn þaðan í vor. Fjölmennt studdi við diplómanámið í HÍ til ársins 2015 og fjármagnaði einnig diplómanámið í Myndlistaskólanum að hluta. Frá árinu 2010 til 2017 hafa fjárframlög til Fjölmenntar hins vegar lækkað úr 258 milljónum í 254 milljónir. Miðað við uppreiknaða launa og neysluvísitölu frá árinu 2009 til dagsins í dag ætti framlag til Fjölmenntar að vera 385 milljónir. Afleiðingar niðurskurðarins eru m.a. þær að námskeiðin eru færri og styttri, námsleiðir hafa verið lagðar niður, stuðningi við Diplómanámið í Háskóla Íslands verið hætt og ekki stutt lengur við Diplómanámið í Myndlistaskóla Reykjavíkur. Það er augljóst að námsframboð fyrir fólk með þroskahömlun hefur verið verulega skert og mun halda áfram að skerðast verði ekki sett aukið fé til þess. Í samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er kveðið á um að allir eigi að hafa rétt á námi á öllum skólastigum. Samningurinn hefur verið staðfestur af Íslandi en ekki lögfestur. Því ber ríkinu strangt til tekið ekki á grundvelli hans að tryggja nemendum með þroskahömlun möguleika til framhaldsnáms að loknu námi á starfsbraut og eina fjármagnið sem fer í menntun þessa hóps er fjármagnið sem fer til Fjölmenntar. Þó skyldi maður halda að mannréttindaákvæði stjórnarskrár ættu að tryggja þessum hópi ungmenna möguleika til framhaldsnáms eins og öðrum ungmennum. Að gera það ekki felur í sér augljósa og óásættanlega mismunun. Á tveggja ára fresti hafa aðstandendur Diplómanámsins í HÍ þurft að berjast fyrir því að námið fái að halda áfram en það er enn skilgreint sem tilraunaverkefni án fastra fjárframlaga. Vegna niðurskurðar hjá Fjölmennt getur stofnunin ekki stutt áfram við námið í Myndlistaskólanum í Reykjavík og skólinn býður nú svara frá Mennta- og menningarmálaráðuneytinu um fjárstyrk til þess að geta haldið náminu áfram. Aðrar menntastofnanir eða deildir innan menntastofnana sem hefðu áhuga á að bjóða upp á námsleiðir fyrir fólk með þroskahömlun hafa ekki í neina sjóði að sækja til að auka framboð sitt. Þetta ástand er óásættanlegt og við skorum á stjórnvöld að standa með mannréttindum allra Íslendinga, ekki bara sumra og tryggja fjölbreyttara námsframboð fyrir fólk með þroskahömun til jafns við aðra. Allir eiga rétt á því að rækta og njóta hæfileika sinna og til þess að stunda nám á öllum skólastigum. Þannig nýtum allan þann mannauð sem í þjóð okkar býr og byggjum gott samfélag fyrir alla.
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar