Ísland héldi yfirráðum yfir sjávarútvegi sínum Óli Kristján Ármannsson skrifar 23. maí 2014 07:00 Gunnar Haraldsson, forstöðumaður Hagfræðistofnunar HÍ, Bjarni Már Magnússon, lektor við HR, Þóra Arnórsdóttir fundarstjóri, Kolbeinn Árnason, framkvæmdastjóri LÍÚ og Henrik Bendixen, sérfræðingur hjá sendinefnd ESB. Fréttablaðið/Vilhelm Sérfræðingar sem ræddu mögulega stöðu sjávarútvegs á Íslandi kæmi til aðildar landsins að ESB í gær greindi ekki á um að í þeim efnum yrði landið skilgreint sjálfstjórnarsvæði. Kolbeinn Árnason, framkvæmdastjóri Landsambands útvegsmanna (LÍÚ), benti þó á að allt væri í heiminum breytingum háð og að tryggja þyrfti landinu algjör yfirráð á mjög víðtækum grunni. Auk Kolbeins veltu vöngum á málfundi sem Evrópustofa stóð fyrir í Víkinni – sjóminjasafni Reykjavíkur í hádeginu í gær, Gunnar Haraldsson, forstöðumaður Hagfræðistofnunar Háskólans og Bjarni Már Magnússon, lektor við Háskólann í Reykjavík. Þeir eru höfundar sjávarútvegskafla tveggja skýrslna sem komu út í vetur um stöðu aðildarviðræðna Íslands og ESB. Gunnar skrifaði kaflann í skýrslu Hagfræðistofnunar og Bjarni Már í skýrslu Alþjóðamálastofnunar Háskólans. Þá tók þátt í umræðum Henrik Bendixen, sérfræðingur í sjávarútvegi hjá sendinefnd ESB á Íslandi. Hann áréttaði í máli sínu mikilvægi þess að ítarleg umræða færi fram um stöðu sjávarútvegsins í tengslum við mögulega aðild að ESB. Þá væri eina leiðin til að leiða fram afstöðu ESB í álitamálum að ljúka viðræðum. Hans persónulega skoðun væri hins vegar að hvað viðræðurnar sjálfar varðaði þá hafi staða mála hins vegar viljað bjagast í almennri umræðu.Ráðum meðan ekki hallar á grunngildi ESB Hann sagði sérfræðinga Evrópusambandsins hafi lítil vandkvæði getað séð á kaflanum um sjávarútvegsmál eftir ítarlega kynningu íslenskra sérfræðinga út í Brussel. Helstu vandamál annarra landa í þessum efnum hafi verið veikburða stjórnsýsla, en hér væri við lýði eitt besta fiskveiðistjórnunarkerfi heims. Augljóst væri að íslenska svæðið yrði sjálfsstjórnarsvæði og engin ástæða væri til að ætla að Evrópusambandið hefði afskipti af ákvörðunum sem hér yrðu teknar um úthlutun aflaheimilda. „Íslendingar gætu hagað sínum málum eftir eigin höfði, svo fremi sem það gengi ekki gegn grunngildum sambandsins,“ sagði hann. „Vegna þess að Ísland er ekki í ESB þá eru í sambandinu ekki til neinar reglur um hafsvæði Íslands. Ákveðið eins mikið og hægt er á meðan á viðræðum stendur til þess að þetta liggi fyrir komi að aðild.“ Kolbeinn áréttaði að nálgun LÍÚ hafi verið sú að nálgast viðræðurnar við ESB á sem uppbyggilegastan máta og vinna að því að sem hagfelldust niðurstaða fengist úr því ferli sem hafið var, færi svo að Íslendingar vildu ganga í Evrópusambandið. „Um leið hefur náttúrulega ekki verið neinn vilji hjá samtökunum til aðildar. Það er enn afstaða LÍÚ,“ sagði hann og kvað í báðum Evrópuskýrslunum, frá Hagfræðistofnun og Alþjóðamálastofnun, að finna rök sem leiði til þeirrar rökréttu niðurstöðu. Óþarfi sé að ganga lengra í samningum því útséð sé um það að innan ESB hefði Ísland full yfirráð yfir samningum um markaðssvæði eða um veiðar úr flökkustofnum. Við bætist svo hlutir eins og að hér sé erlend fjárfesting í sjávarútvegi óheimil, sem samrýmist ekki grunnreglum ESB. Þá færi illa saman ríkisstuðningur við sjávarútveg sem viðgengist í Evrópulöndum og kerfið sem hér er við lýði.Ráð eru til við kvótaflakki Kolbeinn sagði ljóst að aðild að Evrópusambandinu fylgdu bæði kostir og gallar og enn vægju fyrirsjáanlegir gallar þyngra en ábati sem kynni að fylgja hlutum á borð við nýjan gjaldmiðil, niðurfellingu tolla og aukinn aðgang að markaðssvæðum. Deilur um flökkustofna endurspegluðu stöðuna ágætlega, Ísland hefði engan makrílkvóta fengið hefði það verið aðili að ESB, enda ekki með veiðireynslu úr stofninum. Henrik Bendixen benti í máli sínu á að íslensk sjávarútvegsfyrirtæki virtust standa afar vel í samkeppni, en teldu þau á sig hallað vegna ríkisstuðnings annarra þá gætu þau nú þegar farið með þau umkvörtunarefni fyrir evrópudómstóla. Þá benti hann á að gengi Ísland í ESB þá myndi landið halda veiðirétti úr stofnum á borð við makríl, jafnvel þótt fiskurinn tæki upp á því að virða ekki landamæri og synti aftur út úr íslenskri lögsögu. Kvótaflakk væri svo vandamál sem önnur lönd hafi tekið á með ágætum hætti og ljóst að tryggja mætti að kvóti héldist í íslensku hagkerfi. „Svo hef ég aldrei skilið við vandamálið við erlenda fjárfestingu. Íslensk fyrirtæki fjárfesta í sjávarútvegi víða um heim og staða sjávarútvegs er svo sterk á Íslandi, svo sterk að hugaðan fjárfesti þyrfti til að ætla sér að hasla sér völl í þeim geira á Íslandi,“ sagði hann og bætti við að hann hefði heldur aldrei áttað sig á því hvaða vandamál væru því tengd að útlendingar fjárfestu í sjávarútvegi hér og efldu með því atvinnuuppbyggingu. Fréttaskýringar Mest lesið „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Viðskipti innlent „Það sem þú greiðir niður, það kemur aldrei aftur“ Neytendur Aldrei verið minna af sykri í íslensku Pepsí Neytendur Vísar ásökunum um „vopnaðan frið“ um verðlag á bug Neytendur „Orðið var við aukna umræðu um að vinnan eigi ekki að valda álagi“ Atvinnulíf Ofursmart heilsárshús Samstarf Írskur matsölustaður hafði betur í vörumerkjadeilum við McDonalds Viðskipti erlent Þrír nýir stjórnendur hjá Festi Viðskipti innlent Lækkuðu stýrivexti í Evrópu í fyrsta sinn síðan 2019 Viðskipti erlent Glæsilegar íbúðir með frábæru útsýni Samstarf Fleiri fréttir Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Þrálát verðbólga mun skapa áskoranir fyrir fjármálakerfið Ráðinn nýr framkvæmdastjóri hjá Landsneti Herða eftirlit með kínverskum verslunarrisa í leiftursókn Félag í eigu Quang Lé gjaldþrota Öfugþróun að minni verðmæti komi af hverjum ferðamanni „Viðskiptakonan“ sem komst á Bessastaði í annarri tilraun Samruninn hefði haft umtalsverð skaðleg áhrif Svarta sviðsmyndin blasir við ferðaþjónustunni í ár Icelandair hefur flug til Halifax á nýjan leik Tæplega sextíu sagt upp hjá Landvinnslu Þorbjarnar í Grindavík 441 sagt upp í sex hópuppsögnum Alls ekki auðveld ákvörðun að selja Bjórböðin Telja SKE hafa farið offari og hætta við kaupin Íslandsbanki greiðir 570 milljóna króna sekt Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Sjá meira
Sérfræðingar sem ræddu mögulega stöðu sjávarútvegs á Íslandi kæmi til aðildar landsins að ESB í gær greindi ekki á um að í þeim efnum yrði landið skilgreint sjálfstjórnarsvæði. Kolbeinn Árnason, framkvæmdastjóri Landsambands útvegsmanna (LÍÚ), benti þó á að allt væri í heiminum breytingum háð og að tryggja þyrfti landinu algjör yfirráð á mjög víðtækum grunni. Auk Kolbeins veltu vöngum á málfundi sem Evrópustofa stóð fyrir í Víkinni – sjóminjasafni Reykjavíkur í hádeginu í gær, Gunnar Haraldsson, forstöðumaður Hagfræðistofnunar Háskólans og Bjarni Már Magnússon, lektor við Háskólann í Reykjavík. Þeir eru höfundar sjávarútvegskafla tveggja skýrslna sem komu út í vetur um stöðu aðildarviðræðna Íslands og ESB. Gunnar skrifaði kaflann í skýrslu Hagfræðistofnunar og Bjarni Már í skýrslu Alþjóðamálastofnunar Háskólans. Þá tók þátt í umræðum Henrik Bendixen, sérfræðingur í sjávarútvegi hjá sendinefnd ESB á Íslandi. Hann áréttaði í máli sínu mikilvægi þess að ítarleg umræða færi fram um stöðu sjávarútvegsins í tengslum við mögulega aðild að ESB. Þá væri eina leiðin til að leiða fram afstöðu ESB í álitamálum að ljúka viðræðum. Hans persónulega skoðun væri hins vegar að hvað viðræðurnar sjálfar varðaði þá hafi staða mála hins vegar viljað bjagast í almennri umræðu.Ráðum meðan ekki hallar á grunngildi ESB Hann sagði sérfræðinga Evrópusambandsins hafi lítil vandkvæði getað séð á kaflanum um sjávarútvegsmál eftir ítarlega kynningu íslenskra sérfræðinga út í Brussel. Helstu vandamál annarra landa í þessum efnum hafi verið veikburða stjórnsýsla, en hér væri við lýði eitt besta fiskveiðistjórnunarkerfi heims. Augljóst væri að íslenska svæðið yrði sjálfsstjórnarsvæði og engin ástæða væri til að ætla að Evrópusambandið hefði afskipti af ákvörðunum sem hér yrðu teknar um úthlutun aflaheimilda. „Íslendingar gætu hagað sínum málum eftir eigin höfði, svo fremi sem það gengi ekki gegn grunngildum sambandsins,“ sagði hann. „Vegna þess að Ísland er ekki í ESB þá eru í sambandinu ekki til neinar reglur um hafsvæði Íslands. Ákveðið eins mikið og hægt er á meðan á viðræðum stendur til þess að þetta liggi fyrir komi að aðild.“ Kolbeinn áréttaði að nálgun LÍÚ hafi verið sú að nálgast viðræðurnar við ESB á sem uppbyggilegastan máta og vinna að því að sem hagfelldust niðurstaða fengist úr því ferli sem hafið var, færi svo að Íslendingar vildu ganga í Evrópusambandið. „Um leið hefur náttúrulega ekki verið neinn vilji hjá samtökunum til aðildar. Það er enn afstaða LÍÚ,“ sagði hann og kvað í báðum Evrópuskýrslunum, frá Hagfræðistofnun og Alþjóðamálastofnun, að finna rök sem leiði til þeirrar rökréttu niðurstöðu. Óþarfi sé að ganga lengra í samningum því útséð sé um það að innan ESB hefði Ísland full yfirráð yfir samningum um markaðssvæði eða um veiðar úr flökkustofnum. Við bætist svo hlutir eins og að hér sé erlend fjárfesting í sjávarútvegi óheimil, sem samrýmist ekki grunnreglum ESB. Þá færi illa saman ríkisstuðningur við sjávarútveg sem viðgengist í Evrópulöndum og kerfið sem hér er við lýði.Ráð eru til við kvótaflakki Kolbeinn sagði ljóst að aðild að Evrópusambandinu fylgdu bæði kostir og gallar og enn vægju fyrirsjáanlegir gallar þyngra en ábati sem kynni að fylgja hlutum á borð við nýjan gjaldmiðil, niðurfellingu tolla og aukinn aðgang að markaðssvæðum. Deilur um flökkustofna endurspegluðu stöðuna ágætlega, Ísland hefði engan makrílkvóta fengið hefði það verið aðili að ESB, enda ekki með veiðireynslu úr stofninum. Henrik Bendixen benti í máli sínu á að íslensk sjávarútvegsfyrirtæki virtust standa afar vel í samkeppni, en teldu þau á sig hallað vegna ríkisstuðnings annarra þá gætu þau nú þegar farið með þau umkvörtunarefni fyrir evrópudómstóla. Þá benti hann á að gengi Ísland í ESB þá myndi landið halda veiðirétti úr stofnum á borð við makríl, jafnvel þótt fiskurinn tæki upp á því að virða ekki landamæri og synti aftur út úr íslenskri lögsögu. Kvótaflakk væri svo vandamál sem önnur lönd hafi tekið á með ágætum hætti og ljóst að tryggja mætti að kvóti héldist í íslensku hagkerfi. „Svo hef ég aldrei skilið við vandamálið við erlenda fjárfestingu. Íslensk fyrirtæki fjárfesta í sjávarútvegi víða um heim og staða sjávarútvegs er svo sterk á Íslandi, svo sterk að hugaðan fjárfesti þyrfti til að ætla sér að hasla sér völl í þeim geira á Íslandi,“ sagði hann og bætti við að hann hefði heldur aldrei áttað sig á því hvaða vandamál væru því tengd að útlendingar fjárfestu í sjávarútvegi hér og efldu með því atvinnuuppbyggingu.
Fréttaskýringar Mest lesið „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Viðskipti innlent „Það sem þú greiðir niður, það kemur aldrei aftur“ Neytendur Aldrei verið minna af sykri í íslensku Pepsí Neytendur Vísar ásökunum um „vopnaðan frið“ um verðlag á bug Neytendur „Orðið var við aukna umræðu um að vinnan eigi ekki að valda álagi“ Atvinnulíf Ofursmart heilsárshús Samstarf Írskur matsölustaður hafði betur í vörumerkjadeilum við McDonalds Viðskipti erlent Þrír nýir stjórnendur hjá Festi Viðskipti innlent Lækkuðu stýrivexti í Evrópu í fyrsta sinn síðan 2019 Viðskipti erlent Glæsilegar íbúðir með frábæru útsýni Samstarf Fleiri fréttir Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Þrálát verðbólga mun skapa áskoranir fyrir fjármálakerfið Ráðinn nýr framkvæmdastjóri hjá Landsneti Herða eftirlit með kínverskum verslunarrisa í leiftursókn Félag í eigu Quang Lé gjaldþrota Öfugþróun að minni verðmæti komi af hverjum ferðamanni „Viðskiptakonan“ sem komst á Bessastaði í annarri tilraun Samruninn hefði haft umtalsverð skaðleg áhrif Svarta sviðsmyndin blasir við ferðaþjónustunni í ár Icelandair hefur flug til Halifax á nýjan leik Tæplega sextíu sagt upp hjá Landvinnslu Þorbjarnar í Grindavík 441 sagt upp í sex hópuppsögnum Alls ekki auðveld ákvörðun að selja Bjórböðin Telja SKE hafa farið offari og hætta við kaupin Íslandsbanki greiðir 570 milljóna króna sekt Bein útsending: „Hvað verður í matinn?“ Skrifuðu undir kaup Landsbankans á TM Reynslubolti í hótelrekstri færir sig um set Icelandair tekur skarpa dýfu niður fyrir útboðsgengi Verðbólgan tekur smá kipp upp á við Sjá meira