Maður að mínu skapi Bragi Ólafsson skrifar 27. september 2013 06:00 Kveikjan að leikverkinu Maður að mínu skapi – stofuleikur var hvorki persóna Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar né samkynhneigð. Og þaðan af síður kynhneigð Hannesar Hólmsteins. Enda má vera ljóst, strax á fyrstu mínútum verksins, að Guðgeir Vagn, sá sem talinn er vera skopstæling á Hannesi Hólmsteini, líkist í engu þeirri meintu fyrirmynd, hvorki í útliti, látbragði né talsmáta. Og það má heita býsna frumstæð skynjun á leiktexta að jafn óljós fyrirmynd og hér um ræðir sé það sem standi upp úr að leik loknum. Að ásaka höfund um fordóma og fyrirlitningu í garð samkynhneigðs fólks hefur hugsanlega þann tilgang að draga athyglina frá efni leikritsins, en um leið gera slíkar ásakanir lítið úr samkynhneigðum með því að gefa í skyn að ekki megi gera grín að þeim. Ein uppspretta verksins er bók með fleygum orðum sem Hannes Hólmsteinn Gissurarson tók saman; bók sem mér fannst vera frjór jarðvegur til að vinna úr skáldskap, og öllum er frjálst að nota að vild, jafnvel snúa út úr eða afbaka. Í leikritinu nota ég bók af sömu gerð, sem eins konar vopn í baráttunni sem fram fer á sviðinu; og eins og oft gerist þegar persónur í leik – og raunverulegar manneskjur – grípa til vopna, þá snúast vopnin í höndum þeirra. Enda er líka hugsanlegt að vopnin hafi snúist í höndunum á mér, höfundi þessa leikrits; kannski eiga sumar persónur mínar sér samsvörun við ákveðin öfl í samfélaginu sem ekki þykir við hæfi að gagnrýna eða grínast með á stóra sviði Þjóðleikhússins. Hingað til hef ég reynt að forðast að tjá mig um merkingu eða inntak skáldverka minna – slíkt er ekki hlutverk höfundar – en þar sem umræðan um þetta tiltekna verk, Maður að mínu skapi, er farin að litast af rangfærslum, og alvarlegum ásökunum þeirra sem ekki hafa séð verkið, þá vil ég ítreka að þetta er skáldverk frá grunni, um skáldaðar persónur; og fjalli það um eitthvað ákveðið í mínum huga, þá myndi það vera óheiðarleiki, afneitun og valdafíkn – og skáldskapur sem fer úr böndunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir skrifar Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar Skoðun Gummi Kalli, einlægur, skemmtilegur og frábær leiðtogi Arnar Ragnarsson skrifar Skoðun Ræstingafyrirtæki og starfsmannaleigur í jafnréttisparadísinni Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta skrifar Skoðun Fyrir hverja eru skoðanakannanir? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Án varna, ekkert frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore skrifar Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Viltu vera memm? Birna Dröfn Birgisdóttir skrifar Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Sjá meira
Kveikjan að leikverkinu Maður að mínu skapi – stofuleikur var hvorki persóna Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar né samkynhneigð. Og þaðan af síður kynhneigð Hannesar Hólmsteins. Enda má vera ljóst, strax á fyrstu mínútum verksins, að Guðgeir Vagn, sá sem talinn er vera skopstæling á Hannesi Hólmsteini, líkist í engu þeirri meintu fyrirmynd, hvorki í útliti, látbragði né talsmáta. Og það má heita býsna frumstæð skynjun á leiktexta að jafn óljós fyrirmynd og hér um ræðir sé það sem standi upp úr að leik loknum. Að ásaka höfund um fordóma og fyrirlitningu í garð samkynhneigðs fólks hefur hugsanlega þann tilgang að draga athyglina frá efni leikritsins, en um leið gera slíkar ásakanir lítið úr samkynhneigðum með því að gefa í skyn að ekki megi gera grín að þeim. Ein uppspretta verksins er bók með fleygum orðum sem Hannes Hólmsteinn Gissurarson tók saman; bók sem mér fannst vera frjór jarðvegur til að vinna úr skáldskap, og öllum er frjálst að nota að vild, jafnvel snúa út úr eða afbaka. Í leikritinu nota ég bók af sömu gerð, sem eins konar vopn í baráttunni sem fram fer á sviðinu; og eins og oft gerist þegar persónur í leik – og raunverulegar manneskjur – grípa til vopna, þá snúast vopnin í höndum þeirra. Enda er líka hugsanlegt að vopnin hafi snúist í höndunum á mér, höfundi þessa leikrits; kannski eiga sumar persónur mínar sér samsvörun við ákveðin öfl í samfélaginu sem ekki þykir við hæfi að gagnrýna eða grínast með á stóra sviði Þjóðleikhússins. Hingað til hef ég reynt að forðast að tjá mig um merkingu eða inntak skáldverka minna – slíkt er ekki hlutverk höfundar – en þar sem umræðan um þetta tiltekna verk, Maður að mínu skapi, er farin að litast af rangfærslum, og alvarlegum ásökunum þeirra sem ekki hafa séð verkið, þá vil ég ítreka að þetta er skáldverk frá grunni, um skáldaðar persónur; og fjalli það um eitthvað ákveðið í mínum huga, þá myndi það vera óheiðarleiki, afneitun og valdafíkn – og skáldskapur sem fer úr böndunum.
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun