Alvarleg staða tónlistarskóla í Reykjavík – hvar liggur ábyrgðin? Kristinn Örn Kristinsson skrifar 11. desember 2015 07:00 Árið 2011 var undirritað samkomulag milli ríkis og sveitarfélaga um eflingu tónlistarnáms, sem fól í sér að ríkið setti aukafjármagn til framhaldsnáms í tónlist, meðal annars til að jafna aðstöðumun vegna búsetu. Þess þurfti með vegna þess að nemendur úr nágrannasveitarfélögum Reykjavíkur og utan af landi gátu ekki lengur stundað framhaldsnám í höfuðborginni ef þeir áttu ekki þar lögheimili. Fjárframlag ríkisins fór í jöfnunarsjóð sveitarfélaga, sem síðan deildi fjárframlögum til sveitarfélaganna og þau áfram til skólanna. Fljótt kom í ljós að fjármagnið dugði ekki til að standa undir launakostnaði við alla framhaldsnemendur á landinu. Einnig varð ljóst að framkvæmd samkomulagsins þróaðist á þann veg að tónlistarskólunum í Reykjavík sem kenndu á efri stigum stóð stórhætta af.Samkomulag til eflingar tónlistarnámi snerist í andhverfu sína Reykjavíkurborg túlkaði samkomulagið á þann veg að ríkið hefði tekið yfir ábyrgð á fjármögnun framhaldsstigs í hljóðfæraleik og miðstigs í söng og tók fjármagn þess málaflokks út af sínum fjárlögum. Þar með var „efling tónlistarnáms“ úr sögunni. Útfærslunni hefur verið líkt við hengingaról tónlistarskóla í Reykjavík sem kenna á efri stigum. Það versta við framkvæmdina í Reykjavík er að skólarnir hafa ekki fengið að vita hve hátt hlutfall af kostnaði hvers nemanda þeir fá greitt fyrr en í desember ár hvert, þegar sex mánuðir eru liðnir frá inntöku nemenda, þrír mánuðir búnir af skólaárinu og þrír mánuðir í viðbót bundnir samkvæmt kjarasamningum. Það gefur augaleið að við slíka rekstraróvissu geta skólarnir ekki búið. Samtök tónlistarskóla í Reykjavík (STÍR) hafa ítrekað leitað eftir að gerðir yrðu þjónustusamningar um framhaldsstigið til að eyða þessari óvissu en á það hefur ekki verið hlustað. Einhver kynni að spyrja, af hverju fækka skólarnir þá ekki nemendum? Vegna þess að það er engin trygging fyrir betri afkomu; ef nemendum fjölgar utan Reykjavíkur minnkar framlag á hvern nemanda í Reykjavík, auk þess sem skólagjöld tapast. Með þjónustusamningi um fulla fjármögnun lágmarksfjölda nemenda hefðu skólarnir getað gert raunhæfar rekstraráætlanir, við aðstæður undanfarinna fjögurra ára hefur það verið ógerlegt. Á hverjum lendir svo aukinn kostnaður vegna kjarasamninga sem Reykjavíkurborg gerir ásamt öðrum sveitarfélögum við stéttarfélög kennara? Á skólunum sjálfum, Reykjavíkurborg hefur lýst því yfir að ríkið beri ábyrgð á fjármögnun þessa námstigs. Reykjavíkurborg er því aðili að hækkun á kjarasamningum sem hún neitar að bera kostnað af! Í fjögur ár hefur STÍR barist fyrir að leiðrétta þetta ástand, og svör Reykjavíkurborgar hafa ávallt verið á þann veg að nú væri þetta á ábyrgð ríkisins og vísað til lögfræðiálits. Á endanum kom í ljós við nánari athugun að umrætt lögfræðiálit var ekki til.Kúvending – seglum hagað eftir vindi? En bíðum við. Svo fer Tónlistarskólinn í Reykjavík í mál við borgina vegna vangoldinna launastyrkja, til að fá úr því skorið hver beri ábyrgð á skólunum. [Mál nr. E-1033/2015] Þá ber svo við að málflutningur borgarlögmanns byggist á því að enda þótt sveitarfélögin beri ábyrgð á tónlistarskólunum, sé ekki í lögum lögð skylda á sveitarfélög að bjóða upp á tónlistarnám og þau geti alfarið ákvarðað hvort og með hvaða hætti stuðningi við tónlistarkennslu sé háttað! Reykjavíkurborg var sýknuð af fjárkröfum. Hins vegar segir í dómnum að sú ákvörðun fjárframlags sem borgin viðhafði með því að binda það við fjárhæð þeirrar greiðslu sem íslenska ríkið hafði fallist á að styrkja sveitarfélagið um vegna umræddrar kennslu geti vart talist í samræmi við fyrirmæli laga. Enda óupplýst í málinu hvaða tengsl sú fjárhæð hafi haft við rekstraráætlun skólans eða rekstrarforsendur eins og reiknað er með í lögum um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla. Samkvæmt þessu var það meðvituð ákvörðun borgarinnar að styðja ekki framhaldsstigið, sem hún vissi þó að væri á þeirra ábyrgð. Á meðan var fulltrúum tónlistarskólanna sagt að þeim væri nær að aðstoða borgina við að sækja þessa peninga til ríkisins, fremur en að herja á borgina, þar sem ábyrgðin lægi hjá ríkinu. Undirritaður sat í rýnihópi um rekstrar- og fjárhagsúttekt á tónlistarskólunum í Reykjavík í júní 2014. Þar segir um veikleika tónlistarskólanna: „Fjárhagslegur rekstrargrundvöllur ýmist að bresta eða brostinn.“ Þetta var fyrir átján mánuðum og ástandið hefur ekki skánað síðan, það hefur sett dapurlegan svip á starf þeirra skóla sem kenna mest á efri stigum. Þegar hefur einn skóli sagt upp öllum kennurum sínum. Hver ber ábyrgð? Samkvæmt málflutningi borgarlögmanns nú nýverið hefur samkomulagið frá 2011 ekki breytt ábyrgð borgarinnar gagnvart tónlistarskólunum, samkvæmt lögum um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla nr. 75/1985. Til grundvallar liggi meðvituð ákvörðun borgarinnar um að leggja ekki fé úr eigin sjóðum til tónlistarkennslu á framhaldsstigi. Hvar og með hvaða hætti sú ákvörðun var tekin liggur ekki ljóst fyrir. Er þetta formleg stefna þeirra flokka sem mynda meirihluta í borgarstjórn? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vernd náttúrunnar er ákvörðun Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hver er okkar ábyrgð á ofbeldi meðal barna Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Er verkalýðsbarátta á Íslandi að hnigna? Sverrir Fannberg Júlíusson skrifar Skoðun Má ekkert gera fyrir millistéttina? Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Milljarðarnir óteljandi og bókun 35 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Háskólinn sveik stúdenta um góðar samgöngur Guðni Thorlacius,Katla Ólafsdóttir skrifar Skoðun „Bara“ kennari Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin slæst við elda: Hvar er Alþingi? Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Yazan Tamimi – spegill á sjálfsmynd þjóðar Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Hvað er niðurskurðarstefna? Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Framtíðin liggur í bættri nýtingu auðlinda Helga Kristín Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Öryggi sjúklinga – gerum og greinum betur Alma D. Möller skrifar Sjá meira
Árið 2011 var undirritað samkomulag milli ríkis og sveitarfélaga um eflingu tónlistarnáms, sem fól í sér að ríkið setti aukafjármagn til framhaldsnáms í tónlist, meðal annars til að jafna aðstöðumun vegna búsetu. Þess þurfti með vegna þess að nemendur úr nágrannasveitarfélögum Reykjavíkur og utan af landi gátu ekki lengur stundað framhaldsnám í höfuðborginni ef þeir áttu ekki þar lögheimili. Fjárframlag ríkisins fór í jöfnunarsjóð sveitarfélaga, sem síðan deildi fjárframlögum til sveitarfélaganna og þau áfram til skólanna. Fljótt kom í ljós að fjármagnið dugði ekki til að standa undir launakostnaði við alla framhaldsnemendur á landinu. Einnig varð ljóst að framkvæmd samkomulagsins þróaðist á þann veg að tónlistarskólunum í Reykjavík sem kenndu á efri stigum stóð stórhætta af.Samkomulag til eflingar tónlistarnámi snerist í andhverfu sína Reykjavíkurborg túlkaði samkomulagið á þann veg að ríkið hefði tekið yfir ábyrgð á fjármögnun framhaldsstigs í hljóðfæraleik og miðstigs í söng og tók fjármagn þess málaflokks út af sínum fjárlögum. Þar með var „efling tónlistarnáms“ úr sögunni. Útfærslunni hefur verið líkt við hengingaról tónlistarskóla í Reykjavík sem kenna á efri stigum. Það versta við framkvæmdina í Reykjavík er að skólarnir hafa ekki fengið að vita hve hátt hlutfall af kostnaði hvers nemanda þeir fá greitt fyrr en í desember ár hvert, þegar sex mánuðir eru liðnir frá inntöku nemenda, þrír mánuðir búnir af skólaárinu og þrír mánuðir í viðbót bundnir samkvæmt kjarasamningum. Það gefur augaleið að við slíka rekstraróvissu geta skólarnir ekki búið. Samtök tónlistarskóla í Reykjavík (STÍR) hafa ítrekað leitað eftir að gerðir yrðu þjónustusamningar um framhaldsstigið til að eyða þessari óvissu en á það hefur ekki verið hlustað. Einhver kynni að spyrja, af hverju fækka skólarnir þá ekki nemendum? Vegna þess að það er engin trygging fyrir betri afkomu; ef nemendum fjölgar utan Reykjavíkur minnkar framlag á hvern nemanda í Reykjavík, auk þess sem skólagjöld tapast. Með þjónustusamningi um fulla fjármögnun lágmarksfjölda nemenda hefðu skólarnir getað gert raunhæfar rekstraráætlanir, við aðstæður undanfarinna fjögurra ára hefur það verið ógerlegt. Á hverjum lendir svo aukinn kostnaður vegna kjarasamninga sem Reykjavíkurborg gerir ásamt öðrum sveitarfélögum við stéttarfélög kennara? Á skólunum sjálfum, Reykjavíkurborg hefur lýst því yfir að ríkið beri ábyrgð á fjármögnun þessa námstigs. Reykjavíkurborg er því aðili að hækkun á kjarasamningum sem hún neitar að bera kostnað af! Í fjögur ár hefur STÍR barist fyrir að leiðrétta þetta ástand, og svör Reykjavíkurborgar hafa ávallt verið á þann veg að nú væri þetta á ábyrgð ríkisins og vísað til lögfræðiálits. Á endanum kom í ljós við nánari athugun að umrætt lögfræðiálit var ekki til.Kúvending – seglum hagað eftir vindi? En bíðum við. Svo fer Tónlistarskólinn í Reykjavík í mál við borgina vegna vangoldinna launastyrkja, til að fá úr því skorið hver beri ábyrgð á skólunum. [Mál nr. E-1033/2015] Þá ber svo við að málflutningur borgarlögmanns byggist á því að enda þótt sveitarfélögin beri ábyrgð á tónlistarskólunum, sé ekki í lögum lögð skylda á sveitarfélög að bjóða upp á tónlistarnám og þau geti alfarið ákvarðað hvort og með hvaða hætti stuðningi við tónlistarkennslu sé háttað! Reykjavíkurborg var sýknuð af fjárkröfum. Hins vegar segir í dómnum að sú ákvörðun fjárframlags sem borgin viðhafði með því að binda það við fjárhæð þeirrar greiðslu sem íslenska ríkið hafði fallist á að styrkja sveitarfélagið um vegna umræddrar kennslu geti vart talist í samræmi við fyrirmæli laga. Enda óupplýst í málinu hvaða tengsl sú fjárhæð hafi haft við rekstraráætlun skólans eða rekstrarforsendur eins og reiknað er með í lögum um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla. Samkvæmt þessu var það meðvituð ákvörðun borgarinnar að styðja ekki framhaldsstigið, sem hún vissi þó að væri á þeirra ábyrgð. Á meðan var fulltrúum tónlistarskólanna sagt að þeim væri nær að aðstoða borgina við að sækja þessa peninga til ríkisins, fremur en að herja á borgina, þar sem ábyrgðin lægi hjá ríkinu. Undirritaður sat í rýnihópi um rekstrar- og fjárhagsúttekt á tónlistarskólunum í Reykjavík í júní 2014. Þar segir um veikleika tónlistarskólanna: „Fjárhagslegur rekstrargrundvöllur ýmist að bresta eða brostinn.“ Þetta var fyrir átján mánuðum og ástandið hefur ekki skánað síðan, það hefur sett dapurlegan svip á starf þeirra skóla sem kenna mest á efri stigum. Þegar hefur einn skóli sagt upp öllum kennurum sínum. Hver ber ábyrgð? Samkvæmt málflutningi borgarlögmanns nú nýverið hefur samkomulagið frá 2011 ekki breytt ábyrgð borgarinnar gagnvart tónlistarskólunum, samkvæmt lögum um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla nr. 75/1985. Til grundvallar liggi meðvituð ákvörðun borgarinnar um að leggja ekki fé úr eigin sjóðum til tónlistarkennslu á framhaldsstigi. Hvar og með hvaða hætti sú ákvörðun var tekin liggur ekki ljóst fyrir. Er þetta formleg stefna þeirra flokka sem mynda meirihluta í borgarstjórn?
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar