Að standa vörð um mannréttindi Júlíus Vífill Ingvarsson skrifar 17. ágúst 2011 05:00 Sveitarfélög hafa ótal tækifæri til að þróa íbúalýðræði og virkja enn betur áhuga fólks á að taka þátt í að móta stefnu sveitarstjórna og koma með beinum hætti að ákvörðunum. Í Reykjavík var bryddað upp á fjölmörgum nýjungum á síðasta kjörtímabili í átt til þess að víkka út lýðræðið og auka þátttöku borgarbúa í störfum borgarstjórnar. Það var grunntónninn í meirihlutasamstarfi Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Samráðið við borgarbúa gekk svo vel að ég held að engum hafi dottið í hug að ekki yrði sjálfkrafa framhald af því. Það hefur þó því miður ekki reynst raunin. Besti flokkurinn og Samfylkingin ætluðu að auka samráð í „skipulags-, umhverfis- og skólamálum“ í Reykjavík. Það stendur í stefnuyfirlýsingu sem samin var þegar frambjóðendur þessara flokka mynduðu meirihluta eftir síðustu borgarstjórnarkosningar. Engin merki sjást um að yfirlýsinguna eigi að efna. Ekki verður annað sagt en að það sem einkennt hafi borgarstjórnartíð Besta flokksins og Samfylkingar sé einmitt að það er ekki hlustað á borgarbúa og vilji til samvinnu við úrvinnslu mikilvægra mála sést hvergi. Met hafa meira að segja verið slegin í þessum efnum sem seint verða jöfnuð. Aldrei í sögu Reykjavíkurborgar hafa borist jafn mikil og kröftug mótmæli eins og við tillögum um sameiningu grunnskóla, leikskóla og frístundaheimila. Viðbrögð borgaryfirvalda við röddum foreldra og skólasamfélagsins í heild einkenndust af ólund og þóttaskap. Í stað þess að nýta sér augljósan vilja borgarbúa til að taka þátt í að móta skólastefnu var ráðhúsinu einfaldlega lokað og viðtöl ekki veitt. Tækifæri til að auka lýðræði og nýta mannauðinn sem býr í borgarbúum rann úr greipum meirihlutans í borgarstjórn. Þegar opnir fundir voru loksins haldnir fyrir þrýsting foreldra var útkoman hrein niðurlæging fyrir borgarfulltrúa meirihlutans sem töluðu á fundunum eins og þeim kæmu skoðanir foreldra nánast ekkert við. Nú hefur komið í ljós að allt þetta brambolt skilar reiði, vanlíðan og óöryggi – en ekki sparnaði. Af sama toga eru sterk viðbrögð foreldra við tillögum mannréttindaráðs um samskipti trúfélaga og skóla. Einnig þar hafa boð um samvinnu frá þeim, sem þessi mál þekkja best, verið virt að vettugi. Beiðnum um viðtöl við fulltrúa meirihlutaflokkanna í borgarstjórn vegna málsins hefur ekki verið svarað. Fjölmörgum ábendingum, m.a. frá undirrituðum, um að taka upp víðtækt samráð og leita sátta hefur verið hafnað. Á síðasta kjörtímabili var unnin vönduð skýrsla um samstarf skóla og trúar- og lífsskoðunarhópa. Hana vann breiður hópur fólks sem kom víða að með reynslu og menntun sem nýttist vel í þessu vandasama verki. Skýrslan var lögð fram í menntaráði í formannstíð minni. Niðurstöður hennar byggðu m.a. á skoðanakönnun sem gerð var í skólum borgarinnar. Í athugasemdum frá starfshópnum stendur: „Starfshópurinn velti fyrir sér í hverju samstarf milli leik- og grunnskóla og trúar- og lífsskoðunarhópa gæti verið fólgið. Aðalatriði að mati hópsins er eins og fram kemur í tillögunum að samstarfið byggi á skilningi og virðingu fyrir hlutverki hvors annars. Hvernig samstarfið mótast er í valdi hvers skóla (leik- og grunn-) og þeirra stofnana sem þeir eiga samstarf við“. Það er með öðrum orðum ekki mælt með miðstýringu og boðvaldi ofan frá heldur að mið sé tekið af aðstæðum í hverjum skóla enda eru skólar borgarinnar margbreytilegir og samsetning nemenda ólík. Það hefur reynst farsælt að treysta skjólastjórnendum og foreldrum til þess að taka sameiginlega ákvarðanir um samskipti við lífsskoðunar- og trúfélög. Hvað það er sem knýr fulltrúa Besta flokksins og Samfylkingar í borgarstjórn til að gera breytingar á samstarfi, sem góð sátt hefur ríkt um, er óskiljanlegt. Með tillögunum sem samþykktar voru í mannréttindaráði, og teknar verða til afgreiðslu í borgarráði á næstu dögum, er verið að gera viðurkennt félagsstarf barna og unglinga sem fram fer á vegum kirkjunnar og trúfélaga tortryggilegt. Þær eru settar fram án sjáanlegs tilefnis og án faglegs undirbúnings. Tillögurnar hafa verið skreyttar hugtökum eins og trúfrelsi en vinna gegn grundvallarmannréttindum vegna þess að í trúfrelsi felst meðal annars frelsi til að velja. Og það er einmitt það sem Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna á að tryggja börnum bæði félagslega og trúarlega. Enn einu sinni er ekkert samráð haft við þann mikla fjölda fólks sem boðist hefur til þess að vinna með borginni að ásættanlegri lausn. Það er áhyggjuefni að slíkar tillögur komi frá því ráði í borgarkerfinu sem standa á vörð um mannréttindi en í því felst m.a. að fyrirbyggja fordóma í garð trúfélaga. Vinnubrögð mannréttindaráðs hafa dregið úr trúverðugleika þess meðal almennings. Þau hafa kallað fram umræðu um að aðrar hvatir búi að baki en þær sem byggja á jafnræði, umburðarlyndi og virðingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Sjá meira
Sveitarfélög hafa ótal tækifæri til að þróa íbúalýðræði og virkja enn betur áhuga fólks á að taka þátt í að móta stefnu sveitarstjórna og koma með beinum hætti að ákvörðunum. Í Reykjavík var bryddað upp á fjölmörgum nýjungum á síðasta kjörtímabili í átt til þess að víkka út lýðræðið og auka þátttöku borgarbúa í störfum borgarstjórnar. Það var grunntónninn í meirihlutasamstarfi Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Samráðið við borgarbúa gekk svo vel að ég held að engum hafi dottið í hug að ekki yrði sjálfkrafa framhald af því. Það hefur þó því miður ekki reynst raunin. Besti flokkurinn og Samfylkingin ætluðu að auka samráð í „skipulags-, umhverfis- og skólamálum“ í Reykjavík. Það stendur í stefnuyfirlýsingu sem samin var þegar frambjóðendur þessara flokka mynduðu meirihluta eftir síðustu borgarstjórnarkosningar. Engin merki sjást um að yfirlýsinguna eigi að efna. Ekki verður annað sagt en að það sem einkennt hafi borgarstjórnartíð Besta flokksins og Samfylkingar sé einmitt að það er ekki hlustað á borgarbúa og vilji til samvinnu við úrvinnslu mikilvægra mála sést hvergi. Met hafa meira að segja verið slegin í þessum efnum sem seint verða jöfnuð. Aldrei í sögu Reykjavíkurborgar hafa borist jafn mikil og kröftug mótmæli eins og við tillögum um sameiningu grunnskóla, leikskóla og frístundaheimila. Viðbrögð borgaryfirvalda við röddum foreldra og skólasamfélagsins í heild einkenndust af ólund og þóttaskap. Í stað þess að nýta sér augljósan vilja borgarbúa til að taka þátt í að móta skólastefnu var ráðhúsinu einfaldlega lokað og viðtöl ekki veitt. Tækifæri til að auka lýðræði og nýta mannauðinn sem býr í borgarbúum rann úr greipum meirihlutans í borgarstjórn. Þegar opnir fundir voru loksins haldnir fyrir þrýsting foreldra var útkoman hrein niðurlæging fyrir borgarfulltrúa meirihlutans sem töluðu á fundunum eins og þeim kæmu skoðanir foreldra nánast ekkert við. Nú hefur komið í ljós að allt þetta brambolt skilar reiði, vanlíðan og óöryggi – en ekki sparnaði. Af sama toga eru sterk viðbrögð foreldra við tillögum mannréttindaráðs um samskipti trúfélaga og skóla. Einnig þar hafa boð um samvinnu frá þeim, sem þessi mál þekkja best, verið virt að vettugi. Beiðnum um viðtöl við fulltrúa meirihlutaflokkanna í borgarstjórn vegna málsins hefur ekki verið svarað. Fjölmörgum ábendingum, m.a. frá undirrituðum, um að taka upp víðtækt samráð og leita sátta hefur verið hafnað. Á síðasta kjörtímabili var unnin vönduð skýrsla um samstarf skóla og trúar- og lífsskoðunarhópa. Hana vann breiður hópur fólks sem kom víða að með reynslu og menntun sem nýttist vel í þessu vandasama verki. Skýrslan var lögð fram í menntaráði í formannstíð minni. Niðurstöður hennar byggðu m.a. á skoðanakönnun sem gerð var í skólum borgarinnar. Í athugasemdum frá starfshópnum stendur: „Starfshópurinn velti fyrir sér í hverju samstarf milli leik- og grunnskóla og trúar- og lífsskoðunarhópa gæti verið fólgið. Aðalatriði að mati hópsins er eins og fram kemur í tillögunum að samstarfið byggi á skilningi og virðingu fyrir hlutverki hvors annars. Hvernig samstarfið mótast er í valdi hvers skóla (leik- og grunn-) og þeirra stofnana sem þeir eiga samstarf við“. Það er með öðrum orðum ekki mælt með miðstýringu og boðvaldi ofan frá heldur að mið sé tekið af aðstæðum í hverjum skóla enda eru skólar borgarinnar margbreytilegir og samsetning nemenda ólík. Það hefur reynst farsælt að treysta skjólastjórnendum og foreldrum til þess að taka sameiginlega ákvarðanir um samskipti við lífsskoðunar- og trúfélög. Hvað það er sem knýr fulltrúa Besta flokksins og Samfylkingar í borgarstjórn til að gera breytingar á samstarfi, sem góð sátt hefur ríkt um, er óskiljanlegt. Með tillögunum sem samþykktar voru í mannréttindaráði, og teknar verða til afgreiðslu í borgarráði á næstu dögum, er verið að gera viðurkennt félagsstarf barna og unglinga sem fram fer á vegum kirkjunnar og trúfélaga tortryggilegt. Þær eru settar fram án sjáanlegs tilefnis og án faglegs undirbúnings. Tillögurnar hafa verið skreyttar hugtökum eins og trúfrelsi en vinna gegn grundvallarmannréttindum vegna þess að í trúfrelsi felst meðal annars frelsi til að velja. Og það er einmitt það sem Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna á að tryggja börnum bæði félagslega og trúarlega. Enn einu sinni er ekkert samráð haft við þann mikla fjölda fólks sem boðist hefur til þess að vinna með borginni að ásættanlegri lausn. Það er áhyggjuefni að slíkar tillögur komi frá því ráði í borgarkerfinu sem standa á vörð um mannréttindi en í því felst m.a. að fyrirbyggja fordóma í garð trúfélaga. Vinnubrögð mannréttindaráðs hafa dregið úr trúverðugleika þess meðal almennings. Þau hafa kallað fram umræðu um að aðrar hvatir búi að baki en þær sem byggja á jafnræði, umburðarlyndi og virðingu.
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun