Virkjum þann auð sem býr í háskólamenntuðu fólki Erna Guðmundsdóttir skrifar 27. apríl 2017 07:00 Í skýrslu Vinnumálastofnunar um stöðu og horfur á vinnumarkaði á árunum 2016-2018 kemur ýmislegt áhugavert í ljós varðandi atvinnuleysi meðal háskólamenntaðra. Greining stofnunarinnar á atvinnuleysistölum sýnir að atvinnuleysi meðal háskólamenntaðra, einkum háskólamenntaðra kvenna, hefur minnkað hægar undanfarin misseri en meðal fólks með minni menntun að baki. Staða háskólamenntaðra kvenna er mun verri en karla en í febrúar sl. var fjöldi háskólamenntaðra kvenna á atvinnuleysisskrá 677 en atvinnulausir háskólamenntaðir karlar voru 457 talsins. Það er ekki ásættanlegt að stórir hópar háskólamenntaðra séu atvinnulausir.Hvað veldur? Í skýrslu Vinnumálastofnunar eru tvær skýringar nefndar á þessari stöðu. Annars vegar sú að háskólamenntuðum á vinnumarkaði fjölgi hlutfallslega meira en fólki með minni menntun þegar nýir árgangar útskrifaðra háskólanema koma inn á vinnumarkaðinn, en þeir sem hætta vegna aldurs hafa að jafnaði minni menntun að baki. Hins vegar hafi störfum fyrir háskólafólk ekki fjölgað að sama skapi. Margra ára uppsöfnuð þörf sé fyrir fjölgun starfsfólks í mörgum starfsstéttum, einkum hjá ríki og sveitarfélögum, bæði til að vinna upp niðurskurð og aðhald áranna í kjölfar hruns en einnig til að mæta aukinni þjónustuþörf vegna m.a. fjölgunar aldraðra.Þörf á breyttum áherslum Nýsköpun og vísindi skipta sköpum við uppbyggingu atvinnulífs og eflingu lífsgæða. Í stefnuskrá ríkisstjórnarinnar um þennan málaflokk segir m.a. að myndarlega verði stutt við rannsóknir og þróun og hlutverk samkeppnissjóða víkkað út til rannsókna á sviði skapandi greina. Hlutverk atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins er að búa í haginn fyrir öflugt og framsækið atvinnulíf en tveir ráðherrar fara með málaflokka ráðuneytisins. Mikilvægt er að fulltrúar ríkis, sveitarfélaga og atvinnulífs – undir forystu ráðherranna – sameinist um að skapa ný störf fyrir háskólamenntaða með það að markmiði að draga úr atvinnuleysi þeirra. Því miður sýna dæmin að fjármagni er aðallega beint til verklegra framkvæmda í stað þess að nota það til atvinnuuppbyggingar fyrir háskólamenntað fólk. Þessu þarf að breyta. Í menntun og hugviti liggur mikill auður sem mikilvægt er að virkja. Stjórnvöld þurfa að skapa skilyrði fyrir nýsköpun í atvinnulífinu sem stuðlar að fjölgun starfa fyrir þetta fólk. Einstaklingar verða að hafa hvata til að auka við þekkingu sína og skapa þannig samfélagsleg verðmæti. Verði ákjósanleg skilyrði ekki sköpuð getur það haft þau áhrif að yngri kynslóðir sjái sér ekki lengur hag í að fara í háskólanám. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Nærandi ferðaþjónusta Hildur Guðbjörg Kristjánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Í skýrslu Vinnumálastofnunar um stöðu og horfur á vinnumarkaði á árunum 2016-2018 kemur ýmislegt áhugavert í ljós varðandi atvinnuleysi meðal háskólamenntaðra. Greining stofnunarinnar á atvinnuleysistölum sýnir að atvinnuleysi meðal háskólamenntaðra, einkum háskólamenntaðra kvenna, hefur minnkað hægar undanfarin misseri en meðal fólks með minni menntun að baki. Staða háskólamenntaðra kvenna er mun verri en karla en í febrúar sl. var fjöldi háskólamenntaðra kvenna á atvinnuleysisskrá 677 en atvinnulausir háskólamenntaðir karlar voru 457 talsins. Það er ekki ásættanlegt að stórir hópar háskólamenntaðra séu atvinnulausir.Hvað veldur? Í skýrslu Vinnumálastofnunar eru tvær skýringar nefndar á þessari stöðu. Annars vegar sú að háskólamenntuðum á vinnumarkaði fjölgi hlutfallslega meira en fólki með minni menntun þegar nýir árgangar útskrifaðra háskólanema koma inn á vinnumarkaðinn, en þeir sem hætta vegna aldurs hafa að jafnaði minni menntun að baki. Hins vegar hafi störfum fyrir háskólafólk ekki fjölgað að sama skapi. Margra ára uppsöfnuð þörf sé fyrir fjölgun starfsfólks í mörgum starfsstéttum, einkum hjá ríki og sveitarfélögum, bæði til að vinna upp niðurskurð og aðhald áranna í kjölfar hruns en einnig til að mæta aukinni þjónustuþörf vegna m.a. fjölgunar aldraðra.Þörf á breyttum áherslum Nýsköpun og vísindi skipta sköpum við uppbyggingu atvinnulífs og eflingu lífsgæða. Í stefnuskrá ríkisstjórnarinnar um þennan málaflokk segir m.a. að myndarlega verði stutt við rannsóknir og þróun og hlutverk samkeppnissjóða víkkað út til rannsókna á sviði skapandi greina. Hlutverk atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins er að búa í haginn fyrir öflugt og framsækið atvinnulíf en tveir ráðherrar fara með málaflokka ráðuneytisins. Mikilvægt er að fulltrúar ríkis, sveitarfélaga og atvinnulífs – undir forystu ráðherranna – sameinist um að skapa ný störf fyrir háskólamenntaða með það að markmiði að draga úr atvinnuleysi þeirra. Því miður sýna dæmin að fjármagni er aðallega beint til verklegra framkvæmda í stað þess að nota það til atvinnuuppbyggingar fyrir háskólamenntað fólk. Þessu þarf að breyta. Í menntun og hugviti liggur mikill auður sem mikilvægt er að virkja. Stjórnvöld þurfa að skapa skilyrði fyrir nýsköpun í atvinnulífinu sem stuðlar að fjölgun starfa fyrir þetta fólk. Einstaklingar verða að hafa hvata til að auka við þekkingu sína og skapa þannig samfélagsleg verðmæti. Verði ákjósanleg skilyrði ekki sköpuð getur það haft þau áhrif að yngri kynslóðir sjái sér ekki lengur hag í að fara í háskólanám.
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun