Þrisvar sinnum fleiri svipta sig lífi en deyja í bílslysum Þorbjörn Þórðarson skrifar 23. janúar 2017 18:45 Fjörutíu til fimmtíu manns svipta sig lífi hér á landi á ári hverju og er meirihlutinn karlmenn. Það eru þrisvar sinnum fleiri en deyja í bílslysum að jafnaði. Landlæknisembættið hefur ekki ráðist í árvekniátak til að berjast gegn sjálfsvígum líkt og á fyrstu árum þessarar aldar en embættið er stöðugt að vinna í að auka fræðslu og skilning á þunglyndi. Gunnar Hrafn Jónsson alþingismaður tók sér nýlega leyfi frá störfum vegna glímu við þunglyndi en um er að ræða mjög alvarlega geðsjúkdóm sem á þátt í mörgum sjálfsvígum hér á landi á ári hverju. Síðastliðinn áratug hafa fjörutíu til fimmtíu manns svipt sig lífi á ári. Ef við skoðum tölur síðustu þriggja ára sem liggja fyrir sést að 49 sviptu sig lífi árið 2013, 44 ári síðar og 40 manns á árinu 2015. Þetta er þrisvar til fjórum sinnum fleiri en deyja í bílslysum hér á landi að jafnaði á ári. Þegar flokkun eftir kynja er skoðuð kemur í ljós að mun fleiri karlar en konur svipta sig lífi en á síðustu árum hafa að jafnaði þrisvar sinnum fleiri karlar en konur fallið fyrir eigin hendi. „Því miður er mjög erfitt að segja hvað veldur. Þetta eru fá tilvik en við vitum að í kringum kreppur og þvíumlíkt verður aukning svo kemst jafnvægi á aftur. Margir þessara einstaklinga eru að glíma við erfiðleika. Hér má nefna þunglyndi, kvíðaraskanir, ástarsorg, fíkniefni og erfiðleika í fjölskyldum eða erfiðleika í skólakerfinu,“ segir Salbjörg Bjarnadóttir verkefnisstjóri geðheilbrigðis hjá landlækni um ástæður þess að fólk sviptir sig lífi. Árið 2003 fór landlæknisembættið í átakið Þjóð gegn þunglyndi og stóð það yfir í tæpan áratug. Starfsmenn embættisins fóru marga hringi um landið til að fræða fólk um þunglyndi. Rætt var við kennara, námsráðgjafa, presta, starfsfólk félagsþjónustunnar og heilsugæsluna. Síðan þá hefur landlæknir aðallega verið ráðgefandi. Geðdeildir Landspítalans í Reykjavík og Akureyri sinna sjúklingum með þunglyndi. Þá hefur vinna frjálsra félagasamtaka skipt máli. „Til dæmis Geðhjálp, Hugarafl, Hlutverkasetur, Klúbburinn Geysir, Rauði krossinn með hjálparsímann 1717 sem er mjög öflugt fyrirbæri. Þangað hringja þeir sem eru í miklum erfiðleikum,“ segir Salbjörg. Unglingar sem glíma við þunglyndi geta átt mjög erfitt með að tjá tilfinningar sínar eða skilja hvað amar að sér. Sumir unglingar vita heldur ekki hver einkenni þunglyndis eru. Það er mikilvægt að ef það vaknar grunur um þunglyndi að það sé rætt inni á heimilinu og eftir atvikum leitað til fagfólks því margir sem þjást bera harm sinn í hljóði. Mest lesið María Sigrún látin fara úr Kveik Innlent Svona var stemmningin á lokaspretti forsetaefnanna í Hörpu Innlent Svona var Pallborðið með Arnari Þór, Ásdísi Rán og Ástþóri Innlent Dregur framboðið til baka Innlent „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Innlent „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Innlent „Þessi ákvörðun var ekki tekin í Valhöll“ Innlent Ákvörðun áfrýjunardómstólsins áfall og stórt skref aftur á bak Erlent Viktor stal senunni: Hefði ekki haft tíma til að safna ef hann væri í vinnu Innlent „Óskiljanlegt að menn skuli leggjast svona lágt“ Innlent Fleiri fréttir Refsing fyrir að nauðga stjúpdóttur æskuvinar þyngd Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Hjúkrunarfræðingurinn ekki laus allra mála enn Trúnaðarsamtöl við forsætisráðherra lykilatriði Sprakk úr hlátri „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Með hundruð sjálfboðaliða í liði sínu Samskiptaleysi meðal lögreglumanna olli því að fólk var sektað Verði ekki meðvirk frekar en Ólafur Ragnar Rifjaði upp þegar forsetinn bjargaði landinu Skemmdarvargar á eftir útilistaverkum eftir Einar Jónsson Krafturinn í gosinu gæti aukist verulega haldi kvikusöfnun áfram Þrettánda nafnið bætist við Fimm af tólf skiluðu einungis rafrænum meðmælum Gylfi leiðir samhæfingu vegna Grindavíkur María Sigrún látin fara úr Kveik Viktor stal senunni: Hefði ekki haft tíma til að safna ef hann væri í vinnu Forsetaefni streymdu í Hörpu Svona var Pallborðið með Arnari Þór, Ásdísi Rán og Ástþóri „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Rekin vinalega á brott en vonast til að fá að vera áfram „Þessi ákvörðun var ekki tekin í Valhöll“ „Óskiljanlegt að menn skuli leggjast svona lágt“ Dregur framboðið til baka Niðri fyrir vegna Útlaganna Svona var stemmningin á lokaspretti forsetaefnanna í Hörpu Kínverjar vara Bandaríkjamenn við að stíga á „rauðu strikin“ Samtök hernaðarandstæðinga fordæma „kúvendingu“ á afstöðu Íslands Leyfislausar tjaldbúðir og sundsprettur eftir lokun Framboðslistar opinberaðir eftir helgi Sjá meira
Fjörutíu til fimmtíu manns svipta sig lífi hér á landi á ári hverju og er meirihlutinn karlmenn. Það eru þrisvar sinnum fleiri en deyja í bílslysum að jafnaði. Landlæknisembættið hefur ekki ráðist í árvekniátak til að berjast gegn sjálfsvígum líkt og á fyrstu árum þessarar aldar en embættið er stöðugt að vinna í að auka fræðslu og skilning á þunglyndi. Gunnar Hrafn Jónsson alþingismaður tók sér nýlega leyfi frá störfum vegna glímu við þunglyndi en um er að ræða mjög alvarlega geðsjúkdóm sem á þátt í mörgum sjálfsvígum hér á landi á ári hverju. Síðastliðinn áratug hafa fjörutíu til fimmtíu manns svipt sig lífi á ári. Ef við skoðum tölur síðustu þriggja ára sem liggja fyrir sést að 49 sviptu sig lífi árið 2013, 44 ári síðar og 40 manns á árinu 2015. Þetta er þrisvar til fjórum sinnum fleiri en deyja í bílslysum hér á landi að jafnaði á ári. Þegar flokkun eftir kynja er skoðuð kemur í ljós að mun fleiri karlar en konur svipta sig lífi en á síðustu árum hafa að jafnaði þrisvar sinnum fleiri karlar en konur fallið fyrir eigin hendi. „Því miður er mjög erfitt að segja hvað veldur. Þetta eru fá tilvik en við vitum að í kringum kreppur og þvíumlíkt verður aukning svo kemst jafnvægi á aftur. Margir þessara einstaklinga eru að glíma við erfiðleika. Hér má nefna þunglyndi, kvíðaraskanir, ástarsorg, fíkniefni og erfiðleika í fjölskyldum eða erfiðleika í skólakerfinu,“ segir Salbjörg Bjarnadóttir verkefnisstjóri geðheilbrigðis hjá landlækni um ástæður þess að fólk sviptir sig lífi. Árið 2003 fór landlæknisembættið í átakið Þjóð gegn þunglyndi og stóð það yfir í tæpan áratug. Starfsmenn embættisins fóru marga hringi um landið til að fræða fólk um þunglyndi. Rætt var við kennara, námsráðgjafa, presta, starfsfólk félagsþjónustunnar og heilsugæsluna. Síðan þá hefur landlæknir aðallega verið ráðgefandi. Geðdeildir Landspítalans í Reykjavík og Akureyri sinna sjúklingum með þunglyndi. Þá hefur vinna frjálsra félagasamtaka skipt máli. „Til dæmis Geðhjálp, Hugarafl, Hlutverkasetur, Klúbburinn Geysir, Rauði krossinn með hjálparsímann 1717 sem er mjög öflugt fyrirbæri. Þangað hringja þeir sem eru í miklum erfiðleikum,“ segir Salbjörg. Unglingar sem glíma við þunglyndi geta átt mjög erfitt með að tjá tilfinningar sínar eða skilja hvað amar að sér. Sumir unglingar vita heldur ekki hver einkenni þunglyndis eru. Það er mikilvægt að ef það vaknar grunur um þunglyndi að það sé rætt inni á heimilinu og eftir atvikum leitað til fagfólks því margir sem þjást bera harm sinn í hljóði.
Mest lesið María Sigrún látin fara úr Kveik Innlent Svona var stemmningin á lokaspretti forsetaefnanna í Hörpu Innlent Svona var Pallborðið með Arnari Þór, Ásdísi Rán og Ástþóri Innlent Dregur framboðið til baka Innlent „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Innlent „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Innlent „Þessi ákvörðun var ekki tekin í Valhöll“ Innlent Ákvörðun áfrýjunardómstólsins áfall og stórt skref aftur á bak Erlent Viktor stal senunni: Hefði ekki haft tíma til að safna ef hann væri í vinnu Innlent „Óskiljanlegt að menn skuli leggjast svona lágt“ Innlent Fleiri fréttir Refsing fyrir að nauðga stjúpdóttur æskuvinar þyngd Ætlar í aðra undirskriftasöfnun Hjúkrunarfræðingurinn ekki laus allra mála enn Trúnaðarsamtöl við forsætisráðherra lykilatriði Sprakk úr hlátri „Ísdrottningin myndi bráðna ef hér kæmi kjarnorkusprengja“ Með hundruð sjálfboðaliða í liði sínu Samskiptaleysi meðal lögreglumanna olli því að fólk var sektað Verði ekki meðvirk frekar en Ólafur Ragnar Rifjaði upp þegar forsetinn bjargaði landinu Skemmdarvargar á eftir útilistaverkum eftir Einar Jónsson Krafturinn í gosinu gæti aukist verulega haldi kvikusöfnun áfram Þrettánda nafnið bætist við Fimm af tólf skiluðu einungis rafrænum meðmælum Gylfi leiðir samhæfingu vegna Grindavíkur María Sigrún látin fara úr Kveik Viktor stal senunni: Hefði ekki haft tíma til að safna ef hann væri í vinnu Forsetaefni streymdu í Hörpu Svona var Pallborðið með Arnari Þór, Ásdísi Rán og Ástþóri „Ef ég get flogið þremur gerðum af þyrlum þá get ég tekið ákvörðun fyrir þjóðina“ Rekin vinalega á brott en vonast til að fá að vera áfram „Þessi ákvörðun var ekki tekin í Valhöll“ „Óskiljanlegt að menn skuli leggjast svona lágt“ Dregur framboðið til baka Niðri fyrir vegna Útlaganna Svona var stemmningin á lokaspretti forsetaefnanna í Hörpu Kínverjar vara Bandaríkjamenn við að stíga á „rauðu strikin“ Samtök hernaðarandstæðinga fordæma „kúvendingu“ á afstöðu Íslands Leyfislausar tjaldbúðir og sundsprettur eftir lokun Framboðslistar opinberaðir eftir helgi Sjá meira