Ljósmæður þakka stuðninginn Inga María Hlíðar Thorsteinson skrifar 23. apríl 2018 15:50 „Í dag var loksins brotið blað í sögunni þegar launakjör ljósmæðra, elstu kvennastéttar landsins voru leiðrétt. Heldur Ísland þannig áfram að vera leiðandi í að tryggja jafnrétti kynjanna á heimsvísu.“ Svohljóðandi verða fyrirsagnirnar á fréttamiðlum daginn sem ljósmæður fá loksins viðurkennda þá ábyrgð og menntun sem starf þeirra felur í sér. Nú telur ríkisstjórnin sig ekki geta veitt ljósmæðrum réttláta leiðréttingu á launaröðun, vegna þess að „þær kröfur myndu setja fordæmi sem settu allar aðrar kjaraviðræður í algjört uppnám“. Hæstvirtur fjármálaráðherra tjáði mér í skriflegu svari við bréfi að hann styddi að grunnlaun ljósmæðra stæðust samanburð. Hvað hann átti við með því er óljóst. Jafnframt sagði hann að „ef almenn samstaða væri um það í samfélaginu að ljósmæður ættu inni fyrir launaleiðréttingu, sem væri umfram það sem aðrir eru að fara fram á væri staðan önnur. Einfaldast væri að draga slíkt fram með skýrum yfirlýsingum frá heildarsamtökum þeirra sem styðja ljósmæður eða öðrum stéttarfélögum.“ Ljósmæður fara ekki fram á launahækkun umfram aðra, það skal vera ljóst. Ljósmæður óska eftir leiðréttingu á launasetningu sinni. Þegar ljósmóðurstarfið var formlega orðið viðurkennt hér á landi árið 1761, áttu ljósmæður að starfa fyrir guðslaun (lesist: frítt) en máttu þiggja ölmusu frá efnameiri fjölskyldum. Nú er öldin önnur en ljósmæður standa enn í hörðum deilum, þúsaldarfjórðungi síðar. Þetta er mikilvægt í sögulegu samhengi vegna þess að ljósmæður hafa alla tíð átt talað fyrir daufum eyrum þegar kemur að því að fá störf sín, ábyrgð og menntun metið til launa. Ljósmæður eru með næsthæstu menntunarkröfur af aðildarfélögum innan BHM á eftir prófessorum. Samt eru þær í 7. neðsta sæti af 27 í launaröðun meðal grunnlauna aðildarfélaga BHM. Þessu ætti auðvitað að vera öfugt farið. Ljósmæður ættu að raðast meðal þeirra hæstu, sé litið til menntunar og ábyrgðar þeirra í starfi. Ekki er hægt að neita því að ábyrgð ljósmæðra sé með því mesta sem gerist í starfi. Mikilvægt er að halda á lofti sérstöðu ljósmæðra í kjarabaráttunni og hvers vegna hún ætti ekki að valda uppnámi. Ljósmæður eru ekki einungis að fara fram á sanngjarnar kröfur heldur búa þær yfir samfélagslegum stuðningi sem hefur aldrei verið meiri og á sér enga hliðstæðu. Telja má að stuðningurinn skýrist meðal annars af þjónustu á heimsklassa, sem unnin er af hendi vel menntaðra ljósmæðra og foreldrar vilja ekki missa, ásamt þeim sterku tilfinningaböndum sem ljósmæður bindast almenningi vegna starfsins. Þegar ljósmæður mæta til samningafundar við ríkið hafa þær ekki mörg vopn í hendi. Hefðbundnar verkfallsaðgerðir og uppsagnir eru úreltar þvingunaraðgerðir sem skila litlu nema lakari þjónustu við konur og fjölskyldur þeirra. Rökin hér að framan, ásamt stuðningsyfirlýsingum frá almenningi, heildarsamtökum og öðrum stéttarfélögum um að ljósmæður skuli njóti virðingar og fá réttmæt laun, eru því eitt verðmætasta vopnið í höndum ljósmæðra um þessar mundir. Takk fyrir að leggja baráttunni lið. Ég skora á stjórnvöld að hlusta á kröfur ljósmæðra og leiðrétta grunnlaun þeirra svo þau standist samanburð launa annarra stétta með sambærilega menntun og ábyrgð í starfi. Ljúka þar með 250 ára langri kjarabaráttu ljósmæðra sem hefur einkennst af forræðisákvörðun yfirvaldsins um laun þeirra.Höfundur er hjúkrunarfræðingur og ljósmóðurnemi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
„Í dag var loksins brotið blað í sögunni þegar launakjör ljósmæðra, elstu kvennastéttar landsins voru leiðrétt. Heldur Ísland þannig áfram að vera leiðandi í að tryggja jafnrétti kynjanna á heimsvísu.“ Svohljóðandi verða fyrirsagnirnar á fréttamiðlum daginn sem ljósmæður fá loksins viðurkennda þá ábyrgð og menntun sem starf þeirra felur í sér. Nú telur ríkisstjórnin sig ekki geta veitt ljósmæðrum réttláta leiðréttingu á launaröðun, vegna þess að „þær kröfur myndu setja fordæmi sem settu allar aðrar kjaraviðræður í algjört uppnám“. Hæstvirtur fjármálaráðherra tjáði mér í skriflegu svari við bréfi að hann styddi að grunnlaun ljósmæðra stæðust samanburð. Hvað hann átti við með því er óljóst. Jafnframt sagði hann að „ef almenn samstaða væri um það í samfélaginu að ljósmæður ættu inni fyrir launaleiðréttingu, sem væri umfram það sem aðrir eru að fara fram á væri staðan önnur. Einfaldast væri að draga slíkt fram með skýrum yfirlýsingum frá heildarsamtökum þeirra sem styðja ljósmæður eða öðrum stéttarfélögum.“ Ljósmæður fara ekki fram á launahækkun umfram aðra, það skal vera ljóst. Ljósmæður óska eftir leiðréttingu á launasetningu sinni. Þegar ljósmóðurstarfið var formlega orðið viðurkennt hér á landi árið 1761, áttu ljósmæður að starfa fyrir guðslaun (lesist: frítt) en máttu þiggja ölmusu frá efnameiri fjölskyldum. Nú er öldin önnur en ljósmæður standa enn í hörðum deilum, þúsaldarfjórðungi síðar. Þetta er mikilvægt í sögulegu samhengi vegna þess að ljósmæður hafa alla tíð átt talað fyrir daufum eyrum þegar kemur að því að fá störf sín, ábyrgð og menntun metið til launa. Ljósmæður eru með næsthæstu menntunarkröfur af aðildarfélögum innan BHM á eftir prófessorum. Samt eru þær í 7. neðsta sæti af 27 í launaröðun meðal grunnlauna aðildarfélaga BHM. Þessu ætti auðvitað að vera öfugt farið. Ljósmæður ættu að raðast meðal þeirra hæstu, sé litið til menntunar og ábyrgðar þeirra í starfi. Ekki er hægt að neita því að ábyrgð ljósmæðra sé með því mesta sem gerist í starfi. Mikilvægt er að halda á lofti sérstöðu ljósmæðra í kjarabaráttunni og hvers vegna hún ætti ekki að valda uppnámi. Ljósmæður eru ekki einungis að fara fram á sanngjarnar kröfur heldur búa þær yfir samfélagslegum stuðningi sem hefur aldrei verið meiri og á sér enga hliðstæðu. Telja má að stuðningurinn skýrist meðal annars af þjónustu á heimsklassa, sem unnin er af hendi vel menntaðra ljósmæðra og foreldrar vilja ekki missa, ásamt þeim sterku tilfinningaböndum sem ljósmæður bindast almenningi vegna starfsins. Þegar ljósmæður mæta til samningafundar við ríkið hafa þær ekki mörg vopn í hendi. Hefðbundnar verkfallsaðgerðir og uppsagnir eru úreltar þvingunaraðgerðir sem skila litlu nema lakari þjónustu við konur og fjölskyldur þeirra. Rökin hér að framan, ásamt stuðningsyfirlýsingum frá almenningi, heildarsamtökum og öðrum stéttarfélögum um að ljósmæður skuli njóti virðingar og fá réttmæt laun, eru því eitt verðmætasta vopnið í höndum ljósmæðra um þessar mundir. Takk fyrir að leggja baráttunni lið. Ég skora á stjórnvöld að hlusta á kröfur ljósmæðra og leiðrétta grunnlaun þeirra svo þau standist samanburð launa annarra stétta með sambærilega menntun og ábyrgð í starfi. Ljúka þar með 250 ára langri kjarabaráttu ljósmæðra sem hefur einkennst af forræðisákvörðun yfirvaldsins um laun þeirra.Höfundur er hjúkrunarfræðingur og ljósmóðurnemi.
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun