Segja aðeins um 130 á ári munu þarfnast frekari rannsókna Hólmfríður Gísladóttir skrifar 22. nóvember 2023 10:55 Intuens segist geta greint yfir 400 sjúkdóma með heilskimun, þar sem allur líkaminn er rannsakaður í segulómun sem tekur um það bil klukkustund. Getty/NurPhoto/Vernon Yuen Forsvarsmenn Intuens íhuga nú hvernig fyrirtækið hyggst svara gagnrýni fagfélaga lækna á svokallaða heilskimun, sem Intuens hefur kynnt til sögunnar hér á landi. Steinunn Erla Thorlacius, framkvæmdastjóri Intuens, vildi ekki tjá sig nánar um málið þegar eftir því var leitað en fyrirtækið hefur svarað gagnrýninni á Facebook-síðu sinni, þar sem segir meðal annars að fagfélög lækna hafi ekki sett sig í samband við Intuens og leitað eftir umræðu um málið. „Við erum alltaf opin fyrir yfirvegaðri og málefnalegri umræðu, og við viljum gjarnan bæta ferla okkar og fræðsluefni ef við fáum góðar ábendingar. Okkar mat er að hræðsluáróður og úthrópanir á samfélagsmiðlum (og öðrum miðlum) geri engum gott,“ segir á Facebook. Þar segir einnig að gera megi ráð fyrir að af skjólstæðingum fyrirtækisins muni aðeins um 130 á ári þarfnast frekari rannsókna. Læknar hafa stigið fram og gagnrýnt þjónustu Intuens harðlega og meðal annars bent á að algengt sé að góðkynja breytingar, „incidentaloma“, finnist gjarnan í segulómun. Oft sé um að ræða breytingar sem viðkomandi hefði annars aldrei fundið fyrir né vitað af en þegar þær finnist kalli þær á frekari inngrip og jafnvel meðferð. Þá segja þeir rannsóknina geta veitt falskt öryggi, þar sem fólk hunsi mögulega einkenni þegar það er nýbúið að gangast undir svokallaða heilskimun. „Líkamar okkar eru ólíkir. Það er sjaldgæft að útlit á myndrannsókn af öllum líkamanum sé algjörlega án þess að nokkuð sé frábrugðið,“ segir í aðsendri grein á Vísi sem undirrituð er af formönnum Læknafélags Íslands, Félags heilsugæslulækna, Félags íslenskra krabbameinslækna og Félags íslenskra röntgenlækna. „Því má ætla, ef margir nýta sér heilskimun, að þær leiði til allnokkurs aukins álags á heilbrigðiskerfið. Líklegt er að í kjölfarið aukist þörf á aðkomu heimilislækna, röntgenlækna, innkirtlalækna, krabbameinslækna og háls-, nef- og eyrnalækna svo eitthvað sé nefnt.“ Eiga í viðræðum við heilsugæslu Á Facebook-síðu Intuens segir að fyrirtækið eigi í samningaviðræðum við ónefnda heilsugæslu um að taka að sér þau tilfelli þar sem vísa þarf fólki áfram. Intuens vilji stuðla að fyrirbyggjandi heilbrigðisþjónustu, frekar en að bíða eftir að fólk verði veikt. Forvarnagildi heilskimunar sé verulegt, samkvæmt reynslu sambærilegra fyrirtækja erlendis, til að mynda í Bandaríkjunum, Svíþjóð og Danmörku. „Við skiljum áhyggjur heimilislækna, sem nú þegar eru undir gríðarlegu álagi, um að þetta auki enn frekar álagið á þeim. Einstaklingur, sem áður taldist heilbrigður, er nú með eitthvað sem skoða þarf betur - og á Íslandi eiga allir rétt á að fá lækningu, sem betur fer,“ segir á Facebook. „Undanfarið höfum við unnið hörðum höndum að því að semja við heilsugæslu sem getur tekið við þessum einstaklingum frá okkur. Viðkomandi heilsugæsla hefur þá fullt aðgengi að öllum upplýsingum um viðkomandi, og getur vísað áfram og fylgt eftir. Við erum vongóð um að þessir samningar klárist hratt á næstu dögum.“ Intuens áætlar að geta tekið á móti um tíu einstaklingum á dag, fimm daga vikunnar, sem jafngildi um 2,600 einstaklingum á ári eða 217 á mánuði. Forsvarsmenn fyrirtækisins segja tölur erlendis frá sýna að athuga þurfi mál nánar hjá um fimm prósent einstaklinga, sem jafngildi 130 á ári eða um ellefu á mánuði. „Tölurnar eru nú ekki hærri en það,“ segja þeir. „Heilskimun er tiltölulega ný af nálinni, enda hefur tæknin í myndgreiningu ekki gert hana mögulega fyrr en nýlega. Við teljum þessa þjónustu vera frábæra viðbót við þær skimanir sem nú þegar eru framkvæmdar. Forvarnir og fyrirbyggjandi heilbrigðisþjónusta er framtíðin,“ segir á Facebook-síðu Intuens. „Fjöldi Íslendinga hefur undanfarin ár leitað út fyrir landsteinana til þess að komast í heilskimun. Við erum stolt af því að geta boðið þessa góðu þjónustu í fyrsta skipti á Íslandi.“ Heilbrigðismál Vísindi Tækni Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Allir um borð í rútunni Íslendingar Innlent „Þessi iðnaður er með meira eða minna allt niður um sig“ Innlent Grayson Murray látinn aðeins þrjátíu ára Golf Auglýst eftir ungum og efnilegum hökkurum Innlent Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent „Við munum vinna þennan slag“ Erlent Sjö fluttir með þyrlu eftir rútuslys á Suðurlandi Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Óttast eyðileggingu íslenskrar brimbrettamenningar Innlent Fleiri fréttir „Þessi iðnaður er með meira eða minna allt niður um sig“ Auglýst eftir ungum og efnilegum hökkurum Allir um borð í rútunni Íslendingar Óttast eyðileggingu íslenskrar brimbrettamenningar Geir og Jóhanna lýsa yfir stuðningi við Höllu Hrund Bregst við áhyggjum af áfengissölu og áhyggjur brimbrettakappa Sjö fluttir með þyrlu eftir rútuslys á Suðurlandi Lögreglan náði lausum grís Enginn kemst sjálfkrafa í könnunarhóp Prósents Afmælisstemming hjá Eldstó á Hvolsvelli Líst illa á áfengissölu Hagkaups: „Ég tel bara að það þurfi að fara að lögum“ Þrjátíu og fimm kílómetrar í kjörstað Enginn einn frambjóðandi augljós keppinautur Katrínar „Þetta er bara strangheiðarleg jarðskjálftahrina“ Segir fyrirhugaða áfengissölu Hagkaups lögbrot og jarðskjálftahrina í Hengli Bjarkey kemur starfsfólki matvælaráðuneytisins til varnar Málþing um stöðluð greiningar- og meðferðarferli Spá goslokum á Sundhnúksgígaröð í lok júlí Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Sjá meira
Steinunn Erla Thorlacius, framkvæmdastjóri Intuens, vildi ekki tjá sig nánar um málið þegar eftir því var leitað en fyrirtækið hefur svarað gagnrýninni á Facebook-síðu sinni, þar sem segir meðal annars að fagfélög lækna hafi ekki sett sig í samband við Intuens og leitað eftir umræðu um málið. „Við erum alltaf opin fyrir yfirvegaðri og málefnalegri umræðu, og við viljum gjarnan bæta ferla okkar og fræðsluefni ef við fáum góðar ábendingar. Okkar mat er að hræðsluáróður og úthrópanir á samfélagsmiðlum (og öðrum miðlum) geri engum gott,“ segir á Facebook. Þar segir einnig að gera megi ráð fyrir að af skjólstæðingum fyrirtækisins muni aðeins um 130 á ári þarfnast frekari rannsókna. Læknar hafa stigið fram og gagnrýnt þjónustu Intuens harðlega og meðal annars bent á að algengt sé að góðkynja breytingar, „incidentaloma“, finnist gjarnan í segulómun. Oft sé um að ræða breytingar sem viðkomandi hefði annars aldrei fundið fyrir né vitað af en þegar þær finnist kalli þær á frekari inngrip og jafnvel meðferð. Þá segja þeir rannsóknina geta veitt falskt öryggi, þar sem fólk hunsi mögulega einkenni þegar það er nýbúið að gangast undir svokallaða heilskimun. „Líkamar okkar eru ólíkir. Það er sjaldgæft að útlit á myndrannsókn af öllum líkamanum sé algjörlega án þess að nokkuð sé frábrugðið,“ segir í aðsendri grein á Vísi sem undirrituð er af formönnum Læknafélags Íslands, Félags heilsugæslulækna, Félags íslenskra krabbameinslækna og Félags íslenskra röntgenlækna. „Því má ætla, ef margir nýta sér heilskimun, að þær leiði til allnokkurs aukins álags á heilbrigðiskerfið. Líklegt er að í kjölfarið aukist þörf á aðkomu heimilislækna, röntgenlækna, innkirtlalækna, krabbameinslækna og háls-, nef- og eyrnalækna svo eitthvað sé nefnt.“ Eiga í viðræðum við heilsugæslu Á Facebook-síðu Intuens segir að fyrirtækið eigi í samningaviðræðum við ónefnda heilsugæslu um að taka að sér þau tilfelli þar sem vísa þarf fólki áfram. Intuens vilji stuðla að fyrirbyggjandi heilbrigðisþjónustu, frekar en að bíða eftir að fólk verði veikt. Forvarnagildi heilskimunar sé verulegt, samkvæmt reynslu sambærilegra fyrirtækja erlendis, til að mynda í Bandaríkjunum, Svíþjóð og Danmörku. „Við skiljum áhyggjur heimilislækna, sem nú þegar eru undir gríðarlegu álagi, um að þetta auki enn frekar álagið á þeim. Einstaklingur, sem áður taldist heilbrigður, er nú með eitthvað sem skoða þarf betur - og á Íslandi eiga allir rétt á að fá lækningu, sem betur fer,“ segir á Facebook. „Undanfarið höfum við unnið hörðum höndum að því að semja við heilsugæslu sem getur tekið við þessum einstaklingum frá okkur. Viðkomandi heilsugæsla hefur þá fullt aðgengi að öllum upplýsingum um viðkomandi, og getur vísað áfram og fylgt eftir. Við erum vongóð um að þessir samningar klárist hratt á næstu dögum.“ Intuens áætlar að geta tekið á móti um tíu einstaklingum á dag, fimm daga vikunnar, sem jafngildi um 2,600 einstaklingum á ári eða 217 á mánuði. Forsvarsmenn fyrirtækisins segja tölur erlendis frá sýna að athuga þurfi mál nánar hjá um fimm prósent einstaklinga, sem jafngildi 130 á ári eða um ellefu á mánuði. „Tölurnar eru nú ekki hærri en það,“ segja þeir. „Heilskimun er tiltölulega ný af nálinni, enda hefur tæknin í myndgreiningu ekki gert hana mögulega fyrr en nýlega. Við teljum þessa þjónustu vera frábæra viðbót við þær skimanir sem nú þegar eru framkvæmdar. Forvarnir og fyrirbyggjandi heilbrigðisþjónusta er framtíðin,“ segir á Facebook-síðu Intuens. „Fjöldi Íslendinga hefur undanfarin ár leitað út fyrir landsteinana til þess að komast í heilskimun. Við erum stolt af því að geta boðið þessa góðu þjónustu í fyrsta skipti á Íslandi.“
Heilbrigðismál Vísindi Tækni Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Allir um borð í rútunni Íslendingar Innlent „Þessi iðnaður er með meira eða minna allt niður um sig“ Innlent Grayson Murray látinn aðeins þrjátíu ára Golf Auglýst eftir ungum og efnilegum hökkurum Innlent Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent „Við munum vinna þennan slag“ Erlent Sjö fluttir með þyrlu eftir rútuslys á Suðurlandi Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Óttast eyðileggingu íslenskrar brimbrettamenningar Innlent Fleiri fréttir „Þessi iðnaður er með meira eða minna allt niður um sig“ Auglýst eftir ungum og efnilegum hökkurum Allir um borð í rútunni Íslendingar Óttast eyðileggingu íslenskrar brimbrettamenningar Geir og Jóhanna lýsa yfir stuðningi við Höllu Hrund Bregst við áhyggjum af áfengissölu og áhyggjur brimbrettakappa Sjö fluttir með þyrlu eftir rútuslys á Suðurlandi Lögreglan náði lausum grís Enginn kemst sjálfkrafa í könnunarhóp Prósents Afmælisstemming hjá Eldstó á Hvolsvelli Líst illa á áfengissölu Hagkaups: „Ég tel bara að það þurfi að fara að lögum“ Þrjátíu og fimm kílómetrar í kjörstað Enginn einn frambjóðandi augljós keppinautur Katrínar „Þetta er bara strangheiðarleg jarðskjálftahrina“ Segir fyrirhugaða áfengissölu Hagkaups lögbrot og jarðskjálftahrina í Hengli Bjarkey kemur starfsfólki matvælaráðuneytisins til varnar Málþing um stöðluð greiningar- og meðferðarferli Spá goslokum á Sundhnúksgígaröð í lok júlí Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Sjá meira
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra